Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 19, 10 May 1890 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

Aohe kiuipopo ma ke kahua o Makiki i ka Poaouo i hala do ka ua.

O na hoi Hawaii a me Hoku na kabaen oke kahua o Makiki i keia auina la

ī ka la 20 aeoei o keia malama, o ku maī ai ka mokuahi lamasiro Maln. me na ! paahana lapana hou loa no Hawaii nei. ' Okala 24 aeheī o keia uoalama, ka lahauauoka Moiwahine Victoria o na 1 aupuni hui o Eaelani « me Irelani a Emeperese o loia.

'Ua loaa mai i ka Bat»ako o Bihopa Ma o keia kulanakauhale ma ka "Anstralia" o k» Poahma i hala, he $50.000 noa ka lelo Americ».

Mai lilo a piholo iloko oke kahawai o Waiawa ma Ewa i ka Poaono i hala, hei keiki Pakiki me elua iio, e ole na kanaka Hawaii pakele ai.

Ua hooaoa aka ka Hale Let« ma ka mokaahi ZealaD(iia 6 ka Poaono nei, hei 7.801 man leta ame 1378 mau nīdpepa no na aioa mamao,

Ua lilo mai ia Harry J. Agnew o Hpoolulu nei mamoa, ka aion hanei hploholoaa o Saūta Clsra V«lipy, Kaleponi, n_o_ke $30,000 ke kapukuai.

Oka hoopii koi ī ka waiwai io oka waiwai i lawe howa ia a Emma Nakoīna kpe ia S. K. Kupihea i mna oke kiare Hawaīi o Honolulo, na apono ia ka aoao pale.

iUs poina Ipa ie o Aiiueoe i na hor» laabia o kona la Sabnti oiai oia e hula kui aoa īluna o ka papaaina ma Waimanalo i ka uo Poaouo, Aperila 26. Heaha la ia ?

Ke papa loa mai nei ka Papa Ola i ka hele i« apa oke alanui pali e hiki aku ai i Kalaupapa a maawe a'anui e ae paha e hiki aka ai ilaila eka poe e ae i-ae ole ia, a e hopu ia lakou ke loaa aku ma ia mau wahi.

Ua haaleie o Mr. Oharlps Wilcox o Ulupalnkua i kona noho kumukula olelo Beritania ana no ia wahi. a e holo GQ|ai aoa oia i Honolulu nei, ma ka paipai a kekahi poe o ba Aoao Lahui, e lilo i moho no ke kulaua Kekauolelo o ka Hale Ahaolelo.

I fe« po Poalima nei; iloko o na hora kupooli o kebabi mao mauowa Berit9oia, ua pakai iho lakoa i ka mea hoailooa kHoaaa baki o ka halekaai o Mr. Fraod Gertz ma Alanai Papu, a hopu iai, aka ma ka hoopooopono ana, aa ae īa iakoa e hana hou a kau mn kabi i kau mua ai.

īmua o ka Papa Nana o Koolau i ka Poakahi uei kahi 1 hookikina ai o Ailuene i kekahi maa hapauea e kpmo na inoa iloko oka poe koho. Aia iwaena o keia poe i hoohuahualau aku ai o Ailaene oo kana balcta e koho ai. pakike ia mai la oia, "o Kaulukou ka oaakou e koho ai, aole o oe." IJa niuiao »e la ka ihu o Aiiueue a hoi mai la » Honolulu nei me ka hilahila.

ka Buioa U'Poaouo nei i ku mai ai kji mokuahi mai na Pananiai oka Hema, me i ohua k»peame 102 uaau t jna ukaoa 4no keia a me 100 ohua kapena, 93 ohua a oie 750 maa toua ukaua no na ®i|Oa e. Ma ka hora 7;30 o la ahiahi no, ua holo loa aku oia uo KapaUkiko, me ka lawe pu aku u 2.5(W eke kopaa a ine l.t)00 ahui uiaia mai koia awa akn. i 1.,

|I»oko o keia mau la a ka pnowai eleel'e Buki a me kana mau liaua lokomo e 4ioioo wale nei ī ka Hon, Akoni Loke, ma kani mau nupopa a kan«> m*n haiolel» hailiili e lohe ia aiai nei ma o» pah Koolaa, aole i eeui iho ka nui o ka poe j p ma ke kanawai a m*ka poe kuoiioono mea h«toa oui i hele aoa i kona kesua eui ai i k<«n* umu oieuiao. Ho hoika ana ika hilinaiia a U, HawHii o kakou, a kuha liaalala ai * i U Sfeoai Ailut?u« Buki ninu hoiuoim» kumu ole.

| U* b«loh«tu o Ailueue i ko Kui o B reiiua, ksbi i paauaue ia ai o UH *kulu komiaiua h&ole e hooppuupouo ike aupuui ? īua aote i hMohe!» o Ailneue, soJe uo ia hWa, oiai ua ouuhi uisuawalea aku iaa k<|>u 1 >ke kī k* i ke auo o ko S|Maoa aupuui Aole kela o k|iu kuik&hi, uo ka uiea he aiapoho psu hiu pau ix>o k&u ia Ssimo& aa I|U*&u, kowo r i ke k»ua iae Qerw»ai>u iow «o!e f» kipaka eia mai oe •|« aloha ole o Aaserioa Huipuia ia Hawau nei. Oia auei kau haua aioha i kou aiua b«K»kuw® ««1» ? Aole pola i ka puawai elewe !

Aiia ma ka T1 >I( I? -wi ĪM* LnpMO n ke Aupuni, e <> w«le ia ai nti Paq ms k» nkn ole i na la a pau o ka bebedoma. koe oa Poapao me aa Sabfiti.

E tiku o 11, "W. B^bau*dt & Bod i ko lakou haieknai lole hon loa i keia miaa la akn, «ia wa b ike ai ka lehnlehu rka oaai o d& 1010 i wae paka ia no ko kakon Dei laakemake.

£ baawi aoa o Mr. Dilinahama i palapala holoholo Wale cqb ke k«a ahi o ke Alahao o Ewa, no eonō malama loihi, a ka mea e loaa a'i ka inoa knt)ono no ke knlanakaohale hon o Ewa.

Ua h ila akn i ke ala hoi ole mai, me ke alohi nni ia, ma Wailaka, Mani, 1 ka la 26 o Aperiia i hala, o Mr». Kahikoku Kijug, i ke 55 makahiki, hookaLi malama adi iki o kona ola ana. Aloha ia mekuahine.

E it» o Hnii. E. P. Baker, liope PeresideD» o ca Hai Hoomoe Waeaolelo Moana Pakipika Hawaii ke holo mai Dei ianei, no ka hoolala i ka mea e pono ni ka iaii aoa e loaa ka waeaolelo mae moana hou e upuia uku uoi e hoomoe.

Ua hauoli oiakou ika loha hoa ana mai, ua papahi hou ia afco nei ia kanaka ElaWaū a hoaioha oiaio o makou, Mr,-S. 11. Kalamakee o \¥aialna, e noho makna lioa no ka apana malana ne, no elna makahiki mai keia la 7 aka o Mei nei. .

Mamuli o fe« haālele wale ana inai o Mr. Chttrles Wilcas, pokii o Hon. R W Wiie ika Boho kamakulß haole an« oo Uiapalakua, no ke «luala i ka noho Kakauolelo o ka Ahaolelo, uft hnihoi īa i»ku o Mr. C Piioaia i k« ■Pottlun uei ma ia wahi.

I k« hor* II BW/ik9a Poalunnei.ua pahoin ia mfti eka 'L» ka Moiwahioe ia Lukaaela F;.W. Keupedy oka uioko kaaa Berit*ni& "Ohaaipioo," he anaiha noua e makana m»i ai i ka Ahahui Mooulu Lahui, ina d ila be 1150, oia hoi fea loaa o ka po hana lealea ma Hilo, a i hookaawalk ia no ka ahulmi hooulu lahui,

Ua hoolako ia, aanei ka Hale Hnna Hao o Honolulu nei me kanahīku kumamhlima mau ipu kukui nila, a i ka po Poakahi aku uei i hoao mua ia ai a ikeia ka holopouo. iiliiooua aku īiei, i db wa hana o ka po, aia na ha'ipu' kukui āila a me na ihoiho kuikui wale oo e hoomalauialama oioko o ka hale, aka ikeiawa.nakauilakah.ana.

Mahope iho o ka hora 9o ka ponei, ua kipu is o Kale Hflirama kahu kaa \ lio o ke 'Lii ka Moi, e kekahi Kilipaki \ o Lui ka inoa ma ka lanai ponoi o ka hale b noho nei o Kale mauka iho o ka pa alii. Ua komo ka poka ma ka opu a puka pu mahopo o ke kua, komo hou aku la ma ke paai oka puka 8 pa i ka i«au, Ua kiiia o Kauka Makalu, uu hele mai oia a ua kanalua ho ke ola. Ma ka hora 1:40 minute wanano nei, make aku la oia. Oke kumu o keia kipu, he wahine Kihpaki uoho hana no Kale a i makemake keia Kilipaki e hoowalewale. Ua holo aku ka powa a nalowale ahiki i keia wa.