Ko Hawaii Pae Aina, Volume XII, Number 24, 15 June 1889 — HE MOOLELO NO RUSINIA KA NANI. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO RUSINIA KA NANI.

Ke Kaikamahine Holo Lio k'aulana o ; na Hilana o Wale—Ka mea hoi i kapaia ka Makani Puahiohi o ke Kuluaumoe—Ka mea nana i hopu pio i ku Naita Komiano, ka Haku o na Powa o E aropa—Ka mea hoi i kapa iaia iho ka Olali o na Pali Eiwa y Helu 56. He manao no hoi ko'u e pii ae. Maka'u hoi au o haule mai. (O ke ano o kein ma ka unuhi pololei ana,) Ua makemake no ia no ke kaikamahine alii, aka, hilahila paha o hoole ia mu. Oiai oia i kiko aku ai no ka hope loa o kana mau lalani kakau, aia hoi, iho ana kekahi lima maluna iho o ko* na poohiwi, a paa pu aku la ma ka pulima o Woka Eare, me ke kakau ana aku i kekahi mau lalani malalo iho me ke komo pono'i o Woka Kai-e, (a e heluhelu ia penei.) "E pii no oe" "Mai maka'u" (O ke ano o keia) "E loaa no ia oe, aole e hoole ia. Oke kaikamahme alii no ka mea nona ua lima la, a " nana kela mau lalani kakau malalo iho. Aia kekahi poe o na keikialii majiope oko laua meiieu kahi i hoomakakiu ai, a e kiei mai ana lakou ma ka puka o ua rumi 'la me na maka inaina no ka lilo o ka ulua i ke keiki o na Hilana, uia he nui wale o na lima e umii |pfkaika ana maluna o nā poohiwi o Woka Rare na ia mea i hoohuli ae iaia, a nana ae la i ka poe nona ua mau lima 'la, aia hoi, he heluna nui o na keikialii e kuku ana mr\hope o laua. O ka'u no ia i kamailio mua aku ai ia oe "E hiki io mai ana no ka ua"

(wahi ana i hawanawana iho ai ma na pepeiao o ke kaikamaliine alii.) E ka lapuwale nui, a e ka aealiaukae oiaio, e liookaawale-koke ia olua, a e haalele koke iho i ka Anemoku nei pela wale no e kaawale aku ai ka pili kia mai a olua aku, oiai, aia ko olua mau ola ma ka poho oko makou mau lima, wahi a kekahi o na keikialii i pane mai ai, a oia no paha ka oi loa aku oka hooha'i me kona manao ua komo iki kekahi manao iloko oka puuwai o te kaikamahine noua. Eka poe hilahila ole, lie poe kipi maopopo oukou, ia'u a me ka nohoalii ake lawe nei oukou i ka hanohano o ko'u la mii a hehi malalo o ko oukou mau kapuai, (wahi ake kaikamahine alii i pane aku ai.) Kuhikuhi!! "E moni" a mai hoao e lu-ai hou mai i kena mauhuaolelo ino, i -ua like keua mau huaolelo me ka popolepo e paki mai ana i ko makou mau maka, Aole i komo iloko o ko'u puuwai ka hali'a ana uo kekahi o oukou, nia au me ia, nana wau, noua keia puuwai, no ka w*a mau loa. Ia manawa no i lelo koke mai ai na keikialii maluna o Woka Rare, aia hoi K)ce kaikamahine alīi ke uwno 'la mawaBPena o lakou, aka, mo ka hikiwawe i HR<lalau aku ai o W oka luu'O i ke kaikaP maliiuo alii a kiloi ao la ia'a mahope r ' ona. ina ke kihi o ka rumi, a ke ku la £' oia imua o lakou me he Liona 'la, ako paio la me ka wiwoole, e uuu ana ka hema ae kiloi ana ka akau, ao lu, hele]..i aua in lakou iluna o ka papahele o ua rumi la, ua liko lakou imua o ka Kaita opiii o na llilana iue he lau maloo la no kekahi kumulaau e lu helelei ia ana e ka makani nui Aia hoi o Babela de Moonlight ke ulupa mai la 5 a ko kauiu mai !a i na > poo oka poo mai mawnho. ake waele mai la oia i kona alanui me ka puahi uui, a liiki i kona hui ana me kona haku. Ua pau 11 a uiho, ua puu r.a maka, ua kapakahi ka auwao, ua upepo na ihu, « o hilihili aua ko koko ma o « laaauei oua rumi 'la, a pola no hoi iuaw aho ma\ aolo mo ka oi o na moa kaua, aka m? na puupmi Hma wikani iaua i Uana'i kalopaa ai ia lakou.

Oka poe a pati i naanao ai e kipi, aole hookahi o lakou i nele me na liaawina oke alina e kau ana maluna o lakou. īioko n a-lnka e cfti, aia }jo iinpalua o na keikiiilii e ku imua maka wale aku ana no, me ka maopopo mua ole ia lakou ko kumn o keia hau- ' naele, aka, i ko lakou lolie pono ana, jua hooili aku la lakou iko lakou mau ahewa ana a pau maluna o na keikialii [ ko lakou mati hoa pono'i ma fce ano he [kipi, malalo o ke kumu he lili maopoI po ī ke kaikamahine alii. E Mr. Lutanela, o ko'u mea no ia i kauoha aku ai ia oe, e maki mai i pualikoai ka Anemoku nei. Ua manao mua no au, e hana ana kekahi poe i kekahi hanaino ekaeka loa, a he mea hoi e waia ai ka nolioalii, nolaila, e hopu ak iia lakou a e hoopaa aku ia lakou ma kahi paa, ana ke kanawai e iko lakou hewa, "Ololaika" wahi a ka Lutanela. Aia he elua mau lio i pae mai ma kahakai o ka Anemoku, a ke holo mai la laua me ka puahi nui, oiai ke aluka e lulumi ana i ka wa a na opiō e hanai kualapaa ana ia lakou, ae puhee liilii ana ka lehulehu ma-o a maanei no ka maka'u o paluhe mai i na kapuai o ua mau lio 'la, ama ka aoao o na opio laua i ku iho ai. Aole keia he mau lio e, aka, o na lio no ia o Woka Rare ma, oiai o Babela de Mooniight eku ana ma ka ae kai, ua haawi aku Ia oia i kekahi hokio kani kapalili mailoko aku o kana ole dala. Au* lohe koke mai la no ko laua mau lio, oiai laua e kali hoomanawanui mai ana iluna ka uwapo ma kahi no a laua i haalele aku ai, no ka mea ona lio e like me ia ke ano, ua maa lakou ika leo ona ole a me ka uina poha o ka welelau o na huma, a e hiki ia lakou ke hookolo ma ka meheu o ko lakou mau haku me he īlio 7 la,oiai, ua hoomaa ia lakou ma ia mau hana.

Iko laua lohe ana ika leo kapalili 0 ka ole, ua hoomaka koke mai la laua ea u iloko oka wai me ka hoomanawanui, a pae maalahi mai la ilunao ka Anemoku, a e hookolo ana hoi ua mau lio la ma kahi a ka ole e kani hoomau ana, oiai aia no o Babela de Moonlight ke paa la i ka ole ma kona lima hemā me ka hookani mau ana, me kona lima akau a me kona mau kapuai wawae ia e paluku nei ika poe a pau e ake'ake'a mai ana mamiia ona. Ua hiki mai la olua ika wa pono a maua i manao ai e hoohana aku ia olua ina e ala ku'e hou ia mai ana ko olua mau haku» wahi a Woka Kare i pane ae ai. Iloko o keia haunaele nui, aole hookahi ola i hoopoino ia, aka o na alina wale no aka eha kai ike ia maluna o lakou. ; . Auwe!! E haalele mai ana ka paha olua ia'u e make ika eha lima ole a ke aloha, w r ahi a ua kaikamahine alii 'la i pane mai ai, oiai o Woka Eare ma e kau ana maluna oko laua mau lio. Ua lawa o« ma kou maii aoao a pau me na koa e hiki ai ke malama i kou maluhia, aka, o maua, he elua pakahi wale ilio no o maua mau wahi koa, oia no ka akau a me ka hema. A e hoomanao oe, aia ma na paia o kou hale aniani kekahi mau hna palapnla i kakau ia me ko'u komo pono'i a i sila ia hoi me ko kaua mau pulima he hoike ois,o i mawaena o kaua, a lie herita hoopaa hoi uo ka wa e liiki mai ana, nolaila, o hoomanao oe, aia no ho manawa ma keia mua koke iho, o hui hou no kaua. • Na ia inau huaololo innikni " i puka aku mai ka waha aku o Woka I\are i hoolana nmlio aku ika puuwai o ko kaiknmahine alii, (a wahi ana i puana a e ai.) "He oiaio lioi ia" ke hooko hoi oe ika inoa a kou lima i hana ai, aka hoi, a lie palau kena mau olelo, ehia ka hoi mea aloha owau. <Milo holookoa ana au i moa ho'a'a ma koia ilihoīiua. Mo ho pua k i oili aku mai ke kakaka aku a ka moa |>aua inia, pela okoa iho la uo ua mau opio la i maalo liikiwawe aku ai, a nalowalo akn la ma ke alanui a na koa i maki mai ai no ka Anomoku. He kou ko laua ona lio a ka holo nui wa!o i iko ia i wahi a ka Iphnlohn 1 pnana aoai > i £*u,