Ke Au Okoa, Volume III, Number 19, 29 August 1867 — Na kumu e holo ole ai ke Kuikahi panai like mawaena o keia Aupuni a me Amerika Huipuia. [ARTICLE]

Na kumu e holo ole ai ke Kuikahi panai like mawaena o keia Aupuni a me Amerika Huipuia.

E Ke Ae Okoa ; Jttoha oe : Ua kau ae au i ke poo o keia knmumanao peia, no ka ike pinepine ii maloko o na nupepa o Araerika, no ka manao nui ana e hoohui ia keia Aupuni me ke Aupuni o Amerika, a ma kekalii nupepa lioi, ua olelo ia ke kuka ia. nei ke kuai liloia ana o keia Aupuni e ke Aupuni o Amerika Huipuia; a ma kekahi hoi, e kali- ina na kanaka Amerika a make ka Moi, alaila, e hao, pakaha, a lawe ae iakoa i ke Aupuni Hawaii a lilo no ke Aupuui Amerika. He oiaio, he mau mea wahahee wale no keia no na nupepa o Amerika, aka, e hoike ana no keia aiau olelo, i ke kuko nui o nu haole Ainerika i ka lilo o keia wahi : Aupuni ia lakou. Ina 110 ma keia " kuikahi panai like," a ma ka make ana paha o ka Moi, a i ole ia, ina ke ano kuai a lawe wale ae paha, ua pono iho la no ia i ko lakou manao; aia o ke ko o ko lakou manao, a o ka lilo o keia Aupuni ia Aroerika, oia iho la ka mea pono. Perfei ka olelo o-ua mau nupepa la : JVetr Tork—Juhj 10. " Ua olelo ka Terebiuna mai Wasiuetoua ponoi mai, ke kukaia Ja ke kuai lilo ana o ka Pae Aina o Hawaii, a e ko io ana paha ia mea." " Ua olelo ka nupepa Karonikela o Wosinetona; na loaa iu Ameriku Huipnia ka po--Irfaikai i oi ne mamua o na Aupuni e ae, ma ka hooholoin ana o kekahi 1 leuikahi panai like ' rne ke Aupuni o Ilawaii. E hoouna ia ana i ka Seneta i keia kan Ahaolelo ae, n e hooiaioia no ke knikalii mahope o namnhina eono o kona kukaiu ana. Ua mauao kekahi mea i maopopo i ke ano o keia hana, a o ke keehina wawa» mua keia imua no ka lilo ana o ia Pae Aina." " 0 ka Repubelicana o Sperinignfile, ua oleb ilio : Inu e ikeia ana ka oiaio, ko manao walo nei makou, ua loaa aku ka olelo kauoha inalu i na Luna Manuwa (Amerika)

ma ka moana Pakipika, ina e make keia Alii o ka Pae Aina o Hawaii e ola mai nei, alaila, e liopu iho lakou ia mau mokupuni ma ka inoa o Amerika Huipuia." Ke ike ae la kakou i ka ikaika loa o ka maoao o na kanaka Amerika ma kahi e, e lilo keia wahi Aupuni uuku ia Amerika Huipuia. A pela no paha ka manao o na haole Amerika ma Hawaii nei e noho nei; no ka mea hoi, ua kaeaa akea ae kekahi mau haole Amerika, " a hala na mahina ekolu, e welo ana ka hae Amerika ma na wahi a pau o keia Pae Aina." 0 kekahi poe haole nae, ua ane hamuma ko lakou olelo. Aole a ekemu nui ae,o!ohe ia ko lakou manao hoooaikola, ke lilo ae keia aupuni ia Amerika. Aole i hoolaha nai ia ae keia mau olelo maluna, o pahulu auanei ka no'a a ahu wale. Ke waiho nei no ka ho'a i ke ka'u. A holo ae keyi kuikahi, alaila, eo ae la ka pili. Oka waiwai a rae ke kumu pi'i, oia no ke aupuni o Hawaii nei. Na no'a, oia o Halaki, a me ke Kuhina noho Amerika. 0 ka no'a, oia no keia, " kuikahi pani like " me Amenika Huipuia. E manao ana no paha na Lunamakaaioana a mena'lii, o keia Kau Ahaolelo i kahea ia, e iiui mai no ka noonoo ana, a me ka hoobolo kupono ina mea a pau e pomaikai io ai na aoao elua ma ka hssa kuikahi ana o kekahi aupuni me kekahi aupuni; aka, mamuli o keia mau olelo kaili ike aupuni, aoi aku hoi, mamuli o k*olelo ino maoli i ka Moi Kemehameha V., ka mea i manao hiwahiwa loa ia maloko o na naau a me na pnuwai Hawaii a pau; he kumu no ia, e nana ia ai keia kuikahi pani me ka manao ino, a e hooholo ole ia'i. Me he mea la i ka nana aku, o ko lakou aoao wale no ka mea i manao nui ia ; aohe ano o ka Moi, a aole hoi he ano o ka lahuikanaka ili ulaula e noho ana maluna o ua mau mokupuni nei; aka; oka waiwai wale e loaa ana mailoko ae o keia kuikahi, e pomaikai a." ko lakou pakeke; a e keehi aku ai 1 ka lahui ili ulaula, e hele i na ilio. Ua manao wale no lakou i ke Akua nui hookahi o ka Mamona, oia hoi ke da!a mana Loa ! aka, o ke ola o ka iii ulaula, -ua like j ' me ka pua lepo imua o ko lakou maka. A ke ae ia keia koikahi, e ike io no auanei kakou. Me nei kakou e na ili ulaula, e haliu aku ai, aenana aku ai, i keia kuikahi. Ema kaala loa, i ke koi ia ana mai e hooholo. Mai puni hei ioa leo alapahi, e i ana, he pomaikai! he pomaikai I! he pomaikai! 11 He palau ia, ahe epa. He maunu pakali ia e kuaī ai oe i kou hanauna ili ulaula, e make malalo o na pahele he nui wale o ka ilikeokeo, E ninau, e hoom—, a e hoom—loa aku i keia kuikahi. loake £. Maemae, Oahu, Augate 27, 1867. [ I kekahi kahunapule e kaapuni anaikona Laoana maluna ljio i kokahi la, hblawai mai la oia me kekahi koa, a ninau aku ia ua kahunapule nei, "No ka puali hea oe e nei wahi koa ? " Pane akū la ke koa, "No ka puali Helu 9 o Texasa. Ano ka puali hea hoi oe ? " Pane mai Ia ke kahunapulo, "No ka puali koa au o ka Haku/' me ke ano hookuoo. •' E kuu hoaaloha," wati ake koa, "ua auwana loa mai nei oe mai ko oukou wahi hoomoana mai! " Maluna o kekahi uwapo o Atena i ka mokuaina o Georegia, e kau ana ka olelo mnlalo nei, penei: "O kamea, a mau mea paha e holo nui maluna o keia awapo, e hoopai ia no penei: Ina he haole, e hoouku ia ota i elima dala; a i na henegero, e hili ia kona kua i iwakalua kumamalima kaula, a e loaa noika mea nana i hai mai ka hapalua oia uku hoopai! "

OTomSmith, he wahi haole inu rama mauoia, a loaa iho la ia ia ka mai pupule o ka mea ibu rama. Manao iho la oia, ua make oia, a hele aku la kela i ka ilina, e eli ai i iua kupapau, a hohonu, mne iho la ua wahi kanaka nei iloko olaila, e kali ana oka hiki mai o kahi mea, nana e kanu iho ia ia i ka lepo. Mamua ae nae o kona iho ana e moe iloko o ka lua, ua kukula mua ae la oia i ka papa ku hoomanao, ua kau pu ia kona iooa, ame ka nui o kona mau makahiki. Loheia akuJ« i ke kulanakauhaie ka hana a ua wabi kanaka nei, a hele mai la kekahi poe e ike makn; a< ka hiki ana aka o ua mau mea nei ika ilina, ninau aka la keknhi, " Nowai hoi keia lua ? Owai kai make ? A ! kupanaha no, aole ka i kanu ia ka lepo, ua kuku ono ka papa hoomanao." Ia maoawa, pane mai la ua wahi kaoaka nei iloko o ka lua, " E Kimo e, aole ka he hiki ia oe ke heluhelu ? " He mea mau i ka Lunakanawai Mason ka hele mau ma kana mau Aha Kanpuni; a hiki akii la oia i kekahi po ma kekahi hotele, aka, ua piha e nae na hale lio i ka poo lio o kekahi mau malihini e iho, a hoihoi ia akn la i ka hale lio o Bnraunu kona mau lio e waiho ai, ine k<i Baraunu lohe ole, a i ka hoi ana mai o Barauiiu, hookuu ia aku la na lio o ka Lunakanuwai. I kekahi la ae, noho ka Ahn, a oua o Baraunu kekahi Jure. Ua hni in mai la uii Lunaknnawai nei, ua hookuu ia na lio ona e Buraunu. Ku uku la no ia oua Lunakanawni nei, a olelo aku la, "E Baraunu, e hele koke oe, e hopu i kuu mau lio, a hookomo iloko o ku liale, iloko o na fninute he umikumamalima; a i ole oe o hana pela, e hoopai ia oo i kanalima dalj, no kou hoownhawaha i ka Aha." Ma k« knlaniiknnlmle o Edineboro, keknhi niau kalionapule eliui, o Aelamu ka irioa o kekalii, u o Eia ka iuoa o kekahi. I ki- kukuhiakn, ku ae la o Ei.i, a hnawi i kaua pooolelo, " E Adatnu, aia oe ihea ?" Ika po ilio, kn inui Ia o Aelamu, a haawi mai la i I kiina pooolelo, " Eia no au maanei'{" |