Ka Hoku o Hawaii, Volume XXIV, Number 23, 9 December 1930 — KA PANE A KE KIAAINA MA KA UWEA OLELO [ARTICLE]

KA PANE A KE KIAAINA MA KA UWEA OLELO

He asan la i h*la ae nel, aa B oi ia .nal lā ea Senltoa o ka Hal« Seaate o Hawail e hM>nna akn i *e Kiaaiaa • Haweii Wakinekoaa a ma ka Elele Heust*>n no ka Apoeo ole aku i kela man o o ka Olelo Hooholo keakea i na kaaaka Llenahaua Piiipine e komo uiai nei i H»waii nei ma ke rno iiiuehana do na Mahi«ō o Ilawwil nef, a n>c aa L ; m'ihani no ea Hui Halāka — h!kt e fc-nu ia nei n a keia Pae Aiua a tne ka amr,« hoi e paai ia ms%i>lui rae na Limauaoa Pato — rla. Ua i= oa aku U he 12 mmi Szaato* 0 ka Ha'e Senate o ,Ta\vaii a e hoike a i ko Ukou niauao kue i kela Oielo Ho holo a Sena~ toi Reed o »; ka loaa āna aku nei o keia Terr»g lai a i ke Kiaaina o Hawaii, eiai ōiā ma na heou-'e ui -i le. oja I ka p«ū« i ka Pere> ilen2 o ka Hvle Sen: te o fjaw?il, a oH ka makou e unuh! nei i na mea auu nui o!a pane fce Kinaioio Ha— waii nialuoK o{a ana Seaatoa o Hiwail

M fin wan be hoike akn nei ■ no ka |ona pono ana m i o its 'J\-ie — 6 na Senfitcn o Hn\va:i i^' si, ff.e hool.aa p« «lu hoi 0« i na Se - natoa a:.an 1 honuna in«i j ka laUuu bui ia ia'u ina Waki-e--kona nei. Xoka n:ea e pil: ann i h«l« n'aaa Hh; s keakea aua i ke |omo aua niai o na Piiipine iiia ke ano Hmahana o6 aa Mahiko me na hanā Kauu H*ia Kablki m» Ha— waii, fie pili ana hoi no keia OJelr Hookolo 1 ke komo >na tnai ma fee Suo Limahana o k« Lahui ma llawaii. Ke manao aei cō Woū, eoie no pib* e o hoke ia ana ma kela Kan pokole o ka Ahaolelo L»hu» oia Wfckmokona eei, 9« ii<« ina «o hoi kela Olelo Hooholo i mea piin h imea o sa hale e!«c i ka *uannwa e bapai i<« mal al keln ninaH, Aole uo piiha « liio ana fce'n ri — nui j me« ano nui ma kn Ahaolelo L>hui i keie- in;u) ln !•, uii' iO *na n * bs • n ! c ra no k ?U mea.i ]■, wMh- nk.) m.ft n .e wau i k ' ©'.r?t>n Tti l.ip: j,rua - ka iiiele e «, ,iu i i kt::i m-i.n > 1 ke ko::i.> a ,i r.in .• u„ Liin han* i'i.ipin" i iiiw lin) nna iio p h » i m#>t h o i j„ mt( e uoiuoo i ka maem-a rtiolaili« ii ti |i Uookao kuokoa

«i 6 )tt P» Aioa PiHpine nii kei« m«a akn, Eia k« Hai s«i k« A'alol«1o L«hui i keia ia, a ka koll fai vti hol nai I Hawaii I*a U epopo, • like m< |a hoolala aaa o fe*i aku i Hawaii, Ua naaoi afci ā*i wau { ka £l«la o kakon e hoooiiiopopo n»ai i kela mea i no'u mati«wa e iko ii la Wakinekoua s«i i ka U apopo. Ua nei pu aka no hui wau e hoonaa pa ia ae h<Si U'n ma H4«oluin ka Olale Hoo«4lo o be kOpe o kela OUlo Hoohōio a Stnatoa Reed ( ae bifei ai paha ia'u be pane knp»o » ke!a Olela ]1m — holo ma keia mua ika, ae lona ai hoi k» uiauaAa kapouo « nooaoo po&o ia ni ka aea pln 1 kela niuan, J T JDD O keia malfiiis se lā ka paae a ke Kiaalna o Hawafi i ka Percsi — deua u k& Aha Senate o H*wati. l Aole ka h» mei e pfli aua i ka (nioau oo na liuiahana i'utoi]k% n© ia ninau hoopae Lini»hana m> kei& mua akn, ftka. aa ike i& no nae ke .mauao o k.t liope o kela 0 l H eholo kue a Sen»toa Rfed >uā i k« Hoop-e ia itjai c> na i J iiipiue ma Kaw-ii :iri āine kā h-iop;Ua aua i uā Lttnah*ua tiia na M'"h ko o Hawaii nei, 9 iaa no nele niai, alaila, e ho3o hōu ia aua e kii ia po ■ Linnhaaa Pctoi ika a uwe ia mai j H*»wa i nei nif (eeia moa aku. a o.a ka mea ©i ak:i o la pil kia mi Hawaii nei ke kemO bou mai ua Linahana Potorika i Hawai', oUi. ue poe Mikeaiuan» )akou, ae lawe āua hui lakou i ua hana kupoao e }awelāvi-§ U e ka pje M?kasiuaua Amerikā, ae lilo aua kela poa L'mahana Potorifea i īiiea heopapa aial i na pee Hana Alanui o Hawaii uei, ae i kaleaui bi hoi Jakoa e n©M a* i Aiua Anpuui e like «i ke kuleana e : aa poe lnana Āmeriba u»a I Mawaii e ike ia ae« 4 ae loaa pu ana ao hoi ia lakoe ke knle na keho bareta e like me na Makaainana Amerika e ae, ae hoolilo loa iho āua lakou ia Hawaji ne' i poe enee mai ma ke «no Makaalnaaa k ho harota nn Hawaii nel no kei<» mna jfiku *ole hoi lakoa e hoi h«u aea i !;o Ukou -iiaa mt keia h< pe eke, , & aole hei e lik*. me ia ua Lima — : h£Ln~ P;!ipfue, «ole e .Wai iu lakon ike lawe ini h»nat lawelawe ia |ana e ka «nakaainaaa AtnerikS, ae ; hiiei aua uo lioi ia 3a £ōu ke hoi hoo 1 lakoa aina, a eo'.e hoi e noho jp ;ee iho ' Huw<.ii nei ke pau ko niinawa hv a tna Hawaii ! nei. Et i akn ana ko kakeu pilikia i «a pee Potot ; ka maniaa o frs poe i Fii:pine tna ke a iuuh pku }'eiiih2us akn ai im Senatoa o I]?w.i( nei, re ho*o hol e • keakea ole ū na Pilipir.e nianma hoi o fca hor komO ia wiai o na poioiika i 01,11 Limihana ma Hawfii: nei. K peno e h «nnaopopo loa mai ka£ōn iko kakou poino ke wehe ia mai «a piuea uo ke komo msi o ■kel'a- Lahui Mak 'aiaaaa Afrerika ma Hewai nei, a lila l«kou i poe koho B«ioU ma Hawaii n«i ma keia mua akn, ae uhi pu la ana k«koit e keia Lahai Makaainiua Āmerika, ae koao ae ana lakor a l »we «lalin wahi hana alanni e paa ia nei e n» poe H<*waii ma keia mtia akn, a aoh hoi e waihoa hōea mai ka pilikia, liaii», neouoo ii manawa ki mea e h-na at. E hoop tel« mai ke Akna ia kaWa no ko kakoa p .ino k« komo anr aai kela Lahni Limtkaa a i fce kalaua Makaainaaa Amtrika.

B ooo®oo e ae' Ffb»h«nati me n» Makamata a ka Kk»Jes'« 6 H«»Ui 00 ka rte; 1« iu a« i hxaa kua w«ke Altmtle e ka«itri < at«« no ka i>oiraife»i o ka EkaleM* • H«'h ni!T fcn !» 20 0 IMumalw « br»»T nr i iina ne lio <o hnl « i k«u t'k !< im kn ;»firpae ua t ke h»u:: Mia : fc i koVn,n r,n* 1 ko B rk»>vt K >100/10-» kupniui hoi 1 kau r;n e han* 3i. "10 kokna «ai atj.» .» A*a< i k i jme e ko—> 1 »ku> anu i iakuii ih«,"