Ko Hawaii Pae Aina, Volume VII, Number 12, 22 March 1884 — ANOAI KOHALA NEI I LOAA A I IKEIA E KAMAHELE. [ARTICLE]

ANOAI KOHALA NEI I LOAA A I IKEIA E KAMAHELE.

I "Ko Hawaīi Pa.e Aina, a me ta&ftooponopono, Aloha oe:— i oli e Loike ae i na anoai o Kohahyi ima ke akea 3 na mea hoi a kauMiĒ khaaliaa nei i ike ai ma ka ainaT"n§i »ni apaapaa" o Koliala nei. Hejmj | wāiwai nui keia, lie nui na a ī&e aīahao e la>ve ana Ina na r tis'ana mai kalii loihiai. kah*Mml ~a ua lioopokole ia ka loa e 'kā o ke Alii S. G, Waila, a e hue 1 ko g\tla a me ke ilala mai kp. hana mai o ka poe nana e . fifci iko kakou waihona auI tla lion o ka lae o ka poe lianS» o ka waiwai i luna o ! keia ayali kke neouoo aku -o HalwaSi"wilß'o ka anemoku kaulana <? Amer&£ kahi 1 ike. mii ia ai ka poai | ana S u^a 'oko mai o ka oka "Makani apaaI ī ike ai, nui kakou ina wa a pau, o Iko Bliltjpb nei Lulu Mahina hou ka oi, Ua ike maka iho nei kamalaea, o ke an&ina pule o tIoi« IMpii Sftbatī elua iho nei o Mara--1 ki, Mwa loa. Ama ka hoomaopopo ele, iua e pakahi ia&e kai nak* noho, e pau e ana ka helu-! na ou| K&liaka, a koe na uoho. Aka> i ika ke Akua, ua loaa ia «MĪn«2pĀlki kakaikahi na dala he 1371 i&e ?i>lEe&£ta, ame na dala o ke kn!a pu ia me keia lulu ann, ua | oi akuffpah« mamua oka iwakaluā ia : mm* A maloko mai hoi o ka haiolelo 4 i.Jka makua K. Bona, ua niuau m*k auUea la na hoahauau o Ko-' tola i keia wa ? He ninau keia no Jk& oka makua 110 ke kamahao oke knknikaln ana o ke anaina pule, ka mea' fvapai o Hawaii maluna o ke ka- 1 I«ma kiekie loa, aole me ka paila oke ■ ahua <> kjj waiwai i haaheo ai oe i mua 0 najaupuiii dala nui a pau o ke ao nei,' e hiki ai i ka nui o ke dala ke kuai aku 1 mah mokn kau mo na lako a paū e pono fti ke kawa aku, aka, ua haaheo oe e Hawnii 110 ka pono, ka.mana a me ka maluhia oke Akua ma ka lani, kahi a ka M6i Kamehameha 111, me na hai-' pnle fhoopii aku ai, ua loaa mai a ke' beah«> nei ka aina i kela mau hua o ko 1 kakwl hale kau kanawai o ko kakou ain* makuahine ame ka puuwai ona moopiina aloha a lakou e ola nei, oia iho iīia, "Ua mau ke ea oka aina i ka E haohao ana paha kela me ke»a peā ou e Hawaii, mai ka hikina a ke komohana 110 ka nalo honua ana ona kaaaka o keia aina. Ae, e loaa ana ia onkon kalii ai kanaka iloko o na tr?nuhi lati mamane. m&o keia anoai 0 ua aina haaheo i ike iho nei, a ma keia anoiu.aiiauel e lo'aa ai" 'kaīii i nalo ai na 0 ua'aina nei u uuku ai ie anai hoikeia ma ka anoai maluna aeiiei' 3|ft-ke kakahiaka nui oke Sabati la 8 0 Maraki iho nei, ma Honomakau kahi a kou kamahele e iioho nei, ma kah* a ko'u makamaka i hoolauua mua ai, W, Kapaoua ame ke keouimana ame kana waliine, au e iiovHawaii I J ae Aina i noho loihi ma ko JUrkou aina Uaaheo, a nau i kuhikuhi kamaaitia, kipa mai, a pela au i ine «a hoaaioha a'u e noho pu (£» haaleie an i ko'u rumi moe ma kadbora 6 oke kakahiaka, a holo aku no kakh&lawai m% ka hale halawai ma J£*i»i, e pili kokoke mai ana i ka hale W&tofQ. o Hawi, oia hoi ka wili ko a aka, no ka hui anu a ke kei»«M> kakahiaka> ua ake au e like me lāHwā" Iko kaua alo qjii, o ke I>ola kope _m, «»06. e puiaelHua, ai, uolaila. aku au iluko o ka halo iu u kv--E&i' iho la » yuxu<ih&m hemo tfia kuhi o ku pakipa, komo mai . 4U& ukbki vmkitib \h<; ope pepa iua 5» oio*. <Auh lahu pa. j t k&i & M t/t*kb yak% <* <; uilOM aua j 1 i&k ■ ife Uinii & }U»% Um huke'( UU i*VU )l>;, I ( m m*M Uh buk*< U-. j um Vj» l k us.; , »?, 'i* l>il', f. vukw ' j & it pki<- «. %m 4.1 t• • ? h ht y.V.'. lvt *** kU'* lii.f iu<-*

ka no'a a kaliiko, oka pololei oke kolio una ika no ! a oia ke kumu 9 lilo ax leali pili ia'u, a pela no keia. I kuu ike ana i keia, ua pane koke aku au ina pake a me ka wahino, aole pono oukou ke hana i keia hana, 110 ka mea, he pili waiwai keia hana. Ia makou e kamailib ana no keia kue kanawai, paiie mai la na pske, ina he kanawai keia hana, no ke aha aole hana na makaī ame ka Iniia makaī o makou? Ua nui na kanākā pono o Kohala e hoike ana i ka pono ole o keia hana ana a na hooko anpuni ma keia aina. 'Ke hoomanao nei pala oukou i kela haiolelo a ke kaliu o Kaumakāpilī, a PWipi no ia: "O ka mea hoole ika ke alii, hoole oia ika ke Akua." NoInila, ina hoole lattfa nei ī Jko ike alii laakemake, oka maluhia oka aina ka uiea e mau ai ka pono, aka hookuu wale no ns makai ame ka luna makai i ka hewa a komo pu no e hana, alaila, ke hoole nei na kanaka iko ke Akua īaakemake, oia ka mnluhia. jyui ka wawa la no Kohala nei, no ka nui o ka poe puhi opiuma a me ka poe pill wai_ wai e hana ana Ika la Sabati, a nulaila ke kumu i mehameha ai ka luakini o lole i kanaka ole, Ke hele iiei iia pake ma na kauhale e kuai ai i keia mau pepa, ake ku aku nei na kanaka pono u Kohaia nei a nana adku i ka hana a keia poe a kakou e uku nei i ke dala. Heaha ka pono oke dala a kakou e nku nei? E kiola anei kakou, aole anei makemake e puai mai ka waiwai mai ka hana pono mai? Oke au anei keia oka paewaewa ona hana mai ua hookele aupuni m&i, mai !un;i a i lalo liīo © uhaai ai, a e hooko 010 ia ai ka uiana oJn> kanawai a ka luhui e hoouna nei i kela & i keia elua makahiki. Owau no o kou haahaa a kamahele hoolohe. W. H. Kahcmokc. Hoaomakau, Kohala Mar. 13, l«Si.