Ke Au Okoa, Volume II, Number 31, 19 November 1866 — Untitled [ARTICLE]

Ua ili hoa mai maluna o ko makou hokua ka mea mokumokaahaa a ka naau i ka hai ana aku, na kaili kaiehnia aku la e ka. Make me ke ahonui ole, a me ke aloha ole no hoi i ke kana aku ia " Ulili walaau fca mana i ka uka, Holoholo ke kihamu iluna o ka laan, Noi wale ka lehelehe i ka lehaa, Ua kikiko i k& ohia a pane, - Ua elelo'u bone ī ka pua limu, Ua naele-ha 1 ka nai o ka'pua." Oolonela Kaisara, Kaluaikau, Kahanu, Kamakaehukai, Keola, Kapaakea. Uahaalele mai Ia oia i keia noho lapuwale ana i ka po 0 ka Poalima iho nei, be nmi minute i koe hiki ae i ka hora umikamamakahi o ke aunioe, o ka la. 13 o Xovemaba nei, M.-E. 1866. Ua hanaa oia ma Kniaha, Puniawa, ma Haniakualoa, Maui, i ka M. H. 1817 a 1318 paha. Nolaila, be 48 paha ka nui o kona man makahiki. , Aia ua make—a ke hele la kela i kahi ou e " O Keohokalole o huli mai, - He mea hanai haku oe na Kamoe, Aloha au o kn uka o Ahuena, . Ua ena i ka la luu i ka 'wai, { Luu i ka -waiwehe i ke oho, ' OKeohokalole o huli mai." e naue pn aku ai—a kakou pu no hoi a pau. 0 kou ipaka a hale hoi e ' w Kahiko i "Waiak» eha a ke anu, Anu o Uli i ka ua a ka Paliloa, He ua, he ino, he pahee, he hina i Mahiki, Hoohīki mai ana la ia nei, Hai mai ona i ka puana o ka mo—e — aohe e hoomamalu hou mai ana me kona maa helehelena, oiai, ua pauaho mai Ia kela 1 kou man leo i ka pane aku. Ua wehe mai la kela i ka olua mau pili o na la hanohano o ka Moi Lōkomaikai, a ua hele aka la kela e nkali i " ke Alii o na Alii a me ka Haku o na Haku! iE kanikau, e kumakena, e minamina, a e mokumokuahua no kou naau e . " Kamakaeha, o Liliu o loloke. 0 'walania i ke kii onohi, O kaonohio ka lani nui, . - O keka hiwa uli o kaonohi lani." aole nae oia e hoi hou mai i kau ka-na aku. E imi oe ia ia ma na pipa alanui—i kai aku i Honuakaha—a.ua manao paha oe ua hiki ae la i kou home hanohano i Wasinetona bale; aole ilaila—e hoohoka ia anei kau huakai huliiaiake hiki aku oe i Hamohamo.kona home e hoolohe ai i ka halulu a na nalu hoohikilele hiamoe o Kahala, oiai, ua hala. aku kela i ka aini e koa akā ai o ka lahL A ia oe Hoi e " Heeia ka mana a "ka «a i Alakai, Kahae ka maona welowelu e ka naa, KauUiiliii kekui wni.Ahulu, Kapaia mai e Waimea, He kni ka leekomikomi la ikawaipaa." E hoowalewale aku ana i ka poha' hewa k'a maka—ni, • " I hewa ka makani iaoe e ka la—i, - 0 oekaiolelo pu mekamali—e oiapali." Ua hooilihune ia oe i ka makua a i ke kahu ! Paa kou i ana ae, " Ei ae o Kaisara !" Nohooeikahale ao, a kupu ae ka manao, " aia no i kuu makua i kuu kaha' ka ihea." Ua uluhua paha kela i ko oukou lehulehu loa, nolaila, ua haalele mai la.'a ua imi aku la no kela i ka iala hiapo ia Kaliokalaui! 0 kekahi o kona mao mookuauhao, mailo» ko mai ao ia o ke kuamoo o Hanalaaiki a hikiia I, ke alii i'noho āku ia Kawalu, hanau o Ahua I, noho ia Piilaniwahine, hanau o leei nohō ia Keawe'/hanau o Kalaninuiamamao, kai noho ia Kapaihiaahuwahine, ke kaikamahine a Ahua I, me Kawai, hanau hi Kaolali, kai noho ia Hanae, hanan o Alapaiwahine, kai noho ia Kepoookalani, hanau o Kamanawa, kai noho ia Kamokuiki, honau o C. Kapaakea, ka moopuna a Kailiilikaue, i huhu ai o Kanhumanu, no kn ikeanaua hnale ko lakoo alii malaloo ka ohana a keia mau alii, i ka imi ana i kahi i pili ai ia Kihawabine. Ma ka aoao o kona makuahino, ua pili oia me ke kaula kaulana o Molokai, me Lanikaula. 1 ka A. D. 1835, ua mare ia oia me ke Aliiwahine A. Keohokalnle, kona kaikuahine ponoi, 'o Rev. Binamu, ma Honolulu nei. Mā o laua la, ua puka na alii, o J. W. Kaliokalani i make, Ka Hon. Col. D. Kalakaua, Lydia Kamakaeha, Likelike a me Kalahoo-: lewa. • ' He olii oia i hoohaahaa loa i ke anoo kona alii ana, a aole oia i huki ae ia ia iho imua o ke akea, i ke ano o kooa olii anā. Ua noho oia me kahaahna loa, a i keknhi mannwa.'ua olelo nui ia e kekahi poe, aole oiuhealii, aka, aole oia i hoolohe aku i ka olelo a ka poe ike ole ia ia. I ka'.Ai D. 1818, ua hoolilo ia oia i Hoa no ka Ahikukamalu a me ka -Hale Aha&lelo

Alii. Ua noho loihi oia iloko oia mauoihana a hiki wale i kona make ana.. IkaA. 0. 1864, ■ua hoolilo ia oia i Ahailono ponoi oa ka Moi, a ua hooliloia i Hoā oo ka Aha Koa Hanohano o Kaniehaaieha I. E like me ka naau aloha alii o na alii maikai a pau, ua hooikaika loa oia e kokua i kona poe kanaka ponoi, ma Honolulu nei a me Waikiki, a hiki i Hamohamo, iloko o ke-kan hepera oka A. D. 1853. A mailoko mai o ke kaoalima o kona poe i loohia i ka mai, he eha wale oo o lakou i make. Ua haawi okoa oia i kona hale noho ma Manamana Puowaina, no ka pono o ka poe i loohia i ka mai, a ua hoolako aku no hoi oia i na mea a paa e pono ai ko lakou noho ana ika wa mai. A no ia hana aloha ana, ua nui kona poe poaoi i ola, aole i make iloko oia mai weliweli. Aole makou e hoopoina i ka, hoike ana ae, i kekahi kumu e manao oui ia ai oia, ois hoi, no kona hooikaika ana e holo aku i Kaieponi, e kokua ai i ka pilikia o Harry Moo Kaheleiki, i hoopaahao ia no ka manao ia ana, ua pepehi kanaka oia malona o ka moku, ma na moana o ko na aina e. . Aole no hoi ia e hoopoina ana ina kamalii, i ka wa e hei ai ika hei, a heluhela ia iho la e na kamalii ame na kanaka makua pu no kekahi, ika inoa oua alii la, penei: : «' E ku e hoopio Ica la, Ea la i ke leula o Ahuena, Koino i ka lai o Kailaa la, o Kona, 0 Kona ia la, o ka kai malino, ' Hele iwaho o Kapulao, Kani ka hoe i Wainlaula, Ke ala e waiho nei, ■ Ka wawae e ae nei o Hamakua.'' E ike kona mau kini mai Hawaii a Kauai, a e kanikan pu rhe kona ohana e noho nei iloko oke kumakena. Ua lohe mai makou, e hoihoi ia ana kona kino kupapau ma Kaawaloa, Kona, Hawaii. Ika pali kapu o~ lakou me kona mau kupuna, i hala e aku la mamua, ana hoi i ukali hookahi aku la!