Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 17, 29 June 1881 — NANĪNAU BAJBALA A SAMILA O WAIHEE MAUI, A ME P. N MAILOU O KALAU PAPA, MOLOKAI. [ARTICLE]

NANĪNAU BAJBALA A SAMILA O WAIHEE MAUI, A ME P. N MAILOU O KALAU PAPA, MOLOKAI.

E ka Elele Poakolu ; Aloha oe — t , E oluolu oe, he wahi manao ko'u, e hoa- - kaka i luia mau ninau. au hoi i hoike ae nei ma na kolamu o ka Elele, ne na ninau a Samila. " Ninau 1.. Ua like loa ko makou manao a 0 na mea paha a pau, ma ia ninau, oia hoi o • Aelamu, ' Ninau 2. Ke manao nei au aole i oiaio loa, o ka la 6 o Ianuari, oiai, aole he mau hooiaio e hooL maoli ana, o ka la 6 o lanuari. Oiai, ke mau nei kn like ole o na manao, a ahea ia ka wa e iokahi pu ai na mea a ' pau? He oiaio nae, ua koho. ia e kekahi poe he la 6 o Mesavana oia o Wiuari, hooie mai n*e o Mr. Bede a me Mr. Whitby, eia ko laua manao. U ka la eono (6) o Etanima oia hoi o Gkatoba, no ka mea, w-ahi' a Dr. Lightfoot, ua hanau ia ka Haku Iesu Kristo i ka ia 15 o Ehela oia hoi o Sepatēmaba, ua hooia pu mai hoi o Scaliger, Casaubon, o ka la 6 o Okatoba (Etanima) oia ka la i hoomana ai na Magoi ia lesu, Eīa ko Clemen Alexandrinus manao, o ka i . la 5 o Zifa oia hoi o May, no ka mea ua i hooia mai o Mr. Wagenseil a me Mr, i Boachart, ua hanau ia ka Haku Iesu Kristo '< 1 ka la 20 o Adara, oia hoi lea malama o ' Maraki. a he mau mi>nao e aeno hoi kekahi. J , . Mamuli o ka manao.o ka Ekalesia Latina > ua hanau ia ka Haku i kn 4a 25 o Deke- > maba, he manao koho wale no keia mamuli 1 o kekahi Akua wahine' i kapaia o "Eiuma," i " > ~ - : ' . :V.i. .

Inolaila, ua manao kekahi poe, o ka la 6 jlanuari, ka wa i hooniana ai na Mago ■Peneiko Bp. Eabricius hooiaio ana ma • aole i emi iho malalo o 136 mau mahek hk i | ole o no noonoo. no ko Iesu man-wa i hana > ai, a ina pela, alaila, e like me ka lehuleh : ! oia mau mahele like ole pela nokalehuleh o na manao like ole, e pili ana i.ku wa p n > »M.agoi i hoomana ai. No kekahi mau ma > nao lehulehu aku i koe, e .nana m.a k Robinson's Notes. - ' Ninau 3. he vvahi ane like ko'u mana me ko M'r. P. N, Mailou, aka, i ka hoomae popo ana i na hoak.-.ka o ka poe wehewehe j a la i la, aole he Kohola. I ka nana ana i k nina'u, he ano pili i ka noonoo hoopilipili aka, ke mnnao nei au, ua unuhi ia ka ninai no loko mai o.ka Baibala, alaila, ua pili i; Jona, ka mea i noho hoa'loha rrie ka i-a nu 0 ke kai no 3 po 3 n.o, a p e aku'la- i ka aine panoa. Ma na Baibala Hawaii, ua ike ia I keia '-Maloko oka opu o ka i-a nui,"a rqa na Baibala i pāiia m i ka olelo Beritania, ua ike . ia 'keia, "in the whale's beliy," oia hoi keia, maioko o ka opu o ke Kohoia, alaila, e hoaikane io pnha auanei ke Kohala me Iona, (kanaka), Eia keknhi manao,' i ka M. 1692. wahi a Mr. Boachart, ua hoopuka ia penei : ''He i-a nui o ke ano Mano, aole he Kohoia," (That a great fish of the sh-«rk kind and not a whale). Eia hou kekahi mea 1 olelo ia. 0 ka inoa o ke kai kahi a ka i-a nui i lawe aku ai ia Iona oia ke Kai Nui, a 0 ke Kaiwaenahonua kekahi inna. ua hooia mai kekahi mau moolelo lehulehu aole i ike ia ke'KohoIa ma.ua kai la. Ao ka Mano hoi he native oiaio ke Kai Nui no ia ano i-a a ine kahi mau i-a e ae, a o ke Kohola, aole 1 loaa, aole hoi i ike ia ma uakai la. Eia hoi kekahi, ua hooia mai o Adam Ci,.rke a me kekahi mau haku. moolelo e ae, Aole e iiiki i ke Kohola ke ale okoa i ke kanaka e like me ka hiki pono i ka Mano. Ma ka Heheia. ua ike ia keia ' dag gadoI " (a great fish.) alaila he i-a nui wale no kai oleloia, a ina hoi e like mehiai-hoakaka ana maluna, alaila, he i-a nui o ke ano Mano ka mea i hoaikane (hoa'loha) me lona, (he kanaka), 0 ko'u manao pu aku la ia. No na ninau a P. N. Mailou. Ninau 1, Owai na inoa pakahi o na Magoi ? Haina. (u.) Gasper, (e.) Melchior, (i.) BaJthasar, ua hooia like mai o Mr. Bede a mē Mr. Boachart i keia. mau inoa. Ninau 2. Owai na inoa o na mokuaina pakahi o likou mai kt aina hikina mai ? Haina, [Ja manao ia mai Media, Peresia a me Arabia, ak;i, ua olelo ia ua loaa pono ia lakou n« ike a me na hoonaauao pono apa 1 na ikee hoakaka i ke Akua, a me na ike e le, mai ia Aberahama a me Ketura mai, a Ja olelo ia ua noho pu Lkou ma Arabia Pomaikai oia hoi o Arabia Felix, ka lua o īa maheieo Arabia. Eia hou kahi manao, nai Arabia Waoakua, Arabia aa, Arabia Pomaikai mai lakou, »ka, eia paha ka maīao, ua noho pu lakou me Aberaharaa ma, t 1

• ' . ' 1 0 ma Arabia. Pomaikai (A rabia Felix) a ma i. iaila'pu lakou a pau, wahi a Dr. Adam i, Cla"rke, "Ma Arabia Pelika ko'iakou wah; :e inohopiaai." (Thty live in the Arabia u Feiix.) Aka, mahope iho o 'ko lakou ho: • u hou' ana mai ka hoomana ana ia Iesu, alaila u ua kauhilii iakou ma na kulanakauhale a ekolu, oia o Helena, Milan, Renatus. j l-: Ninau 3. Hc gula, lihano a m.e ka mura, a oia na makana a na Magoi ia Jesu. Healm • , ke ano pakahi o keia mau makana i haaw; o" ia ia Iesu "( Hainā'. Eia ka mua, o ke mila J I . a i_ . he melala waiwai. nui ia o ka honua nei. j Job 2S: J 6. O ka libano, he mea aala, he a j inoa 110 kekahi lala.ni mauna ma ke komoi, hana o Palesetina, O ka mura, he pilai; 1 niaikai no kekalii laau kino kalakala ma i Arabia a ma Aferika, he inoa no kekahi \vai hi kauhnle ma Lukia-', ilaila o Paulo i kaln i wa, he mea kawili pu. E like me ke kawih • I i j jiu ana o na MagcSffka waina me ka muraL' Mar 15:23. Eia ka lua, lie mea maa mau 110 : ia o ka makana iwaena ona kanaka o ka hiki- : na penei kekahi olelo : "O na kanaka o ka hikina, aole pono lakou e hele imua o na-M'oi. a imua paha o na kanaka qui a koikoi o ka aina, me kahi mn kana ole i ka lima," pela no" hoi na Magoi i hana ai pela. O keia 'hoi kekahi o na hua maopopo o ko lakou ( hoonaauao ia e Aberahama ma, ma na mea o ke Akua. Eia ke kolu, ua haawi lakou : keia mau makana ekolu e like me ka ekolu kahi ana iloko o ke Akua, penei : Gula, ua like me ka Makua;. Libano, ke Keiki; Mura, Uhane Hemolele. Eia ka ha, ua haawi- iu keia mau makana ma ke ano he poe kiekie no lakou iwaena o lakou iho, a -he mea no hoi e hookiekie ai i ko lakou aina ponoi. 0 ke gula he mea makana mau nō ia; e like me na llana maa mau ma Aigupita, Ela ka hope loa a na'u no ia e unuhi ae i ka ohlo Hawaii. "They offered him incense as their God, gold as their King, and Myrrh as united to a human body, subject to a suffering anel death," Ke hooki nei iiu i keia, ua loihi loa paha, me ke noi pu aku i ka oluolu piha o Mr. Lunahooponopono a me kona mau iima hana pauaho ole. Kou haahaa, Sam.l Nalehuaolihau. West Maui. June 25, 1881.