Ko Hawaii Pae Aina, Volume III, Number 12, 20 March 1880 — HE MOOLELO KAAO NO KE KEIKI ALII OTTO! KA NAITA OPIO O GEREMANIA. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KE KEIKI ALII OTTO!

KA NAITA OPIO O GEREMANIA.

MOKUNA VI. lIei.IT 9. KAUEA aku la o Ot,to iaia aohe no ona walii mea a maliu mui; aka, mili iho la ia i kana nioa kani mo lie keiki la ua elm, kalie iho la hoi na huaolelo waipahe hoolanilani mai kona uiau lehelehe iho, a me kona aluli hou 010 mai hoi ihopo, nalo flku hi oia ma ke kua o ka halepnle. I nei manawa kuheamai la o Sir Hugo i kana keiki, Ua mukaukan, o hoi mai oo a kau ao maluna o kon lio o ok>| Ia wa hnli awiwi aku ln ka Naita opio, halawai pu aku la hoi oia tuo na kanaka lawelawe o kuku makankau miii ana a o paa inaiana hookahi o lakou i kekahi lio kaua hiuilanla ulinli nie ke kaulawalui dala. laia i hookokoke aku ai i ka lio, na pane koke mai h\ o Sir Hugo me ka helelieua kaumaha, 0 na ano hookaawale ana e like me keia, e ke Koa opio, na hali mau mai no lakou i na ukana koikoi u ka ehaeha a me ka ohaeha. Aka, e kau koke ae maluna o ka lio, a e hoao hoi oe i kena lio ina paha e kupono ana ia ia oe. I ke kau ana ae aua koaopio la, hooinaka koke ao la ia e kakelekele i ua lio kaua la ma o a maanei ine ke akaniai uui, a ua lilo hoi ia i mea kahaha loa ia 0 nana aku aua iaia, Oiai ua hoike inai la kona kulaua hololio i ka hiehie laima ole, kona makaukau kaieele lio hoi i ko akamai lua ole, a o kona kohu Naita kaua aohe lua. Ka uei mau hiohiona knmahao i loaa 1 ka Naita Oto i hoopiha loa mai i na maka o na kanaka me ka mahalo, a luai mai la ko lakou inau lehelehe i na huaolelo kiekie o ka mahalo i ko lakou haku opio. Ia Oto 8 hoomaamaa ana iaia jho nialuna o ka lio, aia hoi ua noho haku iho la kona inakaukau inaluna o ua lio la a hoolohe mai la hoi oia i na hoaui kaulawaha aua a pau a kona haku hou. E lele iho ilalo e kuu keiki," i hooho aku ai o Sir Hugo ine ka pihoihoi a me ka pahola ana aku hoi i koua mau lima, i puili hou aku ai au ia oe, a kaoini inai hui i kou aloha a pili i kuu puuwai ]/alupalu e uaka haalulu uei nie ka ikiiki e nee mai e kuu lei haule ole, ka luhi hookahi o ko'u mau la elemakule i lei ai, o nee mai e Sir Oto von Tarauwagetia. Me na mea kaua e nakeke uua, a iloko hoi o ka uwiuwi o na ami o ka aahu kaua, lele ilio'la o Oto uuiilnna iho o ka hokua o kona lio, a komo aku hv ia ilokn o na kipona puili aloha a na lima haalulu o kona luaui. 0 ka lio hoi keia, lele ae la oia ilima nie ka liuhn uui, e woli ana kona mau maka me ke ahi o ka inaina, kaūi ae la hoi leona ihu, a oni ae la iu i o a ianei, a hiki walo i kona paliemo ana aku mai na lima aku he nui e paa ana iaia, a e hoao ana hoi e kauhi i kona piena ana. Ia wa i heuio aku ai ua lio la, a holo kuku aku la oia a ku iho la ma ka aoao o kona haku opio, kau aku la i kona ihu me he ilio la ma kona liokua, oiai hoi ka haku opio o lulumi pu aua me knna nmkua iloko o na hui upena Iniu a ke aloha, E hoomanao ae nna ī ko aloha haalipo, Aoho paha e na ana He kokoin e Knheloloa. Ano, o kuu keiki, na ko Akua o kokua ia oe, i pane mai ai o Sir tiugo, iaia i hookuu malie mui ni i'kaua keiki me ifa uui uo o kona aloha; Ua makankau kou kaoo kanaka lawehiwe e kokua ia oe. E kun niiikua. nolo paha oe n hoolo mai ana i hookahi a'u no'i i koe, a oin po lioi lea'u noi hope loa ia oe, o'ui hoi keia,

ko hele kiH'wa m»i nu nm ku'u Iniukai liolo i l;i\ uiut\ inaim\o, a o hulawai nlai i\im pulm nu ino iuv Imkoko puikuiU ho nui, wnhi u 010. K kuu ki'iki, o ik\ liiuiololo o hniluni niai niia i ka iuo, ho inea pono ia knkon ko pnlo ue ia lakou. 110 hikiwawo loa kiv poino ko pnnnu inai ia kakou a pnn, a ho loaa 110 iaia lio alanni inalnolae ohiolu o ]iinuna īnaluna o na nua a ko kakou inakoniake i iini knhihewa ai. A mai ohilo liou niai hoi oo e knu keiki no kau noi hopo koia, aku, o hai koke mai i l:au noi, a inalia ho niea no hoi na'u e liiki ole ke hoolo alui, i panai alai ai o Bir E knu luani alohn, e like me ka'n mau mea i heliihelu ai iloko ona bnko nioolelo no na koa wiwo ole ho nui, pela uu i manao ai e noi aku ia oe, e ae mai oe e hookun niai ia'u owau wale no ke, hole ma ka'u liuakai nnia, oiai, pela kela mau koa puuwai liona i hole ai. Pela lioi o Sefaraida ka Hiena Ululaau a me kekalii mau Naita eao lie nui, A oiai, ua kainailio inai nei oe ia'u no kekahi kao</ knnaka hele pu nie a'u, a oia pahu keia poe a'u e iko nei, no lakou hoi im kino i lioolako pono ia ine na mea kaiia, ea, mai hooknu niai oe ia'u nie he keiki la i uo ole ia no lee pale ana iho i kona ola a rno kona imi ana i\ku i ka hanoliano rne kou niau liina elua, aka e hookiiu unii oo ia'u ine he kotv oiaio la, nona' hoi ka puuwai i hoaa ia nie ke alii o ka j makau ole, a i makaukau hoi kona mau lima e oniu i kuna mea kana no kona hanohano iho, a me ko hai paha, e likeuie ke au o ka nianawa e hoohalawai inai ai nie a'u. No keia mea, kauoha ako Ja o Sir Hugo i na kauaka a, pau, o kapae ae lakon i ko lakou man lako kaua a e nolio iho, No ka uiea, wahi aua, ua nonoi mai ne.i- kuu keiki e like nie ia, ahe hewa nui loa lioi no'u ke hoole aku. A nou hoi 0 ka Naita oj>io, e wiki oe, o pan o iho auanei na paoa ana a ka puuwai o kou liiiiui elemakule uei. A eia wale no ka'n wahi kanoha ia oe, E akahele oe i ke kau ana aku i ka hoopii o kau hoohiki inaluna o ka Barona Maunafekona, oiai, aole no ia i liewa loa i ka paio ana tne ka wiwo ole no kela komo au e a],e nei e loaa. Alaila, kau ae la ua koa opio lo maluna o kona lio, a holo akn la iwaho. A oiai hoi o Sir Hugo i huli hoi aku ai iloko o leona keeua hookipa, me na waimaka o kakahe iho ana ma kona mau papalina, a me ka luuluu o kona mau hiona. la oto e holo kiau ana ma ke kula e waiho lahalaha mai ana īmna ona, e noho ana o Bereta a ine Walata, ke kumu himeni, nm kau wahi aleo, a e nana aku anu .no hoi i ke koa opio me ke knuniaha. Oiai hoi, o ka hoea ana mai no ia o ua elemakule la i ka liale kakela, a iaia hoi o Bereta i liuai pau aku ai i ka moolelo holookoa i ehaelia ai kona puuwai a,iaia i aueho ao ai e hooknu hQu aku i na waimaka walohia, alea, mai la o Walata, Na ko mele e hoakakuu inai i na uilani ana, a ka luuluu i kon naan, a nolaila, o u hiiueni kaua i wahi mole no ka huakai a ka Naita oiāo, a Hoomaka kolee ae la ia penei : Ua lua ka ikaika o ka hapauea, Ua hala ae la na la— O kona auwana hele 'ana ; Aka, o kou alahele o ke koa, Ua ko aku no ia oe, E kaunu pn nia ka aina mamao, Me na lmkoko he nui. Aia malaiia he kaua kamahao, E niuki ana ka opio i ka opio,J Ka maka ihe hoi me ka ihe, Auwe ! nani ka olu o ka imia, A, weli hoi ka umauma o ka lua ! E ka mea heluhelu, o na lalani inele aa la kela i {iuana ia inai o ka leo kani tenora o ke kuuinao Walata, a i ka°pati una o kana, ua himeui mai la o Berota uie ka leo i walij i ko aloha, a penei kana mau wahi lalaui kanaenae: Aka, o oe e ko aloha, 0 na kaua kani wale no, Kau e lualai- ni ; A o ka walohia hoi Aole ia mo oe ; Aka, i nei punwai nae, E uumi tnai ai ka ehaoha, A kokoko ka make—

E luwo aku i kiuia; Miilulo ilio o ka mnlu ulohn, E liiolani jvi oe o l;i! • Aku, o noi tnau iwi lai J\r.-i ka lnakupapiui « inmi ai; Oia la o ko aloha, A a o, ko ao makani o, j I iko ,ho oi! iaia, ' 1 ( j niuki iho i kona |>a|)alina, I A nolio ilio oc i kuu li-a. j Manao hou ac no o Walala e hoomau aku no a hiki i ka pan ana o ke mele, aka, ani inai la l;o Bereta mau lima iaia ua oki, no ka mea, aole o hiki iaia ke hooniau aku, a ia \va i uwe haaloulou hou iho ai ia. lle me» oiaio nao, ua kolonahe aku la nu ma[HJtia olelo eliuoha a ko i3eieta leo liimeni i [>uana ue ai a pa pono nku la nia ko Oto n>au iaia Imi e nanea ana i ka holo kiau a kona lio. A i ua Naiia opio la i lohe mai ai i keia niau hnaolelo, ua kuln ilio la kona inau wainiaka n paila ae la lioi ke alolia i koiiii punwai, no ka, mea, ala mai ki na hoonianao aloha no kona home, kona luaui palupalu a me kona wahi kaikualiino, oiai oia i kaohi inai ai i koua lio a nalu iho la i kana niea e hana ,ii, e huli hopo ae palm ti hoi, a o ka hele no paha imua u hiki i ke ko ana o kana hooliiki. Aka, e like me ka owaka ana ae a ka nwila, pela i anapu ae ho manao ilolio ona, E lioolohe i kau mea i hoohiki ai, nolail.i, pahu ae la ia i na aoao o kona I lia me kona mau kepa gula, a ia wa hoi i kuu iho ai oia i ka holo a kona lio. Poi iho la oia i ka palulu o kona papale, a hala ae la na nu niakani aheahe mawaho. No ka akahi paha o ua Naita opio la a hoopulou ia kona poo a me kona mau inaka e ka papule kana, a nana aku lioi kona mau maka maloko aku o na puka o ke poi o kona papale, aia hoi iku aku la oia he inan hiohioua hou a kona man onohi i ike 010 ai mamua, a ua like paha ia mo na hiona a ka mea e nana aku ana maloko o ke aniani auuenue. Oiai hoi, ike aku la ua opio la i na i mea a pau imua ona e aahu mai ana i ka hooluu uUuila a mc he mea la he moaua kai ula holookoa ko pahola ia mai ana imua o kona onohi, nolaila, ua piha j hauoli ae )a hoi ua Naita la, a aole hoi o hiki iaia ke puana ole ae i inau hauolelo hauoli no ka hiona ano o, a kupaianalia ana e ike aku la. Poiua ae la hoi na manao kaumaha iloko ona, a ko holo la oia me he mapu opio la no ka malama o Mei, hala aku la ia maluna o na kula ounioinao. (Aole i pau.)