Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 16, 13 September 1927 — HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU (No ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU (No ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu)

i pii mai nei hoi e hooko aku i ka makemake o ke kaiku»ana o kakou no kekuni ana aku 1 ke ahi maluna o L,ohiau, nolaila e hooko-o ae paha olua i ka pili aioha ana oke kane me ka wa— hme. apa hewa aku anei oe e Hīiaka i ke ahi, aole paha he poii aloha i koe i keia minawa o/na hoananau, a hookahi no poii aioha oia no ka poli o ke kane, wahi no a Hiiaka i pane aku ai ina kaikuaana me kona (hoom&u ana aku no i ka olelo ana |ia iakou, e hana m&i paha oukou ji kaoukou hana maluna o kuu I kane aioha, ke kane hoi au i imi; ; hoomanawanui ai a ike ia ka hoi, na maka o wa wahine iiaiia iho ia j fca ho; paie kealoha mawaer a o ikakow» ....... 1 ka pau ana nohoiokaHiiaka kamailio ana ia*wa m uā poe Hiiaka nei i kio'a mai ai i ka uane o ke ahi maluna o Loniau,, ame ka eieo nohoi o ua Hiiaka nei i hopu ae $i no i ka pau ona a upoi iho ia maiuna o laya me >Lohiau a haia aku la ka huna ahi mawaho aole i pa mai o Lohiau. la wa no oia i pane mai ai i ke kane, eia no ka he wahi ikaika iki no i koe -.a'u nao kahi pa-u aia o kaua, Noiaiia ike iho !a o Hiiaka ua pakaie o Lohiau i keia hauna ahi, a huli a« ia no oia a olelo aku la no i ke kane, nani hoi ka pomaikai o kaua, eia ho ka h# wahiikaika >ki no ia kaua, e huli ae no p»ha wau e paio pu ae no hoi me ko wahine lokoino a k«, aioha oie ka hoi ia kaua. I I Joa no a pau ke?s mau o!e!o ana a Hiiaka \n l ohiau, ua lohe' ae la m>hoi oia i kekahi leo II pa-e *iho ma kona mau pepelao, | laeia xm m«u olelo aei. I 1 M Ē Hii-e, e ktm aku oe e hanh 'malko ks!kuaana I kana tiana' makaia maluna oolua a mai ! wawahi hoi oe i ke kapu 6 ka 'po?! oohi», a ?na e ku a pohaku '«e ana ko kane. a!aHa, e hu!i ke : o!a ia "Kane i ka wai o!a, t 1 Owau nohoī keia o Kan,e« oj Kane i-ka*mi!o-hae ao Kane ho! V« mea ia?a kn wai o ke o!a Ke hai aku ne! au !a oe 'mai hopohopo iki oe \ keia L Jiana makaia ako kaikuaana, oia! he kanawai paa a !u!i o!e ke kana — wai okia, I keia wa nohoi a Hiiaka i'lohai aku ai i keia leo e hawanawana mai ana iaia, ua ku ae la oia a wehe aku la i ka pili aloha ana oi«*kskane, a hali ae ia a ike or.ai ia i ke kaikunane ona o Kanemiiohae, a oia no kona wa i haalel® aku ai i ke kane a he!e mai la a ku pu iho la me ke kaikunane o na a olelo aku 'a hoi iaia nani ka pono ua hoea mai la oe ( oiai eia maua la ua pilikia. Ia wa nohoi oia ī huli hou, aku ai a olelo aku la i kc kane, e pio ke ahi o Kilauea ia'u, aka, e Imoeakukauai ka inaina o ko wahme ia kaua. { Noīaila. ea e hoomanawanui; aku kaua imua o ka huhu en§ena oko wahiue alohft ole i keia mau leo pule e uhau ia aku nei a pe?a nohoi keia mtu waims)r A lw>kbelei ou * k*u k»n«

He wa no hoi a loaa hou aku oe ia'u, 110 ka mea ua lohe ae nei au i ka leo o ke aloha o ke akua i pane mai nei <hoosauia aku ka makaia ako kaikuaana a ku a pohaku ko kane huM ae ke oia ta Kane-i-ka-wai ola ) Alaila huli aela ua liiiaka nei a pane mai la'i ke kane, ea uhau ia mai hoi paha ka pule au i hanai aKU la ia oe, a ia manawa no i pane jhou mai ai na wahi akua eepa o f Lohiau, aole oe e uhau i kela pule, aka, e uhau aku oe i ka puie o Wahinekapu. l'a hoolohe aku la no o Lohiau i keia rosu wahi akua eepa !okoino, a uhau aku la tio i ka pule i kupono o)e ī ko Hiiaka manao, a eīa mai ua pule nei a Lohiau i hoo'ohe ola af ika oielo aka wahine e manao nti 0 kona aoao ana aku la hoi ia Lohiau, i ka a nk! manao ai oia ka pule e pono ai !a hm ae hoolohe ia mai &i hoi e Pe!e, 'eia nae ua kapae ae !a ro o t«hiau i ka manao o ka wahine ana,a hana aku la no e'ike me ka na wahi akua ona e aoao e hana akuHaUhia i Wahinekapu ua wela i ke ahi Snaena ka pap* kanahele o Kaliu Ua kauiu w«ia i kx akua Ku ka «hu ke « nalo ka ix>haktf Uhi kaunihi p*« V» moku Wahiwehi ka maka o ka opua ikalaal Hooimim Peie i lona 'kino Ua ka w»a k&he ka wai u'a ; kai Oea keiki aiakahiapo a Puna e Ka mamala kapu a ;.a Hoalii Kahiko Puuiena i kona kapa heahi UM pulouike awa ka uka o . iea iua Haiii pUi. kapu mai ka iua Ika ieo o ka wahiae, Wo r "* v kaakA E kapu-o ana I h mau a i Kiiwale I ka nahele anu o Olohekamla e Hohola ku moana lehua ahi Punla i ka. uwahi eiiieiia ka . P*P* H#ie k» hala; makua ka ohia | Knikahi mai ana sa ieo o ka * aia j Anapa ka maka o ka uwi!a i | ka lani j la mo'a Kuliiikaua ike ahi I Moa ka papai ka aina a ke I akua wahlne I Hookukn Puna ike ahi a Laka He one kfe ht?e ia He ene ke hehi ia la i Wai— olama K Rane ma e Kaahiia ka lili, ki inaina oia i nai la e I !oa no apau kela ana s T*>Mau< ua oteto hou akti ta o Hiiaka, inapaha oe i uhau iku nei i ka pute d Kane, a'u noho' 1 *'oa*o akti n# ia oe a mahope aku hoi keia hu'ihia au i karsae— naa aku la, eHke me keia au i panaaeiai ka inoa o Kane, e keehi i ka iili, i ka inaina, ame ka hunu oko wahme, i na ia ua ikehoi oa i &a pio o ka inaina o ko wahine ia oe a pio nohoi ke ahi o ka Tua o Kilauea ia oe, Aka, o kela pu»e no nae au i uhau aku la, e Wo ana ia i mea e hookuhau iki iho ai i ke ahi o ka iua oialo e, (Aol« i pao) ogaf" »*• He naau i'a maloo, a fce &au waloo e kuai i& aku aiia, & ua aneau'. uo uue e paa loa kela mau kaau op«]u i ka poe kauoha ia inaloo i lttia mou ioa, X ka pjßka h'ou anā «ku paha o k e i a "upepa r,;a k'-!a Ipu'e als.i]āj ua pai: !ca iso pab/t i ka lilo lc?1a maw ta opetu tnf ke T a mau U uiitoo e a*. Na ka poe lawaia o iuipaiaoa i k*j>i muikai ioa keia tr.au u