Ka Hoku o Hawaii, Volume XIX, Number 41, 2 March 1926 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu)

MOKUNA XIV KA HALE KAKELA KEOKEO Ua kaoh! maila oia 1 kona lio hulupala nani, a nana aku la i. keia māu alanm", a ninau iho !a oia iaia "Mahea !a kana alanui e'lawe aku ai ma keia huakai hololio ana?" j 0 ka mea kupaianaha no nae i ' kona manao, me he ala he mana; e ae kekahi e alakai ne; iaia, aj me he aia he ]ima kekahi e ku —j hikuhi mai ana iaia e lawe o'ia i; ka mana-alanui e holo ana i Ka 1 hikina-hema, a oia hoi ka mana' alanui e holo ana i Ka xMelevilaHeme, O kekahi mea kupaia—; naha no i kona manao, mehe ( ala eia no kekahi mea ke hoeueu j pu nei i kona lio huhipala e lawe i kela mana-a!anui, oiai, e hoao ana no ua lio hulupa'a nei o ka , U*i Hololio o ka *ehena o ke' aiaula, "e huli aku a hele ma kela alanui. 0 ka hope us hooko t aku la ofa i kela manao no ke alahele i Mebevila Hale. I kona t hele ana a ahiahi lo?., a kapoo ( hoi ka la ma ke kukulu komo - . hana, ua hoea aku la ua u'i hoo-: hololio nei i kahi a kela alanui i! kuhikuhi ai, oia hoi ka *'Melevi!a Hale." ; Ke ike aku la no kelaikeku' mai o ua hale nei, a ua pouli ka' hale holookoa, a koe wale no kekahi wahi rurr.i ma ka eheu hope ]oa o ua Hale Kakela nei, a oia kahi a ia nei e ike aku nei i ka a mai o ke kukui, 1 keia manawa a ia nei hei mamuao kela hale kakela, ai kapa ia hoi kona inoa o Meleviia J Hale, ua hoomaka mai lakailio 1 kiai o ua hale nei \ ka noke ana| i lee aoa ikaika iaia nei. A ia; manawa no hoi o ka ilio e hae | ikaika ana iaia nei } ua lohe aku la keia i kekahi leo wahine e ka- ' hea mai ana i ua ilio nei me kahoopuka ana mai i keia hiau' olelo. (Stop Fido) "Ua oki oe! e Faido." Aka, aole i lito kela leo kahea mea hofeki ae o ua ilio nei ika; hae ikaika ana mai iaia nei, ua i hooi !o8 ae la ua īlio nei i ka haej apuapu ana mai i ko ia nei 4 kuj aku maluna o ko ia nei lio hulu- j pala j£īa manawa keia i lohe hou aku ai i ke kamailio ana maioj k- la leo wahine i 'kela ilio e ha e ! ikaika nei. _ j "Ea, e*Faido heaha keia aue' hae ikaika nei me ka liooki ole i ! kau hae ana?" jj A ia manawa keia i ike aku ai!i 5 ka puka ana niai o kekahi lua j hine me kekahi ipu kukui hek'po; ma keno Hma. I kona hoea pono j ana mai mamua ponoi o ka luile, ua ike mui la oia ] ke ku aku o keia tlio ma ke aio i>onoi o ua J haie nei, a ia manawa no oia ī ai i keia ninau. ' "Eii, owai oe e ku mai nei?" ' la manawa no hoi ku luA-hololio ' o ke ahiahi i kaniailio nKu ai ukm' ka oluo'u maikai. I "lle nunlihini kip.i mai. E loaa jl anei ī.'i'u he w&hi e mue ai maa-'i ®ei i ki ia po f *c loaa pu nohoi|l

he wahi mea • painalh,o ai ? AoK-J loa i loaa he wahi hōokomo ai ar.a i keia la holookoa, a mai ka hora 7 mai o k€ kak&hiaka nei a i keiamanawa o keia ahiahi. Ke manao nei no hoi wau o ka hora 8 paha keia oke ahiahi, a ke hoomaka ma? uej ke aka ana o k?t: niahina i keiā ihiahi. *' j | ,l i!aria He:r,olc!e! E lokove iHemolele!! Ena S«Tieta Hemo'lele 'apau o ka lani. He mea ,oiaio o ka hora 8 io no'k£ ahiahi, ia he malihini kipa mai oe e ka jlede maikai Aloha ino no ka ihoi kou 4<orno wahi ai ole i keia !iā hoiookoa. E ieipa io mai oe e |ka iede maikai, ae lele mai hoi , mai feou lio mai. E lo£a 10 no' ! kekahi wahi e hooaumoe iho ai ißcm poo i keia po, E loaa pu ana no hoi kahi mea ai e hoopiha| ia aku ai ka lua oka inaina. Ē lele io m&i oe ilalo nei e 'ka lede maikai." | I ka lohe ana no o ka lede holo- j !io o ke ahiahi i keia leo konoj maikai o ka luahine kiai hale, ua lele koke iho la oia ilalo, a iaj | manawa no hoi i lohe aku ai ka lede malihini i ka leo kahea o u§ luahine »ei e kahea | 4i E Roe e! E Roe et! E kii koke mai hoi oe i ka lio a lawe aku no ka halelio, a hanai aku i ka hoohainu aku hoi iaia i ka wāi. l Ua luhi maoli keia lio me kona Haku i keia huakal loihi o ka ! holo ana. mai, E wiki hoi 'e Roe j e.Ua hoea io mai la no ke kana- . ka malama lio o Melevi.le..Hale, a ( lalau mai 1a i ke kaulawaha o ka ? lio hulupalao ka lede malihini, a ia manawa no kahi !uah'ifie i ka - ■ mailio hou aku ai 5 ke kahu lio' malama Ho o Metev ; fa Hale- j *'H Roe, e lawe aku oe a mj— lama maikai Uja i keia lio, ae hanai aku iaia me ka anai pu ana i kona kino. a maha iki hoi oia, j alaila. hoohainu aku iaia i ka wai. Hoolomo aku iaia ma kekahi hale lio maikai loa o Melevi!e Hai« nei." Huli ae la ua wahine luahine nei a peahi mai la kona lima i ka' iede opio malihini, a alakai aku la i ka lede malihini no loko o ka hale nani o Melevile Hale. j I ko laua komo ana aku iloko o ka rumi hookipa nui o Melevila Hale, ua ho-a ae la ua luahine nei i kekahi kukui o kela rumi hookipa, ae loaa ai hoi ka mala- j malama kupono eike wahine opio ia loko. o kela nani o kela Hale Kakela. Nana : ae la ua lede malihin: nei ia lokoj o kela k(.-ena nui o kela kakela, a ike iho la oia i ka hoonani iao ' keia rumi mo ka noiau lo&, ahe! lima makaukau , maoli ka mea| nana i hoonani oloko okela keena: naui, Huli mai la ka luahinea: kamailio mai Ja i ka ledeopioi. keia roau olelo. , -, v j "E oluolu mai oe e ka lede ; opio, e hele kaua ! no ko'u runii, aj malaila hoi oe § paina aiikouj paina ahiahi, a ma ko'u rumi no ' paha oe e hooholu ai i kou luhi i : keiapo." ! Ae koke aku la no ka ledemalihini, a ia manawa hoakahi. no nae i ninuu aku ai oia i k^ 1 Ude luahini, oiai, ua lioomaopopo. iho ia no oia he wahine malama | hak keia o ke.ia lukela naqi. j "Ea, e ka wahine maikai j A.uhea ka hoi ka poe nona keia; Uaie nani i keia po ?" j **Ua hala lakou no Ladana no' kekahi hana ano nui loa, aua; ha!a ae nei ka 'pule sko lakou ■ kaawale ana Owau wale no me: ke kanaka kahu lio me r ka —{ naka mn'anm pa ia e noho nei i' keia mau ta j, I keiH manawaiku ae ai ka malihini iluua« a kamailio mai ? a i keia naau olelo maikai i. ka malama liak. »

t *'K hele' k> aka no wau me ne, a naū hoi e hookipa akn ia'u ma leahi kupoho no au i manao ai- Ē noho mpHameha aka ananolea hoi kaua f i keia ahiahi a hoea walo mai |>aha k'a la hou i ka ia apopo. E alakai aku oe ia'u.l kahi au i manao ai no*u e hoo : - luolu fti i keia po." Hele ak ( u la.ua a hoea i puka owaho o ( kekahi keena, alaila, hele hou aku 1§ ua luahiiie ma— laraa"hale ( neT, a hoea i kaj>uk| elua e komo loa aku ai iloko kela kgerja, keena moe paha ia 6 ka mea nona kela al&ila, huli tn.ai la ua lua : iiine , nei . kaniailip la neL * ~ « "£a, eia ,kou rumi e moe ihe ai i keia ,yo/' Ia manawa no Ihoi i.ho-a, ai oia i ka ipu-ku—• fkui oloko! loaouakeena. nei ao jke keena moe hoi o mea nojoa j keia ke4na. I ia manawa i hoomaopopo aku iai-ka lede malihini he rumi keia { a ka wahine malama hale i ala- -- fkai mai ia?a no kekahi kane» {«iai, ua ike aku la oia i ke kaii imai o kekahi mau lole kane, t aiaiia, kamailio aku la oia i ka i wahine maiama hale I keia mau ioielo. "Nowai keia rumi au i laiakai mai nei ia ! u? Eia wau ke ihoomaopopo nei, he rumi keia no , kekahi kane, oiai. eia na kamaa ! i pale-wawae ke waiho mai nei, a' liano hoi,na iole kane ke kau' | mai la- Ke manao nei wau u,a I hookomo mai nei paha ee ia'u' [iioko o keia keena ma ke ano kahihewa- Aoje anei hoi pela?" i i ka lohe ana o ka wahine i malama Hale i keia mau olelo a :ka lede rrialihini, ua alawalawa 'tbae !a oia io a io, a ike h iho >a «a aiākai hewa io mal no oia i iede malihini iloko o kā rumi (okoa, oiai no nae he rumi okoa ! kana i mahao ai e haawi no ka, iede malihini. Huli mai la ua| wahine* nialama hale nei me ke ano pihoihoi a kamailio mat la • me ke ano puiwa io no. 1 i *'E ka lēde malihini maikai, ej 1 kala mai oe ia'u ma kela mea.' He rumi okoa no ka'u i mahao ai| ( e hookipa ia oe, aka, me he ala ( ka hoi e f»lakai ia ana wau i keia rumi e kekahi mea okoa aku. 0 ke keena o ka Lede Varelia ka'u i makemake ai e haawi akuiai 'oe, a eia Wa hoi wau ke alakai nei siaoe i ka nimi «k"oa aku. E hoi ! hou aku kaūa ia rumi a'u i ma— Inao ai e hookipa ia oe." j "Nowai keia keena au i alakai .niai nei. īa'u?" ka iede | malihini i ninau aku ai i ka wa — ,hine malama hale o MeJevilai [Hale. i "0 keia ieena a'u i aiakai mai i neia ia o« no Walaka keia keena j uioe, a ojia no hoi ke kaikunane oj |ka L«de Valeria, ao ka mea hoi i; , nei i Parisa no ka hoo — j ikuku kakapahi me kekahi iede; • kaulana loa o Sepatiia, nolaila, e, .kaiamaioe ia f u no keia alakaij I lalau a«a mai nei ia oe ma keia j rumi, ae alakai hou aku wau ia' oe i ka i;umi o ka Lede Vaieria." ; . , ''Aole kaua e hele h keena, a. ua iawa iho la noi hoi wauma keia keena e moe ai i keia po, aj aia no hoi' aka la apopo, alaila; nana aku hoi'ka Ja apopo. 0| kekahi moa no hoi a'u e hoomaopopo n«i, a ua ske no paha oe ia mea. Aoie he hau* maikai mea «o hv)i a'u e hooiuaopupo nei, a ua ike uq peiia oe ia mea. Aoie he naua t»aikai ka hooloiioii wai« i ka euaii e moe ai» a naui ia ,ua aiakai ia naai nei no hoi wau e j oe no rumi, aiaila» e hooaumoe j no ho? wau ma keia rumi, a na ka* h e iia.ua, uu ua 4 mea e msu eia k " i .. .• ■. i ■ V , -p - , ft,T _■ ■£ * * • » * -