Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 1, 18 April 1872 — NA MEA HOU KULOKO. [ARTICLE]

NA MEA HOU KULOKO.

Ma ka PuaY;ihi iiio uoi i hoaiele iti» ai mannwa Rti«ioi Tunffus ia nei no Amonr, ma lnpann aku I Ki nhiahi Ponkhhi ifio nei i hoio aku ai ka muku in.inuwa PaUkan»* Soout, nn Kmumi » hoi koke mai. Moluua ona i kau aku ai ke Kauihela Pelekane. Ua holo loa aku la Ua mokuahi JVebraiJta i Kapalukiko in» ke kakahiaka Po;tiu . ilm nei, no ke ku ole aaa m«i o ka niokuahi mai Kapalakiko mai, oiai, ua hala ku pule okoa u kona kali ana maanei no iu'm«kuaht.

Ma kb kuai kudala ia aoa iho nei o ka moku Pevonxhire i ka Poaon» iho nei, uu li* lo ae la i!» Kmi■> Peleknne, no im d«la 1,775 O'n.a mea liilii e ae a pau i kuai kudaliia t oa ane hiki i ka ekolo tiusiini elua hanen a keu.■: a ipe he mea U §5,000 ka huina pau i loaa | no na mea a pau o ka mnku i kuai la. i

Ia " Kupa Hawaii." ma ke Kuokoa o Apekila 13—'na. oe he keonimana Kupi Hawaii, e Kaiuailio ponoi aku ma ke aio o kou lioa knmailio, mai hahu aku i ke kua ia

ia, ao ke alo i kehi mea e ne. Ina hoi <>e he Kupa Hawaii kaknu nup pa, e pan* kupono aku i kau-mea e haawi ai i kau pnao anu no kn paio maikai ina ka inoa o kou hoa paio, aole ma ka inm o kn mea e ae.

Ua houlaha ae la Ha poe H imeni o Minoa, e'hnawi ana lakou be Aha (luiieni Nui ma ke K»>ena »» B»ffu]ii's J-i >li, me po Pnunn" ne e hiki ana, Aperila l,t 20. Ano» po

maikai a pnu e loa.a mai ana e honliloia no ia no ka lunkini o Marioa,, E naue ae e ike kumaka aku i kela puukani kauUna o Mh-

noa me kona mau kini. E uknia mai no oukou ine na anuu leo nahennhe, a o ka oukou uku hoi ia lakou, he hapaiua, a i dala okou ka panina. E maliul-

Ma ka hapalua o ku lior-< eknbi o ka anina la Poaiua, ua holo aku ke Ahi ka M»i ilun» oka manuwa La Flore. Un hnawna n« kipu

aloha ana no Ka hooKipa ana āku laia, iih hoonaniia hoi no i-a o ka moku me r<a kanaka, a ua hoooaui pu ia lio hoi na kaul» w»h<> a puni ka moku me na hae. 'H«* eluā hoiM ka loilii o ka noho ana o ka Moi ma ka m»ku manuwa. Oka Moi Wahine Eini i holo pu aku me ia, a me k'o ka Moi m-iu ukali ponoi. ——

Ma kn Ponlima iho nni o kela pulo i hi-i»-» fritti hī kekaiii [nno wil hu no ka mshe «fiao Dr. II B-rmi Ua loaa «ko kod>i kino ma keknhi h»loaii>a a-a iloko o kn lua pohnku ma knhtk>tt o ke knhnwm o K«pia i Hann, Mnui, a i ka mauāoia, < lilo.inaoli no oia ika wai. Ua manio walo iu nae. ua halawni pu mai me ia Uektthi poe kHnakn mnnao ino, aka, he aie<t kanalua nae paha m oiai, oke kanoka i k«kua iapaau a i hani lokomaikai nui aku i na poe a p>ia o i» pe-a hikina o Mnui, e hilawai mai artfi tne ia kekahi poino nui kaumaha e like me keia ? M«t na lono i lohe ia rnai no na wa mawua *q o kona m»ke ana penei oo ia. Ma ke ahmhi Ponha, Aporilii 4, ua haale'e aka ia i knhi o Mr Unna, a hol.> mni la i Puuik!, i kahi o 0,1 Kahuna Kitolika, hiki malailn i ka h'ir« 10 o ka po, a hoike ako la i oa Kahunapuie. e holo loa ana oiu malalo aku, e ike i kekahi wahme mai. Kaohi aku ke Kahunapule Katolika i« ia e moe a ao, no ka ra«a, he ua nui ko ia po, ame ka pouli. Aka, ua hai aku ke kaukii i kana olelo i kekahi wahioe enai e biki aku ana oia (nalnila ia uo, nolaila kom mea i ooho ole ai. O kona ike hope loa ia aoa keia. I kona haaiele ana i kahi o ke Kahunnpale. ua haawi mai ke Kahunapule ia ia he koloka m«hana mea pale ua, a i ke kakahiaka Poniima ana ae, loaa ke koloka o he Kahunepule a me ka pale o ka lio ana i holo ai, ma k >pa kahakai i kekahi kanaka mnkai. Ua manao ia nae ua haule ke koloka i kon« wa e holo ana. Ika Poaono ae ame ka la S*bati, aofe he m<u mea i lohe hou i* nai oona, ua haohao loa ia ino la. I kakahiaka Poakuhi mai, ua hoomaka koke ia ka imi aoa. Ia la e "hi limu ana kekahi mau wahine ma kahakai, a ike laua i ke kmo iloko o ka lua aa, i ka huki ia ana ae, aia hoi o kf kino oke Dr. E"r«z. Aohe lole oke kino o ka a-i kaia wale uo a me ka lei a-i ke paa ka a-i Ua noi kabi i poholehoie oke kino, a ua hoomaka mai no hoi e inoino. Uh weluwelu ke poo, ua pm ka l«uoh >, ka umiumi 8 rae na niho. Ma k» Ponlua ae ua kanu ia kona kino ma ka ilina o ka ekHles<a Kalolika ma Puuiki. Ua hol> aku ka Makai Nui o Maui i Hana e imi pono i na kumu » keia make manaonao una O kei > haole, he oloolu loa oia, a he akamai hoi ma na oihana noeau, huli honua. O B>*>»ria kon* «ina hanau, a o ke kumu nui wale no o kona holo ana mai, i hoounaia roai oi» e kekabi Hii Ake-ak*mai % h»»li i na mole okekahi mau n>p» moakaka ole, a e noii pooo hoi i an<> o kekahi mau me;i ulu. O ki.'kahi hma nui aga ma Maui Hikina, no ka imi pono ana ike kamu o kela limu make ma Ha'na. Ma koue make ana, ua hoonele ia <> Maui e kekahi kauka «kamai, » hoaalohi» maik i. Ok* oui o Kon.i in;>u makahiki, be āneaiie e kao ha paha, 'a hala aku la ia iloko o ka ulia aoo <>. iīkeoieia.

&1a h<>>a P'.nkahi ee e hini m*i 'nn» e holo Uaepuni anp o Kilauea i« Haw*ii, a e fta aaa la nei m« ha.la S«bxtt

Ma ka po Pnaono ib<> nei, ua h#awi ae nft »kaikuahine puukam Znvititou>*ki, i ku lakou man le« himeni ma ba Halekeaka ■ Alii H«waii. A o ho Inua ibe mua ia nna no faoi ia mannei. Anle he mea i&nhalo ole i »a maikai a me ka puukani io o u« <nau lfde »lohe himpui la. Ma k% po , Ponkahi oei i hiawi hnu ae aj ; a ro» kakahiaka Pffalua t haalele mn aj ia n«i no Kapiil ikikn inHl'ina o k» mokii»rhi Nebraska. Ma ka auina luPo'h-» iho nei o kula pnle i b"lo aku »i k» moUnahi Kilauea i K»uai, a in»loo« aku o«in i b<M nku ai ka Lima Halepaahao o Kaw* D. K Fif-, a n»e kn R< v J, F. Pi>gue, » ti»« na ohan oneki he kan«kolu Ma ke kakahiaka Sibiti iho nei i huli hoi m«ii ei me, Ba ohoa he h»neri kanawalu kumumaknlu Mawnena o na ohua kuulana, o ka I Ilnmuku W. C Parke t*ekahi, ke Kehukula 'Nui H. R. Hikikoki, D ;K. Fife a me ka w«h»ne, Hon, J Hart a me kana wahine, a me K. Knill. Ma ke kakahiaka Poakahi iho nei. hele 'ku kekahi o na eepakeke o ka cd< kuah< JVe5/*osAa e auao-kai m» kai <> Ain'<h«u, wehe ne Ih oii i kona lole a pau, a waiho iho la maluna o kekahi pnhaku ma ka wapo. a ua wniho 941 iho ia i kan>< dalii he 106 m»u d»i* guU Pelakane ( Sivereigns,) he $530 kn nui roa ke daia maoli ; i ks> h<>i «oa■ m-.i, aia h<»i, ua puehu kana mau d.|i ā pau M» la iiiinHwa <ina e aunu nna, ui mliue oi .luia iho In kana dda e ke knlohe. O aa daln nei, na hooko<no la maloko o ka eke ili, i hoopna pu ia me kekahi apo <>pu. —— Ua minamina mak<>u i ko.ke Kmkoa Uapa«e'ii iknika lo< ana i ka Mea Hanohano Ue Kiaai.ia o Khuhi, me ke ano Kiekie. mfe be mea haahaa la ia e hiki ole ai *.e hiiioui, p«u lf)e, a mahalo aku. Oiii !i* ke Kuokoa k-i o kooa hoolih» lala'/ aoa, aole nae'oii i mihi iki o<> koo« lawe ana mai e hooUha akea cn* lono makani, ke hoo ionopooo hou mm >nei laii iho me ha '» ua ku k > pipii o kona uomi i ka poli>l» i. Ke olelo nei oia he olelo kr<hi ko on ka h;»ole ( n>» ka ba<>le o K*w<»p*<e p.h>. ) " E hwe i ka loiie Uoahea Ui? ikeia he oiaio." 0 ke ano maoli, no ka ike o ke Kuo»oa i ka oiaio o keia !<>he laua-k-a mei i lawe ai a h<<oUha ea ? Pela >*< ei ke aoo ? PeU no

Hcj KE Kuokoa. i kn P..aono ili'i nei ua hoeu iiou ae la ke poo o ke Knokoa me kn b >HKf-nH nui ae i kon»! pololei, a «ii ka |>iha !<>;i i k» hauoli, ua a-ke noi ae >ia inu-ke kaukeha o ni m»kt» i ka lani, aohe n«n» pooo iho i kahi a kon« mau kapuai a hel« nnn, a huule pu n'i oiā maloko o na Iuh aoa i kohi p >hoi ih<> hī Mm-mina wale! U i hoiiih mai ke Kuokow m»l<ina « makou na hi'Wi o ka ho ilah' <mn i k» 39 > Apenla e holo «anpuni aī o Kilauea ia Hnwaii. A<» «eia Ih»w» miloiio <> ha 'u.lelo ho<i|<lia B Ka' Agen;i o Kilauea Aole no innkou li»o- <• ■ 1 i «o<i pelii na ka oiea no ia naiin'-i waiho mai pela la oihUoU, aia no ia ia Kona man»o k» hoololi ae i la oKoa. O ke k«p» i wxiho n uiai i 'iinohi o ka U 29 uo o Apenla ka la e hi.lo kaapuni ni ia H.»wui. a pela < <> i hoolaha ia ma ke Kuok .;t o ka la 31) <> Mai-nki. He hoololi hou ka la 22. NoWaNa- la h«wx la ? N<> māk.iu iinei, no k.> A'ikuu pah* a ki; Ku ikoa ? He oihio u» hoohiha aku m;tkou, aole e holo «na ke Kilauea i k» auwina la o kela Ponha aku nei, e Ime me na maoao mua »na o ka Ag<*ua aole e nolo ia la uo k» .p iu ole i be pena. U-< h->ouna i>u nku n<> k;i Agena i kekahi mau n!el.> hoo uha i.Kauai e hai aku i k& lohe in ilmla, aole e h ki aku ena ilaila mu ka la i manaoin. Aka, mahope ihn o ka paa ana o ki makou pepa, a ma ke ahiahi hoi o ka Poakoiu o kela pule, hiki mai ia ka Ag»*na me ka palapala e p*i i», ma ku makou nei Halepn e hoolaha aku ho ka hol > nna o KUa&ea i Kauai ma k» Po»ha iho n«i 0 pule e like me ka mea mnu. Mamua <* o ka ike ; ana o Kuokoa mi, u« ike maa no makou la mea, aka, inahope ih > o ha noono > .tiia, aolo oo iniUou oouoi la iie«a, a rne k* iiiii kekāhi o ka hana ke kii i.o<. o wehe ia wahi m'ea uuku m i o «a pepa, oolaiU, ua waiho irt n<> pela. £ ike>a ma keia iiiea aole oo inakou ia hewa Ua hoike ae -1<e Kuoko* he 18 la i boio mai »i <> Nei>ra.-£a mai Auuklaiid mni, aole k» he J5 la e like ine ka mahpu i hoibe ai. Mai puni .>uk u e ka p -e heluh»lt i kaoa hoike he lulau loa w, ua hu wale «e Kuo-oa i kola, o ka oololei be 15 wle oo h t>k<<a nie na hora keu M< k* 1« 21 o Maraki iho <>ei i ku ae ai oM4>ra$ka 1 Auoxland, ua ku uae oia malaiU a hala «» la eKolu ina io bope iho, no ke kali ana i ka mokualn lawe leta m ii Melbourne niii. Ma k<i la 23 <nai i ku <>ku ai ka inoku kiapa Ka M<A i Auekl«nd, o kekahi hoike maoi>op<> ke t la e b<>oii mai «i aole he 18 !a ona i hoio m«i ai, no ka mea, iii» he 18 I». alaila, aole ia e tne i ke ku ana aku o Ka Moi mai anei aku, ua hila kahiko mii oia mamua o kona ku ma akn. Enolu U ke kaii aaa o N«braaka ma AuckJaad mah ipe ibo o ka }« 21, a iiaa lele «KU la la laila ma ke ahiahi o ka la 24 o M«ralfi a ku mai U ia nei m* ke kakahia$a o ka la 9 iQs> o<-i o keia maU«a, oolaila,,be 15 wule n<i la okoa me oa hora keu Ol kn boike keia a na nupepa tt pau maanei, h2 |5 la o Iftbrask*_ iii-ii V«c«li»'id <i»»i, o ke Kuoh.n Wnl(. Iio i.i i kiU» 'n' 18 U.t rtne«n? iha k<>u e paulele o>e i ka kuokoa hoike aua ma keia hope *