Ka Elele, Volume 1, Number 18, 2 December 1845 — KEKAHI MEA HOU NO NA HOKI. [ARTICLE]

KEKAHI MEA HOU NO NA HOKI.

He mea kupanaha loa ka iho ana o na hoki ilalo o na pali nui, ma na mauna o Anede, a me na mauna a pau o Amerika Hema. Ua haiki kekahi ala ma ia mau kuahiwi, a he mea makau i ke kanaka ke iho ilalo, a hiki ole loa kekahi kanaka. Aole pololei na alanui malaila, he kekee ■ wale no, a holo io a io, nolaila, aole hiki ke nana mua i ke ala a hoomaopopo; ina elima anana ka ike mua ana, ua loihi ia. 0 ka hoki wale no ka mea hiki ke lawe i ke kanaka ma ia mau wahi; no ka mea, aole

lio e ae e paa pono kona wawae, e 1 haule no ilalo i ka pali. I ka wa e hiki ai ka hoki ma kahi haiki loa, a me kahi pali ino, ku malie no ia a nana aku, me he mea la e noonoo ana; a ina hahau ikaika ke kahu ia ia, aole ia e holo iki, a makaukau pono ia; no ka mea, ua oi aku kona ike mamua o ko ke kanaka ma ia mau wahi. I kona manawa e ku malie ai, e noonoo ana paha ia i ka pilikia mamua ona, a e hoomakaukau ana ia, i pono kona hele ana. Haka pono aku ia i ke ala me kekahi maka, a huli no ke poo a nana aku kela maka, a pela ia e hoomakaukau ai; a i kekahi manawa, he ano haalulu kona, i kona ike ana i ka pali lele loa. A makaukau loa ia, alaila, hoomakanoia i ka iho ana, a penei ka hoomaka ana, moe hope kona kino; a kau oia i kona mau wawae mua, e like me na koo, ma na aoao, ua kaawale ia mau wa« w'ae, aole pili. Aka, ua piii loa na wawae hope, a kokoke no e pili pu me na wawae mua. A makaukau na wawae, alaila, haka pono hou oia i ke ala, a maopopo, pahee koke aku la ia, me he holua la, a hala loa'ilalo. Aole hiki ke alakai ia ia; holo no ia ma kona wahi e manao ai a me ka alakai ole ia. Eia ka ke kanaka, o ka malama ia ia iho maluna o ka hoki, o haule oia a make. Ina manao oia e alakai i ka hoki. a huki i ke kaula waha, ua hewa. Ua ikeial e na mea holo hoki a pau, aole pono ke alakai ia lakou ma kahi ino. Na ka hoki no e nana, a e hele ma kona manao. Ina huki ke kanaka i ke kaula waha, ina paha make pu laua me ka hoki. He mea e ke kupanaha loa o keia hele o na hoki. E manao paha oukou, no ka wikiwiki o ka holo ana aole hiki ia la-

kou ke holo ma ke ala kekee. Hiki no. No ka mea, ua akamai loa lakou, a ina kekee loa ke ala, malama no ka hoki, a malaiia waie no e holo ai, aole kapae iki, a pela lakou e holo loa ai ilalo, aole lakou e eha, aole hoi e eha ka mea nana e hooholo. Ua nui loa na hoki hihiu ma Amerika Hema; a hele huakai wale no ko lakou hele. No ka mehana 0 ia aina, no ka nui loa o ka mauu, he kino nui loa ko kolaila poe hōki. ua uuku loa na hoki i hiki mai i keia aina. Penei ka paa ana a me ka hoolaka ana ia poe hoki. Holo na Paniolo maluna o ko lakou lio, a hele wawae kekahi poe Inikini. A loaa ia lakou ka huakai hoki, hele lakou, a puni na hoki. Alaila, makau na hoki, a holo lakou iwaena konu, a pili loa lakou kekahi i kekahi. Ku paapu na kanaka a pun na hoki, alaila holo na Paniolo, maluna o na lio, a hoohei i na hoki, a hei, alaila, hikii lakou i na wawae 1 ka wa i paa ai, huhu loa lakou, i hakaka nui, me na wawe, a me m niho, a eha na kanaka, a make ne kahi i ko lakou keehi ikaika ana, f me ko lakou nahu ana. Laka koke no nae lakou, no ka mea, ina i kauis ka ukana maluna o lakou a hookah halihali ana, alaila, pau ko lakoi huhu, a me ko lakou mama nui, t ae wale no lakou mamuli o ka manao o kanaka, aole manao e kolohe hou. Ma na alanui o Kairo, ma Aigupita, ku mau uo na hoki me ka noho maluna, i mea e holo ai ke kana ka. He mea hoolimalima no, e likf me ke ku ana o na halekaa ma m kulanakauhale ma Europa. 0 k: mea nana ka hoki, oia kekahie helf pu, a hookonokono ia ia, a e hea aki

oi i ka poe ma ke alanui, o holo ia maluna o lakou. Ua holoiia ia oe hoki i kela ia i keia la, nolail, ua maikai ka lakou huluhulu, e ke me ko ka lio maikai ma na aia e. I ka wa kahiko, ma na aina ma ka likina, he mea waiwai loa ka hoki. le nui kolaila hoki, a he maikai, ole i like me kokekahi aina; nolaia, ua haiia mai ka holo ana o na’lii, . me ka poe mea waiwai maluna o akou-. Aole hilahila na Makualii me ka poe kiekie, e holoholo mauna o ka hoki. Holo no o Abera lama, a me Mose, a me Davida ke lii o ka Iseraela, a me Abedona, ;a lunakanawai o Iseraela, maluna i na hoki. I aku la no hei o Ziba a Davida, “Ua makaukau na hoki, mea holo no ko ka hale o ke alii.” lookahi kanaha keiki kane a Ahelona, a he kanakolu keiki hoahanau, i holo lakou maluna o na hoki kei:i fae kanahiku. Aia ma ka pala)ala lua a Samuela keia olelo. Eia hoi kekahi mea i manaoia’i la nani ka hoki, aole hoi he holololona i hoonaniia’i pela. I ka wa holo lanakila’i o Iesu iloko o lei-u-ialema, holo no oia maluna o ka loki. Ua wananaia mai ia mea i ka va kahiko loa aku. E nana hoi ma ja wanana a Zekaria. Penei kana Oalapala ana mai, “E olioli nui oe, ; ke kaikamahine a Ziona, e hauoli loi oe e ke kaikamahine a Ie£usalena; aia hoi ke hele mai nei kou alii o’u la. He pono ia, a he ola no iona, a holo no oia, maluna o ka hoki, maluna hoi o ke keiki, ka mea i hanauia e ka hoki.” Aia ma ka palapala a Mataio kabi i haiia mai ai ka hooko ana o ia I olelo, ma ka mokuna iwakaluakuma- j makahi. “Hele aku la na haumana

a hana iho la, e like me ka lesu i kauoha mai ai ia laua, a alakai mai la i ka hoki a me ke keiki; hohola ae la i ko laua kapa, maluna o laua, a hooee aku la ia Iesu maluna iho.