Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVII, Number 38, 13 January 1943 — Na Meahou O Ke Ao Nei [ARTICLE]

Na Meahou O Ke Ao Nei

l'ohio fte Mau Ola Kekahi Awn Ma noiUla, Amelika Ile kanalima-Uuinanīakolu niau luina 1 pakele* ft he* 21 1 make, a i huiia hoi me ka kapona, i kawa kekahi mokuluu Axis i koplko aku ai i kekahi moku ukana Amelika iloko aku nei o Noveniaba, e lke- me na lono i hoike ia ae ai. He hookahi lapa i piha i na olulo kaf pale ia aku e ke au a hoea i Caribbean mahope iho o ka lana hele ana no 30 a he 20 oia mau la, aole he mau mea- ] ai. -

U-a loaa aku kekahi lapa papa i kekahi moku o na aupuni h'uiia he 17 la mahope iho o ka palalewa ia an'a ma ka moana. He J hookahi lapa papa i pae aku ma J kekahi awa ma Amelika Hema, Ua Joaa aku ka ha o na lapa

I i kekahi moku kaua o na aoag 1 huiia he ehiku la mahope iho ma jka moana.

Lukuia Ma Anwei CHUJ.NGKIWG — Ua ,ia e na ma Kahi o ka 500 raau [K-epaiu ma ka, hakaka ana ma |»a aianui ma JLishuang ma ka | maheie aii.u o Aiihwei Komoiiaiiia ame ka hooauhee ana aku i ka enemi ,ma kekahi mau hakaka ana ma kek*ahi mau wahi kaawle aku iioko o na la eha o ka hakaka ana. <ia hoouna aku na Kepani mau m-au pualikoa pakui hou ma L>ishuang-, a ua hoopuehu ia aku iakou mai ke kuiahakauhale aku, eia nae hoi ua hoomau maiia no ke kaua. ana mai na wahi ma-

waho aku. Ua hoopuehu IS aku ka enemi mahope iho o ka lele kaua ana mai ia Kingkou ma ,fcahi e kokoke ana iia Canton, a ua hookuemi ia aku i hope ma Yusho ma Honana Hema, wahi a ka lono i hoikeia maiia.

He Koa jl Keia Manau'u I NU lOKA He ekolu pule mahope iho o kona komo ana aku liloko o ka Oihana Koa o Ame- [ lika ma. ke ano. he koa maeii, i hoomaopopo ia ai o Alexander Barmne, aia no ka Brigadia Kenelala o ka oihana koa aina Sov|iet mamua, a i pakele -ai hoī i ka nmkahiki 1937 i kona wa 1 mahu;ka ai mai kona kahua mai

; Ua hoomaopopo ia iioi ua oi aku kona haaleie ana i kona kahua mamua o ka hooko ana i ke k-auoha ntai Moscovv. mai ai pakele paha mai ka hoopai ia ana o ka hoopai o ka make i ka wa i maiaina ia ai aha hookolo-

kplo ma Rusia, no kekahi hewa i hoomaopopo ia ai, a o ka hewa hoi i hookau ia ai kā make maiuna o kekahi aliikoa e aku nona ka Ihoa o liamuku Alikhali Tukaschevisky.

Ua hoike ae nohoi o Mr. Barmine, otai oia iloko o kekahi Bataiiona e hoomaamaa nei ma Nu lerese, ua hauoii oia no ka hiki aiia iaia ke hana ma ka mea hiki iaia ke hana iloko o ka oihana kaua o Ameiika Huipuia,

Ke aie kakou a hoomaopopo i na hsna a na Kelemania e haaa īnai n,ei i aole i nele ka uiu ae o kela mailoko o na poe apau no ia inau hana i haii». ia. Ke pakalia >valc ia nei no ke oia o ua poe hewa gie, a ke hookikina ivi uei nohoi no ka hooko ana aku i ka makemake o na iKeiemanla.

|Me Uua Moku l lioopihoio I* | WAKINEKONA — Ua hoopiae na mokulele Hoopa-hu A|melika i kekahi moku ukam. KcipaiU m« na AleuU«ui£, aine ka :pa pono awa o kekalii moku iokoa aku, wahi a ka oih&iw kaua u hoike &<s ai.

t T a hoopiholo ia kela moku eua wokuieio hooj>ā-hvi ma kahl o 110 mik> «is ka hik?naka\i v\ku v> Kia? kR, yahi a k& Kmu\

U* pa p<mo aku kekihi tuok\i i na poka na mokukle B-2i, a ua tme&se nohoi kokahi moku eawuii ,c a&ii i tuv |>oka paUu, aia kahi, mile axa ka iukuuUieuia fku|o Kiska uia kekalu la mai. % Loaa &a V AkinuUaU Ht»« lts | — Va iaaoha-

1 - ~ rr<r-rrr-s i nohano ia ae" o Hope Hemy K. Hewitt, ke. alakai nui ' o ita puali kaua moanā i ku kiai i na puali kaaa o na oo huiia i pae aku ai ma Palani Morocco, ma o ka hookau ia āna aku o kekahi Moelala Hoohanohano Oihana. TJa "haawi ia aku keīa medala o ke Kuhina Kaua Moana Frank Knox ma ka aoao o ke Percsidena. ■ I

Hoopa-hu la N T a Kapakul LADANA — T7a hoopa-hu ae ka' enemi i kekahi wahi"~nia ke "kapakai hikina o Enelani, me ka hoopoino an* aku i ūa wahi la me ka polno 'pu ana nohoi o kekahi mau ola kakaikahi, wahi a Ikekahi kuhina i holke ae ai. Mahope iho o keia hoopa-hu ia ana o keia' wahi, ua lele aku ■Ia na mokulele enemi a hoopa-hu i' kekahi Wahi okoa aku e kokoke ana i ke kapākai o~ Anglia [Hikina, me ka hoopoino ana i ua jwahi ala aole nae hoi i nui loa ka poino. i

iLnkula Hn 20,000 Mau Nazi LADANA ~ Ua lukuia ma kahi o ksa 200,000 mau Kelemania e na pualikaua Hukiii iloko o eha la o ;ka hooili kaua ia ana ma ka iaina o mUa ma ka hen\a ame ke komoh-ana hema aku o Stalingrad a mai ka la 19 o Novemaba, i ka wa i hoomaka ia ai ka hoolele kaua ia ana ma kela wahi, he 144,150 mau nS.2i i paapio ae, e like me kekahi lono kuikawa i Ju>ike ia mai ai e ka Soviet. 7 O na waiwai. pio i loaa aku ma kaua-mai lanuali 1 a ;Wki nianuali 5 ua hiki aku ma kahi o ke 56 kaa kaua, he 27 hiau mokulele, he 429 mau pu mikini, 267 mau pu kaua, he 1,016 mau pu ki kaa kaua, he 10,000 mau pu kani alapine, he 15,770 mau pu laipala, a he 3,000,000 poka pu kaua, oi aku maluna o ka 20,000,000 poka pu laipala, 500,000 mau poka pa-hu lewa 239 kaa k-alaka me na lako meaai, he 3,217 ° mau lio, he 4,400 kaa me iia lako like ole, he 18 mau kaa en£kini," he 400 mau kaa alahao, -ame kekahi mau kap. e ae. ■ MOSCOW — Ua hoikfe ia v maiīa eia na pualikaua Kelemania ke auhee nei ma »a Caticasus, me ka hoopa-hu ana ( i na uwapo ame na alanui p na lua ell lanāhu i wahi e hiki ole aku ai m pualikaUa Rukini ke uhai aku mahope o lakeu.

Ua hoike ae ka nupepa Red Star, o na pualikaua Rukini~mahope iho o ka haulepio. ana mai 0 na kauhale he elima iloko o ko lakou lima, ua hoomau aku j& no 1 ka nee ana imua ame ka pio. hou ana mai i kekahi mau kauhale e aku.

O ka mahele aina holookoa o Osetia Akau mawaena o OrdzJionikidze ame Nalehikma ka aoao komohana aku o ka muliwai Terek, kai lilo hou maila i na R , ukini, oiai kēkahi mau pualikaua Jlukini e aku ka hooauhee aku i -na Kelemania no hope loa no ke kukulu akau.

Ua hoike ae ka Reuter ma La<Jana aia paha ma kahi o ka hapa miliona o na koa Nazi kai auhee aku mai na Caucasu& ame Don aku. (A'o ke koa ,a a'o Jsa holo.) WAKīNĒKONA < —• Ua hoopiho- j lo ia e na Moku-U iu& kahi. 0 ka 586 o na mokuukana o n& ! aoao h\iSia amo na aupuni ku kao-! ma Akelanakika Komohaiial 1 mahope iho o ka hoopa-hu ia; ana t) Pluiloa. N* Kahua O r*ADANA — Aia ma kahi o ka \iml tausani mau kaua a hoi o i&kou he m&u kupa Aiwlila, ka! hoopaa ki ma kekahi mw kahua hōopaaha^ wahi a ka Oihaj« Kaua i hoik® ae al.

jH«ep*-hu I* Hr Kha MoJku NjwU | i*ADANA «• pa ae iw kua .uiau iuv>ku hahhaU koa iiookAiii uwku lako kaua A he j«lua mau. moku e *.<& i pa. a i ok UooiHhoio ia p«ha « na moku- j jiuu &.wt&>ua ma ke Kaiwaeoa* (hoiiUA, a ka oihaoa kaua ,iuaaiia i Uoike a« ai. Ua ki ia aku ka iwoku hab> Uaii koa ma kahi e kokoke ana | i Steiiy oiai « Koto ana ma koaa| I uo Ap«Uka» oiai « ukaU, |«a «na « tia moku kaua Kikmaiiia' jcia aae Uot ua aku in&

leo a ua piholo nohoi' , E hoike pu ana noiioi ka. lono no ke ki poka ana <aku o kekahi mokuluu i kekahi paia uwinihapa u pale ana, i ke alahao nm kahi M kokoke ana ia Palinuio nia Italia, he. 80 inile ka hikina liema o Naples a ua hoopoino ia aku nplioi ua wahi la, Uii ki poka .aku nohoi kekalii .mokuluu i na mea i kukulu ia ma ke kaikuono o kaiii i noho. ia e ka enemi ,ma i£yme ma ke kapa-. kai hikina o Greei?e.

He 80 PepeUUa Ma Humania LAPANA — paa ae i ka hopu ia ena Rpmania ma kahi o ka 4,0Q0 a oi aku o na j poe Rumania a he 80 o lakou i j pepehiia mahope iho o ka hua'i ia ana ae o na hana ohumuhumii a ka Hui Kiai Hao e ku-e ana ia Hamuku lon Antonesnu, ku-hin-a nui o Rumania, wahi a na lono i hoea' maila i Kuikilana mai |Budapest mai, e like me na lono [i loaa "maila i ka Hui Hoolele Leo Reuters.

Ka L,oaa ."No Ke Kukulu Hale HONOLULU — —O ka huiiva loaa ! kohokohoia no na palapala ae kukulu i na home ku kaokoa, hoopuka ia aku, o 2,303 mau pa.lapala ae, ua hiki aku ma kahi |0 ka $2,683,895, no ka makahiki »3942. j He wa hoi keia no ke kaua, eia na6 hoi, aole no i hapa mai ka manao ana, o na poe e kukulu i mau home no. lakou. He manawa | nae hoi keia o ka pipii o ke kuna mea apau. | Pokeokeo »o ke kulanakauhale Jame kalana o Honolulu. Lilo Kekahi Kal|ua Ano Nui O Lybia I LADANA — O ka pualikoa Palani e nee aiīa mai kahi jaku e,kokoke ana i Lokowai Chad no Lybia Hema kai lawe maila i kekafii kahua >ano nui o ka enemi, a ua paa iho la nohoi i ka wa a ka enemi i hoolele kaua hou mai ai me na kaa kaua, wahi fi ka lono i hoike ia mai 'ai. } Ua ano maikal nohoi ka lewa !a 4ia kalae maikai a ua hoomau aku la na Palani i ka hoonee ana aku i ko lakou mau puali ikaua. j Aole nohoi i hoike ia ae ka ! inoa o ke kahua i lilo maila i na pualikoa Palani.

T7a Lilo Malla Kekahi J Lalani Puu j , JNa Keena Poo 3la Apelika Aikau — Ua lilo maila o Djebel |Azzag ame kekahi mau wahi e ae i kekahi pualikaua o na aoao . huiia ma kahi e kokoke ana i ua I wahi ala ma ke ano he hapa o na hoolele kaua • ana, a o kahi hoi a ria Beretania kaiehu aku ai i ka enemi mai -kekahi mau lalani puu aku ma ke komohana o Mateur, wahi a na lono i hoikeia . ae ai mai ke keena poo mai o na

aoao„Huiia, Aole nohoi i hoike koke ia mai na kahua hou i lilo maila. Elia ko makou mau puaiikoa ke pulumi nei na kahua o na, pu mikini i haalele īa a ua hooauhee ia . aku na leie kaua hou la ana mai maiuna o kekalu o na kahua hou i lilo mai ai. i Ua kakoo la aku keia lele l?Sua ia ana aku o ka enemi e na maliiele kaua mokulele RAF» wahi a ikekahi o na pailaka mokuieie RAF i hoike ae ai, a ua iukuia he eluua mau mokuleli? euemi o na

ano mokulelii like ole. . . ..V* l P& aku nohoi kekahi moku kaua inauia e huolulu Sfa?c, } ,n «i poka pa-hu a jtia. mokulele nunui o Anaelika a ua loaa pono aku kekahi hale kukuiu\vila, a ua haalele ia aku e a ia ana e ke ahi. Ua hahauia aku nohoi kekahi mau wahi hooiuiu mokulele Nazi st kekahi mau mokulele Amelika - ;ma Kairouan, he 36 miie ma ke komohana hema aku o ke kapai kai o ke awa o Sousse.

|Kaiehuia Na Italia WAKIN33KONA — Ua hoopaihu ia ae la na awa o Bizerte ame FerryviUe, e na mokulele hoopa;hu nunui o' Amelika a i kakoo ia aku e na mokulele o ka m<ahele P-38, wahi o ka lono i hoike ia ae ai e ka oiha a kaua. Ua ike ia aku nohoi i ka pa pono <ana aku o na uwapo ku tnok\i ame na kula aila a pela me na moku e ku ana ma na uwapo.

He elua mau mokulele enemi I hoohaule ia e na mokulele nunui a he elua i hoohaule ia e na mokulele P-38.

E hoike pu ana nohoi ka lono no ka lele kaua ana aku o na mokulele B-25 i na alanuihao ma Kalaa SjTia, ma ke komohana aku o Sousse ame Graiba, mawaena o Sfax ame Gabes.

LADANA — Ma o ke kukala i a ana no ka lilopio ana he elua mau kaliua hooaioana o waho aku ma ka waoakua ma Lybia ua kukala ae la n Palani no ka haulehia ana o ka enemi. Ua aku na puali kaua o Kenelala Jacques LeClero no ke ala o Medeteriana mai Apelika waena aku, a ua kukala ia ae la no ka iilo ana mai ia lakou o E1 Gatrun ma ka mahele aina o iturt zuch a o Brach aku, he wahi he 350 mile ma ka hikinahema «k'i o Tripolir Aia o Brach. nia kahi o ka 180 mile ma ka ak&u aku o E1 Gatrun.

Ua hoike pu ia ae, ua aneane loa aku e hiolo kekahi mau kahuaikaika o ka axis, a iiiopio aku paha. O ka liiopio ana mai o Brach hoailona hoi ia no ke kokoke loa ana hoi ia o ka nee ana aku na puali kaua Palani i hoohilu ai hoi aia, Lokowai Qvad & $ku ai xua kekahi huina e hui aku me ka puali 8 o n a Beretania, I c hoi ao ke komohana, ma ka lihikai e hoea aku ai i Tripdlrr Kia no m Anielika ame kona i u hoa hui fc«ua wai nei me ka holopono loa n» ka hema aku mi o kakou, a ua iito ka enemi i mea ote ia lakoa. Ua ku ka enenu i kahi haiki i keia in&n&wa, e like aie na lono i hoikeia