Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 49, 8 May 1919 — HE MOOLELO KAAO NO Kepakailiula KE AHIKANANA A O KE KOA WIWOOLE O HILO HANAKAHI A I KA MOKUPUNI KAULANA O MOKUOLA AU I KE KAI. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO Kepakailiula KE AHIKANANA A O KE KOA WIWOOLE O HILO HANAKAHI A I KA MOKUPUNI KAULANA O MOKUOLA AU I KE KAI.

(He Moolelo Kaliiko o Hawaii Nui f Kuauli)

MOKI'NA INA \I VKUA O KEPAKAII.ĪULA AME Ktf ANO 0 KONA HANAI lA ANA

I h«k«?i ' iiii a p-e ke A!'i M■>* k,i' ku i nka o ka niii!., un haaleh» ki ke iho la no Alu Makaoku ' na"waa hiwaia o lnkou, a ua k»m"e koke H'ku la no kona he!e ana ; k» H:ilekapu o k«na Wahine, ai kona kiei na «ku no nia k» piika o ka h;ile, ua ike aku la oia i ka waiho tno mai o kana wahine, a ua komo koke aku la no oia iloko a niouu aku !a i kana wahine no ka 'nea pih' iaia Ua pane mai ln no hoi ka wahiuf me ke auo lokoino, ka mua loa no hoi o ka hana ai.a > Hinaaikama'ama i kana kane Alii peli, oiai i na mahina o ki> hiua noh kanē a wahine an&, ua noho oluolil loa laua, s ua paolele iio'hoi ke Alii Makaoku i kana wahine, a pela po hoi ka wahine i kana kane alii, aka, ua ike ae la n»> kftua e ka mea beluh«lu i ke kumu

o ka hoao ana o Hinaaikamalama e hoopun'puni ino i kana kane, mamuli no o ke a kona kaiKuna»** Kiihele.

"Ē «hu hnku alii, k;ii no pahn be opu t : 'u e laula 11 nei,_ ein k t i k;t hmau ana inai nei, ne «.eiki eepu oln «»]e t oia hoi he keiki alualu wele ii'', u no kuu meneuieue i hoi iu A e k'iu H ku alii a ike ih<> i ke auo <>kela keiki haoa». enp >, u « hoolei k aku e au i ke kai, :ii liak ilia tiD-;ae a pa i ke k.ii, u hoomaka inai la n • ia o tce ano in - ii-.o o ke kai, u lawe ia aku la u» ■;eiki alualu nei ena na'u <> ka uio>na, a oia no p,>iia ka mea <iu e ike i ke ano e maoli u keia la, a «• kekahi mea kupuanaha m> a'u i h o n.iOp 'P' 1 , Oi» i0 nwi ikiiin-i ana iho '• k» hekil), a hoi>piMi ne Ii ka laui i na ha.iwina anu e, a »ia

'iiauao iho )a uo w»u un h ~<wi i;i j imi "no paha kel.-i keik' eep i iii kaiiH, e lilo i aii'UHku > no tt > kaun nau 'hanu ma keia utU:t ae (ilo hoi i kokih* nui in i mt \m>.na n«> ka Kaua m,tu hauaiMia ma Keiii uiU) ako.*' Ca lilo keia mau olet>i a Hi aHiiiHUiala'UH i >ne> liill.iai -imo »:• e aalia kai-e, oiai, i lin la y hi lo ko l;«ua uoho aua uia ke ai>>> kaiu- a

wmlii<m> h<<i, u« t» o uwpop < uwi« (ki o M.vkaosu i ke huo luaikai «uauli o ki«i}& Whhiue, a ua pīli aloha io uo, hoi luu.i in iuhu U luua o ka nuho kaue a jvaliu,e aua Ua iilo pu uo naeh'M i uiea pu oo hoi ikn tutntf» o Alii Makauku, oiai, ua kau uui l>a hoi kvtua uihuho e loat; h >i kaua kelki t i*y* iti knki hoi a k;i p ><3 kah ko e kapa ai **K; u k«ifci o ka wh litiu ole»"

I S waiho «ua k*kou i ki> Alii MaJ ksoku me knti? wahiue e no!u> i!ok > |o ko ti<ua noh<> «ua, a < hu!; ne aua i kak.'U o uk*ii aku aiahope o ke ikeikii he ihoiia nku U e KUhek .oo t« «i i .iu *• K.kuuuv>hu^ % jn >h< aaa h i ke hJo o ki'ua oiau I 1« Uu< ih > U vh !k#uai U itOM u OK £*»1M u*-» - k* uih- ! I i'i.« »mmi<ho ftt?t * K \ oHo, > Kii 1 btlt hoi Sv>ut iiul \ nt uiea 6 peue

ai hmrai a!ii O ka Whiu <i keia keiki i haimi in ai, nia ka w*5..0.-na-pna . kn wwkW»- E >ki.ai (i»Hkā«la lna i.h »i o Kiiu »ho i ke nnn o k« l«.n« hHii«i, a a«ilf h<»i i lui'keuiake ia e kau kekahi imln iliiDu.n keia keiki ui unmli a k>> J»uii Kaikuahine I k k«hi l t nae m.«iijuli i ka luhi l-in o Kiu. >ho » k» r»ialaujH aea i ua haiui nei a laua i >.» p<» ih«», ua hiaiūoe iho la «»ia i kekahi la. h ua Me i;i mui la e >ri uhluh kau M iu» Ka ulia .» u« hiiiv»i nei m uh mui S|,k y* H »atia»iau ne', "ia hoi kh ut)ti nkaii, h ua ki-> i» j.h'i 1&.e.-k.i ii vl • , 04. nha I iiei, «i ka liO' HUa inai u K ihi-Je [ iiie n.Miie» epouo «i ka !»u hanai, Mh i0 a uai la b> n-» kH'.kuaaiiii ♦* f)ia(uue auH, ;i u» ike k Ke aku t& mi H'iua Ui»>u maka i : kel» kiko >k He fita ka uha- akau o ka laua hHnai, kf>na Wa 110 ia i hoaia aku ai 1 ko< a khikiiHHH, h «lelo nku ia h■ «i "»p ka leo ano huhu.

"Kūp, naha «o hol oe e <« hnonu uuiH, o ke ka.maiho n ka kaua i ka m lania im hana u»e ke k-i.u olr ia e ki'kahi kina, eia ka h »i e I iamoe a».a i>e a kau ia ana kt\ kin;» aia ke -ki.u<* r iaui o ka ku>»H hanai al h>t A le na ka nu-a uk>M a!iU keia t a:k;t t . nau 'io e kuu kii'kuaana, a pehe* iho i t ia e pau ai kna pilniin kina o sa hanui a kaua?' r " I ka lnhe ana o Kiiu>>ho i kei« iiiau "lelo a koua kaikaina Kiihek, a ike pu aku la nn hoi i ke kau u.»i <> kek kiku eleele a ka uaio i honkau ai maluna o ka uha akau e k<t IaUH hauni, ua ho„o i.ho 11 ho--1 i i kela kiso eleele a k i oal > i hana i*>o ai, a a.»leuat* ht* heuio iki. Ua huli «nai īa ua kaikuaana nei '

kona knĪKaina a lsa.u.itili > tuai la me ka leo aoo kau uaha. "Ua pol..lei oe e kuj P> kii, u« hewa i<>a w»u i tiuu hiaiuoe ana, a kiiU io h>i kei > kin» malu'ia o ka papHkole akauo ka k»ua hauii alii, a u Kahi (uuuaio w le < o paha lua k**ia »»ua o ela kiko eleek- a k« uaio i h.nm io«> «i, aia n < ia im kahi o ka (iiaio e uhi ako ai, a e Ue ole i« aua ii" kei • kio.. o kt- neiki a KiiUi, a 0 kwhi ajea !) • .uah» i*i

'ii ii <10 pah i ii« i («o k ui i.& im - M«tuuil uO h >i o litl« &nU aoa o iieiu kiko eleele u»i« k hi e kep* »i Ka iuhlo o ka hi<<ai atu « k»xi, no tnil >, h Mipt :.na kaUH »> *'KBPAK oiai, a>>le e Ulo .>o t kt-ht K.IkO <1 ka UaU» . iou i hi«>kaU iiiai ai i -»j°a i»una i ka ui p nikela <> ka kaiiH H «uai alii. 1 '

Uh h u.imlo lue io>> ]a i.»ua i i<i"H o ka I:tot< Hiuai Hlii h oīh ii o i* kn mea i b«ja ia ai ka iPi uon« Mo telO " I£r-]>aK»ti ll! lU«* tmli >• kela Wnh« kiu« «* ual > i •taua ai (ua kahi e k»pt ai k> na tu >l-> iu-> ka a<>tto aK.iu <i k >1: t p p - O ka in >a >nua a I >Va i kuaa w»le ai u auiua ih>> <> keia k> u ia •in* »kc kik«» •• ka nalo i hana ai, \m \» M K«t>riuolele," aka iau ia U »i«» ke kiko a*a ual«> i hnua in > hl, k kapu itt ai Kel i 1 o> e kau cs\ >na fc»*p.i.> o kein M-'nlelo. £ nee aku kakou uuua uia ke alaheie > ko k <k-»u

U» H*uhi punaheie l'»a keia •uan! i<nKi*a U-»«htiUrtU i ha 1 Ua H >U;U \ ntu a»e |» h o unoli uo, n | hik» wale i.o i k» wh i maiu» ai u K«*pH<tHUiutn i fca helv, a li'ki !oi no h«n i tond tn»tisw,t i aka.uHĪ «i ike k*tu*ulH> U>* pu h<> Ih <*>> h«»i u kiuo u kei. H uk: xu« uiau Auaku'» iu'i, a p i tiu *« U u,' h i *t« U' jv.oke| <, h u« piini m«u *« «U < niH ROHH iiiHU p«p.i lini, • t» ku«« iti h"», «»U u<» m* U > t« i*u ui*«H*p«U. O *e««h; m«rtt uo •v»i « i«ibU«* i (hh »u%< p >4»» i»o uh ILuuii alii uei a Uuh, > *u • uaKav)km> t>« )>«> i Re tra u!ti!i.> 4 m t niuHDin«*\i ana u.> boi i« 1.-»uā i ktk&hi iuau oiea, kot«biiH ua uiuHU uai U o K«'i»*K*UiuU/i kvu* u u Muu«-, kam? i tx'U ulimu, ;v t;l.> h i u u T -j nnw i n& u-\ tnau Hoahauau ne* e h «i i «a lmuA ntii, * £ ft*iu m*tt !>» •iUI» *«UMU« fcu »xli U ll.!), H i i' *«* «l>i« t g kn'u ** »k« Uv» # * »uUr* jna h n\. \sak i*uiut: ucu «au i lh«u«u JlcU l 4MU