Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXI, Number 44, 24 February 1937 — HE MOOLELO KAAO KEIA NO Olali Goredona ame Ka Moiwahine Kupua o Monego [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO KEIA NO Olali Goredona ame Ka Moiwahine Kupua o Monego

La'kakau »a keia moolelo*3 A!<?kanak<.-i'o ]famonf, ai hook&liuaia hoi maluna o na .mea hou o na 3ina e. | ōiuhiia no ka pono oni heJu*)e u o "Hoku oHawaii' 1 !

MOKIINA 111 O OLA IA (•< >n Bī)ONA AM K KA MOIWAIIINE Kl ; Pi'A O MONiOOO. HOOKAMIA NA PAIII KAI'A I ka hooknkoke 'aiui mai nolioi o Kauka Zarakova ame kona mau puali kaua i ka puku c komo "mai ai ilokoo ke aupuni a ke Kupua Oinaomao ua ike maila lakou ia Olali e hele aku ana a i ukaiiia aku hoi e ka moiwaliine Azura. a e aiakai ana hoi i na puali koa o keia aupimi. Ua ike maila no na<;•'o K;'niku Zarakova i keia inau mea apau inamiiii o koiui i:aiia : ana mai maloko o kaiia ohe nana hoo-' nui ike. MOKi'NA IV j O OLALi OOHEI)ONA AME .' j MOIWAIIINE KUPUA O MONEU-O. KA LANAKiLA WALE ANA. Mainuii o ka luku ia ana o ka Puaii koa kaua ihe ona enen.i. ua kauoha aku ja,o Olafi i kona puaii ■kaua ka'a ■ no ka hoopuni ana ina pnali koa e nee mai ana imua. a e hoopuni ana hoi me ka wai ahi. I a hooko ia ana o keia kauoha o keia aiihi kaua iiou o ke aloalii oka moiwahine Azura. ua ike maila nolioi o Kauka Zarakova no k« hoopuni ia ana o kona niau koa apau i ka wai ahi ma na aoao apau a, ua hiki oie iaia ke hemo aku i waho. Ua ike pu maila nolioi oia ,ain maloko' o keia aina lilii i ka wa-ha o kekahi ana nui. "E holoaku m> loko o kela anu e' hamama maiia!" wahi a Kauka Zara-; ( kova i kauoha mai ai. a iia hoiomoku aku la na kanaka iloko o keia puulio- j, n iia pomaikai wale. j

E ieonio aku iloko, wahi ana i kauo--ha aku ai i ka Pukunialii hoopaa hau, no ka hpopaa i ka wa-ha oke ana. a' matuuli o kekahi ano hana mana a noeau, ua paa aela ka o ua ana nei i ka liau oaa. a :<a ia mea i aku i na alelo o ke ahi mai kawa-ha-. mai o na puali kaa kaua mai o ka moiwahine Azura. I I keia ike ana aku o Olali' i keia | hoonee uoeau ana a ka puali koa o na j 10. na noonoo iho la oia aohe i he iiana kupōno hou aku i koe oka hoonee wale ana aku no inuia me ka hoao ana e ■wawahi i keia paia paa i hana ia niai e ka enemi. I Ua huli aela oia i iiope a kuuohu aku la i kona mau puall kaua. "E hahai mai mahope o'u!" Ua hou iho la oia i ka aoao o kona lio elee>e nani luu oie e kau ana nie kona mau kepa. 1 ka pa ana no ona aoao a ua lio nei i ke ke-pa uii lioomaka aku la oia e holo a ua ukaliia niaila oia e ka moi--wahine ame kona man puali koa. Ua kamoe pt)lolei aku la ka ia nei liolo ana no ka waha o ka puka. Oiai na puali koa e uka /-ana maho oe o Olali Jiie ka moiwahlne ua komo iho la iloko o Tahala ka inaina ame ka lili. me kona: heomaopopo loa ana iho nohoi lie mea maopopo loa e kau aku ana maluna o keia kanaka ehu ka hanohano no ka wiwoole ma ka hoonee kaua ana. lte niea' ho i 1 mapopo loa iaia, nona kela iumohano i na aole i komo hokai wale mai keia kupnen. He mea m;ippopo no i tuv aole i hoea aku o olali imi'a o ke aloalii, i na la aole e makahehl wale mai keia wahlne i neia kanaka lawakua ke kīno a hua pala pu. Ae, nohoi he kupueu no ke kuahlwi aoka uka paha o ae kohu nei lalani mele: Auhea wale oe e ka Maoli, Ka maia laupalu o ke kuahiwh Healui n<> la ko'u hewa nui, Au i pawet> ike ole ai.

Ae, m> ka ui o iu v i;i knnaka. ua.unH' iu aku ka «uk»uo<*» ««»■ ta wuhim'. auo ka hikl.ole ial;Uu> lnwmianawanui iliu ua iml liku iilo l kokuhi inea o k;u\ nuii ai keia kanaka maialo o k«»na maiu. a oia la a kak«m i iko ao hei nia kv!a nuiu «nokuna 1 ao uoi. Manuiii o koia inau hioliionu a Taliaia i ik.« ae «*ei> ua komo nuiilu omt ka inanno lili a uj\ luuin aku oia*i kekalii Uuu l w'ahi e |viit»o at konu 1»<»a I kona Ikv ana inal i k<- ! kuhuiu o koia kanaka ua Uilau liu» la t*irt I kaim inaa a Iu»ololr umila j ke knhl ona a!a malnko .» kana u.«a a lumMej|n»ila ma ke kula «*«>īall. Ma 0 k<»ka»«t uli» ua ("kupo Ui*« la ku \b> a 1 Hnil a na kloU !a u\m la ola nonuatlunj* aku <> ka hokim ..> ua )io m"i $ waili ) iun oi;u tHuia o k.» h.>. nu*. U m\ua ua fio|i.'l i tui! nku »IV« Am.'i »uma ana a ikr aki la ola i iio kuu :>na Hi- 1 k i ti m

Tah:iki ilaio mahope o kona hoolele : ana inai i kana poka. : Nu keia ike ana akn o Aznra i keia hioliiona ua uwa aola oia nie ka. leo nni. me kona kaohi pu ana mai ! koiia lio. a lioepuka maila. T"liak') e ka hoLewah;:" •'Aole. aole. e ka mea līimohano." «"al.i a Taiiakt i pane inai ai. Ile ano ulia kela. e iiooia aku ana no wau iinua ou." . ile niau oielo lioonalonalo waie no (nae keia a keia kanaka e lioike aku j nei imua o ka moiwahine. a o ka oiaio inaoii no nae ua kuko inaoli no oia p ( lioopoino aku ik« ola o kela kanaku nana i kaiii ae i ka haiiohano iuai ke ,-kau ana niai maluna ona, Ia manawa koke tio nae i ku ae ai o Olali ilunamaiuna o kona mau wawae "Mai noonoo no ia mea. e Azura. wahi ana i pane mni ai. "Eiaau ke .hooia aku nei lie pololei kana o ka lioike ana maila, i keia manawa."

"E.like nie kqu nukkeinake, e ke Keiki alii Olali." i hooia aku ai ka inoiuaUine kupuu me kona lele an*.i ilio inahma ilio o kona lio e kau uTia, a .pane maila: "E la\Ve aku i kuu lio nou. E kauolia aku no A\ au i lio Jiou no'u. Ia oe e hookokoke aku ai i ka wa-lia o ka l\>a anie na Kou 10, e non aku oe i keia topido, me kona lniawi ana aku i kekahi jx>p(.) amani ana e paa ana ma kona liiua. I ka wa epa aku ai keia popo aniani i kau mea e nou aku ai, e po-ha no keia iopielo. a e puka aku ana mailoko aku o keia aniaui kekah ano wai e hoolilo aku ai ma kanaka i mau kanaka hau." ī T a lal.iu aku la nohoi o Olali i ua l'opo nei a paa maila ma kona lima. :a ia manawa hookahi nohoi ua lehei ine la oia mahma o ka lio i haawiia maila iaia. Ua lilo nohoi keia lele i ana ae o ua kanaka nei snaluna o ka [ liokua o ka 110 me lie mea gaani la, no ka mea he kanaka oia-i maa i na hana hooikaika kino. laia i kau ae ai ma- j 'luna o kona lio hou ua kauoha maila uia no ka hoonee ia aku o ka puali koa imua n'o kahi o na enemi e noho

mai ana. Ua ikeia īnaila nae keia nee aiia aku o keia puaii koa e ' ka aoao ona Koa 10, a i ke kokoke ana aku o keia pualikoa ma ka wa-ha 0 ka lua ua hoomoka maila nohoi la- ! kou e hoolele i lakou mau mea make, ■ ma o ka hoolele ia ana mai o kekahi i mau mylamalama no ka hoop<utii ana Ina maka ona koa o ka waliine ku pua. Ma o ke kauoha a ko lakou Alakai oia no oZarakova e hoao lakou ma na ano apau e hoopakeie i ko lakou hoaloha oia iio o Ola.i, no ka mea i lioe* mai lakou no Kela aupuni no ka hoopakele ana'e .ia Oiali anie kona mau iioa i kaa aku malalo o ka mana I o keia wahine a ke ino nui wale. la . Kauka Zarakova no e haawi nei i ' kana mau kauoha no ka iioao ana o (Kona mau koa e iioopakeleae ia Olali, 'eia ime ua kanaka nei ke nee aku nei i imua o lakou me ke alakai ana i na Ikoa oka moiwaliine Azura. Aia noi hoi oia mamua loa o na pualikoa a e I hiki ole ai iua koa o kona hoaloha I ke hana mai i kekahi hana meka loaa pu ole mai o Oiali.

* No ka hiki oie ia Kauka Zarakova ' kie lioomanawanui liou ilio. ua aa j maiia oia e iieitK) mai i wuho a ku maluna o ka paia llau ana i hana al, me kona hoaoana mai hoi o hana J V,vkahi liaiia e Uiki ai la hoi ke ume ia aku ko olaii manao. a e holke mai ana hoi eia oia ke hwilikaua mai nel me j kona mau - hoaiolia oialo a e hoao aiu hoi e lioopakele ae ta lakou mai! keia aupuni aku, i "E Olali t«oretlona, e kuu hoaloha 1 maikai!" i viwa mai ai o Kauka Zara kova me. ka leo tui{, a me ke ani uiui* mai nohoi i kona mavi lima. Ua ike aku la m> o Olali I keia iiuia o ke ani ana mai ame ka teo kahea ;t ike aku no i kelu kanaka, ei» nae o kona mau noono<» la manawu ua hele aku jKi<ili. l'a ike aku 110 lna mnlumi o kana hoaloha, u»v he atu nue ialu lu'i tio malihini oia ana i ike mua ole ai a he eneui lu>i no kona moiwahine., IH'lioa hoi e hiki ai. ua hoie kona mau manao a kujv«iii iu munawa u ua kaa aku maialoo ku mana okeia w» l»ine kupua, aoin l i»e meu e hiki ui ke h»u» aUu. Uh Mke !oa oia mi.* kekuhl kanuku i k,ta aku mulaio o ka mu'u o ka waluua, lieike a o k;i lnHuiKH>jk>no *v. \ nue, iie oki lou. Aolo i pau, A viii\o haa beeu ilarted io ex UmiiliaU' uV.,'-tUtoc fsom out iu lionui . U\er KW.OOO irtun> ¥««isv * lilwui iU\J' Mdrt,v. ewr, i