Ka Hoku o Hawaii, Volume XVII, Number 22, 25 October 1923 — Ma ke Kauoha KUAHAUA [ARTICLE]

Ma ke Kauoha

KUAHAUA

Kv l.ooialm ia rik'i nei ''liko n>p fep kuh ; k*..' a r'fi Pft'jV - 3 '4' 1 ō 3.-.H Ka'iawni kwuu ,'ar->u ■ lia-au, ai )>o\\ ia « k'. 1 - r " R. L. l r *!s, e malama 18 Kf- Bar 'ii laula n" k» kci.r; ::i.h i.A ī.'-i-.n Oiliana no k* Kaj/fj.. \\f luain'.'ia ia a*:a hui iii'i k« l'.'Al'ia, ka Jj o No**f iiialia. A. D. Jv2- s"malH.tna !n>i 'ua k«* Kalnn» 1 m o Hftiva'!. n >.rn o ka ,v.rt */> M u k» h' r,i f,.V. M. 0 n» Luna Kaiana e koho la an» i.a k -.la- w t k -)u ia m* » l'.k- o?.", «/. koh<-' : (3 >;oi ma kela koho laula as» Hoko o ke Kalawa, t/ ! a l,- kii u.a" kulnna inalal" iho nei: - KALANA 0 HAWAII Hookahi Kakauoīeln o kc Kfelar,a. Hookahi Puuku o ke Kalana. Hookahi Loio Kalana o ke Kalana, He eono Luaekiāi, ai inaheieheU'. īa P® nfei; .. He eli olu ' > jju ka Apan& K-oho Luna." makaamana Ēkahi. He elia -2 :i<> ka Apana Koho Lunainakaa'i ana Elua. He hooKaf.< \1 e koho laula ia, ae koho ia hui ma ke aao he lala no ka Papa, a oia hoi ka Lunahooma.lu ' a Manahooko o ka Papa. Ona Apaaa Koho Barota I u ara kaainaiia, na Mahele koho ame kahi e ELoho ai, oia no na wahi e hoike la ne malalo iho:—

APAN.4 KoHO LUNAMAK AAINANA EKAHi; Apana o Puna, Hiio Hema, HUo Akau ame uamakua ma ka Mokupuni a Kalana o Hawaii,

MaHL f kC 3EKAUl—Kalapana O keia W ahi o ka Apana a Puna ma ka Herra o keaau, a komohana oka palena o Keheua, ae moe ana ma ka laina a hoea aku i k& hemakomohana 0 ke kihi o na iiome Hookuonoono o Kaoh;-, <t nv>-. hr.i; mii ka iiiina a huta Ika palena Komohana o Kea&u. Wahi Voho Halekula o Kalapana, MAHELE Kf/iJr\ -Kauenihi, Kianta*.ii f KelKnn., Mkhuir,,i : ,'pii skao. O k<;la mahele o ka Apana o Puna e hu-,maka »na n,u ke Jīomt>hana u Keh&nu, a hu!c> aku » hr>t-s i ko kihī Hemakomoh&na o nn !iome Hooknonoono u.«.aohe, ho!o rna ka laina p050!e5 & hoe& i ka }.aina r> ke Alamii o Pohoiki aive ku 1 ' c 3e i iho ai ika 1840, alaila, holo aku ma ke alaaui # Pohoiki a hoea i ka alamii o Malaniii,' a holo aku ma ke alanuī o Mal«īta a hoea ika pa;er : & o K'eahialaka, a rr,oe aku ma ia a hoe& i ke Kai. V»"ahi e Koho ai, ma ka iiaiekula o Kauaeā. MAiiELE KOH<> EKOLU—Kapoho. O kela mahele o ka Apana o Puna ma lea hikin* ae o ka maheie koho elua, a ma ka aoao Memahikina o ka iho Fele o 1840. Wahi e koho ai ma ka Halehookoiokolo ma Kaj>oho.. MkHELE Eha—Pahoa me na Home Hookuonoono o Kaphe. Oke | koena i koo o kela waf:i o ka Apana o ' Puna, ma ka hema ae o ka paiena hema| o Keaau, Wahi koho ma ka _Halekulai o Pahua. | MA tiĒLE KOH O ELlMA—Olaa, 1 Mauua huihui, Gīenwood. Oke koena mai g ka Apana o Puna. Wahi koho naa ka Haiehookolokoio o Olaa, 1

MaīiĒLE KOHŌ ēqNO —Na Home H ookuonoono o Waiakea, Ō kela wahi o ka Apana o Hilo Hems, m& ka aoao hikina o ke Alahao o ks Hui K.auhi, iioomaka ana ma ka paiena o ka Apana o Puna a m t <c aku no ka Akau a hoea i kekahi kihi, ae holo ana a hoea i ka pa hoopaa holoholona hoom»lu o ke Tc-riton, a moe aku no ma ka. laina iKīlolei & hoes aku i ka palena o ka Aina o Kukaau I, a moe »ku ma k* p&lena hefria o Kukuau I i ame Pun&hoa 11, Wahi e koho ai ma ka Haleleula o Wemkea-waena. MAHEI £KOrtU EHI|CU-Nb Home L»ott> o Waiakea. Waiakea-kal, Piogio. Vila f ranca. Ponahawa! ame Keaukaha, 0 ke koena aku b ke Ahupiiaa o Waiakea, ae komo pu ana ho! o Kukuau I ame Kukuau 11, ao kela wahi apau o Ponahawai ma, ka hema ae o 4e Alanui o Ponahawai ams ke koena aku i koe. Wahi e koho ai, Halekula 3 Waiakea-kai MAĪIĒLE EWIU- Hilo, "\iueo, Kawiki, Piihonua me Kaun anaō ke!a mahele o ka ,%pana o Hilo H«m&, m kapule«a ia mai aua roa ka b«ma e ka nmhe!« koho ohiku, a ma ka Akau hos k© K »haw*\ o Honolii, ao k« f>alens hoi ma ka hema ē ka alna e Pa«kaamankß. Wahi koho, Halo. laookolokolo o Hilo. M AHELE KOHO EIWA-Puaopaku, Papaikou, Knlaoa, Onomea srni na Home Hwkuonoono o Kulahnanu O kela maheW o ka Apana o Hi!n Hema mawaena o ks Mahek koho < u stu me ka palana hema o Makahanaloa. Wshi koho ma ka HaWkula o Papaikou, HAHELK hoHO UMī---Pepetkco, Hoooiuu m« llakalau, O ke koeuai aku o k« Apana o Hib Hema. Wahd koho, Halakula o Henomn. j MAIIELK KOHO KAHi-Hoaohin*. Kamaw, Wa!k«pr t >W tm« Msrf-Uv O k«!a inahek» o' Ap,ur»a o HHo Akaii e boemaka ae* ]

m&waena konu o ke k&hawai o Maulwa ni»irni. srr'C ka paiena hema o ke Kahawni o Maulua m«uka. Wah? koho ms kailalekii Ouiot»i o ilonohina. MAtfELE KOHO OMĪKHMaMA-' Lī;a—Kapehu, Phpaaloa, Home I{o<)kuonoono o Kihalani, Home Hookaonoono o Msnowa{opae, Laupahoehoe Ookaia. 0 ke koena aku ol& Apana o iliio Akau, komo pu m&i ana ka aioa- o īlumuula. Wahi leoho, Haie Hpokolokolo o Manowaiopae. MAUELE KOHO UMIKUWAMAKOLU Keehia, Kukalau, ame Paauilo. O kek mahele o Va Apa»a o H&makua ma ka hema hlkina o kapaiena hikina o c& ficme Hookuonouno o Kaapaliu me TCalopa mauka, ao ka palena hema hoi o Paahau mauka, ai komo pu hoi ka aīna o Kaoh« Wahi koho, Haiekula o Paauilo. M\HELE KOHO UMIKUMAMAHA Hom® o Kalopa. 0 kela ama apau mauka o Kaiopa, ame ka aina o Kalopa makai ma ka Apana 6 Uamakaa. Wahi koho, Haiekaai o Antone Luz Ferreīra. MAHELE KOHO UMIKUMAMALIMA—Honokaa, Ahualoa, Paauhau. 0 kela mahele o ka Apana o Hamakua mawena o ka mahele koho umifcutnamalua me ka hikina o fea palena o Maianahai me Kaopoau3a, a« moe ana a hoea ika puu o Kaliali. Wahi koho ma ka Haie Hookolokolo o Honokaa. MAHELE KOHO ŪMIKUMAMAONO —Kukuihaele me Kapulena. O kela mahele oka Apana o Hamakua mawaena o ka mahele koho umskumamalima, ae holo an& ma ka hikinahema a i k& hemahikina o ka palena o ke awawa o Waipio maluna. Wahi koho, Haiekula o Kukuihaele.

mahele koho umikamamaHIKU —W&ipio me Waimanu. © ke kaena aku 6 ka Apana o „Hamakua. Wahi k,oho fca Halekula o Waiplo. *ahelb-kOhO lunamakaalnana ELUa. haia 0 KA APANA KOHO SENaTOA Ea Apana o Konala Akaa, K"ha!a Hema, Ko3\a Akau, KcraaHemafme Kau, tua ka Moknpuni a Ka!ans o Hawaii iIAH KLE KOHO KKAHĪ—Pliulii, Awawa o Pol<>Ju. Halawa me Halaula. U kola vvahi o ka Apanao Kohala Aka'ii ina ka liikina o ke Kahawa' o Walna'ia, a ma ka palena hikina o Nnuuhiiki arne J..ari:atr»loa, a ma ka pelena lu-ma o Haiawa, Aamakea, .Makapala, Nihiii ame Waiapuka, alaila »noft aku m» ke Awawa o Po!&ln. ae Jawe pu ana i ka aina o Honokane. Wahi koho ma ka Hnh'kula o Makapala. SIAliE'-K KOHO ELl'A—Kapaau, lole^i" AinaKf?- ( Honoipu, Malinkona, liaw:, H' 'n-niakan mePuehuehn O kela f mahek <> k a Apar\s o Kohala Akau ma! Ika heoia ae o ka Mahele koho ekahi, ae raoc- ana am ka lama akau o ka palena 11-uia o Kaon a a moe akn rua ka lama pololei.a hoea i ka akau ae o ka Hale hana ha'a'kahiki o ka Hui Hana halakahiki, alaiia mōfc p-!olei afe& ma ka llaina j>olo!ei no ka afeauhikma a hoea i ika Auwai o Kohala, alaila, moe komoI hans ae mai kela auwai a hoea i ka I palena oka Mahele koho ek»hi. W.ahi i koho, ma ka Halekula o Honomakau. MAHELE KOHO EKOLU—Kaauhuhu, Kaliua Puuhup, Pimonale. Pohakuloa. O kt- koena aku o ka Apana o Ko- g 'hala Akau, ae. komo pn mai ana naftj I kekahi inahele o ke Ahupuaa o Kawai-1 j hae 1, ma ka Apanao Kohala Hema, 'he lekolu nule mai ke kai mai. Wahi koho | zna ka Halekula o KaauHuhu. \ MAHELE KOHO KHA-Wattm'a/ Puukapu auie Waikii. 0 keia mahele o ka Apaua o Ko!;ala Hema. maluna o ka kumJiaua he ekHu nulo ma! kahakai mai. Aole na« e komo ka aina a KawaiUae 1. Wahi koho ina ka Hale Hookolo-Waiaii-a. MAHEUi kOHO ELlMA—KawaiLae I'uuku. 0 ke koena «ku oka Apana o Kohala Hema. Wahi' koh'o ma ka Halakuia o Kawaihae. MAHELS KOHO EONO -Puuanahuiu, uie Kiholo. 0 kela uiaheie oka Apana o Kona Akau. iui ka hikina u ka paiena komohanao Pauwaawaa, a ma ka akau ae o ka paiena hema o Puuwaawaa me Puuanahūlu. Waiii koUo, ma ka Halekuia o P.juana» liulu. MAHELE KOHO EHlKU—Kohanaiki, Kalaoa, Huehue me Honokohau, U ( kela mah«l« oka Apana o Kona Akau, mā ka~ komohana m o ka Maheie koho eouo, a »a ka*k«u aa o k» palea i hema o Honokohau 11 ama Honokohao I, sc aku aua niawadn a o Kaupulelni a toot»a i ka huīu* lipm» me komohana o ka o Pouwaawna. W»hi koho Haleku!» o Ka!ao«,' iVIAHHi.K KOHO KWALi:—K»;tna, Kabuīu» uiuo Makniaweua. O kel* rai. o ka o Kona uj* ka Ueiua a* 5 oka ?<ī«hele koho oono ine ka ehiku, a ma ko akau ae o k* palena o llolualoa, «nōi- ana lioi !aina mni Laalaau » hiv*i i NaohuW.ua. W?*hi koho !?»lo īh,voko!okolo oKailni. aiAUia.fi KOHO KlWA—Keauhou, &gh&iuu, Kiuualiu, Lsa!os m« Ki>awa~ loa. O k« koeua aku o ka Apana o K'm»m Aknu. "Wahi kolio in» ka H«leku!s o K«nnhou. MAHKLn KOHO K^hauloa,Keal*kokua, Koe!. Kaaweloa, J kHa mahele o ka Ap«n» o Rona Hema m» ka *k&n n* o k* faij 5 * ma tuu «• aioe au« # hoea i Hoinaimao, £«0)1««, Kai*(% Kt«l'a 1 • ho«« \ ka |>aleaK Akaa o Kahnkn W*hf k>>lu\ ma ka llalekula oXahan!oa.

MAHEI-K KOHO PMIKI'M AMAKAHT—Honaiinan, Ki , " , fc< , «, Kliliw* KeaH», Hr>ukf*na in? Kalaliiki. O kela "mahHe oka apami o Kona'Hpmamawn'l- - o unii as/i<- k& palfna ht;ma o Hnn*',kua Wāhi knho, KOHO ĪIMIKH vf AMA' LT/A —•Ala-t' J I]mi>A'uh, Oj>!}ial« »iuu.OleluUiOHUH. 0 kfrl« r/jaliflo o k-4 Apabg*v "oue n<-]f.n u ka MaheUi koho T. ? mikuHtarjiAtahi nu* ka paieua heiua o k& ah»« o Wahī koho rna\a Hfiloltuln n Ala-e. MAHiiLn K£»«0 k'UMAMAikOLU —H(wi>n)oa, I'npii, Aiik», KaahKUiiUi.o, Kepua anjt* Milolii. 0 k<t kcteiia aiiu o imo Koun lleu>a- W»hi kpiio, H«Jbkul» o Milulii. MMikLE KQHQ UMIK.CM AVī A 51A Kahuku, 2vaaleliu, Waioliinu, Kamaoa, meiloiiuapo. Okeia mahele o ka Apaua o K&u, liia ka hema ee o ka palena o Kaalaiki a hoea i ka Puu o Kaiheieii»,- al*iia, holo pololei, eku a hwa i Pumki, alaiia tooe aku ma ka lama pololei i ka akau loa u Kahuka. Wahi koho, uta ka Hale Hookolakolo o WaioiuiiU. MAiiiiLE KOliO UMIKI/MAMALIMA—Uiiea, Punaiuu, Ninoie, 0 keia mahele o ka Apana o Kan, ma ka h.ikiae o ka Maheie koho Umikumamaha, a u»a ke h6inakotnohana o ka lama e naoe ana mai Puuiki mai, a*.>, }i..)0 aria hoi ma ka hemakomo} anu o ka palen* o Moaula • hoea *ku i ka palena hikina o Puna. luu W ahi koho, Hale W«il)o ukana o Punaluu. MAHtLR KOHO UMIKUMAMAONO—PahaIa. Moanla, W(>od Val!ev Home Hookoonoom», Ke*iwa, Kapapala nie ka Hale Ka lua o Pele. 0 ke koena akn o ka Apana o Kan. Wahi koho ma ba Hookolokolo Pa!ia!a. NO KA OIAIO O KF,IA, Kc kakau nei «a Hoa'o ka P«pa L.maViai o ke Kalana o Hawaii ī ko lakou mau -noa, » we ka hoopih pu aku i ka Hila o ke Kalan« oHowaii. >faoa.ia ma Hilo, Hawaii, j keia la 1 o Okakoha A. D. 1923, (K&kauinoa iai W. A. TODI> Lunahoomalu o fca manawa. (Kakauinoa t&j .ĪUWAN YATF:S Hna " " JAMES ARO ' «• " ""*A. M. CABRINHA '• «' " " El'OEN*. LYMAN " " .A. A. AKINA Lunakiei o ke Kalanti o Hawau". Apono i.-t Kakau inoa ia. A. A. HAPAI K&kauokloo ke Kala-na o Haweii, (S-e-a-l; Qct, 25. Nov. 1, 8, .