Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 5, 4 February 1882 — HE MOOLELO KAAO NO ROSELANI! Ka Hiwahiwa o ke Koa! ME KA NANI LUA OLE O AINAHAU! A O KA OLALI HOI O NA POAIANU. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO ROSELANI!

Ka Hiwahiwa o ke Koa! ME KA NANI LUA OLE O AINAHAU! A O KA OLALI HOI O NA POAIANU.

[Umiliiin o ki\ l'oni niaii!\\v:\loi\ a Huhalo, 110 k:i lli\v:ilii\va a ku l.almi. | ]MAIIELK 11. llki.U 21). INAU ilio l:i o EoKolani i ka lio o kona inukiuikiuii' mo ke kaukau aua. E L:\lie maikai-e, lie maliliini au i kau mau hana, aole hoi i liookauwa niua ia oe, ua kaulaua nae kau iuau liana koa, a rae kou ikaiku wiwo ole, nm kou lawe hele ana i kou Ilaku KiuiknU inaluna o kou liokua me kou knuukunu oU', o ka moolelo koa loa o kou paio ana ine ka tuoo nni maluim o ka puu, a uie kau hakaka hookahi ana mo na mea make he lehnlelni \V°ale a na kupua o ka lewa, na hoop:ia ia ia inau nioolelo ma knu imui jiapa lioouianao, a uo ka uiea hoi, he waiwai oo i hooili ia mai no'u inai ko'u niau Eaku mai, Kinikula ko'u u.akuakaue, a no kau niau liana koa e hoike uiai imua o'u ponoi, o kou aloha no'u, a no kou luiku inua, haawiin niai, ua pilikia w;ui, eia na kaulahiio ahi a ke knpna Ouiula. 1 ka pan ana no o ka Koselaui man olelo, wiliwil; ae la ka huelo o Lalie, kani ae la kona ihu, ua lise me na pu hookahi t:\usaniikiiai ka inunawa hookulii. Lele pololei aku la o Lahe i kalii o na kauliiliao ahi elua a ke Kupuu Oniula, e lapuu niai nei, i ke koko ana aku o Lohi, poai helo ae la o Lahe D0 na pnni elua, lele ae la uia malnnn pouoi iho, n kope iho la kona mau wawae mna i na kuulahao ahi, ia wa no puehu liilii ae la ua niau kaulahao alii la mo he opala la e wili ia ana e ka makani i ka lewa. Ike iho la ke luipua Oniula ua pahua kaua mau mea uiuna, a aole no hoi oia e l.inakila una inaluna o kakou o ka kakou IS T ani, manuo ilio la oia e aho no ke ao ke koa ;to no ka holo. Ia wa no lelo aku la oia i ke Aupuni 01iva o kona kailiaina, ine kona nianao oia kona puuhonua e pakele ai. I natia aku ka haua o E,oselnni ina ke aniani Uila, e ahai ana ka ua i ka pupuhi, lal:\u koke iho la oia i na owili lauoho lie Umikninainaluu, Owlliwili ae Ia oia a lioolei uku la i kn lewa, pnne iho la o Kokelani ma ka Uila 'l'nnipa i na Owili lanoho e hulei la i ka lewa, o ke kupua Oninla c inahuka la oia ku mea i makeniakeia e.lawu mai iniua o'u, e like mc ka oaka ana o ka Uila a nalo aku, pela no ka hikiwawe a uie ka palauiinio ana aku o na owili laiioho. Hoonian aku Ia no o Kokelani i ka nana ana ma ke aniaui Ui'a, a i*lie al;u la ia ua kokoko ke kupua Oniuln e koino i ke Aupnni 01iva aka, ilee pn aku la no hoi oia i ke omoia an:\ uiai o ke kupua a paholo ana iloko o na owili lauoho mo ka hikiwawe loa ia wa nu pane. ae la o liokolani ina ke uno hoohenehenr. A huha ! I'upu ku kai o ku Alalauwa ! pau poo oo a pau wawne ia'u ka oiali o nu poaianu I'uhi ae lit ia i ka Uila T(irnpn, huni

pau «o l:i nu Lupu U ila l u , ho kannlinm kumamalun, :v oiuo tnai l:i \i m o \vili luu »Uo :\ mo ko luipua Oniula, liooinnopo po iho | it oia im kokoko umi ua knpim iH't iniua ona. lioop:m ilio l:i ia i ko ki \i ka Uila talnpii n {an, n liookonio iho la ia iiMii nioa a uio ko Kupua Oninla ilo ko o leoua pnkok-, a lioi nku la ilalo o ku inoku nu> ku olioli. llu> nku la oia a nm ko kaona o Kinikul.i o noho ana ike inai h\ oia i kana koiki ino 1)1» lioloholona olioli. Pano nmi la o Kinikula i lnum keiki e kuu liosolani nmikai o, pohoa la ko kakou pono P Pune akn ]a o I{osolatii, un pau ka pilikia, nia kiv mea hou olnna 0 pii ului oe iv me ke kapena, e olelo aku hoi i na niea a puu e pii iluua e ike i ka nu liou. Pii ue la o Kiuikula a me ke kapeim a me na niea a jwii a maluna o ka oneki 1 nana ao ka lmna, ua ano e ka inoku, ho uniani ke kia, pea, kauhi, a me tuv moa a pau, i nana uku ka hiina i ka ilikni, e kauluwola inai una na aumoku ua loliau ko lakou nmu oueki me na pnaii koa, o wolo mni nna na lme o na Ailimanila, o hoone mai nnii kn 100 o na pahu nio ua ohe, ao nu īuoku n pau i holonia uku ai i ku holionu, a me ua IHiali koa i paholo aku i ka opu o ku nioiuia, uii ola hou nmi lakou. Pulii ae !a u Kinikulu i ka ulili elala, o kalioa aku ana i nn olihikaua a me na AdinKivala onn aumoku a pau malalo o Ivinikuhi e akoakoa mai uo ka malania ana i kekahi alui inoana, a e malamiua inalunu oka nioku auiaui; ia wa no hoi, ua akoakoa mai la na aumoku a nau, u poai ae la ī ka moku aniani a puni, haawi uiai la na aumoku i leo huro Imuoli, he mau Tausani ona puaii koa e hooleani ana i ua mea kani, no l;o lakon ike ana mai i keia moku ano e, he aniani wale no na mea a pau. Lole mai la na alihikaua a nie na Adimarala o na aumoku a pau, maluna o ku onelii o ka moku aniaui, no ka maluiua ana i ka alia moana, muhope iho o ko !akou hoopukeh'iu anu inai, mailoko mai onu popilikia, oka holoaiu una i ku papa ku o kn hohonu.

A akoakoa ae la lokou a jmu.ma kn, pnp.ahele o ka uioku uniuui, me ka liauoli, ku mai la o kinikula iinu a o lakou a ]iane mai Ia i keia inau liuaolelo. Ua kuLieu aku nei au ia onkou a pau na aliliikaiui o kou mau puali koa, ma ua kaluia kaua ma ka aina, a me ouliou hoi na Aelimai'alu o ko'u mau [īuulikoa uio na ale o l<a inoana nei, e akoakoa mai kakon i ke;a hora auo, e haawi nku i na mahalo a me na hoomaikai ma ka inoa o Roselani kuu milimili, ka oluli hoi o na Poaiauu, no leona hoopakelo ana mai ia kakou iuai ka oliu lokoiuo 0 keia nioana hohonu. Ke ninau aku nti ati ia oukou, oole anei he niau alihikaua a mau Adiniurnla paha i nalowule/ Pane mai la lakou a pau, aolo hookahi i nalowale, eia no makou a pau, me na puali koa, o tia auuioku i poino akn. Ua makuiikau makou a pau e hooko aku 1 kau mau knuohn a puu e haawi niai ai. Lalau iho la ia i ka mea unna la, a nana ne la iluna pane aku ]a ia i na ulihikaua a ine na Adimnrala a jiau, e hoi uku a maluiia o ko lakou mau moku ilio, kauoha aku i ko onkou ina» kapena j akalii, e lawe lawe i ka lakou mau jiariunu liolomouna, a e hookele aku i ka moku ma ka ihu E E S, oia hoi Hikina Llikina Ueina, ke uianao nei au ma ke awukea no o ka la apopo e hookomo ni nu auinoku ma ko awa o ke aojiuni o Eiimni. E haawi una lioi kakou i kekahi ahauina nui malailu, no na [loiuo, a me ua inea a kakou i alo mai nei mu. keia alunui moanu, a 1110 ko kakou hoo[)akcleia ana- Maia anaina nui a hanohano e ike ai kakou i kekahi mea hou, o keia ka pau o ka'u mau olelo, 0 ke aloha no ko oukou a pau. Aole ī jxiv. 8(35" ī kn ki-.knhi.iku Ponkohi iho neī, Fel)eruuri ], ]>SS2, na hoopuka hon uku na Ilnuh.m iii K iwniiiui i nupepa Pnka La knluiu linia uniinua o ku puku knmo o ko l.ui'o Ilalo Ōih.in.i iiiii Alniiei Kulepu, 110 ka pomaikui oka lehulelm. E hoomuu uku uiio luua i ka hoopuku nna ia nupepa m-ihilo o ko l.iua inoa ponoi.