Ka Hoku o Hawaii, Volume XXVII, Number 19, 16 October 1934 — HE MOOLELO KAHIKO NO KA HALE HOO PAHAOHAO A I OLE KA IPU MOMI A KA BARONESA HILA [ARTICLE]

HE MOOLELO KAHIKO NO KA HALE HOO PAHAOHAO

A I OLE

KA IPU MOMI A KA BARONESA HILA

E Hii Ana naa itoaa Peli, Oiai Oia T Komo āhH ai, Oia!«k« • Ra 'ami Ho®h ? pa © Ko»a <!•»». ' w ; :■■ .

Ua hali ae !a a® hei o Besila i kahi e i #le eia e ike axtt I ka uHaaKim? keakeo • ka barenēsā ame poohiwi ī weh« ia ae ai e ke kpuka. Ua ftaii akii la no hel sa hana anaaf?a ma kahi © kaki a q kahi hei a Maeie e noho aea ia «anawa aka hope lanha h»j ok« koh#tee āha. Oā kiiieu ihe 2a ae hoi ka Mar!e nasa ana' ilal« i kena maaawa i Jste mai ai e nana aka ana e Basita iaia a na kohts mea «a h©u ia aku oia kekahi fahr WiniWini. Ea fcomo nā> la fl<t hfti kela miim il«ke* o Basi!a n« ka hele ana ?k« ma *tahi a Marie e uoho mai dna, a aa hepohopo nae & toaa hou ata keia waniee i k.a haawina t hekao ako «aleiia «na i na tai--Dt2k« i kaahope ae la*

la inanawa heakahi rq hai aia » Lacrose tna k& pakaaniaui kahi ika ai ia aaanawa a e kamaiiio aha h©i »>e h or»a mal fi»a f> &h a i hiki aiai hoi ma ka iaaai no ka hoike ana anai i ka laue mea i a hoamaopopo ai. Ua }tbe akā la i«j roi • Basila i ka ana ah« q Lacor®se i kana naaa makai. ■

akn kexahi uaau mebet)i kapaai roa ke ale, a i»I« iloke &aha oka maau, a iioko paha • ka. k^.a^el^kal® I ''.,'" Ua pane mai ia &ō hei kehahi 9 na makaī iaia. "0 na ala apau h« iliili wale ii», aaois h« hoailma o iiekahi ff»eheu» a a©le no hoi he mea i hel« ae maluaa e »saau a ileko paha 0 &a &ala a maua i hoo maok>op« ai. aa na s« io apaa • Keia hale. ona opu nahelehele « uli aaa ma ka lihi alaiiai tia paa ne hoi ialou ika paia iaau Malia heomaopep® no paha •e 1 tc«i» ia kako\3 i pii raai n ; jf. Jiele he heaīlona aaalaila. r, ma lea ®awa hoo»aep«ps iho 0 poe apau e hemo aku arin i wahe eh*lepo!o!ej ana !ak®* ma ka plihapa, a aehe wo tiol ht pmana ana ah« aaluna • ha pa "

*'Ua uaia a«ei ©taa i ko n!āftāi a fc«©maepepd 'h# paha i kn maka h«i!a kia, a i eU> t kthahi w»atv «bat»ek®a paha 'waiuoa o hālw.**

!!• p»B« aai i» «• h»i kekahi n n»nahai, ,l h« noi *• 1»? maka hiiU haa v »0 1» kaa e h»!ft »»> ana a € hst« ah« aia pnhn \ i»a wiaimwi apnn, s e holo rtna h<M t!*«s «ia m ala««i »®ao, a a#!e no h«i he aifti makt kap.tai. % *

"P«h*a h«i hoi* h»!«? kia kelahi »&* hate e a«. M l.'u uai !a «• h«i %a rsahin

M Ut n» 1* 'wihl Hke •!« ia »a«a i h» lioli t» a tt* h«tl "m ah* hoi n® h«i h» h»'t »tht o k« • ktf a Q pt< « - tsh« »s#vk *k n •*»*** niii!? ktJ I%i*f *

"Ma ka maaa kuli pon*' ana aVu nei aole he b«ho ia o kela maa feaJe e ua kawwa lawelawe b© kēkahi D9.ana<va loihi i ltaa<h©pe ae nei, aua huli akti la *n h«ii ka makai e noke ntti 1 ke kamailie i ko laua p«o wa kaoihana »0 kona a<e e Uaa Kiai aa 'nooia ana aiai kela hoa ma«£&i mai ©na, Ma ko maeia aoa aki n«i no ho ; maloko o kela mau home o «ia peo lawelawe ua hele no hei o loko a piha i fea lepo arae ks punawelewele, a ma ka naaaa heeo aopopo akn hb« he inea ke makahiki a«i ai<a aole he noho ia o kela aiau hale, a a«le no hoi he inea i knoio aku «na loko o o Hela maa home • «i8 poe )awer lawft a poe haea paha o keia iwahi. Ua paa q» kvi ka onka © tca halekaa ī ka laka la" ī kamailio mai ai ke kanaka #ua, aaa k«>roo aM nei su inālek© o frela haieeaa &a ka pukaaniail, a ao!e m hoi he naea e p®e asa m&ieko ««9 haiekaa ne', aka. e heike i aae aia ia oe me Re tuhi aHnI aku o kona hm* i ka puka ©ka lanai mawaena o ka ame ka pu«a © ka hale"

''Ua haeaiaopopo anei *e i ke a wahi, aia he mau maka kapaai waWae, fee mea «naikai anei ia Kakou i ka «a ka ana i Kela ka— p«ai wāwae."

| Ua pane aka la no hoi o Lae— r#se me kena nana ®le ana iho iiaTsr"' 'ua naanao aia he make— h««a wale no ke aaa aku i Uela naau hapuai wawae, aka, e k&lī iki kakeo, rfte kona peahi ana aku ia Basiia rd ka heie mai i ona ala."

I ka hoea aF.n mai no h«i o Baaila im»ao 3Lac'rose ame na makai. ūā heike ia aku ia na mea a lakoß i ike ai aua pahe mii !a *© hoi oīa.

4 'Malia paka no kHa xaaka, i ca afa he mau mā ka «alai ia, c« ka m«a f aa «e ua koomaopej>© tfā *ett mai āu abiki rfca «ikāaulaai. Ke hooniaopepo a!a ao,'' wābi a Lacr©se, 1 na ae e ©luola « ka'i iho i kou wawāe e llne ra« kn'ū e kaaeha ahu Bei ia •e. Si ae akn la no hēi © Basila aaalana eiu pukaaniani e ha— noawia apa > htki i ftena kw ana ffi» raa ka ianai. a© ka mea he laUai papa wo kei ia, a aia ma— ltt»a • wa papakele b«ī he naa ka ftap«ai i »a ano powehisvehi.

! Ma fce BesiU manao nae ia manawa h« mea »ie īa, afca i keia !|W€ tk« ke a*ea &«• zmi ia la iak«i. a r-a kamaaina hoi īaken a «a hooremepope aiai la no fioi o kela ma-ka kapnai a īakoa i ike ai, »ai na kanaa aku no ia © Basila. 1k& pa« a«a o lakea haaa a»a-\ja haaT?i ?ijh! la no kr> • Laci*se i kapu heowaikai a*a Ua hse«ia«popa pu asu la b« hoi leia no ka loaa ana o kekahi i*e i »a kanaka o ke a«pani. Aoie nae ©ia i haa ik«. aka, ua pane tcke aku

nae paka oykea e Mke aiai aaa •• ka h«lap«no • k»; •at®u hana a 1 ole ua !»aa paha iaauk«« kekahi ik« no na me» • pih aaa j leia mea ī hāna ia, Uat#aa ®o k«> ta •ilu.u ka k«o . «&epep« Mia mo'a ao k-:U wai* kapuai »a»»aa. a ua h*'k* skn :a«i na kai au i na ai«a apau." I Ua paa« «ai la a« M> o L«o - r«s«, "•apaaia u m ie«n apaa ««« hmm «ai aei, a e ūk« »t ka'a i kMpaka mm ** m, »a«ao a«i au « k«s#aai ae ma ; taaa aia aaca« Eia ke wal nei t« Kanka"

Ut «•*• l»»u tln la lftkm »* (•kt • «a U& jiBkasn t.. »tw, m« k« iti t«t iktf « •• fct littwi an* ākt ? it««kt i ttt msliti b« feo k* ;:<$ ««« m« *« iukcp« t * t tek*{i< # ku ,K« k«, uik kal. kc ;*•*« 1 fcs po*iiu l atr 1

j Ia lalcor: nae ē hawanawana sna aia no hoi o Basiia ke leha P9»#.ala i *a lakoa hana a \aa Il*e ake Ia bo hoi oia i sa haawi is $na o ftekabi mawaena o tāfcou. ahe hoailohā hoi e pili ana Ua kowe ep&i ;ia no kela an« līa o Koaa ili maluna ona.

l U laaa aae i konne loa aku b\ :ma kahi a ke kauka e %v tnai ana u» kuhiKuhi mai ia ra hoi oīa ia Marie. " "0 ha wahine keia i k«na eia, ake aaanao ne' aa he naea pea® e heihoi ia aku oia ua* ieli© o kena r*oDi a e hoekuu aku iaia e hoomaha me ka heoulaho* oie la aka. a o ka'a e «aanae'Kei e waiho iho ana aa i ko'M hope nei ke ku kiai ana iaia, ioa nae ia iku like me kou naake— make, a malia paha te hoiiie kuPoho o ; a bo kekahi wea e a'a mai ana »a keia mea ak*. Pehea la ia i keu ED&bae? '

Ua nanao iho la no Ikoi ® Ba— sila aa kona» aku &ela nanao aloha īlok® o ke kauka kekani mea uhane. A he mta kupono ole palua ia Marie i ka n'oho aoa iho maloko o kela mnai a oi ahu mamua o ka manawa kup#ac. Ua ap*h« »a ; Ia no h»i ka 'unanana oka aihana naakai i kela manao oke kauka. Ua Bane h«u mai ]a »ae e Laerose.

"Ua paa noia'a kana mea; hoike mai £i, aka. maiia o naakeoiake hee aka no a« « «inahinao Moa akn īaia ī kekahi maa mea a'« i makemake ai e ninau hoa ak* iaia. «® kekahi wa ekoa aku aae paha ia aole hoi i keia ma— nawa." Ua ku ae !a ne hoi o Mar:e 'luna a hemo aku ia maileko aku • kela mmi a lakou e kuku anā a| e paa hei ka kope kauka. Ta! Marie ane ka hepe kaska i 'aaa-l ieie ihe a ; i keia ruj»i ua kau mai i la : h» hoina limaoke kauka ilunai a e paa ana hoi raa keua lima poka a kamailio mai ia

"0 kekahi aaea hilii elike me keia, he mea heī e h6ohaaw?ale ana i na a« «!aa, a o ke>a ao ane kekahi ao «koa aku. so!e afiel ia «ka poloiei ' U» waiho la oi& i ke kepaa r»ai«na o ka peho hraa ® LaeMiae, ala p«iiki iho ia mo lio'' • Laerese i«a kepaa nei s wa-hi iho la iioko o kekahi n« — pepa a hodk«aio iko ia iioko o kaiia «le d»!a. Ua kaaailio hes aaai ia n« hēi ke k»UKa. 'Ke ho«ajaōp«po aka nei ae ka uoi »ei ka lunana o kā oi.— hana »akai e »aepopo ina m«a apaa e pi!i awa > keia mes, a nyn hea nai la hoi «eia eleU l o la make i hoea *nai ai a i heouna i« »ai ai paha, ao na »no oia mea, a • ka oi«a hoi a ka v : h.uti makBl i «atisB ai o *• lakou ku)ea»a ia, pela anei « Laoro!S♦ >~

U* pane it«ke aku !a aae e L«crese, l, he mea hwwli ioa na'u ka loaa aaa • m«ai! e hoopaū ia ae m pehihi e pll» nna i keiH mea. M A©i« i Pau