Ke Au Okoa, Volume III, Number 48, 19 March 1868 — No ka Make. [ARTICLE]

No ka Make.

Na olelo kaiiikao a Pelistes kekehi Kenela 0 Rederick ka Moi o Sepania i ka makahiki 500 o ka Era Karistiaco, lioko o koua noho pio ana iwaena ona Arabia. Ua haawi ia kekahi ahaaioa eooa, i mea e iiooluolu ai i kona manao aoa i kona mau eha i loaa ia ia 1 ka wa e pale aku ana i na enemi, a i kona ike ana ia Court Julias ka mea nana i kipi ka aina hanau ona e noho ana iioko olaila, ua aahu i ke kapa Arabia, hoopuka ai o Pilietes i kela kanikau inalalo.

''Pomaikai ka poe make," wahi ana, no ka raea, ua hoomaha aku la lakou iloko o ka maluhia, a ua hele aku la e lawe niai i ka uku o ko lakou koa me ka ikaika, ua haule lakou me ka hunohano, a hookoe ia mai au i mea kuewa me kn ehaeho e hoike ana i ke kumakaia ia o kuu aina hanau. Ua ike au i ka'u keiki ponoi, ka olioli a me ka manaolana o kuu mau la elemakule, ua oki ia oia a make ma kuu aoao; ua ike pono ]oa au i o'u mau hoaaluha, na ukali, e haule pakahi ana maho[>e aku o kekahi, a puni au, a ua makana au no keia nalo ana o lakou a hooki ae la au i ko'u uwe ana. Aka, aia hookahi kanaka o konn nalowale ana, aole au e hooki i kuu kunaakena ana. Aia Ia oia ihea, 'auwe 1 aole 11 u i ike. īna ua hauli- oin i ke kahua kaua, a ina i maopopo ia'u kahi i waiho ai o kona mau iwi, ina paha nia ma ke ke kula, 0 lereka (Xeres) a uh kanu ia paha iloko o ka muliwai o Guadaleta, e kii aku no au e lawe mai ia ia, i mea hoomanHO o ka make hemolele ana oke kanaka koa, a ina pohn e like me ka lehulehu o kona man hoa o ke koa, ua kipaku ia aku e hele auwana i ka nina malihini e hui pu aka no au me ia i ka hele auwana ana i ka aina e, a e kanikau pu no moua maluna iho o ka popilikia o ko meua aina hanau. He makamaka aloha oia no'u o ko'u mau la npiopio, a he makamaka kupaa no'u o ko'u mau la eleinakule, oia keknhi o ka oi o na kanaka kon Kar>fitinno ikaiko, (Knight) elike me ka hoaaloha, aia he alohu iloko ona, elike roe ke kanaka koa, ua 01 ae oia maluna o na mea a pnu i hnpai ia. H. K. Ue luana iianouano.—l ka po o ka Poalua iho nei, ua oluolu ke Kuhina o na Aina e n mo kana lcde, i ka hookipa ann ae ia Com. Brown, a me na 'lii oka moku Slonewall; a me na Lutancla kainalii alii o lapunn. Ua hiki no ilailu ka Moiwahine Einma ; nn hoa o ka Aha Kuhina, ke Kiaainn o Oahu nei ; kn Hope Komiainn o Amerika Huipuin, a me kona mau hoa lunt Aupuni o na Aina e. Ua lonoluno ia mai, e manaoia ann e hookiekio ae i ke kul.inu aliioßaron Botliachild, ka ludaio waiwai lon.

, -i £ » i Ke Alo Alii —Ua lorjo ; . aia no ka I Moi ma Lahaina, i keia pule iljb nei, iloko <> ka oluoln makai o kona ola. » I ka Poakahi iho nei, ua ola»lu i ka Moiwahine Kaleleonalani, i ka ana aku ia Coi. Spaulding, ka Hope JTsnisina o Amerika, a rne Com. Geo. Brown?-ke Ka|>ena o ka moku hao, ma kona hoaiejpwe lau koa, i ka uka o I ka Enitna ma YVasi»etona, a me ka helana i Mauna Verenona, ka lua o Wasinsto»a, o ua Kapena Brown nei, ka mea ihaaw|jaka hanohano e ukali pu ia ia ; a ma ka hou ana paha, i ulu mai ai na oluolu ana i.-> na la i hala. -* HooHUI IA MA KE 0 KA MARE. —I ke ahiahi o ka Poaono okeia pule iho nei, uia Maemae, ua mare faj Rev. K^mika, 0 Joe Manuel, me Miss-il. 4alunhine Iwa, a maliope iho o ka mare. anqj ;ua malama ia he wahi ahaaina raare o ke kane, a ua nui no na hoa'loha o £ē'£a|ie a me na makamaka oka wahine, i hele »ai e lawe hapa 1 na mea ai i hoomakaukāa"! ?aia no ko laua mare ana. Ua ai a lawa, inu a kena, a ua olioli kupono a hiki wa 1 " na hora.ponipōni ©ke aunn;e, haaie... _ '.a ika home o o na mea i mare ia me ka inM maikai.

Pakele ke ola ika paūdl. —Ua loaa mai ia aiakou ka lono, ma i Koolaupoko, i ka Ia 14 o keia mahina, p <kele ke ola o kahi kanaka i ka pauda, o kona inoa. Ua wili ua Kahai nei ika tauku wahie, a hookomo ika pauda. Kuku a, holo aku ua kanaka nei, he 12 kapuai mai ka pauku wahie aku. Ika pahu ana D»e, ua lele aku la kekahi mamala ahi, a a ia'jta pauda ana e paa ana i kona lima. Ua aa'p nae kona lole, a ua eha papaa wela wale-n^,.,

1 keia pule iho eei, uaan? hakukoi na a!e a papuhea hoi na makani o Kamoana. K!ua hoikaika nui ana a ke kuna $ale Lee e hi"ki i Maui, aka, ua kono ia noia|| hoi hou mai no i Honolulu nei. Ika po (j£,ka Poaha iho nei, ia ia i komo aku ai ilokn p ke kowa, ua lilo pu aku la kona pea ihn;' i oiai, hookahi no paha hora i koe e holo aū jai ku i Lahaina, aka, ua hoi mai la no ia,na ku i Honolulu nei i ka po Poalima iho no. — Ka moku hao ike ia ma ko makou kolamu manao pej|f o keia la, na mea e pili ana i keia Ua hoomaemae hou ia iho nei o kekahi oo hoi ia o kona kumu i kapa ai ia nei. Ua lono mai makou a ka la apopKe hookuu ia ai ua moku nei ika lehulehu, ka hora 10 mai o kakahiaka, a biki i ka. £jra 3 o ka auina la. 1 lobe oukou a pau. f '• Hoohuiia.—l ke ahiahi o keia pule iho nei, la 10, ua hoohuiia *r. Hugo Stangenwald4Eai:k2 Mirnrt«oi. Miss Ann Moria Dimond, kekahi kaikamahine a H. Dimond (Daimana.) o keia kulanakauhale. Ua ane pumehana !oa ka moamoa ana o ko ke Kauka manao ia ohana, no ka mea, alua ena mare ia ana me na lala palupalu oia ohana. Na ipd mua oke k-au.—l ka. Poakahi o keia pule iho ūei, ua ike iho makou ina ipu haole mua o ke kau e kuaiia ana ma kahi lanai e pili ana i ka hale kuai pipi o Ailuene Boyd. Ua pipii no hoi ke kumukuai, oiai, mai ka hapaha, a hapalua dala no ka ipu hookahi ; a o be kamu no hoi paha oia pipii ana o ke kumukuai, oiai, na ipu hoea mua mai iao ke kan.

Ma ke ku ana inai o Kilauea i ke kakahiaka Poaono iho nei, ua ike iho makon i ka hoihm ia ana mai o kau haumana kula o ke kula a Venerable Archdeacoa Mason nia Labaina, inauka o Kaalaa, oiai, e lilo ana ia ia ka maloma ana oia kula mahope aku o keia manawH. Ua lono ia ae, ua kuai ia, a ua lilo ka "Wili ko nui o Lahaina, a me na waiwai nui a pau o ua Mahu Ia ia Campbe!l & Turtnn o ka Pioneer Mill, no na dala, he $15,000 He mea no ia e hoopau loa ai i ko lana mau hemahema, e hiki ai ke wili i na ko a pau loa e hiki ai ke hooulu ia ma ia wahi. Pii.i Kino.—Mawaena o na ohua i kau aku malnna o ka moku R. W. Wood, e bolo ana no Knpalakiko, inehinei, ua ike ia ibo o E.P. Ad»mu, Luna Kudnla kekahi i holo aku; a e nnlo aku ana paha ia ilaila no kekahi mau pule. O kana K*dala, na C. H. Rose e hoopopopono. Ua wehk ia ak nei.—l kein pule iho nei, ua Wehe ae o I. Richardson i kona halekuai ma ke kihi makai o ke Alanui Ealepa me ke Alanui Papu He m&ikai kana mau lako lole no na kane, (un paa no). E kipa ae e nana, a e kuai iho i kana mau mea kuai. Ka Mokuahi Kilauea.—E hoomanaoia e ka poe holo moku ennluna o ka inokunhi Kilanea, u keiu Uu ana mui ona, aole oin e hnlo uiui i kn Poaknhi ne nei, aka, e hoomnhn ana a ka Poaha o koia pule ao, nlaila, e holo ana oiu " i ku hin.i kaili la" o Mano (Ja ulono ia mai.—Ua lioihoi aku ka Luikakanawai Apnna G. K. Litids»y, o Wuimea, i kona palnpnla hookohu mn ia Oihnna. A pela no lioi rne kn Hope Makni Nni Coni>wny, o ((awailme, ua hoilioi pu aku oin i kon.i pnlapala hookohu. Apuka.—l ke kahiuka o niliinei, ua lawe ia (io imua o kn Aha Hoonmlu, keknhi knnakn o Kenkui konn inon, o ka Luna Anhnu, no ke kakau npuka ana i ka pnlnpnln hookna nuliun. M>iho|iu iho okn nin'iuinnu nnn, iin wnihoia aku kona hihia imua o ko Kau Jure e hiki mai ana.