Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 17, 23 April 1881 — KA HAALELE ANA I KA HOME Ilinoi-ke kau ana maluna o "Hoku Ao"-ka holo ana i ke Komohana a me na mea i ikeia-ka huli hoi ana no ka Pae Aina kulaiwi [ARTICLE]

KA HAALELE ANA I KA HOME Ilinoi-ke kau ana maluna o "Hoku Ao"-ka holo ana i ke Komohana a me na mea i ikeia-ka huli hoi ana no ka Pae Aina kulaiwi

"E ke kiai, heaha ko ka po ? E ke kiai, lieaha ko ka po ? Hni mai ke kiai, ko liiki mai la ke kakahika, a me ka po hoi ! ""na makomako oukou e ninau, e ninau no." Ho olelo wunana .keia na Isaia ke kaula no Diiuia mni Seira mai, ,e ninau ana, E ke kiai, heaha ko ka po ? Hai iho ]a nio i iho, Ko hiki mai la iee kaka-

liinkn ft mo kn po hoi, Ipn ilio lti no hoi penei: Ina makemako oukou o ninan, o ninan 110. 3lii koia miiu ninau a mi Uanhi la n vno. Unna mau liaina, wa noonoo nvii au ini« ka i iln>, he kupono ia'u e lawe i poo uo ko'u kuknlu manno nnn e })ili ana i ka hoike mia aku i na hnna a ka Haku nin ka paoainu o Maikoniaia, a uo ka nioknpuni o Mille, ko'u wahi i nolio ai. Nolaila, ina no na pili ka'n apana hana i keia olelo a Isaia, alaila, eia ka wa pono a u o hoike nku ai do na roea e pili ana mai ka haalele ana ia Honolulu nei, a holo aku no ka paeaina Kilipati me Makala a roe ka noho aaa i Mille. Ke kan ana inaluna o Hoku Ao ? a ho'o aku la—lune 14, 1872, hora 2 palia o ka auina la, ua kau makou tnaluna o ka papahele o ka Hoku Ao me ke anaina nui no ka inalama ana i ke anaina pule. e liko rne ka mea nuu, a# i ka pan ana oUe anaina pule, lnlu lima pu me na hoa'loha, na makamaka, a liolo aku ln. Ma keia holo ana o lta Hoku Ao, maInlo no ia o ke kapena o ia wa, a o na misionuri i kau aku ma ia holo anu, oia o Ilev. E M Pease nie kona ewa, Eev, S P Kaaia me kntia, o inaua no hoi me lea maua keiki, o Mrs. Logan mo kana bebe. I ka Hoku Ao e holo nei, e pnaina mau ana na hoomanao aloha aina kulaiwi ia wa, a na ka Hakn no Dae i kokua mai, a hoomama ae la i na manao kaumaha. I ka Hoku Ao e lawe haaheo ia ana, ua hiki mua aku la makou ma kekalii mokupuni, no ka hooili ana mai he mau kanaka no ka paeaina o Kilipati. A mai laila aku no na mokupuni Kilipati, oia o Honotoa, Beru, Nonouki. Ua. hiki no hoi makou i Tapitenea, a ku malaiia, a hui mai me ka hoa misiona H B Nalimu, a Jululima pu me ia ame ka ohana. Mai laila aku no ana, o Rev. W N Lono kolaila miaiona, a lulu lima pu me lakou, a pela no hoi me Ahemama, a mailuila aku no Abai-' ana, hui tne Rev. G- Leleo a me kona ohana. Ua kii ia aku o Mr. (x Haina, a hui me ia me kona ohana iluna o Hoku Ao. Holo aku no Malakei, hui ma Eev. D Kanoho a me kona ohana, a holo mai laila aku no Butaritari, a Uui me Eev. J W Kanoa me Bev. E Maka a me ko laua ohaūa. 0 ke ola kino o keia mau Misiona a pau, he ola maikai, koe wale no ka wahine a Rev. G Leleo, oia no ka inai e mau nei ī keia wa. Ma But.;ritari, o ka mokupuni hope ia o ka pae aina Gilipati. ona hana aka Haku malaila, e nee mua ana no, a e hooikaika a'na no na paahaua e nee imua me ka ikaika.

K'i bolo ana no ka Pae Ain*i o lUak«la.—o ka pae aiua 0 Mnkaln, oia-no kekuLi iloko oka paeaina hoi o Mnikotiīsia, 0 like uie kei»: Pae aiua Makala, pae aina O-ii-olaina, pae aina Moteloki3, hui ia keia, k» Pae Aina o Maikooisia.I kf» holo ana o kn moku, kipa maa aku la na Jeluij, a hui aku la me ko luila intid kiai, Rev. D K.Hpnli a me kona ohana, e noho oluolu iina, a hauoli iho la iloko o Kristo. Holo mai laila aka no a malaila o noho ana o Kev. J F Wbitney mo kona ohana, a aloha pu iho lu. Malaila i kuka ia kahi e noho ai makou, a hooholo iho la peuei: E M Peaee ma e noho no Eboo, S P Kaaia ina no Arno, o maua no hoi no Mil* le. Nolail-i, ua maopopo o Mille oia ko maua *vahi e noho ai. Hoi hou ka moku no Jelnij, a malaila i haalelo fnai ai o Hoku Ao ia makou, a holo ako no ke Komolaana. Kau nkn la makou o Mr. Knaia ma maluna o kekabi mok,u o A Onpele Esq. e holo ana ma ko makou m»u kihapni, » hiki .aku la ma Mille i Nov. 14, 1877, a holo loa aku la ka mo- : ku no Ai do, no ka hoihoi ana ia Rev. S, P Kiaia ma. Ka hoonohoia ana mai o Rev. leremia i poo maluoa o'u.—Eia ka ol'elo a ka Papa Hawaii ia'u, ''E holo oe i Mjsiona no ka pae aiūa o Maikoaieia ma Makala, a ma ka mokupnni o Mille, a e hana i ka hana a ka Haku, a oia kou poo, aolo mea e ae." Holo aku la malalo o keia kauoha, aka, aia nae a hiki i Ebon, haiia mai la o Mr. īeremia ko'u poo. "Ke hoi nei ōe i Millē, e hoi oe a n )ho malalo o leremia, a ma kana

mau olelo hiis\ e h«n» ni o«i aole m« kou mnnno iho, &c." I kno loho aoa i keia mnnno, nole o kana mai ko'u koumaha mo ka noonoo nui, a no ia moa, ua ni uau mai ro an i knhi mau lalrt o ka Pnpa Hiwaii ame kalii mati Makua. Eia ka Rev, L Knmika, "0 Kristo no kou poo, a o ka P»pa Hawaii kou m«a nann o hanai, aole o leremia a me Whitncy mn." Ho liko no k«nt me Rer, T Co« «n», Mr. Kekoa, J W Kimika, A U Polepe, &c. Nolnila, ua lana ka manao, liookahi no poo o KriBto, aole o leromia a tne J F Whitoey ma. Ke ano o ka malamain ana o na Misiona HnWnii a me ka lakou mao okana m "luna o Hoku Ao, e ko Kapena a me kn Malamamoku.—o maua ame Mr. K.aaia ma na Misiona Hawaii ma ia holo ana, oa ike au, aole i malama pono ia. Ua haawiia mai ka makou maa mea ai me na pa piula hoomoa pai a mea e Be, me na io bipi i like loa me ka na sela e ai «ii, a o.ko ti hoi, iloko o na tini bipi i ui ia ka io o loko a pau, a o ka mukon papa aina. oia ao na pahu lole o makou. 0n« k?ena hoi, aole wahi pela • o na kaula ta, na pakeke ta a uil«, e waiho pu ana iloko o ka rumi keoleiki, a aole o kana mai ka nui o na ea iuo. I kekahi wa, oko makou maa wai holoi maka, o ko kai; boloi no nae ka lole o lakou la a me ea maka, j ka wai maoli, a i mai nae,. uuku ka wai, tioloi 1010 uo nae. (AoU i pau.)