Ka Elele, Volume 8, Number 13, 26 July 1853 — Untitled [ARTICLE]

Honolulu , May 24, 1853. He wahi olelo paipai a na Kumu, i akoakoaia, na na ekalesia a pau mai Hawaii a Kauai; e aloliaia oukou, e maluhia hoi mai ke Akua mai, a me Iesu Kristo ko kakou Haku e ola’i. Ke paipai aku nei makou ia oukou, e hoolilo hou oukon ia oukou iho no ka Haku; i ko oukou kino, i ko oukou naau, i ko oukou waiwai, a me ko oukou noho ana a pau nona, nona wale no, nona mau loa. Pela no ke ano oko oukou hoohiki ana i ka wa i komo ai oukou iloko o na ekalesia ma Kauai, raa Oahu, ma Molokai, ma Maui, a ma Hawaii. A pehea? Ua hoomaopopo anei oukou i ke ano o keia hoohiki ana a oukou i hoohiki ai i kinohou, a i keia manawa? Pela paha kekahi poe, aole pela kekahi. Noho imi kekahi, hooikaika, holo imua me ke ahonui i ka halih’ali ana i hoomaopopoia mamua o lakkou, e nana aku ana ia Iesu, nana i hookumu, a hoohemolele hoi i ko lakou manaoio. “Ua pili ko lakou naau ia ia, e like me kana i oleio mai ai.” 0 ka mea pili mai ia’u, a owau hoi ia ia, Oia ke hoohua nui mai, no ka m.ea, aole mea iki e hiki ia oukou ke hana, ke ole wau.” Aka o kekahi, aohe imi, aole hooikaika, aole holo imua, aohe pili ko iakou uaau ia Iesu. 0 ka hoohiki, ua hoohiki, aole nae i hooko i na mea a lakou i hoohiki ai; nolaila emi iho ka manao, palaka, kuia ko iakou hele ana, luhina, a eha hoi, a haule iloko o ka lua. Pili pono ka olelo ake Akua o i ana, “Ua hoi hou ka ilio i kona luai, a 0 ka puaa i holoiia ua hoi hou iloko o ke kiolepo e haluku ai.” Kaumaha loa ko makou uaau i keia poe hele hewa; kahe ka waimaka i ko lakou kumakaia ?.na i ka Hukn, a i ko lakou heie ana i ka make. Aka oluolu hou no ka naau i kekahi o lakou i mihi mai, a haalele hoi 1 ko lakou hewa, a launa pu hou iloko ona hana aka Haku. Mihi pono ole nae kekahi, a hele hewa hou no, a ua puni makou i ko lakou hookamani ana. Aka aohe puni ke Akua ia lakou, ua ike lea no ia i kona poe ponoi. Ina niahele liilii i ko makou manao, eia no ke ano. 1. E malama oukou i ko oukou naau. E nana oukou i kela olelo a Sol. 4; 23.

“ E kiai oe i kou naau me ka malama loa, no ka mea, noloko olaila ka hona ana i ka wa e ola’i.” 0 ka naau ka mea e nana nuiia a e hookolokolo nuiia, i maopopo ke ano o kona manao, a me ka noho ana. Pela o Paulo i kauoha aku ai i na hoahanau ma 2 Kor. 13; 5, e hoao oukou ia Oukou iho, aia paha oukou ma ka manaoio; e huli oukou ia oukou iho i pono, aole anei oukou i ike, nia o Iesu Kristo iloko o oukoa ke ahewa ole ia oukou”? Aia ma Roma 8: 9. “A i loaaole i kekahi ka Uhane oKristo, aohe nona ia.” A i oie no Kristo, no wai la? Elua wale no aupnni, elua alii, o Kristo, o kadiabolo, a ke noho nei na kanaka a pau iloko o keia mau aupuni elua. Olelo mai o Iesu, “Aole ua iuea a pau e kahea mai ia’u, e ka Haku, e ka Haku, aole lakou a pau e komo iloko o ke aupuni o ka lani,” nolaila, ua akaka e lilo ana kekahi o lakou i ka make. No ia mea e kiai kela mea keia mea i kona naau nie ka malama loa. 2. E malama oukou ia oukou iho i ko oukou noho ana a pau, Ina na pono ka naau, • ua pono no hoi ka oukou oleio a me ka hana a pau; no ka mea, ua ike pono ia ka laan ma ke ano o kona hua, pela no hoi na hoahanau, ua akaka ko iakou pono imua o ke Akua ma ka pono o ka lakou olelo ana, a me ka lakou hana ana. He oiaio ka Iesu i hai mai ai, “0 ke kanaka maikai, ua lawe mai ia i na mea maikai noloko mai o ka waiwai maikai o kona naau; a o ke kanaka ino hoi, ua lawe mai no ia i na mea ino noloko mai o ka waiwai ino o kona naau, no ka mea, no ka piha o ka naau i olelo mai ai ka wah-a,” Ua maopopo ma keia olelo a ka Haku, o ka naau he hale paapaa no ia, a ua ikeia kela naau keia naau ma ka olelo ana a ka waha, ma ka lawe ana a ka lima, a ma ka hele ana a ka wawae. Ina ua hana hou ia ka naau e ka Uhane o ke ikeia oia ma na hua, oia ke aloha, ka olioli, ke kuikahi, ke ahonui, ka lokomaikai, ka maikai, ka manaoio,.ke akahai, ka pakiko, aohe kanawai no ia mau mea. A o ka poe no Kristo, ua kau aku lakou i ko ke kino, me na manao hewa, a me na kuko hewa ma ke kea. Ina e noho oukou ma ko ka Uhane, e hele oukou ma ko

ka Uhane.” Gaiatia 5; 22—26. Pela anei ko oukou noho ana? A i ole pela, pehea? Heaha la ka hope? Ke heoikaika nei anei onkou e hoomake i na haua o ke kino. J A i ole pela ka hana, mai manao oukou he poe kanaka oukou no ke Akua. Aole no ke Akua, ua kulii hewa, aua mak'e. No ia mea, e maiama oukou ia oukou'iho i ko oukou noho aha a pau. 3. Eia no kekahi, e malnma nui oukou ika la Sabati. He makemake nui ia e na haipule olaio. 'Oielo mai o Davida, “Ua olioli au i ka lakou olelo-ana mai ia’u, e haele kakou iloko o ka hale 0 Iehova.” Oia ka mokemake o na kanaka oke Akua. Haiioli ko lakou naau e halawai pu me na haipule a e hoomaua pu me lakou ia Iehova ma kona hale i ka la Sabati. Akn, ke manao nei makou aole paha like loa pela ka-hana ana a na hoahanau ia la. Nui no paha ka hewa o lakou ma ka oleio ana, ma ke kamailio ana, ma ka hana ana, ame ka inanao ana. Hele no kekahi i ka hale pule, a hoolohe i ka olelo i kakahiaka, a neho i ke ahiahi, palaka, hiamoe,- a kamailio ma na hana o ke kino, ma na mea o keia noho ana, a hoopoina i na mea o ku uhane, aole manao i na mea a lakou i lohe ai ma ka halepule. 0 ka malama i ka olelo, oia ka pomaikai. Pela o Iesu i 1 mai ai, “Ina i ike oukou i keia mau mea, pomaikai oukou ke maloma aku,” Pehi no hoi ma lakoho: “E lilo ouko i i poe nlalama i ka olelo, aole i poe lolie wale no, e hoopupipuni aba ia oukou iho,” Manao no lakou, ua pono ka lakou hana; aka, uu hoopunipuniia eko lakou naau. Aole lakou i ike i ke ano oko lakou naau. Hoakaka mai o Ieremia i ke ano o ka naan 17: 9—10. “He hoopunipuni ka naau mamua o na mea a pau, a ua hewa loa hoi ia, owai ka mea i ike. Owau o Iehova, ke huli nei au i ka naau, ke hoāo nei au i ka opu, e haawi aku i kela kanaka i keia kanaka e like me kona aoao, e like hoi me ka hua o kana mau hana.” No ia mea, e malama nui oukou i ko oukou naau, a me ko oukou noho ana a pau; a e malama nui hoi oukou i ka la Sabati Mai hana ina hana oke kino ia la. Mai kuai aku, kuai mai, a hoolima-

lima, e iike me ka hana nui ana ma keia kulanakauhale tna Honoluiu nei. Aohe pono na haipule e hana like :ne na haole, a me kanaka maoli kekahi, i ka la Sabati. Na ke Akua e hoopai ka poe hana hewa i kona la, a malama ole i ke kauoha a Iehova. “E hoomanao i ka ia Sabati, a e hoano ia la.” 4. Eia no kekahi manao paipai. E niakaala oukou i na kumu i heie mai nei e hoohuli ia oukou mai ka pono a oukou i lohe ai i kinohi, o na mea a makou i hai aku ia oukou ma ka makahiki o ka Haku 1820, a hiki i keia makahiki 1853. 0 ka olelo a !ehova, o ka Baibala, oia wule no ke kumu o na mea a pau a makou i hai aku ia oukou mai kinohi mai, i na makahiki he kanakolu kumamakolu, o ka ha keia e hele nei. Aka ua haalele kekahi poe o na hoahanau i ka olelo a ke Akua, a ua hele mamuli o na kahuna pope, a me ka mea make, na mea n ke Akua i papa mai ai. “Mai hana i kii kalaiia nou, aole hoi e kulou hoomana ia lakou, a malama ia lakou,” aka o keia poe, ua kulou lakou i na kii, a ua hoo mana ia Maria, i ka mea make, oohe ona mana e hiki ia ia ke kokua mai, a ua aneane ku like ka lakou hana me ka hoomana kahiko o keia aina i ka wa o Kamehameha mua. Aloha na hoahanau i haaiele i ka olelo oiaio, ka olelo a ke Akua, a hele mamuli o ka oielo a kanaka, ka mea ku ole i ka pono. Ua lilo lakou i ka hoowalewaleia, a i ka hoopunipuniia, a ua hei lakou i ka upena a ka eliaholo. Aloha io i na hoahanau i hele pela, a ke kauoha aloha aku nei makou ia lakou e mihi i ko lakou hele hewa ana, a hoi mai, a noho pu liou me na hoahanau ma ka wawae o ka Haku, a maiaila e hoomana pu hou aku ai me ka oiaio, a me ke alohaio. Mai hele hou oukou mamuli o na hahuna pope. ō. £ makaala hoi oukou i na kumu hou i iiele mai i keia niau makahiki i hala aku la, a ke noho nei lakou i keia manawa, a ua kapaia iakou he Moremona; a he poe pono ole loa lakou. Ua kue ko lakou i'nunao, a me ka lakou ololo, a me ka lakou hana i ka ke Akua olelo, ua hoole lakou i ka Baibala. O ka lakou olelo, o ka ke kauaka no ia. Ua i mai no nae lakou, na ke Akua mai ka lukou olelo, aka he wahahee wale no ka iakou olelo, a he pono ole ko lakou manao, a me ka lakou hana. Ua like ole loa me na kauoha a lehova. No ia mea, mai hele oukou mamuli o

ko lakou manao, o hihia auanei oukou a lilo oukou i ka make. 6. Eia no hoi kekahi oleio paipai ia oukou, E malama pono oukou i ka oukou mau kumu. Loihi ka noho ana o kekahi o lakou me oukou, me ka hooikaika hoomanawanui, a hai aku ia oukou ika olelo e ola’i. Ua lianai aku iakou ia oukou i ua makahiki he kanakolu kumamakolu. Mai Amerika mai ka mii oko lakou mea ola. A pehea ko oukou manaoP Aole anei e hiki i na keiki he kanakolu kumamakoiu na makahiki ke ku iiuna, a hele me ke alakai lima ole ia a me ka hilinai ole ia maluna o ke kookoo? Ke manao mai nei na Luna misionari, a ua palapala mai no hoi ia makou e imi i ka nui o ko makou ola maanei. Manao no lakou e hoouna aku i na misionari i na aina e aku, i ka poe naaupo ike ole i ke Akua, i lohe lakou i ka olelo e ola’i. Ake manao mai nei no hoi e malama na ekalesia o keia pae aina i ka lakou mau kahu. Aole e kokua nui mai ko Amerika poe hoahanau ia makou ma keia hope aku. Oluolu no makou i kekahi mau ekalesia i ka lakou malama pono ana i na kumu a lakou. A pela e pono ai na ekalesia a pau mai Hawaii a Kauai. Ake manao nei makou e malama no oukou i ka oukou mau kumu ma keia hope aku. Ina pala, mau ke aupuni oka Haku me oukou. Aka i ole na ke Akua paha e lawe aku i kona pono mai o oukou aku, a haawi aku ia mea i na aina e, a nele oukou i ka pono ole, ai ke ola ole. Nolaila e makaala, e noonoo, a e hana hoi i na pono a pau u ke Akua i kauoha mai oi. Na makou na kumu a oukou.