Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 29, 20 July 1878 — HUAKAI KAAPUNI A KA MOI-WAHINE Kapiolani ia Oahu. [ARTICLE]

HUAKAI KAAPUNI A KA MOI-WAHINE Kapiolani ia Oahu.

0 ko uialeou holo iimw i kein wa, he eha mile i ka hora. ICe hooniau mui la no hoi ke ku haaheo ana oJ»a iuauna Kaala mii na p:ipulina hema o ke kaoo ulli, me-he meu īa e i mai ana, Nani Kaala, He kiowai na ke kehau, Ke lino ia īuai la, E ka poe o Lihue. 1 ka hala hope ana o ka wai auau o Ki.u';onahua, i lialo ue ka hana ma ka liikina, me he naea la e waha mai ana o Kukaniloko ma ke kua, ke opu ahuawa o na lii i k'a wa kahiko. Ke alo mai Li no hoi o Halemano iloko o ke ehuehu o lau lehua, o ke kalie aku la no ia o ka wai, Aohe i liuliu iho, kapeke ana nalio i ke kula o Kemoo, oili mai la ke ehu o"ke kai o Puaena,. uhola ia inai I;i me he moeiia. pawehe la ke kula o Mokuleia, waiho kahela inai la hoi ka waha o ■na wai elua o Kaiaka a me Anakulu. 0 ka ililaumania hoi kein o ka uioann pihi uuuui, ua hele a konouli a konoele. Ma ka Lova 3 p m o k-.i Poiiliui.», lune 14, Uii pae luiiikiii «kū la ka Lunkai mn ka upana o Kuiaul*, W.ii-iluu, do ka nana ana ia npnna hnnn. I ke ka»i »Q;t 0 ka beie, u»v heiiamiu ne na m.ikaniuani a piha ka hale kula, oia no hoi bi hale hui oiau o ia Hui llooli Lahni. Mahope iho o ka p.ipa leu «na o ka MoiWiihi'ne raa ua hilj o ia Hui, ua houkuu ia ne la ke anaina hnlawai me na aloha lulu lima, a koelo aku A U imna uo k.i hale alii a ke K«tna Aliiwahine Liliuona moku, i ka «eone o Maeaeu, i ku w«i lana mnlio o Hnaholu, o ke .ehukai o Punena. Ma ka hora 6 aliiahi, ua kan aku la na waa i ka paepao kapu o Lilou, a na ko mnikni Jesae Aowr» 1 hookipa aku i ka Moiwahuie. I ke kuu ana iho o ka nao, ua helo aku ]n na 'lii a rae K.ule K.«uka i iea hiu wai noenoe molehulehu, i Anahnlu, Koni «n koni »u i kn wai, Kotii an i ka w»i huihui, I ka wni huihui o ke kini la, Olu ai ka uoena o ka po. 1 ka pau aua o k» ike ahiahi, o kB pae aku l.i iio ia mn kehi aoao o ka aina moeuhane, e 010 e nnhu ia e ka ukulele 0 me ka makika, pnoho «i ka hiamoe, 1 ka hiki ana ae i kn hora 7 a me«kn hapa, ua hiki niai tia luna uui p ka Hni Hoola Lahui o a uio ua lala po, e hoololie i n»i manup hoohma o ka Makua ixui o na Ahuhui a pau o ko H,i•waii Paeaiua. ūa hoike in.ii 0 jVf Mr y Kekuhina ke kakanolelo o ka hui i ka nui o.nu p lohioa iloko o o ka hui, he $20, iiole.noL unhuahua ]oa na lilo, tia oi «ka na hahau i keia makahiki inamua o ka poe i make, oia boi, <j make, » he 12 hanau. Ua hooholoia, e h uhoi ia na dala o keia hni i ka Banako, a ua lawa na hemuhema o ka hui i kekahi to»u ddla e ,ie ma k<» lima o k« puuku, a ua hoakuuia na, haaa ka olioli pihu a me nn kukai lima pu bd«, i pahol» pu ia nku hoi me aa onin» leo ahealie i kn i ka walohia umnao alii o J

Hnalula in Waūilun no Knhuku, Poa. ono, luna 15 —I kit pnu nna o kn pnpnniuu liuiliui, l\nu »o 1:\ ka Moiwuliiuo n ma kona mau nkuli muhiua o na lio, a ln;lo aku 1A e ike ī na hauuiaua.oke Kula Kyikamabine oIT»leIwa, mnilaiin mai ka po«lo an» mai o krt hunkoi, n knmoe hou «ku 1« e ike ia Mrs. U S N Eineaona, kekahi maku» 9 kn pouo, ia pokwi kua an<i mwi o ka laioa ihope, a i hoomohnh» pololoi aku kn hnn» iniun, 0 kn pekipeki wnwae aku la uo ia o na lio no ka lae o K.»huku, ka pnia paoa imla i kahnln n me kn hiunno, ua knmau ia mtii lrt"ha huukai 0 Miss M.ary L Amara u rae Jnuies K Am«ra a Kahuku hoi' mni lnua. 1 ko-oāiikou hiki auaiikuilunn pouo 0 ke nhu Almpuu, ka pnleua o Wninlua a me Koolaulun, i alawa kuu luum iliope, me he men U e wuha inni uua ke kuuhiwi o Knalu mn ko kun, ke hnlii ne lit ke ohukui 0 Puuena ilunn o kn niiia, ke oimimii pnkolouahe no ln l<a hele «iih 0 ki\ lunwui, ka .iuakaui hoouuu wui 0 Kuwuilou e mnloo ai na hiu iauu. Konui ponhi iiuii la hoi me he lima kuualeu lu ka lau 0 uu kumu ulu o Polo», E hoopo mai ana ia K'ihini 1 hoaliela no ka ua mo ka la, No ka atiu hui uie ke koekoe, Polu iho la īmikou i huulelo ui iu Waiulua, No na hale palanhulu, I pa iu e ko onaou». I ke ku pooo ana 0 ku la iluna 0 ka POiiiu'aenn, tia liiki nku 1« ka huakai i kv\ vilu hnln o Kihuku, u kipu ue ln m;i kalii o J A H'igBtiiggor, n uu iu uiau' pulima o-loh.a i hoolauua nku i ka Moiwaiiiue me ka oluolu inaikui, i\ mo kahi paiiiii awukeii liilii,he iuhu minute wule 110 ka iiooiualia aua mnlaila, a niau loa aku la lu huukai no kuhi 0 ka lunakhuawai J Kaluhi, 1 paha mile ke kaawalo mivi kahi uku o JHnssinggcr a liiki i kiihi 0 J Knluhi. Uu ko-ke wnwne akn

[ ln ka Moi\Y»liino nie ka ouan/.i a pnU o J A IJ:issiiigger a liiki ikalii o J Kalubi. Mn k» nor.v 5 p la, uu puili nlohii i'« niiii lii k« haiikni e ki\ lunulumnwiii J Kiiluhi. I k« »ia>ilili aaa oka ivel»', u 1 kuu pu iho Wi ny lioi ki* mie o ka Moi- ! wuliioe ua k« peki wnwae iin.i luni, o k« I hooinaka koke iho Iu uo in olia kukulu >iiia o ka Alialiui Hooln Lahui o ka upana o Kahuku, uiiihuahua uo na ialn i hiki imi. U"a hui uku ka Moiwahino i konn mnu iaanuo hoo'ana, e hele polulei iuau», u\e ki\ naut\ hou olb wku i mea i hala maliope. He 50 ka iiui onn el.iLi inu ki> WHĪhuu»- o- ka hui, a o kn nui o mi daln i hooni'ikn ni kein hui i kinolii, J?«b. 28, 1877, b« $17.50, peheu i k«ia wa, u» tnv-ka » hiki i ka -pilia anu o ke kunnlima. Mahulo.

Hd mm wiihi kuuna helu wale no ka nni O na wahi kunaka ma keia apana, »ka, komopu ko lakou manao ma ka hana i hanwiia na lakou e liana e like me k.i hiki ia lakoa. Hookalii wale no mea kaumaha n luuluu, o ka manao i pahola iho m«.luna o ia apana, uo ka pitu nna o kekahi wnhine a me keknhī keiki liilii i eini iho malalo o ka makuliiki houkahi, i ka aila mahn, he uiuu la uiiunun iho o ka hiki nnu aku o ka Moi. waliine, ua h-aawi «ku U o Knle Kauka i ua d.ila pui hnkahakn e like ino ua ruU mau taa n;i_hui mamua ne, a wehe rn;ilie ia ue la ka halawai mo na lima aloha.

0 ka po maliina keia o n i ka pnu ana o ka h.iawina nliialii mnikai lou, o ko makou kau uku la uo ii» e hoomabn, i puoho ae lu> hio, e kukukmi mni "iia ktv mrtlm mihv o ko «loliu k»k.tbiukti, u ke knlou nku ln. no ia o nn liuke imun, i'oho uUwu o ua inaki» iluuu, iim pulu, Len kulou A k* l'iw»ia 1 ku maiie. Efe wahi oaiiiiaiai iki iho la ka 'lii pokii ia po u liiki i ke ao anu i>o, uolaila, uole oi« i lihi liiuim inai i kein hihu pono u mnkou e kaana lika uei mo k» pilui olioli. ILiiilele ia Kahuku no Liie-wui. Sah»ti, luno 16 —I kn malui mnlneke loa an > t«j o ke 'lii pokii, un htu>lelq iho la kn hu-ikai iu Kaliuku, kn I.t« innknukau 0 Ortho, » liele kikiih-.\ nku ln mum no PiliaiiHrose, ku puuhonun o na 1» hope, 11« lolii pu in mai ln Uie kn lnnaknnawni T Kalnhi inu koin K hele, ho eono inilo ka knawalo nini Ki'huku a liiki i Lniew>ii. Ma ka hora 12 ponoi, n;i hiki akn lii ka Moiwnhine mu kn hnlo o Mi\ Molent, ke poo noi o kn hoomnna Aloremotw m* w«ii nei. Ho maknmukii mniJiM_ttWJio oia-wnle no, 0 konn inau hopa do kekahi ma ia papa. X kn mnioo onu «e o nn hou, untūati uku la ku. laiua no ka lUHkiūi Pihmuimae. 1 ka wa a ka Moiwuhine i hoomaka »ku ai e korao, ua knuwi mai 1« ke anainu i ke nloha hooinuikai i ku Moiwahine, ma ko ku like au.a raHt olie anaion iluna, i pinni pu ia, mui hoi uie kn leo kokolo malie r e uiiki nr--.ln ,ioh i k» puuwui, i hele i» lrtnu mulie i Hhiiolh, okapnpa himeni WnipUnn, oiHlulq o ke'HllikH.i hoh a G L K.iiiiok«pu, kuu hoa alo inea o ka ua a uie ka lu o ka «ini» puu papoa o L L. ifgj.u-)—