Ko Hawaii Pae Aina, Volume XII, Number 52, 28 December 1889 — NA KAMAHELE IA MAUI HIKINA, KA IKE ANA I NA PALI HAULIULI O KOOLAU, A ME KA HIKI HOU ANA I KA HOME. [ARTICLE]

NA KAMAHELE IA MAUI HIKINA, KA IKE ANA I NA PALI HAULIULI O KOOLAU, A ME KA HIKI HOU ANA I KA HOME.

I Ko Hawaii Pae Aina, . Aloha oe: — Eae mai oe ia'u i kau wahi kowa oko a mau keena waipahe, no kekahi mau wahi i ike ia o kahi a kou Luna Hooponopono i pii ae ai a lilo ka noho Lunamakaamana o Haoama ke kau o o na makahiki 1887—1888. Ua haalele au i ko'u wahi noho ma Olowalu i ka la 27 o Ni>vernsb \ i hala me ko'u hoā pu o ka hana a ka Haku ma ka Ekaleaia o Kaanapali, oia o Rev. J K Hihio, a moe ma ka home noho o Moae Naaieono, ma Kamehame, Kala. Poaha la 28, haaīēle ia laila, a kipa ma*kabi o Pake, ma Kamaole, a hookipa la e ka makamaka maikai o Kina, mai kekahi leta mai nae mai ke Kahu Ekaleaia mai o Lahaina, me kekahi nmu dala mai nana mai ia Kev. A Pali mai. Aohe mea hoohalahala i na hookipa ana ake keik! o Kina, a me na hoonanea ana. O ka pilikia o Knla ma ia mau la, oka nele i ka wai ole, aohe na, aa make na holoholona a kekahi poe. O ka ohana o Akiona, na hoi i kiahakai i kahi nūi oka wai kai. Haalele ia Kamaole no Kaupo, i ka ua Pee pa Pohaka. He nai nā pohaka ma ka alanai o Kanaio a hiki i Lualailua, a pela no hoi me Kahikinui, k'ahi' aooa'keia hooheno a Pamano

• Uliuli kai paliJo Kahikinai Kokoio mai ka oba ehe iho. Ua kahiknhi mai ko'o hoahele i ke aūa kahi i hanai ia'i o Pamano, aia ma aka koke iho no oke alanui 1 Kanaio, ma kai pono mai o kaahale. He ano aooano kona'maa paia pohaka poalinli ke naoa.aka, e moe loihi ana i.. kai. Ma Lualailaa, haalele mai la ba malamalama o ki la, a nane aku la i ka malamalama oka mahina, a ma ka hora 12 o ua po la, h'.ki aka la i Kanpo, ma ka bome noho o Mr. Heary, ka makai o'ia apana. O ka haku wahine wale no ko ka hale ame ka ohana, a aa ' hāla kela ika malama i ka mainhia o ka apana o Kipahalu ma ka ii» 28, Ua hoomaha na malihioi kaahele ma ka Poalima. He ano maikai no ka walho ana o ka aiaa o Kanpo, e haapa ana to aa keiki kapa o ia aina i ka ai kanlana oia wahi he hooai. ' - | Poaono 30, haalele ia Kaupo, no Ki- I pahula i ka makani Kaili Aloha. Ua ike ina pali kaalana o Kalepa me Lelekea, a me kaala ohia ai' kahi a Mr Kakani i haka ai i kaoa mele Hawaii J | Ke aaku oei ka ihuo Kaala i ke &ai Ka hai pn ana me ka Kev. JK losepa ' o Hana.

E kaii mai ftna oia ma Kakuiala, o ka hiki aku o koaa maa pokii. Ua luana, aa aloha, aa haaoli, a hoohiki loa i ka home o ua keiki Ja. He hale maikai i ko loeepa ma Kipahulu e ka nei, he palahalaha ke kahua o kahi kanaka. I £e ala oei ke ko ma kekahi mau eka ; aiaa, ke lahe la ka laa o na kalo ma na I loi mahi kalo, a he ola ka noho ana o | Kipahala ma ka nanea ana iho i kahi 0 ua keiki la. | Bab«fc? Dec 1, aa akoakoa bapa ae na ; hoah«nau o ka ekaleaia no ka ike ana 1 | ka Poni aoa i ko lakoa Haiolelo i | Kahanapule no ia ekaleaia a hoonoho 1 | Kaha, oia o J Azera, ma ka pau ana o 1 na hana Ku!a Sabati, ua malama ia' ka hana e Rey. J P Inaina, ka mea hsi i oa hiqaeni, pale a me helahela Baibala ma leaia, 53. Hoakaka o loBepa i ke aoaioa i ka mea e haoa ia Aoa i ua' la nei e na kahu ' hiki mai. tJa hai ia ka ōlelo e ReY, J K Hihio, ma ka mokuna maluna ae pauka 8 hapawaena. Mai iaia mai no ka nlnaninau i ka mei e hoonoho iaana i Kahu a me ka ninaa aoa i ka Ekalesi&. I" ke Kaha o Olowalu ka pule hoonoho aj me ka kau ana o na lima, Ka lima akau aloha ia Rev. J K loaepa, me na o)elo hoalohaloha, i ke Kahu o Olowalu ka olelo a'o i ka Eka!eBl», pule bookjiu i ke Kahu hoa Paa na haoa boi aka ke anaioa a hoopiha i na mea o ke kino uia ka lanai aUaaina lau hoia o na fcf-i--ki o Kipahulu, e uoho hoopouopouo ia aua e 5Tr. Hakuole, Pamaiaulu a ; me kaaa pili alo. Ua haawi au i ko'a mahalo i kokahi iiaole i koua lioom&niwanui aua a pau na hana u\h ke sufiaa pule ma ka luakini, a eia ka oia u<\ kekahi Luna o ua Ekaleaia nei. A ui nia Ualo pu aku uo ko'u aaau J a Kipahulu 1 ke kamoe maīkai aku o ka aina a tiai i ke kuahiwi, e uliali lipolipo Uu uahnk», a aohe mea maikai Jle oUila. : \ I)ec % haalele i» Kipah»Ya ka hi'n» nona na makani elua, he Mah<H*alUfla a me ke Kail{ Aloba, no Hana i ka TTa'

LHūihaahaa. M» fes hora 2 p m hehi, aka laiua keia aoao o Haua, oia o Maolea, he maikai wale do ka aina, ca piba ike ko mauka a makai o ke ala nai. A i ke kau ponb aoa aku : ilana o Puoiki, e waiho molale mai atia o. Mokae ilalo me na hale, a e haioi mai ana ka puka nahio ka hale Wili, a ke alawa ae inka he nani wale no, a e bti mai ana hoi ka puu o Kaiwiopele me he papale-kikōi la ma"mua7 a e waiHo kaono mai ana o Hamoa ame Pohele,' ano laua keia mau haa meie a ka poe kahiko, Ike oe i ka ipu huailaa o Hamoa Ahd kapeke i ka nalu o Puhele. Ma oaka o Kaiwiopele, kuhikohi mai la ko'u mau Uoaheleia Kaihuakala keia wahi kaulana, Aia o Kaihuakala ke ku mai iuka i kela puu kiek.e la, a hoomappopo ibo la au ma uana aku ua paa oluna i ka ohu, Hoonuauao ae la au i keia mau olelo i ka poe kui. Malie o Maui .ke waiho Wale mai la o Kaihuakala 0 Kaūiki ka i kai 1 poia e ke kaī e. Aole i pau.