Ka Hoku o Hawaii, Volume XXII, Number 15, 4 September 1928 — Ka moolelo oiaio o ko John Kaelemakule ola ana (Kakau ia e ia no ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu) [ARTICLE]

Ka moolelo oiaio o ko John Kaelemakule ola ana (Kakau ia e ia no ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu)

HILU 8 KO KKOMI KASLBIIAKULK MOOLELO POHOI (Ktka« 9*na\ 1« b«lm • 1«) KA IKB ANA I KE KULAKA — KAŪHALE O HOKOLULC

"I kt mum i maaao ia «1 e koopoUo ol««, w«bl t •• aakii' hiae o«l i hoooaa m«i «i 1 ko-ha/ mailio aaa, «a maiieoi k* m»B« 0 toa ki aoao o k« «»io»k«n» • ko kaaf, aka, ma ka aoaohoie koaa makaahine, aa k«a ma{ «o nia l ko «l«a aoa, «olaila, « ka« kaikamakipe, ha o'elo **o«pa« hoopalaa maikai ol« kela i kamailio i« o kakoa, a ak&H mai nei oo aa ol«lo o ka lek e ■ko kane hoopalao mabope no oia manao kae oka mak«abitie, a k« ike like uei no ka«s no k<i roanao e keia |efaa n ko kane an e ke kaikamahine e paakiki u«i o "kao

kane ia e mar* ai." Menaoh o keia mag olelo a ka Maknakine 1 ke kaikaoiabittc, va noho hnman iho la ua kaika«oahioe nei, oi«i, na Voomaopopo ?o mai ia no paha oia 1 ka olaio o na olelo a kona iaia, aka, 0 kela maaao maKee k«ae no na e iloko om, aole peha oia i haawi plo, a« ike ia no ia ma na haoa mahope ibo o ke)a le.

I ka noenoe ahiaki ana mai]o keia la. na kamailla koke aka 1* no o Kanlaimahae, oia hoj kt kaikamehiaA i ka mekaahlne Piimanu e Uaa 1 k«hi o eja b<>f ke Keikaina • Kaaikanla e nohe ana ma Honolola, ao kahi ao ho' 0 makeo i noho ai i ko naaken tbanawa e .ao'ip »na ma Honolul». E kele laua a aolka ak« 1 k«ia leka a'a inā wakine h»opa[au aei a'« 1 kemailiowMe ia ai i keia manaw* o «akea i Hoaolalo. V

Memall o kaia koi o ke kaika— aahine, aa a* akn la o Pfimao« k 8 makoahlae e hele lo U«a e ba ; ma Mauo ke kaikaiaa o K«a4kftttla. U® hele lo akn U laaa no kahi e Msoo ma i kela ahiahi.

I ka bo«s aea akei i ka kale e, M»bo di, oa hookipa ia aka la! !aoa tiei, aia maaa«a no i b|m ai ke "no haohao iloko o M«no nol keia huakal «hiahi a Piimann me! k«na kaikannahioe o ka biki ana aku. 1« manawa pa na hoi o M«' 0 I hoomftopofo mal al 1 k« ane be a lii o na aao kanmaha iiana oke ks:kamabioe Kaniaimahe*. ahe mi" maka nwe pu hoi, nolaila, ua nnonoo iho la no »a kaikaina o ken Kahnk«nai _ Kaaikaola, he haakai auo noi keia.

Tka ooho ana iho iioko o kab»le, a b©i o k«ia hiki ahiahi aa« ikn, 10« k«l» ane ilnna oke kaikanahiae tta kimailio koke mai ]a ao o M*oo ia Piimaana i kaia maa olelo.

"Heaha ke a hoikai o ke ahiahi! 1 ol«i i hoea mai u«i, a me ket*i ano kaemaha hoi iiana o ke kai—j knmahiee a kakon, a he mea aU ka hoi «a noka oia i ka nwe a aoo ; «pehnpeha okoia mat maka?" U» kamail 0 koke ako ia ao o | Piimana i keia naa OMO i« Maao m« k» hoike ana akm i kan l»ks i kakau ik« ai i ke kaiksaaehi*e. "Eia he l«ka i ioaa mai aei i ke kaikamahlne sa la Ks«!«aiakale; mai, ae kakān uiai ana i ka wabit*«{ nei, ae aao hoepaa mai aaa i ka; manao hoopalaa mawaana o laa B eei, Ua lilo hol keia ]aka i tn«a boo.! kaumaha loa mai i ka aanao o k« kalkamahiae a kakoo, a ea n»ke mai rei 1 ka nwe, ao ke koi 00 ia e heie mai maua e ike ia ee kekahi o na oiea pili la Ka»-— lemakuU. Ua noke pu ao hoi oia ka owe mai ka loaa aaa mai e ka l«ka hool« ake kaae, Eia mal aa leka aei, a nau no hoi • oaoa ibo 1 k* manao 0 keia leka • ke ia o«koa."

I u« Iho o lb>o I kel« Ukt «'« !•• b««p«lM »el «'a, »i ki |tott tfe« o k»w ««•, iia hiUi mti 1« •<* • i6« o|«io an* kooi««« «ō k« | pili | m Uk« ««i •'» { k«ki« «kui •i.

*'A«k«« ®«l ♦!««. 1 iik# k«'« «•«•0 ®« ko k«i« Uka « k«n Mki, m!« Jk« po««<«U • knof*« w«U BO f k« ■•■•(» i k«k« ®»ik»i !• e k«ko« ( « «ol« «o kot « •«•«« **!« «k« I ka eaa"!* o k« «i«k««— lii«« ( olai, «• «akmiki Iw r« ° Kt«fkatil« {«(• oei I k«ao«»« k#i —, k«a«hi*« «»a«, aoUiU, «010 k»— kō« e k««««b« «r»!t »« W» l»k», «k«, «i« ««• ko'o m«««o i« ol««* H bo!o kino «io wa« i H«w«il, «« fc«l «al»w«i koi m« «« tofkt nel « ta«k«B. •• k«k»k«k® w»U«i ho* m« k«« k«fku»««« »« ks « ts««a, il oAna m«i «o kot i« h«| •«« •'•<!•, ok« fM« oo !• o M* Dflik|« tn*w«e»« . o k« k«t»« m« k* «ekine. I n» oo koi he mso »itfk?p |ff!ii, «!«il«, «• kikj no k« koopo anpono i» me V« m»'k«f, «« w««l« <• •( p«k» n« U»e« poWhik: m»—> «•en* «o1a«. OI« •♦ 1» k«'« «»•— «ao m» kei» piliki* m»w»cr« o 01n.." •'I n» i« no kon liolo i H«w»ii, •l*il«, e holo pn bol k««« « hoo. ptt .i?«.if« m* knn kan* l . E«e m»i. oe e bolo pn k««» no H*waii'' U» » rM "> knlon iho 1« o M« n ° il«lo "O Irek»hi m«ti«v» i kon» lohe an« i kfi« nnn olelo « n« w»hin» hoopelan «'a. «i k« h«l« •«« o kekahi m«n» w« poknle o kona 000 non «n«. »Uil* t ea »e 1» kona poo i]«tns • k«mai! : o »k« 1» 1 kela m«« o| 1 0 1« K»o]*'nj«h«*.

•*Anfce* mai oe e kuo ktlk««B'— h'ne, «ole « poflo kaaa e Hole pa ! e 'waiho «nfl ne o« ow»a no ke t)olo, •), ho«a pn nt< «o bo< mati« me Kaelemakale i Hono— !n!a nei. elailA, o ki pao *• U o ka f)iHki<i m«waeua o kaKoe. O ka'a e hopohopo nel ke holo % kao« I Hawali, ina p*ha no ko"'fcao«i hoea aka • ea.hlti<a kela i ke |«waia o ka ait>a ona e "oho lawaia aai nef, «\alla, e Hlo ana ia 1 «ta hr>ftptlikla |ē« mai i k6n ' manao, a b«( i lA€* ' m'aikai ol< «a «a *oao e?«a oaho a« e a«ko hw« mao*wanni a#> *»e i uei, a owaa no ke holo e ike I ka* ahan*

ae kukaknka m'ikai boi me K«eame n% mokna ona ma Hawail. K" iwanaolana nei no na*j w&a e paa ana ao keia bi« hipan i ka mawehewehe poao ia e mako«, ao ka hope e hoi like mai aaa no maaa ro« ea keiki nei a makoa." Ua lilo io keia man olelo maikai a Mano i mea apono like ia e ka maknahine me ke kaikamahine, a na hooknn ae Sa kaia b«i kokakoka ara o lakoa, a hoi akn ia hoi o Piimaa*» me ke kaikamahine ()0 ko lokoa hale. Ia m«a la no kol i hooinakaakaa al o Maao ao ka holo mai i Haw«ii, ae ike hol i kona oh«oa ame au ao boi ka laaa kiiki. Ua heio io mai la no aa Makna. kane s«i a'a i Hawaii, ai belo mal boi maluaa o ka Mok»abj Likelike kahiko i kamaaiea ia kakoo, aoa |e!« oia ma ke awa 0 Kawaihae, a qiai Kaw*ibae p mai kena bolo aoa mai maiana o kekahi waepi a boea «na i Mahaia]a, ma ka aina o Kekaha o>e ko makon maopopo maa oie. f Aole i paa.