Ka Elele, Volume 2, Number 3, 5 May 1846 — MOKUNA 2. NO NA HANA KUPONO I NA KEIKI. [ARTICLE]

MOKUNA 2. NO NA HANA KUPONO I NA KEIKI.

Pauku 1 • Pono i na keiki a pau malalo , o na makahiki a na Kanawai i olelo ai ua oo, e hoolohe i na olelo pono, a me na ole lo ao a pau a ko lakou mau makua, o ka ka makuakane mua, alaila, ka ka makuahine; a ina he keiki hanai, e hoolohe i na olelo ao u na makua hanai, a ina aole majkua, e hoolohe no i na olelo pono. a me na iolelo ao a na kahu i hoonohoia e ka Luna hooiaio kauoha. Pauku 2. E ae aku no na keiki ika hoopai pono ana a ko lakou mau makua, a me na kahu, a me na kumu i oleloia mahope. Aole hiki i na keiki ke hoopii ma ke Kanawai no ia mau hana a na makua, a me na kahu, a me na kumu. Aka, ina hr*opai ino maoli, a ma ke ano kalohe, alaila, hiki no ke hoopii a e hoopai ia no. Ao!e hoi e hiki i na keiki ke haalele i ka noho ana malalo o ua makua. Ona keiki a pau i hala na makahiki he umikumamaha, a haalele wale i na makua, e hiki no ke hoohana ia lakou i na la paahao o ke Aupuni, ma knhi e loaa ai: a e hiki no hoi ke hoonai ia lakou i ka hana mau, me he mea palaualelo la, e like me ka olelo ma ka oleio pili io ia nei maloko o ka Apana ekolu o keia Kanawai. Pauku 3. Aole pono i nā keiki opiopio, aole hoi na mea i oo ke hana ino aku i ke kino o ko lakou makua, aole hana kalohe, aole hana hewa aku, a ina he kumu, aole : no. Aka, e hiki no ke pale wale aku ike ■ kaloheia mai, ina lele mai na makua, a me i na kahu e liana ino ia lakou, aole nae e i hiki ike keiki ke hoopai aku. Ina e hana ■ e like me ia kekahi keiki i hala na maka- • hiki he umikumamaha, e hoopaiia oia e lii ke me ka olelo ma ke Kanawai no ka hewa.

I

Pauku 4. O nu keiki i oo, ina ike mai'l ka Ahahōoholokolo ia lakou c hiki ke mu- 1 lama mai i ko lakou muu mukua, i ka ai a 1 me nu mea e pono ui, aluilu, hiki no ke koi i aku ia lakou e ljana pelu, iuu he elemakule ka makua. a hune, u nawaliwali paha, a e i malama mai no i nu makua, e like me ko i lakou malama ana ia lakou iho, u hiki no i j na Ahahookolokolo a pau o keia Aupuhi, I ke koiako aku ia lakou e hana pela. Aka. i 0 ke keiki i ae i ka malama ana i nu rnukua hanui, aole hiki ke koi aku iu ia e mulama i kona mau makua ponoi. . Pauku 5. Ma ke Kanawui e manaoia , na mea mare ua lilo laua i hoahanuu, a pe- ‘ lu no e lilo ai nu makuu, u me na keiki a kekalh, i houhanuu no na makua, a me na keiki a kekahi. A pelu no nu kupuna, n I me na moopuna. I ka wa e noho anu ke i kane me kana wahine, hiki no ke kei ia ia e malama i ka makuukane, ame ku mukua- i hine o ka wahine, e like me ku malainuuna ! 1 kona mau makuu iho. A pelu no fce i kupunukane, a me ke kupunawuhine o ' ka makuahine, u pela no hoi na keiki a kana wahine, ina he keiki opiopio kunu na kekahi kane muu, e like loa no , rne ke koi ana ia ia e malamu i kona muu makua ponoi, a me kuna muu keiki na i ka wahine mua. Aka, ina he waiwai kau- ! wale ko ka wahine, aole pi!i iloko o ko ke I kane, alaila, e malamaiu nu Iioahanau o k;i J wahine noloko mai o kona waiwai ponoi. Aka, i hune maoli ke keiki a kekahi n;akua hune, alaila, pono no i ke kei ci ke hoi- j ke mai i kona hune, i mea e pakelo ai oia i ia kaumaha. Ina hoopii kekahi i Ua Aku- ' hookolokolo i loua i kekuhi inakua elemu- i kule a hune i ku malumniu mai. ponoe lioikeia imua o iu ahu ku Palapala a kc Kuhina no ke Aopalapala e hoakaka ana i ka oiaio o ka hune, a i ole ka ke Kuhina, o | ka kona luna iho, Pauku (5. O na keiki lianai a pan, a me na keiki i lilo aku i kekahi ma ka pala- j pala hooiaioia e noho opiopio ana, e malama no lakou i na olelo a pau i pili i na kei- I ki c noho ana me ko lakou makua ponoi, :i ] oo, alaila, pau. Aka, ina i ka wa i oo ai ke keiki, ua haawi ka makna hanai i ka ai- i na, a i ka waiwai e ae paha, e pono ai ko :

ke keiki noho ana, alaila, ina i lawe kela kei- [ ki i kelu wuiwai, e munuoiu ua ae oia ika ! luwe ana i na kaunmha i kuuiu maluna o nu keiki no ko lukou makna ponoi. Pai ku 7. 1 ku hanu anu uke Kuhina no ke Aopalapala l na har.a i haawiia nana mu keiu Kanawai e manao nni no oia i ke uno o ka pili anu i na keiki, u me na maknu ponoi, a me na makuahanai i oleloia iloko o keia Kanawui.