Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 35, 2 September 1882 — HE PANE LAULA. [ARTICLE]

HE PANE LAULA.

Ua lielulielu makou i ka uupopu a ke Kuliina lupikona o ka Poukolu ilio noi, nona na nianao alakui leliuleliu ano kohukolm ole, i haku ia e na peni Hohe i kana mai ka nui, ku niea lioi i lioikeia e kekahi leta iiaule i kakauia e ka hnnona a apoia ae e kekahi, e koi ana i ke Kuhina Kalaiaina e kakau i ma u manao pane ika " Pae Aijia " l'a liiki ia makou ke houhiulu ae i kuhi kaona u ka lakou moe nhane palaiialelo a pan runloko o keia manao. Ina ua haaivi pio niai k- Elele nu ka "pehu mahualiua ana o Ka Uila Haa«'ina o ke Kau Ahaolelo i hala iho nei," mamiili oka hano n ka liapa nui o na lunamakaainana, i hou ir. na iliu me na oihana, a " i hanai ai ia a hewa ka ivaha," alai!a,aole anei ua kupono ke kapa ana aku ia lakou he '' poo liakuhaka" a he poe kauo i ke aupuni i ka neneluo kaaie? Kemanaonei makou uajpololoi loa inakeu makeia. A i luiniu e akaka ai ka mana o ka makou olelo, ua lili anei na Lunaniakaainaua a kipaku ia makou mawaho o ka Hale Ahaolelo, e like me nu olelo hooholo i hanaia no kekahi mau nupepa e ae? Aole. Ua ae ko lakou naau i ko lakon hewa, a nolaila ua hookuu laelae lakou ia makou e kamailio ma ke akea o ko makou aina. He niū na uiea i koe e hiki ai ke kamailio maialo o keia kumu, aka, ke hoopokole nei makou moanei, a e hele akw ana makou imua. Malalo o ke poo "na hakuepa o ka nianao iuo," ua kapa mai ka Eklr he hoopunipuni makou no ke kamailio aiui no ke Kakauolelo akn Papa Ola, oia ka hunona a Kipikona no ka hoopiiia ana i $1.800 o ka makahiki. Ke hoike aku nei makou, ina aole makou i hoike o ka lahui i keia uku kiekie o ka h\mona, ina aole e hoike mni kn Elelp. Aka, i k» hoikeia ana aenei, ka lioouhiuhi mai nei hoi ia o ka Eh'īe. He hoopilimeaai maopopo u?aoli keia, aole i "al&kai ia eka noonoo «> l„h> nlohn is Hsrsit

Ua hiki auei i ka Elele ke 01010 mai e ao laelae aiia no kalaliui e \iku i 1.800 dala i kekahi hnole iio ka- makaliiki no kalii ninnawa" uuku wale no e lialawai ni kn Papa Ola, he hookahi a elua palia linlnuni nnii oka malnma, a me kokahi mau wnhi liaua e ao e iioopiha ai i na knuolia a kn Papn, n e hoi no oia o lawelawoika hapa uui o kona nmunV8 niii kana oilian ponoi ilio īuawalio'? Ke nolio pnnua noi o Uol. >J. H. Boy3 nink» keonii Knlaiaina mai ku horn 9 o ko ka!vnhittka a i ka luu'a 4 o lee aliiulii ua like nao kn ukume ko> u« hunona nei. I) ke Kakauolelo iioi oku Oihalia "Wui a mo Makeke, lee nolio nei oia mai kakiihinkn a po, he 1,000 dala wule no v> ka makaliiki. Aka, oka men pili i ko kuinuhinu, un hookiekie loa in ae Aolo anei keia lie lioike_ oiaio, ke hool;olo noi i) Ki[)ikona ī napuHĪ imi /'<» tie(ib<i [iilikino uwm iho P Aoho !eo | nana o hoole ka oiaio o ke'ia. A no kn hiki ole i ka Eh'ie ke kniua- | ilio palo~Tue ku poluloi nT>inio, i ku n\-.\- [ kou mau kukulu manno anu o ka ])iilo j i lialn, nlaila, tui ]«ivo aela oia e ulniki i ka oiwa o na kiuiawai he umi o ko Akna. "Mai lioike hoopunipuni oe i moa o hewn ai kou hoalaunii,"ma kn olelo aua, na kuai ia ka nupepa Ko Hnwa'ii Pne Ainn. Inn aole o hiki ika peni o kekalii o nn linia hookolo o uu pepa la, ke hilūiai i ko makou hot>le nna ;tku aole lie oiaio o ia lono ua kuai ia, lieaha koua niea i hele ole ai i ka Imke Kakn\i Kope aupuiii e nunani? Ke hoike aku nei makou i kn lulmi, aole | he puu ilala nana e kuai i ko ka i'ae Aiiia kalaiinanno kuokoa a wiwo ole nnn uo ku pomaikai o konu aina e o uei i ka iuoa a me ka lioloniua o kona Inhui ili hookahi. Aole mnkou i kuinakniu i ko makou laliui mauiua aenei, aole lioi i ae ko makou puuwai aloha ainu, i kela aina palahalaha o ko kakou noho nlii, o like la mo kn bosi o ka Elele. Ile mea liiki ole ina kaula hoomoeīuoo uhnno akun uuihi pili, o ka Eleīo ko wanana mai e make aaa ka makou pepa, iio ka men, ko nolio īuana nei ka Pao Aina mawaeua o kona one oiwi, a ko lioluhelu iu nei in e na ano lahni •vaihoolu\i like oleo keia Paeainn. TJa piuiia ka aina i kona kaulane no ka wiwo ole i ke kumailio ana no ka j>ono ona uiakaainana. O ka makou mea i ike a e hoomanao nei, o Kipikona kn inea i hoala i ka JSv Hou a inake, a o Makiui ka mea nana i hookele i ke Au Okoa a paualio mai la. O Kawaimii kai noho loilii me ke Kuokoa, a oia ke ola mau loa nei. A o Kawainui ka meanaiia i kukulu ika nupepa nana e hea uei i keia pae inoku, a e lilo anu ia i mea na ko kakou lianauna hope e lieluhelu ai, a e ola mau auanei ka inoa o Kawainui maloko o ka moolelo o Hawaii nei i na wa a pau. E ka peni e hooi i kou oioi. K ka lahui, e makee i kou aiua.