Ka Hae Hawaii, Volume 2, Number 12, 17 June 1857 — Na hou ma Walmea. [ARTICLE]

Na hou ma Walmea.

Ma ko makou hale, ko’u kaikuahine, o Holokawelu kona inoa, i kn 1a 7 o lune, ua puka mai ma kona wnha he koe !<>ihi, eha iniha ka loa, he kino keokeo knna, a puipui no h«»i, a nu ka maloo ana paha i ka la. ulaula ae la ia, • ! v _ Mailoko ioa mai no oka opu kona .piiana mai me ka akiiki liiiii, a Hlk* i ka i umauma, nui loa ka maneo; a hiki i ka puu, hooluai aku la ia ma ke kuha, a puka aku la iwaho. A ike no Uiakuu i koni oni ana. He mea hou loa keia, akahi no a ike ia’u ka pnka ana okeia mea koiomailoko mai o ke kanaka. J. U KUAPW.

E ka Hae Haieaii e: Aia iloko o kou opu ke kumu paio a R. Wainee o Lahainaluna, penei: “ Heaha ka «•ihana i oi aku, o ka loio anei. o ka mnhiai Mhar” . Ua kaupaona n R.iVainee, ua <0 V kaumalia o ka «ihana mahiai mamua o ka Wiana loio. Pela io no, 0 ka oihana maImai. oia no ka makuahine o na oihana a pau i mnlalo iho o ka la. He mea hou ka loio ma. keia | ae aina, he oihana m> nae ua hnna mau ia jph na aupuni nanuao loa o ka honua. 0 •nalaole ka poe i loiō Ha<fiii ne.i, a mawpe iho, ua kohoia poe kanaka Hawii i Inio, a pela no a hiki uwa rnuna«a; aka«iole like na loi * haole me nff loio HawaiBpaauao Ina lakou, he nui na huke e hooMauao ia Inkou, a ua ao maoliia ka nni o hkoMma ia oihann, a ua pono no hoi ka loio Hawli ke ao ia pia ma na oihann ike, a ina ka nnānoo pono, a me ka hana pololei. ■ E H. Wainee, pehen keia ninau, “ Nnwal la e p«e aku i keia pololi mai koha ohanil aku, i*ka oihana loio anei/” Ae, na ka* oihan*!oio no; ma keia oihana.ua loaa no ka wamai a me ke da'a a nui i kekahi poe, a ua weheia na pilikia o ka oihana a ka loio e ke dala. Aia mahea ka loio i mnke i ka p«|V |ei,la e. kanikau ana i hu ai kou al«ha ia lakou?j Ina e kanikau ana ka loio, pehea na kvihina, kiaaina, lunakanawai, kalepa, aole lakou he poe mahiai? Ua kanikau anei lakou i ka p«loli? Aole laa; na ke dula e wehe i ko lakou mau pilikia. Eia kei« ninnu, “I ko Noa wn i puka ai mawaho o ka halelana, heaha ta kana oihana i lalau ai? 0 ka oi'hnna loioanei?” Kupanaha keia ninau ia’u, no ka mea, mahope o ke Kniaknhinalii; o Noa a me na keiki na hnnona wale n» ka poe i koe e ola ana, aole i kupnno kela oihana ia wn; ua oleloilKn'ae, ua ona. o Noa i ka wnina. E pono anei oe, e R. Wainee, e ona i ka waina, e like mei ko kumu maliiai. Kia keia, “ he oihana ino loa. ka pihnnn loio.” Aole pela ko’u manao, e Wainee, he oihana maikai kq loio i ka poe e hana pon» ana; aka, ina ua hana apiki kekahl loio, e like me kau ike ana, e homnaopoi o oe, n e hni nkn i na lnnakanawai kiekie, e hoopau i kela loio kolnhe. He innikai ka oihnna loio, o ka mea e hana kolohe i kela oihann, e pono e lawe koke ia kana pnlapnln l«io. Ua koho nn ke aupuni i mau loio nona ma keia pne aina, no ka-mea, he pono no ka oihanu loio. Eia keia, “A ke manaonei au, pono e pule ole ia kona kupnpau, no ka mea, ke olelo mai nei ka oleln a ke Akua, ‘0 ka mea launa aku i ka mea i hewa, oia ka inaina aku i ke Akua.’ No kn mea, he kanaka he wa ka loio, mai laiina aku kakou in ia, o lil» anei kakou i enemi no ke Akua.” Kupanuha ia’u keia mea, no ka pule oie ia » ke kupapau o ka |»i», ae paha, ua pnuo paha, anle nae maopopo ia’u. Eia ka’u, a lilo anei kekahi kanaka ma ka oihana mahiai, e hemolule anei ia kanaka, iaa e aihue, e pepehi kanaka, a moekolohe, a hana i na hewa a pau, e kapae anei ka huhu o ke Akua ia ia no kona lilo ma ka oihana mahiai, i ko ka loio hewa wale no anei e huhu ai ke Akna, a no na |oio wnle no nnei kela olelo a ke Akua, “ U ka mea e launa aku i ka mea hewa, »ia ka maina nku i ke Akua ?” £ R Waineh, aole o’u manuo i na loio wale n» e huhu ai k« Akua ina hann hewa, ina kanaka no a pau maluna o ka honun i ka poe mahiai, a me na palaualelo ke hana hewa. Eia ka’n ninau, Heaha la ka mea i pule ia’i na kupapau e ae a koe ko ka loio? i’enei pnha kou inanao, e Wainee: Mnke ka loio, hele lou kona uhane, no ka mea, he loio; a make ke kanaka mahiai, e »la iki ana no paha kona uhnne a lohe oia i ka pule hope Ina ma ka Inakupnpau, oia ka wa i lele loa ai kona uhnne a pii pmnaikai, nn ka mea, he kanaka mahiai ia. N«ni ke kuhihewa nui ma ke poo o ku malamalama. Aole au i ike ma ka olelo a ke Akua, ina e make ka loio, mai pule i kona kupapau, he manao kanaka wale no iu 1 ko’u mauao, o ka puie ana ma ka luakupapau, uole no ka poe make wale no, aka, no ka poe e ola ana no, a ina ua kuhihewa au, e hai mai. a £ia keia, “ Ua iike maoli ka oihana loio me ke kaiii waie i ka hai daia, i ka hoowalewale i ka waiwai o hai. ” Pela paha, aole nae au i ike. He loio no au, a ina e koho mai ke kanaka mahiai e kokua ia ia no kona ike ole i ke kanawai a hie ke aao o ka h»opii ana, a ua lilo ko’u manawa malaila mamuliokena hana, aole anei e ponoia iae uku i ka lhk>? Ina ua pooo a ua hewa ia, o

ka manawa oia ko ke kanaka waiwai. Aol« ma ka npiki o kekahi loio e lilo ai ka oihana l-'io i mea pono nle. Aia no iloko o ke ka. naka mahini kekahi apuka lawe wale i ke dala. Lawe mai ka mahiai i kona mau pai ai a kuai ma Honnlulu nei, hai mai kamahi. ai, He mau pai mnikai A lilo na p«i ai, i luaa ke dahi. a liuliu iki weheia na pai «i, aia nn he puupuu, he loliloli, a me ke kalo okoa no. He pono no anei keia? Eia ma ilonolulu nei o-J. Monfgomerv, h« Ipio kana uihana, Jie n.ui loa na pua nani it ia ma kona pa mea kanu. J. W E. MAIKAI. Honolulu, lune 8, 1857.