Ke Au Okoa, Volume IV, Number 35, 17 December 1868 — NU HOU O NA AINA E. [ARTICLE]

NU HOU O NA AINA E.

Ua aie makoa i ka nupepp P. C. Ji. no na wahi mea hou o na aina e malalo iho nei, i loaa mai ai ia pepa ma ka moku kalepa Sea Serpent (Moo Kai). E olelo ana kekahi nu hou telegarapa, ua hiki ae ka Lunakanawai Kiekie Chase ma Rikemona no ka malama ana i ke Kaa Kaapuni malaila. No ka hihia o Jeff Davisa o ka poe kipi, aole palia e hiki kino*ae ana oia ma kona hihia, o kona loio ke hiki ae ma kona hihia, ke ole nae ke aupuni e hooponopono hou ae no ia mea. Ua kahea ia kekahi halawai o ka poe Feniana, e hui ae ma Piladelapia i ka la 24 o Novemaba iho nei. Aole i loaa i kekahi mau luna aupuni o Amerika kekahi mau hoike ana o ke kipi ma Amerika e kue ana ia Cuba. O kekahi poe kanaka, no lakou na inoa i olelo ia, ua hui pu lakou ma ia mea, ua hoopuka mai lakou, he mea kamailio wale iho no ia. Ma ka la 9 o Okatoba, ua wehe ia kekah j alahao Amerika ma Rio JaDeirc imua o ka Emepera o Berazila a me kekahi poe kanaka he lehulehu wale. 0 na ioaa mui i kela la keia ia, ua papalua ia i na mea i manao ia e loaa mai ana. Ka nuae Kipi ma Cuba. Ma ka la 2 o Novemaba ibo nei, ua hiki ae o Valamacado ma Pueto Prinoipe, a ehoouka koke aku ana oia i ka poe kipi i hoopuipui ia mai e na koa o Oolnela Cona, Cumapelo, a me Quirosa. La loaa mai no hoi kekahi meu lono teregarapa mai ua kenela aupuni la, be 500 poe kipi i hiki ae imua ona, a ua pau lakou i ke kala ia eia. E olelo ana ka nupepa Herald o Havana, ua hoopuka ae o Colonela Cesapadeza i kekahi olelo kahea, o ka poe mai ka 18 a i ke 40 o.na makahiki, e komo koke lakou i ka oi. hana koa, a o ka poe hoole e kapaia aku no lakou he enemi. Na nu hou hope loa i lono ia moi i ka po o ka la 19 o Noveraaba, ma Pueto Principe mai, e hai ana o na koa aupuni me ke Kiaaina i paoi ku ia aku iloko o ka pa moneka, ua haawi pio ia mai i ka poe koa kipi. Ma lilora, ua huipa ia na koa aupuui e ka poe koa kipi. Ua loaa mai ka lono malalo nei mai Port au Prince mai, e hai ana, mahope iho o ke Salanavane hoolele ana aku i na poka pahu i ke awa o leremia, ua hoopahu aku oia i ke kulanakauhale o Misogene, a ua hoohoka ia mai oia. He nui o kona poe koa hakilo ma kula i pau i ka haawi pio aku i na kipi. Ua hoopuka ia aku ka-lono i na Kanikela 0 na aupuni e, e hoolele aku ana o Salanave ma na kulanakauhale olaka-' mela me St. Mareko. Ke nana nui ia la ka hiki mai o kekahi manuwa Amen'ka. Ke hoomau la no ke aupuni i ke kuai ana 1 ke kope me ka laau mahogani i mea e mahuahua mai ai ka loaa aupuni. Ke mahuahua mau mai Ia ka poe kipi. Amerika me Pareguay. E olelo ana ka nupepa īlmes, ua lonolono ia ae e manao ana ka Paresidena e hjopaa ia Washburne ke Kuhina Ameiika ma Paraguay, ina eike pono ia ae na lono napepa no kana palapala i ke Komiaina Beritania. Ua olelo ia ke ike pono ia ka ke Kuhina Washburne papa hoike no na mea i hana ia ma Paraguay, alaila, e haawi ia aku na olelo kauoha e hooko i ke Kuhina MoMahona, a me Adimarala Davisa e holo aku i Ascension e hooponopono ai no na hewa i hana ia mai e Lopez maluna o na kanaka Amerika. Hookahi a elua paha la mahope iho o ka la 29 o Novemaba, e haalele iho no MeMahona ia Nu loka no Paraguay me na mokuahi Amerika eha. A hiki i na la mamua iho o ka la 26 o Okatoba, ma Montevideo ka manuwa Wasp me ke Komisina Washburne o Paraguay i puehuia. Ke maki la he mau tausani koa Berazila ma ke kapawai komohana o ka muliwai Paraguay, me ka manao e hele aku ma kela aoao o ka Ascension, a iL u mai ma Villeta e hooukamai ai ma ke kua o ko Lopez mau puali koa. Hannaele ma fce Ala Hao Pakipika. Ma ke kakahiaka oka la 2 oNovemaba, ua ulu ae he haunaele mawaona o ka poe eli, ma kekahi wahi e kokoke ana i Loko Paakai, o Muliwai Bea, ka inoa o ke kulanakauhale; a ua puhiia e lakou ke keena bana o ka nupepa Froniier Indtx. Ua imi lakou i ka Luna Hooponopono oia pepa, aole nae oia i loaa. ' Ua puhi pu ia e lakou ka hale paahao, a ia lakou e huro ana, no ka pau ana o ua hale paahao la, ua kipuia mai lakou e na kanaka olaila; a he iwakalaakumamalima o lakou i make, a he kanalima, a he kanaono paha i pau i ka eha. Ke kumu o ka hannaele, no ka liia ana o kekahi mau kanaka ekol': ma ka la 11 o Novemaba. •Ua makauia epau loa pahu auanei ke kulanakauhale holookoai ke puhiia i ke ahi, ke pou la na wahine a me na keiki i ka holo, no ka makau. I ka hora 6 o ko ahiahi, ua pau ka haunaelo ana ma ke kulanakauhale, a aia malalo o ke kanawai koa. Ke kiai la na koa ma na kaiaulu o ke kolanakauhale, me ka maoao malia o hoouka kaua mai ka poe hoohaunaele ia po. la auiaa la, ua pau lakou i ka hoopuehoia aku ma na mauna. Ua eha nne ko lakou raau alakai, o Samita me Dele, a

aole lauai manaoia e ola ana. Ua 1000 poao ia mai, he 20 o ka poe hoohaunaele i make, a he 35 i pau i ka eha.

Ua houluulu ae lakou ma na puu, a ua hoouna mai i ke kulanakauhale i Kauka e lapaau ai i ko lakou poe i eha; a ua hoouna mai boi lakou i ka lono i ke kaona, ma o ke Kauka la, e lawe koke i oa wahine ame na keiki, mai ia wahi aku; no ka mea, e manao ana lakou e maki mai ia po, a e puhi ike kulanakauhale ike ahi ia po. Ua hoouna aku ke Kiaaina o ke kulanakauhale i Papu Bridger, e hoouna mai i mau poe'koa, a ua manaoiae hiki mai ana- i kekahi la ae. No Europa. Ua hoolahaia kekahi palapala mai ia Garibaladi mai, e kooo mai ana ia Sepania e koho i mea hooponopono no ia aupuni no na makahiki eiua, alaila, e kukulu iho ia aupuni i Aupuni Repnbalika, e like me Amerika Huipuia. Ua nlono ia ke kamakamailio nei o Keuela Prim o Sepania me ke 'lii opio Asaturiasa, me ka manao e hoolilo ia ia i Moi no Sepania, a o ua Prim la, ke Kahu Malama Aupuni. E hoike ana kekahi palapala mai Roma mai, ua ane ike like ke aupuoi Roma me Napoliona no na mea pili no Italia. He mau haunaele nui ma ke koho ba!ota ana ma Drogheda i Irelani; ua kahea ia na koa-, a ua kipu aku i ka poe hoohaunaele. Hookahi mea i make, a he lehulehu wale i pau i ka eha. Ua apono ka ahaolelo Perusia i kekahi olelo hooholo, e hookun ana i ke kamailio laulaha ana; a ua hooia ia mai no boi ua olelo la e ka Leialii.