Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIV, Number 38, 17 January 1940 — He Kaao No Laieikawai [ARTICLE]

He Kaao No Laieikawai

No keia olelo u ke alilwulilne, ua hele aku la kahi kahu a hik! 1 kahi I o ua kaikuuiahiue e uoiioho tiui auu I a tke maila nohoi lakou iain nei, ā' i hoike aku la nohoi ua wahi kahu i nei, "He eleie wau i hoounaia mai i nei e kuu haku alii e kii uiai i ke- | kahi o oukou e like me ka'u mea e [ manao a> -e iawe aku; noiaila, e lawe no wau i kahi mea uuku loa o oukou e heie a e lnunu i»u me kuu haku alii e Uke xue kana kauoha'" l ka wa keia i laweia aku ai o 'Kuhaiaomapuana, ua piha loa !ho ia mau hanau niua i ka olioli uie koiia uiauao aua e loaa, atiu ka pouiaikai maliope aku. A hele aku la nohoi ua wahi kalkaumhine nei a iuma o ke uh> o Laieikuwui. I lko laua iioea auu aku keiu ika |hiileulii, ua wehe ae ia kal.i kahu M ka puku o ka haleaUi, a iu aiunuI iie mea eko Kahalaouiapuana i uuouoo i koua ike ana aku ia Laiei- | kawai e kau uiai aua iluna o ke j elieu o ka uiauu e iike me koua auo > uiau, eiua hoi uiau uiaui liwipolena I e kau aua nia na poohiwi o ke alli- . i waiiine, e lu ana i na waiala leliua ] i uia ke poo o ke Aliiw&hine. i Ai ka ike ana o Kahalaomapua- i i iui i keia uiuu nieu, a Jie uiea kupai- J anahu ia iiuua o ke kuikaiuuliiue .

| uiulihiui, u haule iho lu oiu iluiia o" l ku lioiiuu uie k»' lK'k" uua u iiuulu- " iu. i L'u helt; īuuiiu uohoi kuiii .kahu o ' ke uliiwuliiue, a uiuuu niuiiu, "Hoahu keiu e ke kuikuuiahiue':" Apn?u« kana nhiau ana, alaila, af la ae la ke kaikamahhie, a olelo aku ia i k(.> kiihu » kt* Aliiwahine me k;i 1 i ana aku, "E ae nmi Lu'u e liuli hoi aku uo kahi o kou wau kaikuaana, i kahi hoi au i luwe mai al ia u, uo ka mea. ua haalulu uu i ka wellweH no keia auo kuiwiiuuaha 0 kou alii ' wahlne." I*une luailu m»hoi kuhi kaliu o ke j Aliiwuiiine, "Mui īuakuu oe, īuai liopohopo, e ku oe a e komo aku a e !' halawai uie kuu alii <■ like uie kauu j kaui>lia ia oe." j "L'a lieie uiaila au akui ka luaka'u," wahi a kahi kaikamahine. I ka lohe aea keia 0 ke aliiwahine L na leo liaaiuuiu, ua ala ae la i oia a kahea maila ia Kahaiaouiapu- ] ana; a o ka i»au loa uela uo ia o , koua maka'u, a ua komo aku ia ka i nmlihini u» ka ike ana i ke aliiwa- i 'hine. I umt la o Lnieikawai, "Nau anei ka u»ea kaui lealeu L kani mai ai i keln po ak» uel ame kela po Iho la?" "Ae. na'u," walii u Kahaiaoiuupuaua. "O ia ana," wahi u Laieikawai. e hookani mai ana vhj." Ua lalau iho la 0 Kahaiaoinapuana i kana pu lu-i mai koua pej>eiao ae, u iiookaui aku lu iiuua o ke. aliiwahiue; aiaiia, ua hauoii U>a noUoi o Laieikuwui. (.) ka iuuu ioa uohoi keia <> ka ike uuika aua 0 ke aUiwahine i keia auu uiea kaui. MOKUNA XII 1 keia uianawa. na hoehihi lou ii»o la o Laieikawai i ke kani o keia pu a keia kaikamahiue e hookani nei. ua koi hou aku la oia e hooka<nl hou ta mai. I a l«ne aku »a nuhoi kahl kaikamahine, "Aole e hiki ia'u ke bot> 'kaal hou aku, uo ka niea ua wehe wehe ioa ae la kai ao, a o keia ano pu i ka po waie no e kani ai; aole , e kaui i ke ao.** Ua l«H>pulwa ia aku m)hoi o Lal eit»wai ma k«ia mau oklu i hoo t»uk«ia aku e kaikamahliK; a via manao iho ia qia iie wahaheo iiahu.! "keia mau o&Mk .\«>laiia. ua kaiU 1 «Hiia oi« 1 ka pu ia-i mai ku lluia! »«m o I» kaikaiuahiue a ua pahi iho a nu ka umm a<a« oia l maa $ ] I» *»o iMiha « ke puhī *na i keU j V awie i kani um mla i nei; aialia j tta uianao it;o \& ke aiUwahlue aokj » m kaiki $ keiA tke a«x j l a pitw> aku ia uae hol « Lai«i "K iuv«i. ka»w kaua, a &a ko*u haie «ei oe e «who al, a e Uk> hai oe I imuahek tm'«, a o kau hoi o ka hooiea i«*a mai ia u. . **aw? aka ia ,tK\h\tf 0 Kahaiaoiua Sj»a»a. "K kr k*maUlwahitt<v m 4KV, - *■ ■ ' ■ ■>V.. v .. :.ixvs K.u

. lte nofio wau me a ē loaa ana paha ia'u ka pomaikai, a l-o ko'u iuau kaikuaaaa, e hek&u aku ' auanel paha hoi ka pillkia maluna 0 lakou." "Htt «Ma ko oukou nut? n i alnau f«aat »1 o Lalelkawai, u pelieu hpl oukou i hikl īuiii al i keiu waiii?" f «a iMUie uku _!«. uolio; o Kahaia;4«u«|>uttua, "Aia he eoup ouikpu X 'hanau ia uiai e ku īuakua hookalii; he hookahi o ka eoop he keikikane a he eiiiua makou o koua mau kaiMmaiiine opio, a o ke kelkikane ka [mua loa, a>owau nohol ka muli loa 1 hauau ai. I hoea mai nohoi makou ianei uie ko makou kaikuuane. hSO ka loaa oie ana ia makou \ mea i Hni ai, nolaila, oa haalele iho' ■oia ia makou, a ua hoi aku ia ko fn>akou kaikunane me kona kokoolua, a ke uoho nei luakoū me ka makamakn ole." T7a aiuau lualla nohoi o Laieikā wai, "Mai hea niai oukou?*' ">lai Kauai walii a Kaha laomapuana. "A «»wai ka inou o ko oukou kaikuauane?" Ha'i aku 1« nohoi kela, "<) Aiwohikupua." Ninau hou o Laieikawai, "Owai ko oukou nmu Inon pakalii?" Hoike aku ia nohoi o Kuhalaomapuana ia iakou apau. i | Alaiia, ua hoomaopopo iho ta o i [lAielkawai, o lakou nei uu ka kui ypoe i hiki mua ai ma kela po mua. I I aku la o Laiēikawai, "O koul

'inau kaikuaana a me ke kaikunauel 0 oakou kai maopopo ia*u, a i naj nae hol o oukou kai hiki pu luai ī 1 lt«ia po aku nei la; aka. ooe kau ' i iohe ole." ! ta Ae, o makou rso apau," walii a 1 Kahalaoiuapuana. I I hou ako la o Laieikawa.s. -*i na' |o oukou kai hikl luai i keia pu, aiaiia, nawai i aiakai ia oukou uia keia ! W*i»i No ka mea, he wahi ike ole |ia kei», akaiii wale n» poe I hele mal I keia wahl." I aku )a keia, "He kamaainu iu> k« makou mea nnna i alakai mai, ola hoi kela waiii kauaka uana i oieio mai ia oe no KauakahiaUL" Alaiia, ua maoiwipo he kaniaaiua ko lakou. I ka hooki ana iho keia o ba laua kamailio ana no keia tueu, kauaha ae ia oia i kona kupunawahiue uo ka hooniakaukau ana i hale no mi kaikuaana o Kahalaoniapuaua, a o ! knikuahine hoi o Aiwohikupua. | Ano keia mana o Waka, koua ku. 1 punawahine. ua hwko koke ia ka ! makeniake. ua paa koke iho iu no ! hoi ka haie. I ka makaukau ana keia u ka hu o* kauoha aku !a « LaMkawaL'la Kahaiaomapuana . "E hol oe, u keiu l»o. i»ii mai oe me ou mau kaikua aaa apau; a ike aku wau ia lakou. alaiia e hwleulea usai iu kakou lue ko pu." I ka hoi ana aku kola o Kaiiala «mapuana a hui iue koua iuuu kai kuaana, « !S ninau uuiiia noiuu !a kou 1« i ka ia nei mea i hana at 'anw» V»' ano o ko hiuu huUwui u uh me ke aliiwahine. Ha*i aku ta nohoi keiu. "lu'u i iūk? aku ai a sia ka puka o ka hale « ke alilwaiiine. wehe aku la kahl kuapuu nana i kii mai uei la'u, a i kuo ike ana aku uei i ke aliiwalune e kau uiai ana Uuua e ka ehea o «a nmuu, uo īa ike aua o'u, ua haaiuiu ihoia wau i kau a mea o ka iuaka u a hauie iho ia iinlo o ka iea t»o keia mea. ua kiiia maiia au a komo aku ia e kaniaillo pu iue ke «iiiwahine, a hana aku wau t ko *m «oak«tuake ma ka hooieaiea atui aku iaia, e iīke me ko ke aliiwaMik* makeuiake. a ua uiuau mai Iwla ia kakou. a ua hal pau aku »«*i «u 1 u« utea anmu. \olaita, e |kw« aua īa kakx»u ka poaiaikai, * |«a nwi uei ktia, i keia j k«k»u + pii &ku aL" | Ika i«h«> «ua k*i* o&a kaikM |a«M, ua pHm U>a ihe ia iakv>a 1 k« | hauoii, | ika utana«a ake kau>,-ui»**lune I» k*ttoha at u« haaKHe ihv U Ukoa !» ini ha i*au i kal.i hvu a Ukow 1 * kt* ane he mau pK». | i « iwle aku la i»ohoi Uko« a |k*ifc» ta P«k« e k* Ule *U;. 1« uuuU uohoi kahu o iMMikawai Ika )»uka. aua *ka ia aoIHM īak\>« uei « iik* ka ka * 4 *W>ik* aku »t. iaknM. 4Mak« wi« aku kvi* ī« Ui«iU«ai. I «a kaa «aaiia ka m*\m* o U a i4i'B * ko<r o rtC*ha»*o*u*p\t*n*, « Waluta U»v a h Ukoy Uuu» v k* MaaauU okr ka@v?ha a kaa^a HWcahltte ua ia*< U u iwl iwua o ke aUiaahuw; * ** feaa ke ; k* ki*»l aaa »aU* kWa iae-i. 1« Ukoa e |iaU««i *ua utc U ¥Mlwahlivt. feo*4*uka y-+& «a «MUhlal h* l&\s*sSa*tUu. a p**wi 110 u. <*«*# t IM)