Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 2, 16 March 1881 — Ka Moolelo — o — KEKAHI HAINAKA. [ARTICLE]

Ka Moolelo — o — KEKAHI HAINAKA.

B | KA, e Oeravaise.. ua ike no oe ua hele B A pinepine mai no Anaselefno ia nei a hiki wale no i ke ahiahi mamua ilio o ko'u la inme ; i ko'n — i4ce ana aleu ia4a, aole-ē h-ik-h iki ia'u lee hoopoina iaia. Aka, ua hooko no nae au i ka'u hoohiki me kou "hoahanau; ua oiaio au imua o Eluene raa ka'u olelo a me ka'u hana. Ma ia ahiahi 110, e Gerevnise, hiki e mai la nae o Anaselemo. Owau " ~ līōoleah'i n<)""b"e iioho aua anaane r. U a e ha - B eha ia au me ka maluhiluhi. Ua manao au — aole4a^'Ok-e.4u-ki~-niaLō.na..---iioamh,awah.a iho la au ia'u iho no ko'u ano hopohopo waie. Iloko no o keia rumi a'u no e noho nei, hele inai la oia a noho iho la ma ko'u aoao. A pane okalakala mai la ia'u, nolaila, weliweli iho la au iaia. " ' Ua like no kou poi.no me ko'u. Aole §§ ou aloha i keia kane hoopaiau au. Ke mop hai nei oe ia oe iho iloko o ka ehaelia.' m " Aole oe e kamailio mai pela." wahi a'u. ' Ke pakike mai nei oe ia'u— -o hele.' " Aka, ua oi aku nae ka manao haaheo iloko o'u, a punihei aku la i ka iala peio, a no ko'u kaumaha hoi, uwe iho la au. Alaila, e';Gerevaise, kukuli mai hi oia ma ko'u |§" mau wawae a noi mai la e kala aku. Ua inaina ia ka oia, wahi ana. A ma kekahi kakahiaka ae hoi e haalele iho ai oia, a aole ka wau e ike hou aku iaia. Honi iho la oia JJ i ko'u mau lima, me ka lawe pumku i kekahi hainaka a'u e paa ana . ' ' ^ " ' Na keia hainaka i holoi ae kou mau -wvaimaka ! wahi ana ; homai na'u e mahuaa?a kaomi ae la oia ma leona puuwai. " Hiki mai ai no hoi oe me Eluene ma ia I' hope iho, nolaila, ua maopopo no. ia oe ke koena aku. Ua manao au ua haawi aku au iaia i ko'u aloha no ka wa hope loa. A pela la wau e lilo ai he wahine maikai na Eluene— a pela la hoi au e ao ai e aloha aku iaia, oiai, he oluohi oia ma leana mau haoa a pau. Aka, iloko o ia po, ua lilo ia mau mea a pau i mea ole. Na ka goino i waiho mai i ke kaupale mawaena o maua. Ua , make ia oia. Iloko o na na ki mua, ua lilo § au i maunu na ka ehaeha a me ke kupi likii, aka, mahope iho — auwe ! E Oesevai.sereIkala mai ia'u, e like me Eluene, ina he hiki iaia ke nana mai maiuna o'u mai ka lani mai. Ua aloha o Anaselemo ia u — a ua aloha au iaia. Heaha la ka'u e hana akw ai, a pane ōku paha ?" laia e koimilio'aiia, halialia wale— mai-4a-no ia'u ka mea a'u i mahnma ai. Ua ulu ae la ko'u manao me ka ikaika, a ku mai la hoi me ka ehaeha welenia. Ua hoao ae la au e hoopoina, aka, aole nae e hiki, oiai, ua hoanoano inau mai ia rhau olelo ana imua o'u. | • Mimuli hoi o ko'u manao iho, ua kono ia mai au e ninau aku ' iaia i kekahi ninau : "Ua olelo mai nei oe, ua lawe aku oia i kekahi hainaka mai ia oe aku — pehea kona ano?" ,

, " He lua no keia," wahi ana i pane mai ; ai, me ka alawa. kahaha mai ■ ia'u, iaia i huI ki ae ai i ka lua o ka hainaka mailoko ae o l ; leona pakeke. " Nana wahine puupaa o | Moravia i hana i'a laua ma ke ana hookahi | e like me keia." I | " Ae no anei oe e haawi mai i kena ia'u " -wahLa-'m — Aka-,~aarKi--rfm-j--ki-nae--o+a-rne---ke- ; ano kuihe, ua manao au, kuhi oia ua olalau | ko'u noonoo, nolaila, ua ae mai la oia e la- | we au i ka hainaka mamua o kona haawi ! ponoi ana mai la u. ; Mahope iho o ia wa, aole e hiki ia'u ke nofho me ka oluolu a hiki i ko'u wa -i ike ai eia | au iloko o ko'u keena. a nana aku la iloko o j ka rumi a'u i waiho ai i ko'u mau pahu lole. I Iloko o kekahi o kein mau palm, kahi pahu | uuku a'u i hoike niua ae nei kahi i waiho i ia ai. iNana iho la au maluna ona no umi i minute, mamua o ko'u aa ana e 'wehe aku i j kona pani. i l ka wa hoi i hemo ae ai o ke pani o u'a j 0 . J wahi pahu nei, lawe ae la :tu i k-i hainakao • Eva, a hohola malie ae ia iluna o ke pukauI kau, a nana pono iho la me ke akahele. j Alaila, wehewehe ae la i ka hainaka i oki j loa i ke lf«ko a hohola pu iho la iluna o ke j pakaukau ,ma kekahi aoao. Aka, aole nae | i hiki iki ia'u ke nana aku maluna o laua — i ae, aka, mahope iho, ua aa iho la au e kilo- { | hi wale aku no maluna o ko laua mau nai | naina. Ua oleio mai o Eva, o ka hainaka a Dona Anaselemo i lawe aku ai, he kokoolua ia no ka hainaka ana e paa ana. Ua lo-ia ia'u ke kokoolua o ua hainaka la. -No ka mea, o ka humuia ana o na pua rose a me na lau o ka -hainalm. nna i haawi mai ai, ua like loa — hookahi wale iho no mea i ano e iki ai o ke kikohukohu koko. Ua maopopo koke iho la ia'u ka oiaio i keia wa — oiai, ua kalele iho la ia mea maluna o ko'u puuwai, me he kepau wela Ja. Na Anaselemo no ipepehi ia Eluene. A o Anaselemo hoi ka mea aEva i hoohiki aku ai i kona'lima, a ōia hoi kana wahine e mnre aku ai ilōko o kekahi mau pule pokole ma keia-Eope iho. Ehia la hora, o ko'u haka pono ana maluna o keia hooiaio weliweli o kela Paniolo hana hewa, aole i maopopo ia'u ; aka, e ane .napoo akn ana nae_ka la, i kio'u wa i kaJmg ae ai iluna, a ua paa hoi o luna o ke n%li I keao ulaula me he koko la, Ma ke ahiahi mamua iho o ka pepehi ia ana o Eluene, ua hoike mai no na aouli i na hiona e like me keia ke ano, ia maua i haelo. aku ai i ka home noh'o o E va. Na keia kumu hookahi wale no i paila ae i ko'u inaina, a lana ko'u manao e imi i na mea a'u i hoohiki ai. Hookahi wale iho no kumu hooiaio i koe, alaila, e hoomakaukau no auanei au ia'u iho', no ke kue nna aku i ke Paniolo. Aohe o'u kanalua i koe no ko'u lanakila. Oiai, iloleo o ia wa, me lie la ua haawi ia mai ia'u, na ike elua.. Opiopi ae la au i na hainaka a elua a hooi

komo ae k iloko o ko'u poli. Iloko pu hoi oiaila, i huna iho ai au i ka maka o ka pahi o uuku — me.Meia- mau mea hoi iloko o ko'u poli hele aku la au no ka hotele a. Anaselemo e noho ana. '' Loaa aku la oia ia'u iloko o kona rurni e komo ana i kona mau aahu nani. E hoomakaukan ana oia e hele me Eva 1 kekahi wahi lealea ia ahiahi, nolaila,'avviwi iho la oia. " E Gerevaise, kuu hoa'loha," wahi ana, a hulali mai )a kona mau niho mawaena o kona mau lehelehe ulaula me he mau papa -momi lar-U--ua hoohaumlLmaLoe-rn£--ka-hxio-hanohano ana mai ia'u. E komo — e noho. Hooneenee niai la oia .imua o'u i kekahi _ noho veleveta ulaula, a noho iho la au. " Ano omaimai oe," wahi ana. " Aole o'u oluolu pono." . A na k'a mea" hoi a'u i hele aku ni ilaila, na ia manao r hooikaika iki ae i ko'u nui kino, a pane aku la' au : He hana paha' kau ? ina pela mai noho mai. E hoomaha iki ae hoi au no kekahi mau minute, a hiki i ka wa e oluolu iki ae ai keia poōiuniu o'u, alaila, hele aku." " He wahi hana ka'u me Eva," wahi ana, •' ina aohe a'u hana", aole la ' wau e haalele ia oe. E kaia.mai ia'u — aeheu ! ina oe e makemake i.kekahi mea, hookani iho i ka bele, alaik, hiki mai o Keoni." Kunou mai la oia imua o'u mekaliaahaa, a.hala aku la, a ia'u hoi i nana aku ai iaia, me'ka hoomanao nona, aole hiki ia'u ke hooiaio iho, ua eo io iaia ira puuwai o Eva — aole loa e hiki iki ia'u ke hooiaio iki im ka 'naea, u'a lo aa ia"irteī" 'hoof afo" k u po n o . — Ia wa, olelo wale iho la no au ia'u iho : " He mau .hainaka e ae no kekahi i like me keia, Maiia no Eluene no kekahi mai iae Eva mai. Ata wale no a loaa ia'u ke kumu o keia maka haki a'u e paa nei īloko o ko'u poli, alaila, au noho malie." Pani aku ia au i ka puka a ki aku la, a hoomaka aku lau au e imi. Weha aku la ' au i na pahu >vaiala— na pahu i waiho ia ai na momi, he rnau pahu kahi me na baraki, a me pa mea hoonani e ae. TfTvva hilei mai-la au i,kqkahi pahu o na pu panapana, kapalili ae la ko'u houpo me ka ikaika; aka^ o k» mea nae a'u i kaunuiai, aole iloko. Mahope iho; o keia, imi aku la au iloko o kekahi pahu ume. He mau paila lole, silL ka, vqleveta, lilina me he hau la ke keokeo, o na w.aihooluu o na ano a pau, na kamaa pale wawae a me na papale puhi kika, a me na hainakaA - hum u ia na inoa kumu me ka laiimho, oia wale iho la no na mea o loko oia pahu ume. 0 keia wale iho la no, a hiki i ko'u wa i hiki aku ai i kekahi wahi ume uuku i laka la, maanei i ku iho ai au. Haupu koke ae la au me he la, ua like loa au.jm^: kaaihue ; malia o kahi keia a lOona, %wselemo i waiho ai i kana dala a i. ole o kekahi' mau waiwai e ae. Maanei au e kui iho'a»'a hoi aku — a huna iho i ko'u ' maiMo k6teteho( wale hoi iloko. o ko'u puu- — wa»i a ae ak^ ia Eva e hauoli oia. A keia pule ae. i