Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 36, 5 September 1885 — HE MOOLELO KAAO NO KALE KEOKI, Ke Keiki Ilihune o na Waoakua o Suedena. KA MEA I KAPAIA Ka Moi o na Medala Kila A o ka mea hoi i hele a kau i ka Noho Moi o Pelekane. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KALE KEOKI, Ke Keiki Ilihune o na Waoakua o Suedena. KA MEA I KAPAIA Ka Moi o na Medala Kila A o ka mea hoi i hele a kau i ka Noho Moi o Pelekane.

■ Hehi m ■ \ OLAILA I keia wu e mako aim au Hī eia ka'u kauoha Ia oe, ooe ka liooikuu mau lua huna he 42, a ua pono lakou ina waiwai o kela a keia auo, nolaila oia mau waiwai a nou ia, a iua oe e makeinake e kii, e liolo oe maluna o kou mau 1110■u a liiki 1 Heleue, alaila pii oe i uka koua mau kuahiwi, ahiki roa na pali o ua mau kuahiwi ala, alaila e &e oe a nana i kekahi kualapa nui, e pii aku oe ilaila a ma ka huku ■ luxia loa oua pali ala, e nana iho oe o kekahi kipapali a e ike 110 oe pam hao ka mea e paa ala, aiawa | Hw«hd ae ai o Lioua iko ki mai koua ' H.l ao a haa\vi mai la ia Kale Keoki, a Hopu aku la no hoi kein. ■ Paue hou mai la o Liona, ke kokoke m&i nei ka make i mua o'u, eia wano k&'u, e hoomoe pu ia au me kuu raakalua t oiai he hooilina keia mai oiau kupui a mai, a e kauu maikai aua mauao au, o wau no kokakala hala ou ma koia cus aku, hou aku la oia ia Kale Keoki, e anei oe e hookuu mai i kau waī aoi stu »v »v> - no ka'u mau hana iuo iaiB. Hua ae koke aku la o Kale Keeki, a koke ia aku la ka Ui Losehils, maOflwa ole ua hiki aku la oia i Huh o Lioua, ia manawa i hele mai ai Hlīou& a ku iho la i mua o ka Ui LoHhila. kukuli iho la 3 a paue mai la: E mai oe ia'u no ka mea, ua hana aku au īa oe, nolaila mamua o H' U make aua e kala mua m ? ū oe ia'n ai au ke hele nku. aku ia ka Ui Losehi!n, o kala ana auia oe me ka manao maikai, ka pau ana no oua olelo a k.i Ui ua ike ia aku la ka hehee ana o Liona a waiho aua i ka honua, a aku la ke ahe o Liona a waiho iho H i ke kino, Hl ka ike aiia o Kale Ke-oki ua make hoa paio ua kauoha aku la oia 1 mm ukali, e hapaiia ke kino mao Lioua iloko oka Halealii, a huli aku la lakou no ka Halealii, aia nei no e hoi aua ma ke alanui, ua Hue aku la o Kale Keoei, e kuu wahiH e makemake ana au e hoohanohano Hta hoolewa aua oke kino make o Liaku la kana wahine, e kuu ha--oka mea i holo i kou manao oia mea e hana ai, no ka mea aole o'u a me na makua o kaua, Pane B(a l a o Kale Keoki, no ko'u manao aia oukou a lohe mua ka poe nona kuleana alaila pono. Hl ka hiki ana aku o laua nei i ka Haua hoouna loa aku la oia i kekaukali ona ia Petero ka Nui e hele 1 mua ona i emo ua hiki mai la o Petero HNuiimuaokc.edu opio, pane aku ke alii opio, i kauoha aku nei au ia e hele mai e nooneo pu kaua ina lea e pojio ai no ka hoolewa ana ia s ua manao au e kukala aku i ke 1 e hooiewa ana ke kino make o mahope iho o ka hala ana o na eiua mai keia la aku. a e komo pa p Pelekane eo ke kanikau iio Liona, a e hoohalike iaia me iaea la he keiki alii ia no Pelekane a e kuaUauiiiīi w niakaainana, ua La i&kou ft pau e komo ae i ka hoooke alii Lioaa, a e komo iia a!ii a me na mahele naita, a e komo Qte jj& kuhiiia na ® ka poe koikoi oka aina a rae na a p&a <, f-ke sca e kOffio bthp aiui o Petero ka i ' 6. k/uh hake as ka kaia oi« i k^*

ia mau kauoha, s i k% lohe ana o na mea a pau, ua nui ko lakou mahalo no ke alii opio no kona hapai ana i ka ha* na e like ine keia, aole paha ha lioa paio e like me keia ka hoohanohaniia 0 kona hoa paio, e like me Kale Eeoki i'- Liona, a he mea maikai ia i ka manao o na makaainana, a o ka hana kaulana ia a Kale Keoki i hana ai ma ke aupuni o Pelekane a puni, I ka ana o ka la e hoolewa ia ai o Liona 11« ka& pono ana ae 1 ka hora eiwā, na ike ia aka la na hae o tm pfthu hae e hapa mai aua a ike pu ia aku la no hoi ke kulauakauhale e mai aua me ke kaiiikau a e luLiehu ana hoi na puoa me na kahaka»! h;. . e'eele he "ni uo Liona. I ka hiki pono RDa ae j jj ora ua ike ia aku lā na mahele Naita e puka mai ana mai na Papu mai, ine ko lakou man aahu piha, aole i 'liuliu iho ua puka mai la na Ilamnku o ka la a hoonohonoho mai la i ka huakai, a i ka nana aku i ka huakai hoo!eva, aole kekahi hoelewa o na alii nui o Pelekane i like aku me keia hoolewa, i ka ma kaukau ana o ka huakai, ua puka mai la ka pahu o Liona a kau i luna o ke kaa, a puka pu m&Ha me ka Moi Kini Keoki, a mahope mai 110 hoi ona na alii opio me ko lana mau nkali a kau ana i ko lana kaa, a ur lilo ka hoopo nopono ana o ka huakai ia Petero ka Nni, n penei ka hoonohonoho aua o ka hnakai; Na haumana kula mamua me ka !a kou mau kumu, mahope aku kekahi hapa o na makaainana, mahope aku na hui o kela a me keia ano, mahope iho ua poe koikoi o ka aina, mahope iho, na mnhelē naila ki\ mnn, a o ka Moi Kini Keoki r.k\i, ka pahu kupa pnn nku o Lionn, na a!ii opio aku me kona mau nkali, ka puali naita aku o ke alii opio, na keiki alii aku o ke au pnni, na Balona aku na hmakanawai — &utun ks mua a.nie kv Kōena ? na makaainana. I ka hnakai e kai nei no ka hale ln? { aa nui ka mahalo o ua makaikai i ka huakai hooiewa o Liona kona enemi ōiakawelawela, a la lakou pomaikai kakou i ka loaa'ana o ko ka koxt alii oluoiu. ; I ka hnakai © kokoke akn aua i ka hale lua, ka ilina hoi e waiho aku ai o be kino make o Liona, a o ka manawa do ift i uhi paapu ae ai o kekahi ao nui i ka maka o ka la, a nalowale ka la i na ao nei, a ia manawa no i huli like &e ai na mea a pau a n&na like ae la i luna i ke kumu i paa ai ka mafea o ka la. a oiai lakou e nana pono ana, ua ike aku la lakou i ke a-ka o Liona e kau mai ana iloko o ke ao, a iae he mea la e nana pono ibfb ana kona mau maka maluna o ke keiki alii Kale Ke oki. " I*ja mea a pau e lilo nei i ka nana i ua kii nei, e hoohalike ana hoi e like me ke kii o Liona e waiho ana īluna o ke pakaukau i kona wa ī make ai, a 0 ka manao o na mea a pau, e ola hou mai ana o Liona a e lilo ana paha oia 1 kupua, a e poino paha auanei ko ka kou alii opio, nolaila, us hele aku la kekahi o na makaainana a pane aka, e ko makou alii, ua mnnao wale kou mau makaainana e ola hou ana o Li ona. I ka lohe ana o Kale Keoki, i keia mau olelo a kona mau makaainana, ua pane aku la oia, e na makaainana o ke alii, mai makau oukou no ia -mau hoa ilona, no ka mea aoie paha oia e hana ino mai ana ia'u, oiai ua kamailio mai oia ia'u aoie oia e haliu kue mai ana ia'u, no ka mea, ua hoolilo mai oiā i keiki au nana, nolaila mai hopohopo oukou no ia mea. Ho keia mau mea i puka aku mai ka waha ae o Kale Ke oki, ua emi pu iho la ka manao o na j makaainana, a hoohiki loa aku la lakou j i ka lua kupapau o LioneI ka hiki ana aku o ka pahu kupapau o Liona i ka lua ua leie like iho la na mea a pau i lalo a hoopuni ae la i ka iua o Liona, a hoomaka aku Ia ke ka huna paie e pule, a i ka pau ana o ka aa hana, ua iiele aku k o Kale Keoki ma kahi e waiho aua ka paha o hi ona, ku iho la oia a kaiaailio iho 1&, B Lioua e, ke waiho nm au i k/ja kmo ma k& iiina em ahi aai o Peiekaae nei, a o teu mau hmm ino i hun* mm ai maluaa o'a i m l* i aui m la maho pe, n& IMo l* mau h*aa i kia hooua* m'g ē iii. ooi w kew so. &

ha r u e malamaTLa maluhia o kou kino lepo e likq me ka malamaia ana o na alii nui o Pelekane nei, ake noho nei oe ma kqu hale lua e'u i hoomakaukau ai me ka hanohano uni, nolaila e like me ka nui o ko'u lokomaikai, pela no hoi oe e nana mai ai ia'u, aloha oeI ka nalo ana oke kme o Liona, ua huli hoi aku la ka hu&kai no ko kulanakaahale alii, aj ko lakou hiki ana at -u ; i ka pa alii, ua aku la ka Moi me ka leo nm, qpa aiu ama na makaainana, ke hai aku nei au ia ou kou, e pahola aku ana au he ahaaina hauoli a hoalohaloha i ke Akua no Ko na malama ana mai i ko ola o ko kakou alii opio mai na poino mai lie nui. Aoieipau.