Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 20, 20 July 1881 — LAKAMANA! (Hakula e Hon. W. M. Kipikona—Hooipe ia e Kahikina Kelekona.) [ARTICLE]

LAKAMANA! (Hakula e Hon. W. M. Kipikona—Hooipe ia e Kahikina Kelekona.)

\ ■ MOKUNA .14.— Helīi 34.

• ;; • N * " Huli hoi o Lakamana no MenanaKaeau me . keka.hi kaKASHASHA. , ||A ianakila a ua ko hoi na iini o ko LakaW mana puuwai ma ka lawe pio ana i keia kahuna wahine nui launa ole, kekahi hoi o na Rakasha.sha o Jah-ne. • A o kona makemake, oia no ka lawe aku iaia me ke ano paahao a hala hou i Menanakahau. Ō kpna makemake e lawe aku i ke Aliiwahine o ua poe nei. ēia nae hoi, ua haawi e mai la hoi ka Rakashasha Daka iaia iho ma kahi o ka mea i manaoia. Ua makemake o Lakamana e hoopāu i na manao kuhihewa o keia poe pilikua wahine. Aole no hoi i oi aku ko lakou heluna i ka ekolu haneri, a e noho kakaawale ana ma na poai waoakua o .Swhatera ; aka, he keu nae ko lakou makau ia, a ua noho* ka weli maluna o na miliona a oi o ka kulanakauhale me ke aupuni o © Menanākahau. Ua aa ole ka poe Malae e 'kue aku ia lakou, no ka mea, ua manao lakpu he mana ko keia poe e l jke me ko na akua. Aka, ano, ua hooiaio ae o Lakamana, aohe o iakou mana, aka, he poe kino nunui waIejho.no, me ko lakou maū noonoo piha ināina. • Mamua o ko Lakamana haalele ana i ke kahua o GIomira, ua kauoha aku la ia iaia e hooiaio mai o Daka kona elele, a o na mea a pau a ka Moi e hoakaka mai ana, e mana no ia maluna o ua GIomira nei a me kona mau hoahanau a pau. 1 keia mau mea a pau, ua ae kaokoa mai la ua GIomira nei. A haaieie aku la ua Lakamana nei, me ka 'awe pu ana i kela wahine oia o Daka, a waiho ia aku la na kanaka i ona a i mahope, - Mahope o ka haia ana he mau la loihi wao ka hele hōomanawanui ana iloko o ka maluhiiuhi, ua hookokoke aku la .o Lakainana ma i ke kulanakauhale o Menanaka-' bau, a o na kanaka a pau j halawai mai 'ine f. lakou, ua holo aku iakou me ka piha i ka weliamefca makau nui i ka ike ana mai i iieia pilikua wahine nona na hiona hoomakaukau. Aka,. mahope mai, ua anenalo aku la ko lakou mau makau, a puulu rnai la lakou a puni ua pilikua nei me ke kahaha ^ nui i ka ike ana iaia e ai ana he puaa holo«okoa, a he mau hulBa nui,o na uala ; a hoom^opopo iho la, aolē io ka he kupua, aka, . he ano holoholona maoli. 0 pa manao hoohihi a me na mahalo ana a pau ia Lakamana, aole loa ia i nalo aku -mai ka umauma o na kanaka, no ka mea, ua ike mai ia lakou i kona koa a me ka wiwo ole i lea aa ana e hele aku e paio a lawe pio mai la i kekahi o keia poe kino nunui a ikaika no hoi me na wahi kauna kanaka wale iho no, a me ka ae paa ia ana-mai e J malama ioaia ka maluhia o na makaainana o ■Menanakahau ma ia hope aku a o ka iahui, Malae hoi. • ■ ' ■ ' * ■<*> ■■-■■■'. :

Haawi aku la ua Baka nei f kohā ae ma i o ka jnoa o ko lakou Moiwāhine, aole lakou ' ; e kau hou i ka lakou :mau hana ino ; a ua ae no hoi i ka olelo kuahaua a ua Moi Sri | Pati nei o Menanakahau, ke pau ae ka maJ kahiki hookahi, alaila, e hele aku iakou a I pau malalo o ka maluhia o Lakamana mai ka aina aku o Sumatera ā.i kekahi -mokupuni okoa loa, aia ma ke kukulu hikina o ka moana nui', a malaila lakou e hookp ai i ka i lākou mau hana e iike me ko lakou make- | make. * t • " i Ka Opuu Alii. i > ' j 1 keia ma.nāwa, ua hala ae la he makahi- | ki okoa ka noho ana o Lakamana me Umebā malalo o ka berita o ka mare. a ua hanau' ia mai la na laua lie opuu alii nani. I ka .l'ohe ana o Lakamana i keia meā, ua awiwi aku la ia e hoomaopopo i ke ano o ke leeiki; a i kona hai ia ana mai he kaikamahine, ua huii aku la kona alo i kahi e, me ka haule o kona manaoiana, a me ke ano inaina ; no ka mea, ua makemake nui oia e loaa ona keiki ♦ kane nana, i ulu ae ai kona kino a lilo oia i kanaka ikaika no ka paio. ana, a enoho haku hoi maluna o na kanaka, a aole hoi ona makemake i kaikamahine, i mea palupalu, e uwe wale ana, a e Mo ai hoi i kauwa na ke kanaka. No keia mau mea, ;,ua nui ke kaumaha o ke kaikamn hine alii Umeha, i | ka ike ana aku ua'nui ka inaina^ o* kapa kane no kona haawk oie 'ana aku iaia i keiki kane, a uwe iho la ia no keia mau mea. Huli ae la ua Lakamana nei a hoomaka aku la e puka' aku .mailoko aku o ka rumi kahi hoi a kana wahine e moe ana maluna o kona wahi moe nani. aka, i ka hoea,pna aku o ūa Lakamana nei i ka ipuka, aia hoi, ua halawai mai ]a me ka ike a kona mau maka. kekahi mea kupanaha. Ua haalele aku ]a ua Lakamana nei i kana wahine me ka pane ole akn i na huaolelo aloha a hoomama, a e manao ana e holo aku i waho, j kuia mai la nae me konā mau maka kekahi | kino aka ma kaipuka. O ka Widadiri. ke | kupua nani hoi o ka waanahele, me ka pua i Ohamapaka ma kona lima, oin keia i hoea | mai la, a pane mai la me ka Jfeo inaiin ia } Lakamana, i ka i ana mai : - | " L ke kanaka aloha olō', e hele aku a e I haawi aku i kou aloha i kau wahine. No ka mea, ua haawi imai oia i kekahi kumu waiwai nui a me kekahi pomaikai kamahao ia oe a me *kou lahui a pau. Aia maluna 0 keia opuu opio hou, ua hoopunana iho ka , uhane ikaika a mana o ka makuahine kupua Arjuno, a nana e hookiekie iaia a e hooi ae 1 kona naauao maluna o na wahine a pau o kona mau Ja. E ulu ae ana keia keiki wahine a e ike auanei oia i ke ano o ka noho mana ana maluna o na kanaka, e oiaku kopa noeau rna na hookele ana mamua o na kanaka naauao, E oiaio a kupaa ana kona J rnau manao a pau i oi aku j ko na kanaka, J a e noho alii, oia me ka molale ma o na ko,kua ana a ka uhane.kupua iloko ona. A e kau aku no ka mana o kona uhane maluna 1 o na wahine e noho alii ana maiupa o na 1 *

mamo o Asia, a e uhi paa aku hoi kona mau eheu maluna o kā ilikai.a me na pukoā o ka moana loa a. laula. A e kapa ia kona m0a o Dara, o'ka hoike ana hoi o ia inoa oia keia— ka Hookumu ana." | - Hoolohe aku la o -Lakamana i keia mau olelo kamahao a kupana.ha me kona piha j : ke kahaha, -a-komo mai la oia ā kukuli ih0 la ma ka aoao o leahi moe o kana wahine hoopa aku ia ia i kona mau lehelehe i na iehelehe wāimeli o kana wahipe, a hapai | malie ae la me ka hii aloha ana i kana opuu -akahi a mohala ae, \A pane ae la ua Lakamana nei ke'hooko nei au i kau leauoiia. e ka makuahine kiekie j^rjuno. Ke la«p 1 hiipoi nei au i keia . Kama mai ā oe niai !" ; A i kona pane ana ae i keia, komo mai in : ia e kaukau penei : i" Ikaika ka oiwi lima o Lakamana, Ka poino o na tiga me na kānaka hihiu. A me ka hoomalu o na JRakashasha, Aka, o ka manamana iki o ke Kama, O ka puhaka palupalu Dara o Umeba, E oi pakela aku ana i ka lima, Ka oiwi ikaika o kona makua ; E mana oia maluna o. na mokupuni lehuleim. E puni iaia na kai kupikio^ A o na Moiwahine o kona puhaka, E mana a puni ka moana, Mai ka Hikina a i ke Komohana !" A i ka pau ana o kekamailio ana a ua kahuna nei,* aia hoi, ua hoea mai la ka Widadiri kupua i pane mua māi ai ia Lakamana, a hookokoke-nlai la, a hoopa iho la i ka pua Ohamapakā ma ka lae o -ua keiki nei, a ia wa koke no i mohalā ae ai he malamalania nani kamahao launa ole ma na hiona a pau o ua kaikamahine nei, a no ke ano piha pihoihoi loa o Lakamana, ua hoihoi koke aleu la ia i ke keiki a hoomoe ma ka 'poli o ka makuahine, a pane ae la īa. "Ano, e hoomaopopo ia Ajuno, ka mukuahine kamahao, ua heie mai nei oia io kaua nei ma ke.āno he Kamaiki. E hoomaikai aku kaua, e kuu Umeba aloha." Hapai ae Ja laua i ke keiki imua o ko iaua mau alo, a ia wa koke 110 i iolie ia aku - he mau leo nahenahe o na mea kani, a pouli ae la na wahi a pau me na moani ala kapāoa o ke onaona ; a ia manawā i niau aku ai na hiona o ua Widadiri nei, a nalo loa aku la inai ka ike ana a na maka o.kanaka maloko o na aouli ,o ka lewaluna. Ulu ae la ke Kama opio rne kona nani a pau, a ua hoomaopopo ia ke kamahao o kana mau hana a me ka mehala o kona mau noonoo ana. A ina Ja a pau, ua p.unia mau ia o^Lakamana rne ka makahehi, e hiipoi mau ana i ka ke'iki. a e'hoike mau , ana i leona aloha i kana wahine o Umeba. Hoike mai >ia na hiona a pau ma ka hooijiaopopo aku, e ko ana ka olelo wanana a ka -wahine kupua ; a ua liio- iahe mea nui i ka manao o kona^mau makua. Ua malama ia e na tnakaainana ma na wahi a pau, mai ke kidkie a ka haahaa, ua hauoli nui no na la lehulehu, me na hoomaikai ana i ka inoa o ku Widadiri kamahao. 0 ka nani o Uineha, me he la, ua hooraaka mai'la e puapuai i oi ae i ko na wa a pau mamua ae ; hele mai ta kona mau papalina a nohea lelolelo, a o - kona puali kino, ua ku i ka hoeha mak£t ke ike aku, Ua poni ia kona inau ano a pau e ke kamahao. a o kona leo he olu nahenahe. lo kona hanu hoi ua hoope ia e ke alaona•na kupaoa. A keia pule ae. H * '■■■■■■»■.»,■■ i* ■»