Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVI, Number 39, 18 March 1942 — Meahou O Na Kohala Ame Hamakua [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Meahou O Na Kohala Ame Hamakua

HONOKAA — Ma kekahi la o kela pule aku nei L hoe-a mai ai o Waiter Bur k e, kekahi o na keikl a Solomon Burke, Lunaleka o Honokaa nei, no ka ike ana i kona mau makua ame na pokii, hookahi v/ale no

hora. ' ■ I Aole i maopopo a mahui mua keia mau makua e huli hoi mai a-1 na ke keiki, a o kana wale no i! ike mai ai o ke ku aku q keikl i- ] mita ona. A haawi ke aloha a ka 1 Hawaii me ka honi ana i ka ma-1 kuakane na. kaikuahine ame na) pokii: Ua hoohikelele loa ia keia! "mau makua, 'a na ka waimaka no| 0 ke aloha e hiolo ana a apo aku la I 1 ka iaua keiki aloh«a a ho o kipa; maila no lik6 o ka home. j O keia keiki a Solomon Burke, | kekahi o na keiki i hoopakele ia| mai nei mai ka make mai me ke- ! kahi o kona mau hoa, mamuii o na hana pakaha aka enemi e kaua nei ia Amelika, ma kahi mokupuni uuku o Baker. 0 ka mqolelo a keia keiki i hoike ae i ktina mau makua he ku i ke aloha. 3Vta ka ulia wale no ko lakou pakel«i ana mai ka make niai. Ua kuhi ae la hae hoi kona lima i ka lani a pane maila, "Na ke aioha ame ka hoopakele ana ake Akua, i hoea hou-ai au ma ka home aloha iiei a ike ia oukou ka ohana." Ua hoomaikaī pu ae la oia no ka anoano maikai i kanu ia ai iloko ona a hua, a ike i ka nani o ke Akua. O ka hua iho la no ia o ka •a.noano ia katvu ae « ka makua amē na kupuna. fa hoomau maila no o Waiter i ka hoike an'a i kana mooleio, me ko lakou koopakele ia ana. 1 ka hoopa-liu ia ana o ko lakou v,aiii mokupuni, ua pa pono kahi hale o lakou i ka poka pa-hu a weluwelu okaoka liilli. O kahi wale no o ka laki, i ko lakou ike ana aku l na moku kaua o ka enemi, ua hok> aku la lakou no loko o na luopao i hoomakaukau ia ma kekahi aoao aku o kahi mokupuni. A pnu ka hoopa-hu m ana e na enenu. ua haalele iho la ua mau moku nei a holo aku la no kokahi n»u mokupnni e aku, oia hoi o Howland. Ua hoomau aku no ka enemi i ka hoopa-hu ana i na hale mahma oia mokupuni. I ke kanwale ana aku ka o ka onemi, ua hemo maila lakou mai ko lakou walii e pee ana, a holo aku la no kahi i ku ai kahi hale, He eha ko lakou nui. I ka hoea ana aku ka keia i kahi o ka hale i ku ai, aohe hale e ku ana, ua hao mai ka enemi a ua hoohiolo ia. O ko lakou mau kula wai ua hanini, a aohe he wai e inu i koe. O na walii kini

meaai ka keia, aohe lihi kiuna mai ; ua iilo i mea ole i kau a mea o ka poka a ka enemi. Aohe he mea e hana aku ai, ua ; nelo i na mea apau t o ka lawaia wale no ka mea e loaa ai kn i'a ( a pono ka noho ana oia aina. tTa; loaa no ka i'a malaila n no ka mes ; he nul ka i'a. t T a ai maka lakou t' ka i'a 5" at ke hoomau ia ka puu. Wahi ana, ua hoomanawanu? | iakou i ka ai maka ana i ka i'a, a' koe he hookahi o lakovi ,h<? opio' haole. Aole he hiki ke ai, a no kona : koikoi ia e hoao e ai, i na aole i ka ] i'a a i ka papa'i, i wal» e ikaika ai. kona kiuo. Ua hoao nolioi ua wahi i-p,o ivaok> nei, a tua ia uaua an« i kamau ai ko iakou oia ia ju»u la. Ia iakou malaila, via haawl a« no u Walter i na lw pulo i ka Makvia i f*iahoU> no iakou e kele mai ke}a wahi mai, Va h<x>ko mai no ke Akua i keia Uv puk o suia kanaka opio Ma kekah* kakahiaka, ua ik« aku la v.o lakou i keia moku e hookomo mai ana ma kahi e kokoke aua i ko lakou nvokupuni. tTa holo ho\i lakou no kahl# pee ai. īa lakou e pee aua makula. ua nana maila lakou 5 ke «,no o keia moku. he moku enemi paha, īa lakou no e «ana ana u» Ike aku !a lakou i ka holo mai o kw \vaajpa V uka o ka aina. I*ii m la ka maeele a kau maila ka a ui aku a ut a olelo v\fc\> U kekahi i kekahi, e-n ka ww! k* hwkokoke mai w*t * o kskou iwi » hvNonv&k*n oia e THsie e noi ana i ke Akua e alo ha snai ia lakoīu He ano okalka; nohoi «w U» kakaluaka la, ua lu

f waiele ia ua wahi waapa nel e na ] I ale a hiki pono ole ke ko- : j mo mai i ke awa. I ka huli aoao a- ' I na. keia o ua wawhi waapa nei, ua ike aku la lakou i ka Hae Amelika ■ ma ka aoao. O ko lakou puka ae | la no ia mai kahi a lakou e pee ana a ani peahi aku la na lima i na luina e hookele ae ei ka waapa ir.a | kkahi aoao o kahi mokupuni a he j wahi hohonu ia, a he wahi awa a- ; no maikai iki ae. Aole nohoi i e- i mo iho ua komo maila ua wahi waapa nei iloko o ke awa, a hoomaka aku la keia mau keiki e au a hiki i ka pili ana aku i ka waap-a, a hoihoi ia aku la a kau iluna o ka moku kaua. I ko lakou kau ana keia iluna o keia moku kaua ua haalele koke iho la no ka moku a holo aku la no Howland Tsland, a ia he elua mau kanaka mai ia mokupuni mai. I ke kau ana o kela mau kanaka maluna o ka moku kaua, ua hnaiele ilio Ia 110 ua moku r.ei -a huli lioi maila no Honolulu. 1 Walii a Walter, i kona honi hou jana i ke ca o Hawaii, ua helelei I mo ia kona mau waimaka, a hoo-im-aikai ae la oia i ke Akua. Ua ho aku la ooia no ka home o | kona kaikuahine ,a ua hoohala oia j he hookahi la malaila. No kona iini nui ana e ike i kona makuakano, pela i haawiia mai ai iaia ke alaho- j le e kau ma ka mokulele. a oia kona kumu o ka hooa ana mai i . Hamakua noi. Hc hookahi wale no J ona hora i hui ai me kona makuaj kane a haalelele iho no ma ia aui-

nala ma ka mokulele, a huu noi i aku la no kona wahi e noho hana i inei ma Puuloa, Oahu. | Na ke Aku-a e malama mau ia i joe iloko o kau mau hana apau jkomo aku ai i keia mua aku. j Ma ka Poalima o kela pule aku | nei i hele aku ai ka meakakau, meahow nei e hui me ka Makuahine j Nora Rickard ? he makuahine o 16 j mau keiki, a makualiine hoi o Wm. ( j J. Rickard, ka Hope Makainui niua ; i iho nei o I hele aku wau ! j.e ike i keia makuahine haole, a o j ]ka mua loa hoi i hoea mai i Ho- j i nokaa nei mai En«?lani n>ai me ka- , sna kane me Mr. Wm. Rickard, ka • 1 Haku mahiko mua loa o Honokaa, ] l a ka mea nana i kukulu mua i ka j j halewiiiko ma Honokaa nei i ka j i makahiki 1870. Ua haawi aku la j | noiv>i au i ka'u hoomaikai anaiaia j I no ka piha ana o ke »4 makahiki. j |He niaikai no ke ola kino o keia ! j makuahine, ua ano emi mai nae i j-hoi ke kino, no ke ano hapauea jmai no paha hoi kekahi. ! O Mrs. Nellie Walker amelTrs.; j Ethel Ross na kaikamahine naiw I e malania nei i ko laua makuahine. I Ola no keia makuahine haole, j me kana mau keiki he 14 e ola nei, la he 32 mau moopuna knakahi, a i he 30 kualua. I Ua malama ia he wahi mea paaj ni lili e na keiki no ka hoomanao jana i ka piha niakahiki o ko lakou I makuahine aloha. | ...

j Ua Hipuu Ea Ma Ka Mare | I Ua hipuu ia iloko o ka berita| I maemae o 1«\ mare kekahi o na | ! kumukula o Honokaa nei ,ota no o! I Miss Oka ame Mr, Kobatake, ma; !ka hora 12 :00 o kela Pmono aku | 1 nei maloko o ka Luakim l T nion!\ o' nei, e ka Rev. Abraham | ; Poepoe. t?a hoowehiweh! !a ka \eai | 1 o ka luakini me na pna eallie Li- ! iies. e na katkan\ahine Ferth:\ ame! 1 Betty Hermann. ] I Mahope iho oka aha nx\re i ka\i | «aku ai ka paa m,ire hou maluna o ] ! ke kaa a holo aku !a no Pahala no ] I ka ike «na i na makua o k wahine. j f tTa huli hol mai no o Mr? Kobata-' i ke ro Honokaa nei no ka hoomau ; ! ana no 5 kana oihana ke aiu> he | } kuke ke kulā o Honokaa nei. I f J Analn» Ihile ] | Make kakahiaka S;\l>aU aku ud <1 malama ae ai k;\ l\cv. Abrahj«Uj jPoejxve i ke anaina maloko e jk* tAMkinf t r nion!\ o Honokaa ttci,. ' mai ka hor& 11 A0 hlki ika hora } !?rOO. | t*a noi ma? oin ?a Rein!viuxJt ■ | e halolelo ma ka oleio makuahiUe A \ !a ms ka mokuna 6 o Mv\tsso, a paa-' Uu 9 a h*ki ?ka •Kn IWa ka' 'Hak« O ke Poomanao o!« "O iva He nvii m mauao i hvvpUi ta a» ra fc<wtlMka mai'o >trs. maluna o keia j\xMnaj«ao w Ptrie,"' Ka maiiao o ka pule s ** Hsk\! i kar,s mau haumana, 'Ke ano o ka pule an« a ka e 't>wV*na i ke Akua | S. Puk me ka hihit\Ai ana, me jk.\ m.uiaou- t kau mea e uo; &ua, i ( \kua. Iloko e keLa w& o ke k&

ua, e pule no ka lanakila o ka pono J maluna o ka hewa o ke ao nei. E pule no ke kuikahi o na alakai o na aupuni like ole: E piile e hookomo ke Akua i ke aloha iloko o na ar.-1 puni enemi e eneml mai ana ia ; Amelika. E pule t ke Akua e hoo[malnmalama mal 1 nft naaiwo paa'kiki o nn kanaka o ka homia nei. ! E pnle me ka manholana, e hoea 'mai ana auanei he la ma keia 1 mua aku a e īke ia ana ka Nani o ka Uhane o ke Akua ka Mana nana e kaomi āku ana i ka ikaika ame ka hahana o na hana weliweli a na meahana e kauā ia mai nei. E hoomau i ka pule ana. e pule like no na kahunapule, na misionari, no na Kula, no īia liookele aupuni ana. no na nupēpa ka wahao- ' lelo iloko o na home i nele i na radio, a i ole na Ke!ej>ona paha. I E heluhelu a e hoomau Ika lieīuhelu ana i kabail>ala, i .• pule iuc ka hoolaio ana he lohe ke Akua i ka kakou pule. E like me ko kakou itu« ana i ka wal a kena pono, pela kakou e hoomau ai i ka pele ana. E pule ma ka .wanaao i ka hora 2:00 a i ole hora 3:00, ka wa | ia e loaa aku ai ua Akua nei o kaj kou ma kona Office- Heaven" t E j hoohana aku oe -e. kaomi aku i i kau kie loaa no auanei Oia ia oei ia manawa. Na ka Rev. Poepoe i unuiii ma ka olelo Beretania keia poo manao o *Ka Pule." Na Abraham Poepoe Jr. i hookani mai i ka okana. He nui no na Hawaii i hoea mai 'ma kela halaj wai.

K» Uaiaw&i ANa MakuuUūie , 0 llonok»» j Ma ka auuuila o ka Po&kolu il\o la } 1 malainaia ai ka Ualawai <a, ke s iva}at?u, o «a Makualūiie o Hauia-, kua uei, & maioko o ka luiui lioo- } kipa o ka Hale Buke o ■ i iuaimuaia ai ka luila-! I wai. Ua lioolala ia kekaUii mau ,ha-, |nano n& mc\i e pili iiva ike | I Ul&ula, hooniau ia nvi no. na i I lxana m& keia ai>ana o Ilaiuakua i I nei ' ' i 1 KAWATH.\F M« 11 a tonb o' !kr l haM kv n\alta V kA I we* tiv> ka Vuv-»U\i ' | o>! t« a»<* o o ītft\v*thsu' j Uka h*u}<- v-» kuaua mx\ ma ika po Powono o k*»la puto sku no- & IWM i ke fc«k*hiaka o ko lfciiti ««•. H«v*matks! «ui Vtku \ ko ) Aku« m» ia malkM, j WAivll,— k<? kumukuia h*o o kuia b\ rs. £uss«H i hui m« ka mea kakwu mv<āhi>u j«s *ua «ua k« u?» t ahuHu ) pu»4)uu |K V \ j k? lakii IA Waiiui i k«ta uiau ia. O j kiMk«A\uUnn« kvkalu i t<>*a i jAiw mai «. |ma pu k« kmo. il<i <\> j«° aohl uuui keiki m* ke kuia, I O «Ut hSJ»*UiUi ua hoomaiu ia pKc |KAUk*, *uic e heie i ke kuke , I «««««-« I KaU*JLA> kihUohe Vka,i< ui |iiw «o « ko>MK« um k« Ha i b Kahu Likikim «o k|« « ,r*hA o UUo i kd« iuAii, U iho. ol oia e lu>vH\iau aku ai k*I *' a »o k» ke Akua aupuiU.

Mrs. Reinhardt