Ke Au Okoa, Volume II, Number 8, 11 June 1866 — KENETE. He Moolelo no Sekotia. [ARTICLE]

KENETE. He Moolelo no Sekotia.

BUKE 11.

He mau la mahope iho 0 ka hemo ana ma 0 Denuba a Kenete i kii aku ai e hoopakele 1 kona ola mai Ka amana mai o ka pakaua 0 Stirling; ia wa, loaa :mai la ka palapala a Galenakaila ia haku Maraki, Delekita a me Eoxburgh e hele aku imua ona. A i ka hiki ana aku o ua poe alihikaua nei i ka pakaua Lindsay kahi a Galenakaila e noho ana, _ia wa, hookipa maikai ia iho la ua poe alihikaua nei e ka haku Galenakaila; a luana iho la me ka oluolu, a ia wa no, ku ae la o Galenakaila iluna, a haiolelo mai la imua o ua poe alihikaua nei me.ka leo ikaika; o keia haiolelo ana a Galenakaila, aole no ka inahalo ana aku.i ua poe. alihikaua nei, 0 kana haiolelo ana, ua pili no ka lawe malu ana o ua poe alihikaua nei i ke keiki alii mai Edineboro mai. ; A kauoha aku la no hoi 0 Galenakaila e hoomaopopo i kana mau hana i kona wa e noho alakai ana maluna 0 lakou ma Edineboro, oiai oia, aole i kipaku ia mai e ka Moi ia wa, aka, ia Galenakaila e haiolelo ana, aohe he mea hookāhi 0 lakou i ea ae ilnna, ōiai, ua pili kekahi mau olelo a Galenakaila no'lakou, no kā lawe ana mai i kē keiki alii mai 'Edineboro mai, a hoōmanao iho Ia n'o hoi ua poe alihikaua nei, aole i pili ka haiolelo & Galenakaila me ko lakou manao i palapala mai ai ia ia e hoi aku e noho alii mālnna o lakou. Aka, ia Galenakaila e haiolelo ana imua 0 ua poe ālihikaua nei, ia wa, olelo mai lā ka Luna koa 0 ua pakaua Lindsay nei i ke kuene oloko 0 ka pakaua, " E hele aku oe a e hai ia Galenakaila, e i ae kekahi lio ke holo mai nei ma ke ala ololi ma ka aoao hema 0 ka pakaua." Ia wa no, hele aku lake kuene a hai aku la ia Galenakaila i ka olelo a ka Luna koa, a pane mai la 0 Galenakaila, " E nana aku, a ina e hele mai a ku ma kapuka, alaila, e olelo aku ia ia e komo mai ilokonei ma kekahi rumi hookipa o ka pakaua nei, a e.haawi aku i na mea ai maikai ia ia, a ina he .makemake oia<e. ike i&'u,. alaila, e hookani mai 'i.ka bele o ia iumi, ihele &ku ai au e ike ia ia." . Ia manawā/hoi āku.lā ke kūene a hai aku la i kā Luna kōā e like mē kā Galēnākaila meā i hai aku ai ia ia. Maanei, e waiho kakou i ke kamailio ana no ka haiolelo a Galenakailai na alihikaua, a e kamailio kakōn no ka hiki ana aku o Deiiuba i ka pakaūā a Gālēnākaila e noho āna; i ka wa i biki aku āi u& liō nei ma kā 'pūka ō ka pak'aūa, ia 'wā koke no, wēheia āe la ka puka, a komo aku akū la no hoi iloko, a hookipā ia aku la nō hōi kā mea maluna o ka lio o ka rumi e like me kā olelo kanōKa ā Galenakaila i "kē kuene. _ ...! .. A i ka malihini e nōho āna ilōko 0 "ka rumi hōokipa, ia wa, hookani mai la ke kuene i ka bele, a lohe aku la no hoi 0 Gr&lenakail& i ke kani ana 0 ka bele, a hele aku 1& oia a komo iloko o kammi e noho ana ka malihini, a ike aku la oia i& Denuba ia wa, ku ae la 0 Dknuba iluna, hele aku la no hoi o Galenakaila a lululima iho la laua, a noho iho la no hoi laua maluna o ka noho. A nin&u aku la o Galenokaila i kona manao, ia w&, hoomaka mai la o Denuba i ke kumu 0 kona manao, a -hai. mai la no hoi oia i na mea i hanaia.m&Hmua ona ma ka p&kaua Stirling, a hai aku la no hoi oia i ka hoopakele ana 0 Kenete ia i&, a hai aku la oia i ko Kenete makan ole i ke kokua ana ia ia. Ia manawa, komo iho la ia Galenakaila ka m&h&lo no Kenete, no kona wiwo ole no k& hoopakele ana ia Denuba m&i na lima mai 0 k& poeokapakaua Stirling. A kamailio hou m&i la no hoi 0. Denub&, no ka hoomaka ana mai 0 ko lakou lawe ana mai i ke keiki alii me Kēnete, a hiki i kona hoopaaia ana iloko 0 ka hale paahao, a me ka make ana 0 ke Kiaaina 0 ua pakaua la ia ia i hele mai ai e hopu ia Kenete & me Denuba. ' Nolaila, kamailio mai la 0 Galenakaila, " I keia wa a kaua e kamailio nei, ke kaumaha nei ko'u manao no ka hewa i hana ia ma ka pakaua 0 Stirling, no kā m'ea, ke manao nei au e ili mai ana i& poino ma ka ipuka o ko'u wahi e noho nei, ke hiki aku i ka wa e noho hou ae ai ua alii hou m&loko 0 ka pakaua Stirling, & ke manao nei au aole e hiki i&'u ko ae aku i ke kauoha a ko'u m&u hoa'lona a'u i noho ai ma Edineboro, oiai, 0 ka Iakoa mau hana i hana ai, aohe i kupono i ka maikai a me ka muluhia/' E pono e k&m&ilio iki k&kon no Kenete m& keia wahi, no ka mea, na ike iho 1a k&kou i ,ko Denuba hiki ana i ka pakaua 0 Lindsay. Oiai, aole no paha oe i poina e ka mea heluhelu i kahi a Kenete e noho ano, aia no oia ma ka halo 0 Gilibata kahi i noho ai. Ia Kcnete e noho ana i ka haleo Gilibata, ia wo, hoopuka &e la oia i kona manao ia

Gilibata, " E ka haku mea hale, e oluolu no anei oe i ka'u mea e olelo aku ai ia oe ?" " Ae, ina he manao kon, e hāi mai nooe ia'u i hiki ai ke hooko i kau mea e makemake nei," wahi a Gilibata. " E pono e hele oe e hoolohelohe i na mea e hanaia ana ma Edineboro nei i keia mau la akn," wahi a Kenete. " E hele ana no au e like me kou makemake, aole nae i keia wa, e pono paha a ia a ka la apopo, alaila au hele." Ia manawa, kaiioha mai la o Kenete ia Gilibata, " I na oe e hele a lohe i kekahi mea hon, alaila, e hoi koke mai no oe a hai mai ia'u i kakahiaka 0 ka la apopo," Ia wa, noho hookahi iho la 0 Kenete iloko 0 kona rumi, a hoi aku la o Gilibata i kona rumi, a pela no hoi 0 Gerenagora ma. A i ke kakahiaka ana ae, hoomaka akn la o Gilibata e hele iloko o ke kulanakauhale, e hoolohelohe ai i na mea e hanaia ana. A i kona hoi ana mai, komo mai la oia i ka rnmi 0 Kenele e moe ana; akahi no o Kenete a ala ae mai kona wahi moe ae, a i kona ike ana mai ia Gilibata, ninan mai la oia i ka mea hou 0 kana huakai 0 ka hele ana. Pane mai la 0 Gilibata, " Aohe mea hou a'u e hai aku ai ia oe, no ka mea, aole paha he oiaio 0 ka'u mea i lohe wale mai nei." " Heaha ia mea au i lohe mai nei," wahi a: Kenete. " 0 ka mea hon e wawaia ala ma ke kulanakauhale, ua palapala mai nei ka 0 Galenakāila i ka Moi 0 Edineboro nei i keia mau la no kekahi mau hana i hānaia mamna iho nei. A o kekahi mea e kāmailio nni ia la, 'e kolio honia ana oia i ālii no kekahi mau pakaua okoa aku, a o kekahi hoi no ke keiki ālii," wahi a Gilibata. Ia wa koke no, pane mai la o Kenete, " Ano, ke lāna nei kuu manao e palapāla "aku ia Galenakaila, nolaila, e oluolu oe e haawi mai i peni, i inikal ā me onapepa ia'u i keia manawa." Iamanawa no hoi, kii aku la o Gilibata i ka peni, inika, a me ka pepa, alawe mai la imna ō Kenete, a ninau aku la 0 Gilibata ia ia i ka mea nana e lawe ka palapala. A pane mai la no hoi 0 Kenete, " Na Geo£frey no e lawe kun palapala imna 0 Galenakaila, a i ole ia e hiki, alaila, hoi hou no an 1 o Galenākaila la." " Ina paha oe e holo hou malnna o ka lio, āole paha e hala ka hora hookahi ia oe maluna o ka noho 0 ka lio, 0 kou haule no ia, oiai, ua hele kou kieo a nawaliwali," wahi a Gilibata. Apane hou aku Ia o Gilfbata, " Ua poina au i ka hai āhā aku ia oe no ka Marquis 0 Alanadela, iā'u i hoi inai ai'māi kahi a'n i hele aku nei, halāwai mai la au meka Marqnis 0 Alanadela ma-waho ae o kapnka Cannongate; a i kuu manao, i hele āe nei paha e hoolohelohe non, ia'ia i kaalo ae ai 'in'a ka puka Oannongāte, aole i kana mai'ka wikiwiki o ka hele ana, aka, na ike aku nei no 'nae ' au i kahi o ua Mārquis la 1 komo āku ai." " Mai hea la ia i puka imai ai," wahi a Kenete. "'I kuu manāō mailoko mai 0 ka hale alii puka'ana mai," wahi a Gilibatai "Xe manāo nēi au i hele aku nei paha ilailā e imi hala ai ia Galenakaila, e like me ka imi hala ana iho nei i wahi no'u e pilikia ai, nolaila, e kakau ae au i palapala ia Galenakaila no keia Marquis e hele hoomakakiu ai i Edineboro nei, oiai paha, ua hele mai nei keia Marquis e imi i wahi knleana nona e hoopoino ai ia Galenakaila ma ka olelo hoomalimali ana i na'lii 0 Edineboro nei," wahi a Keuete. " Alia oe e kakau a pau ka'u kamailio ana ia oe i ka'u mea i ike mai nei nona ia ia i hoi mai nei. Ia ia hoi i hele mai ai, ua ike an i kahi ana i komo ai, aia ma ka hokele a oukou i waiho ai i na lio o oukou ma 0 iho, a ke manao nei au e loaa ana no ia'u ke hele au e hoomakakiu ia ia," wahi a Gilibata. Pane mai Kenete, " He makehewa ka hele ana e imi ia ia, oiai, aohe pomaikai e loaa mai ana ma ka huli anā aku ia ia; nolaila, e kakau ae-au i palapala, a hoouna aku ia Geoffrey e lawe imua o Gālen'akaila i ka pakaua 0 Lindaay; a ke manao nei au e loaa mai ana no ona mau palapala mai ia Galenakaila mai. A nana no hoi e palapala ae i ka Moi 0 Edineborō'nei i na mea e pili ana i ka Marquis 0 Alanadela, a nana no e ninau mai i ka hana a ka Marquis ma Edineboro nei i keia mau la." • - Ia wa, kakau iho la o Kenete i ka palapala.a paa, a kauoha aku la ia Gilibata e kii aku ia Geoffrey e hele mai imua 0 Kenete, i hoomakaukau ai oia no ka lawe ana i ka palapala io Galenakaila la. . A i ko Geoffrey hiki ana mai imua 0 Kcnete, ia wa, kakali iho la oia 0 .ka,pane mai 0 Kenete, aka, aole nae he wahi mea a ea iki ae 0 ko Kencte mau maka iluna, oiai, ke lilo loa la kakakou kamalei i ke kakau ana i ka palapala, aka, ia Gcoffrey e kuli ana ia Kenete o ka pane mai, ua hoopilikia ia kona manao uo Gerenogora, no ka mea, ua lohe mai oia ia Gilibata e lawe ana ia i ka palapala a Kenete i ka paknua 0 Lindsay. Ia manawa, haalele iho la o Geoffrey i ku ruini a Kenete e palapala nei, a huli aku la oia ia Gerenagora, ai ka loaa ana aku 0 Gcrenagora ia Geoffrey ma kekahi īami okoa aku, ia wa, hai aku la

oia ia Gerenagora i' na mea e ili mai ana maluua o laua,a elua. . , '

īko Gerenagora lohe ana ika mea. e ili mai ana maluna o laua, hookaumahaia iho la ka manao o Gerenagora no ka hookaawaleia o ko laua launa oluolu ana, a pela no hoi o GeofErey, no ka mea, t e hemo ana ka laua maa kaula lopigula i hilo ai ina la i kaahope ae, aka hoi, huli mai la o Geoffrey e hoi i ka rumi a Kenete e kakau nei i ka palapala, a komo pu inai la no hoi o Māomara, Gilibata ame Gerenagora. Ia wa a lakou i komo mai ai, e opiopi ana o Kenete i ka palapala. a olelo mai la no hoi oia ia Geoffrey, "" Ea ! e kuu Geofirey, e lawe oe i keia palapala 1 ka pakaua o Lindsay, a haawi aku oe ia Galenakaila, a hai aku no hoi ia ia, he maikai kupono no ko'u ola e noho nei." la'wa a Gerenagora i lohe ai ika Kenete mau olelo ia Geoffrey, o kona hoi aku la no ia iloko o kona rumi. - ,

Ia manawa no hoi, ae aku la 0 Gēoffrey 'i ka olelo kauoha a Kenete, a huli aku Ia no hoi keia a aloha mai ia Maomara a me Kenete, a aloha ae la no hoi ia Gilibata, a lalau mai la i ka palapala, a puka Ioa aku la iwaho mai ka rumi aku, a hele aku la. no ; hoi 0 Geoffrey a hiki i kahi e ku ana' na lio 0 lākou, ia wa, alawa ae la keiā mahope, ike mai la keia i kekahi lio e holo mai ana mahope ona, a pane aku la oia ia Geoffrey, " E ke kanaka opiopio, e oluolu oe e hai mai ia'u i kau wahi e hēlē nei, oiai, aohe kēia ō ka wa kupono ja oe .e hele ai, no ka mea, 0. ke kani ae no koe 0 ka hora eono." j "Aolepahā oe i hoonohōia'm'ai ma keia wahi e ninau mai ia'u, i hoonohoia mai paha oe e palaki i ka lio a me kekahi mau hana ; e; ae e pili ana i ka lio, nolaila,.e wikiwiki ihcv oe i kā hana i kā noho 0 kā lio, oiai, he 'haneri mile ka loa o keia wahi a'u ē hēle aku' ai; a ke makemake nei au e hala mai i.-iwar. kalua milemamua o kuuhoōluolu ana ia'u i ke kau wahi okoa aku," wahi a Geō£Erey{ Pane mai la kona hōa kamailio ia i&, " Āe' e hele ana oe i ka pakaua 0 Linday kāhi ...o Galenakāila e noho la, oiai, 0 ka loa mai ka pakaua 0 Linday ahiki ia nei, hookahi haneri mile; a ina e helē io āna oe ilaila, e oluolu oe e ae mai i ka'u'noi ia oē, ē hoi kaua e inu kiaha mamua o ko hol'o ana ikau wāhilē'hele aku ai." . Pane hou.aku.la 0 Geo£&ey, ;S ." Ae, makau noi ia'u e inu kiaha kaua, ke haawi aku nei au i ko'u hoomaikai ana'ku ia oe i keia mau minute; a ke makēmāke nei au e hai inai ■ oe i koū ko koolua mā keia wahi au e noho nei, owāi la ia." Pane mai e nohoneima keia wahi, aka, uahalaaku nei nae oia i ka halealii Holyrood, aowau wale no koe." I hou mai la 0 Geoffrey, " Ke makāu ē'nei au rkōu kokoolua; oiai; owai lā : iā kanaka, āka, o"Ōe naē, .ūa ike no aū' ia "ōe'i" Pane mai kelā,* "Māi-:makau ōe, aohē.-kipi nana e. hoopoino.ia oe, 0 oe a owau maanei; nolaila, aohe be'-kanaka kipi ma keia. wahi, mai hopohopō ōe- $ Goōffrey,.no-ka mea au e 'kanalua ai." " Aōle no aeu mēā ē ae e makemake nei, aka, hookahi wale no, ō ka hana wikiwiki iho ou i ka.noho o kuu lio a.paa, holo ae au i ka'u 'wahi e Eele aku ai, oi&i, he w&hi ukana ka'u e lawe nei, he palapala na kā haku Galenakaila," wahi hoi a Geofirey. Ia wa, wikiwiki iho la na kahu.lio nei i ka hana ana i ka lio a paa, kau ae la no hoi o Geoffrey maluna o ua lio nei, a haawi aku lā oia i kekahi apana dala i ke kāhu lio, a holo aku la no hoi 0 Geoffrey ma ke alanui e moepololei anama ka puka Cannongate, me ka hoomānao no nae ona ia' Gerenagora; ia manawā, ike aku la keia i kēkahi mea e pouliuli mai'ana mamua ona; aka hoi, hopu ia mai la keia ē kekahi mea mahope mai'o iā nei, aka ia iho la oia ilalo, a h&ule aku 1& a waiho a m'ake. A i ka m&ha ana ae 0 ia nei, ia wa, ala ae la keia'a nana iho la i kahi'ona i hāule ai,'a hoom&nao hou &e la'ōia i ka palapala, a haha iho la oia iloko 0' kqhi ana i waiho ai, nolaila, nui loa iho.la ke kaumaha o kona manao no ka lilo ana 0 ua palapala nei. Ia wa koke no, huli hoi hopē mai la oia i ka -h&Ie a <Kenete ma e noho āna. Ma>keiā wahi e waiho kakou i ke' kamailio ana no Geoffrey ma, ōiai, ua ike iho la no kakou i ko Geoffrey pilikia ana i keia powa, ā e kamailio kakou no ka akoakoa ana &e o na alihikaua i ka halealii Holyrood, oiai, uakamaili iho nei kakou mamua no'ka hiki-ana 0 na alihikauama kapakaua o' Lindsay. , . o No ka mea hoi, ina oiihikaua i haalele r l āi i ka pakaua 0 Lindsay, ia wa, "hōi lakou i Edineboro, oiai hoi, e noho ana.,no hoi ka Marquis i Edineboro, a i kekahi l&ae, palapala aku la ua Marquis nei i kallamuku no na mea e pili ana i ka hookolokolo ana ia Kenete ma ka pakaua 0 Alanadela; ai ka loaa ana 0 k& palapala i ka Ilamuku, a hoomanao iho la ka Ilamuku no na mea a ka Marquis i kam&ilio ai ma ka paknuo 0 Alanadela, aole i oiaio ia mau olelo ana i hai oi imua o ka ah&hookolokolo. (Aole i pau.)