Ka Elele Hawaii, Volume IV, Number 11, 2 December 1848 — NA KULA MA KOHALA. [ARTICLE]

NA KULA MA KOHALA.

Apana 5, Mohipuni o Hawaii, Okai. 2, 1848. Aloha oe; E ke Kuhina Aopalapala no ko Hawaii nei Pae Aina. Eia ke koiu o kuu hoike hapaha ana maka* kiki 1848. Mai ka la imia o lulai, a i ka la hope o Sepatemaba, keia hoike o'u imua ou. Ma ka lua o kuu pelapala hoike ia oe ma ka )a mua o lulai i koe me a'u ka wuiwai o ka poalua iloko o kuu lima, • - - - $199.50 I loaa hou mai, ma neia mau ma* kma (lulai. Augate, Sepatemaba,) i hala ae nei, ... . 631.77 Oka i»u oka loaa mai, - - . 831.27 O ka lik) aku, penei, Oka uku no na Kumuao, - 175.67 No na hale kula, • - 212.56 HenaLuaaNa, - 40.00 Kiihiha Aopakpah, 10.00 No ka uku oke Kahuknk, - • 5.00 $epaa roe kninika, . . . 9.50 No na hana Kilii, * - . - 3.92 Q k& hii»!>a o ka lilo, . 449.65*-* 449.65 Ko« ma ka lima oka Lunaauhau - $381.62 Iloko okeia hapahai hala iho nei, ua paa elua hale kula hou i pai puria ka pohaku me ka lepo, ua hoomakaia kekahi mau hale hou ekotu» oia ano hookahi no

Ua oluolu ka makou hana pu me naKumuao, me na Lunakuia ame na haumana i keia mau maiama i pau aku nei, aole mea nana i keakea nui mai i ka hana pono. Ikaika ko'u mau hoalawehana, oia na Kumuao, a me na Innakula, a o na makua mea keiki, ke emi iki aku nei paha ka naaupo maluna o lakou. £ nana iki ana kahi poe o lakou ina kula, me he meai la he mau kumu la ua mau kula nei e waiwai io ai ko Hawaii nei, aole nae i pau ka naaupo. Oia aua kahiko Ja ona makua, i wāhi palapala na ka lakou keiki, ke mau mai nei no ia iloko o kekahi poe. Aka, e imi ana na haumana o kekahi mau kula i man pala-' pala na ]i?kou iho, mn ka hana hoolimalima no Ane he #4(J i lilo aEa i na haumana o na kula ikaika elua ma ka palapala wale no, no kekahi hana hooiimalima a na haumana iloko o neia mau malama ekolu. He wahi manao kaumaha maoli kahi o'ii e hoike aku nei ia oe. Penei ke ano. Elua Ilumuao ma Kohala nei i puka pono mai loko mai o ke Kulanui ma Lahainaluna, a ua kula me makou ekoiu makahiki. He hapaha Jco ka la kula hookahi, oia ka uku o kekahi, a ekolu hapaumi, oia ka uku o kekahi, aole nae i "holo pono ka laua hana, a nolaila, ua hoemiia ko laua uku, penei, he hapawalu no ka mea hapaha mamua, a he hapawalu no ka mea ekolu hapaumi mamua. A mahope i ka'u ike wale ana, aole o laua r hooikaika, ua hoemi hou ia ka uku 0 mea hapaha mamua ika hapaumi hookahi, a ua hoopau ia kona noho kumu ana, a o kekahi o laua ua haalele maoli oia i kana hana, a ua komo i ka hana poalua -no ka hoemiia o kona uku ! Hoakaka aku no au ia laua penei, a ikeia ko olaa hooikaika ana a me ka pii ana iluna, e hoihoi ia ko olua uku e like me mamua, aole nae laua i hana.: Eia ko laua hemahema. 1 He molovVa maoli ma ke ao aku. 2He pelapela a eka maoli ko iaua mau hale kula, aole i haoia ka opala, aole 1 haliiiii pinepmeia e like n?e ka pono. 3He eka maoli ka o ua niau kumu nei, anolaila, ua eka pu ka lole me ka maka o na haumana. He hewa no ia, no ka mea, aole e hiki i na keiki holoi ole ia ke holo pono i ke ao. Kaumaha kahi kino kme kahi naau. Aohe mama. Pela hoi ma'ka hale kula, pelapela, eka maoii, piha hoi i ka aole no e holo iki ka naauao ma ua mau hile la. Aka, kaumahai wau, no ka mea, ua emi ua mau kumu la no ke Kulanui mai a me ka laua kula, i hope loa o na kumu, a me na kula apau o Kohala nei. Auwe! auhea la ka pono oka naaupo. Ke pau loa ka naau a me ke kino o ke kanaka i ka ai ia e ka maka molowa? Aohe o makou kumu Lahainaluna i koe ma Kohala nei. Hookahi no nae i noho ma ua kuia nei, i hookahi makahiki mamua aku nei a haalele no ka mai He kumu ikaika no ia. Na'u na Paku, Kahukula.