Ke Au Okoa, Volume III, Number 8, 13 June 1867 — Pane ia Auberete. [ARTICLE]

Pane ia Auberete.

Ma Ke Au Okoa o ka la 16 o Mei, ua kuehu ae o Auberete i kana mau olelo kue ia Rev. W. P. Alexanedero, no ka hoike o ka manaoio Rev. W. P. A. e hoopuka mau nei ma ke Kuokoa. E ke kahunapule Katolika o Lahaina, mai j lili ae i ka malamalama e poha mai ana, noloko mai o ke kanaka i piha i ke kaulana, o knu mau ;vnhi olelo pane ia Rev. W. P. A., he mau wahi manao hoohaukae wale aku 00, e keakea ana, a e hoopouli aku ana hoi i ka malumalama e puni mai la. Aole o makou muhalo i kou mau manao ' kue waiwai.ole, oiai, aia wale co malaila ko oukou ikaika i ke kamailio, a o ka wehewehe pono ana mai, a me ka hoolaha mai hoi i ka a ka Baibala, he nnku pi loa oukou malaila. Aia a ike ae oukou; he wehi manao hooloha no ka pono o ka Baibala, wikiwiki luk oukou e hoole ae, a e kue ae no hoi; ina hoi e olelo ia aku e unuhi mai i ka Baibala, puu iho la ka nuku, kakaa ka ihu, me ka olelo iho, " aole pono," aole i kanoha ia mai, "he pohihihi," a pēla wale aku e maaiea wale ai. Ke olelo nei oe, " Ua ao hewa o Eev. W. P. Alexanedero i kona wa opiopio, nolaila, ua hala mawaho o ka pololei kona mau manao," wahi au. Eke kahunapule aka Pope, e noonoo pono oe i kau olelo ana pela; ke hai aku nei au ia oe, aole oe i olelo pela no kona nele i ke ao pono ia, a me ka hoo-naau-ao oiaio ia, aka, ua olelo oe pela, no kou ao ole ia ma ka olelo a ke Akua. Ina eao ia oe malaila, i na ua ike oe i ka oiaio o ka Rev. W. P. A. mea e hoopuka nei, a ina no la ua loaa ia oe ka manao e ola'i, wahi a Paulo ia x Timoteo 3:15. Penei i palspala ia, "A mai kou wa kamalii uuku, ua ike oe i ka Pal»pitla Hemolele, i ka mea e hiki ai iaia ke hoonaauao ia oe e ola'i, ma ka maoaoio iloko o Kristo lesu." I mai paha -auanei oe, ua

ao ia oo au ia mea, ua ike no, a ua makaukau hoi." E olelo au, " Aole oe i ao ia, a aole no hoi i ike." Ina paha ua ike oe, he ike huaolelo, aole hiki ke hoomaopopo i ke aoo. Eia hoi, ioa paha i ao hewa ia o W. P. A. i kona wa opiopio, pehea e hiki ai iaia ke hōonaauao pono i kana m&u keiki e noho nei i keia manawa. Xoloko mai o na keiki a W. P. Ales:ander e noho nei, ka mea kaulana loa, oia hoi o W. D." Alexander e noho Peresidena nei no ke Kula Nui o ka Punahou, ka mea i kapaia ma ka inoa hookaulana, f ' ka Hiena o ka moana Pakifika." Ina pela, eia ka ninau, e hiki anei i ke kanaka i ao hewaia i ka wa opiopio, ke hoonaauao pono i kana mau keiki 1 Ke pane kuio aku nei au ia oe e Auberete hoinoino wale ia Rev. W. P. Alexander, aole I Aole loa no ! ! Eia hoi, ina paha ua ao hewa ia o W. P. A. i kona wa opiopio, alaila, no keaha i lilo ai kekahi poē e noho mai nei, i poe maikai, a hoopono hoi, a kokua pu hoi ma ka pono, a lilo no hoi i poe e hoomaikai ia ai Hawaii nei, a i na aina, pouli hoi, oiai hoi he poe haumana lakou na ua W. P. Alexandar nei ? E hiki a nei i ka mea i ao hewa ia i kona wa opiopio, ke alaka'i a ao aku hoi i kekahi poe ma ka pono ? Aole loa iio ! Ina pela, ea, auhea ka oiaio o keia mau olelo hoiuoino au ia Rev. W. P. A., ka mea au i olelo hookamani ai, he makamaka nou ? Aol§, he wahahee, he waha pala oe e Auberete, i ka olelo hoinoino wale i ka mea nona ka naauao kuliu. E ia iho na hanmana a Rev,- W. P. A., he Jehulehu wale lakou e noho mai nei, aia hoi kekahi ina aina pouli, kahi i ao aku ai i ka poe naaupo, e huli ma ka pono, e imi i ka naauao, &, e. Auhea hoi kau mau haumana hoolaha lei kolona e [ Auberete ? Auhea la, eia no paha ke pule nei ina kii, Nolaila, ma ka hua o na hana a olua e akaka ai na mea o olua i ao pono ia, a i ao hewa ia; no ka mea, pela ka lesu kuhikuhi ana, " Ma ko iakou hua oukou e ike aku ai ia lakou." 2. Ke olelo iho nei oe, " Ua mahalo no oe i ka Palapala Hemolele, he makana ka ia na ke Akua mai." Pololeī maoli kela olelo au, oluolu ko'u manao i ka ike ana ia mau olelo au. lna pela oe e h»oia mai ai i ka Palapala Hemolele, alaila, eia ka'u ia oe, e unuhi iho oe i ka Palapala Hemolele, a e hnna iho hoi e like me ia, alaila, pau kou uhiia i ka übi o ka pouli o ua aoao Kntolika la ou. Nani wale kou hooia ana mai i ka Palapala Hemolele, i kina no hoi ia oe i ka huna ana, i ke pani ana i ka puka o ka oiaio. Ina e like kau hana me kau i hooia mai i ka Palapala Hemolele, alaila, pomnikai maoli oe. Aka hoi, o ko waha kai hooiaio mai i ka Palapala Hemolele, o kau hana ana ka okoa, ua lapuwale kau hana. °Eia hoi, o ko hooia ana mai nei i ka Palapala Hemolele, he mea e' loaa ai ka pono nui no ka mea au i kue ai, a he mea ia e hoike ai i kou kolohe, i ka wehewehe ole aūa i ka Palapala Hemolele, a i ka huno wale ana hoi, iloko o keia mau makahiki loihi a oukou e noho nei. 3. Ke olelo mai nei oe, " I ka hunaia o kekabi hapa o ka Baibala, aole unuhi pau ia e lakou nei." E Auberete kolohee; ua ike ibo la no la hoi oe, heaha no hoi ko mea i unuhi ole iho ai ? Keu aku ke kupaoaha o oukou e Kahuna Pope ma, a me kn Apiki no hoi; aku, kainoa paha o ka ilio wale no ke keu o ka apiki a me ka pauaka, eia no ka hoi o Aubereto kekahi. Ua ike iho la no ka hoi oe ua uouhi hapata, o ke aha no la hoi i ku ole ai a hana iho no hoi, i ike aku hoi makou i ka poleho a me ka

polehe ole. Eia ka oukou, oka pono hoole wale mai no e hoole ai, aohe hoi he hana iho, a ma ke akamai kuhikuhi pauku, he hikiwawe mai la, aohe nae hoi he hona mūai kahi e kuhikuhi ai a ahu, i ike na a ua o mea. Aloha ino oukou, oke kuhikuhi wale iho la no i ka mokuna a me ka pauku, aole hoi he hana i kahi e loaa'i ke imi iho. Ia nei au i akaaka ai io oe e Auperete ame ou hoa Pope, i ke akamai i ke knhikuhi puuone. Kainoa paha »o Hawaii nei wale no ka poe akamai i ke kuhikuhi puu one, uo aina e mai no ka hoi kekahi o Pope ma. Ke olelo iho nei oe, " he ano kipi o W. P A, i kona olelo ana, fee manaoio iiei kakou i ka Palapala Hemolele." Ke olelo nei au ia oe malaila, ua kupono loa ke kipi ia oe, a i kou mau hoa Pope kipi, uo ka mea, o oukou kai kiloi i ke kanawai o lehova, i haawi ia mai ia Mose. 0 ko kanawai elua o lehova, ke papa mai nei i ka hana kii, i ke kulou iho mauiua ona, &c. Oia kanawai ka oukou i pale ; nolaila, he aoao kipi kou e Auberete, aole he kipi o ka mea e hoomana ana i ke Akua ma kan?. olelo. Ke olelo iho no oe, " ua haule o W. P. A., ika nenelu oke kuhihewa, &e." Mai huahua oe i kona hoike ana mai, ame kona wehewehe pono ana i ka manaoio a ka Baibala i ao mai ai. He lili- wale ia olelo au, aohe oiaia, 0 ka mea oiaio i ka ike aku, o oe kai haule loa aku malalo o ka ale. aia mai ka ale iluna, ai aku no oe i lalo loa aku. 3. Ke olelo iho nei oe, i ke ku oie mai ka 0 ka 6aibBla, a olelo maoli mai, oia nei ka mea o oukou i hoomana Jalau ai ia Maria, a i na iwi kupapau, &c., &c., no ke ku ole mai o ka Baibala, a papa maoli moi ia oukou mai hoomana ia Maria, ia iwi kupapau, &c. ? Uhu ! Mee ke kolohe ! Ma kou olelo ana me keia, akaka loa ko hewa e Auberete a me ko aoao hoomana, a me ko oukou pale maoli ana no i ka pono a ke Akua iao mai ai ma kana olelo| Ai ae la ka oukou, a olelo maoli mai ka Baibala me he lunakanawai maoli la e bai mai ana i ka olelo hooholo, alaila iho la, malama oukou i ka pono aka Baibala. Ua akaka kou hewa, 1 kou olelo ana pela.

Nolaila, ke paipai nei au i ka poe heluhelu Au Okoa, e nana pono i kela olelo a Auberete n<a kana paoe ia W. P. Alexanedero, i ike oukou i iona manao nui ole maoli no i ka pono aka Baibala. Ua oiaio ka olelo, ma ko lakou huii oukou e ike ai ia lakou, eia ka hua o ko lakou koe maoli i ka Baibaia, ke ike mai nei ma ka waha o Auberete; e ake no paha ia, aia a ku maoli mai ka Baibala mf he kaoaka 1», a papa mai, alaila, manaoio aku ia i k» Baibala, a hoolohe hoimalaila! Auwe oe e Znrazina, auwe hoi oe e Auberete, no keaha la ke kue i ka olelo a ke Akua ? No ka ino. Like maoli oe e Auberete ~me na lueiaio kipi ia lesu. E hoole mai paha auanei oe, " aole like. 2 ' E olelo no wau he like no; penei e like ai. Ua ike maka maoli no na ludaio manao kue i ka Icsu mau hana mana, aole no nae manaoio ia lesu, noho mau no me ke kanalup. aole hooiaio iki, hana lesu i □a hana mana he nui, aole huli iki, aole no hoi i ae aku o lesu ka Mesia. Pela no o Auberete, ua ike no i ka olelo o ka Baibala, a me ke ao ana mai malaila, aole no nae i hana e like me ia, ua hoopaakiki no, aole no i ae iki i ka olelo ao a ka Baibala, noho no me ke kue i kana olelo, a hiki i keia la, akahi no a ikea maoli mai ke oiaio oia manao, ma ka waha mai no o ua o Auberete. Eia ko'u manao ia oe e A—ina e kali oe me ka manao aia a olelo maoli mai ka Baibala me he kanaka la i ku mai kahiamoe mai, e paa koke oe i ka -wiliau o kou kanalua. Ua maopopo loa kau hoole maoli i ka olelo ake Akua ma ka hua oka waha. E mihi oe e pono ai, no ka mea, ua haukae oe. E. Haumana.