Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIV, Number 6, 7 February 1891 — He Moolelo NO WALAKA RALE KA Ilio Ahiu o na Kualono A I OLE Ka Hiena Opio na Hilana. [ARTICLE]

He Moolelo NO WALAKA RALE KA Ilio Ahiu o na Kualono A I OLE Ka Hiena Opio na Hilana.

O keia man olelo hopiana hope a ke keikialii Walaka Rare, p&nai ia »e ena leo Jioro o kona pow nait* me ke k- hoahoa po ana ae—E ola ka nait% o ka aahu n)aūla J .Bluil& hoomau akq la lakeu i ka m&ki aha imaa i'oko kā poali melalo o na al&kai gna n ke keikialii Walaka Rare ame ka malaaialama o eb hoku o ka lam',

Onah; ra moiehulelia oka weheua kaiao oiu ki wa a ke keikialii Walaka Eare a me kona mau nfita i haaheo ae &i eaulaaa o ka lepo o j o'Cama bfi'elana, a ia wa hookwhi no boi i lawai mai ai me ko len>i ike na puu«hi lamalem t, o ū<T pa«.li hoomoana u na aoao elan, a oia ka na kei kialii la i holi hoa ae &i maluna o kona m&u naita a luai eka la i keia maa olelo:

E na naita—ko'u poe hoalona maiuna o keia kahua, auo ua hoea mai kakou ika hopeua oka kakou huakai ae na nftita e haawi aka i ko oakou nana pouo ana maluna o kela mau pua ahi e a aoai 1% i kahi a e haomanao iho oukou e o'u mau hoa i alo mai nei i ke «nu a me ka wela, i mua oko lakoa malamalama au e lawe aku ai ia oukou a hoike aku ina enemi na kakou e hoolilo i ko l&koa malamalama 1 mea ole. A—e na nkita—Ua lawii kn kskou huakai maki aao e Lwawi ina h'wmeha aea no ko oakou a hiki ikawa au e hou aku ai i ko kauoha.

Me keia mau olelo a ke alii opio lawe ae la kona mau nsiti i na minote oka hnomalia ana, hmawi aku Ia i ko lakou mau lio ao k<* ai weuweu aua akila haule eku Ia I'ikou hoomsha hoo maha ina īuhi oko l ikeu mau kine uo keia Laokei an.ki me ka lieomahn ole.

I ka w«he »na mai o ke o ka m&iamalama a hohola ae la na eheu olioolino oka ta malua* o ka olaua aina o Oam«berelsiiH, kahi iioi ona haoa wetiw6ti e hoe \ uiai aua iloko o na <niuate pokole, aia Lt ī uh ha&wi liou ae la ua alii opio ls i ke kanoha i koua «aaau nsita so k« maki aiia t;ku iuiua i loaa ai ia lakon he k«hua hooluolu ku poao e hooiūoana iho ai.

E like me ko kouoha. pela ua naiin i hooko aku ai, auo na mirut-e p kole afa lakou e »ca imua u-o ka ma li©, oiai ka lee u n» pukuuiihi « paapama an* m«> ki ikaika ko la koa mau poka wela * hihio heie aua Uokp o ka lewa uuvt, aUiU o hoooianHO iho k&a* e k» bslath>ta» «ā ® « kft kaaa a>aws«>ua o ilh a nie t)a ]rol«ui kipt « kue maluhii.

Oiai ke koikisUi o Walaka a me koua aiau ta\ti e uiaki aku imua m«i ka sote loa ; hav.t,> hope ua alii opio ia i k& haawi aua i ua kanoha i kooa m&u uaiti i p&lele ai tsk u i ua e hihio hete auu ma kel* a m<> wahi, a iioko o ulia p ikaliki, ua |akole uiAhuu.ehuuc iho k ua

keikialii I» ame kon» man naitH tuai hlo i luahi na poka pukuniaki pnlao alelo. .

Memali o kei» pakeie mahenehape ana ona keikialii la a me koōa in iu isaita, na lawe hou ae la ia he alahele okoa, a maki aku Ia i kona_pnali-utiti

awiwT a makahi he elua 'ioile ba muaaao mai ke kahua eni.onā |mai-D ka hooiii kaua malaila. i hoomoana iho si ka poali nßita o ua keikialii jK o ka nwdhi paoda,

Oiai ua nait* e hoomaha ana, h&awi mai la ko lakou alii opio i ke kanoha e ku kiii lekon me ka makaala a e haawi ia hoi ka hooilona maloko oka ole i ka wa e ike ia ei o ka en/°>mi.

Me keia mao kaaolia a ua alii opio la, haalele iho la ia i ke kahna hoomoaaa o kooa maa naita, a holo a&u la ia no ke kia aoa Ike kahaa kaua ona ao6o elua, a oia kthua kaua oīa ka ua alii opio la i huii hoi aku ai a hoike aka la i maa o ko&a mau nait i.

j Wabi.u ua alii opio la t ke ole au e jkuhihewa, alaiia, mamua ae o ka napoo j Bna o ka la o keia la, e auhee ana oa jna puali. oke keikialii Hiki. Ma ka makaikai ana i na aoao elua &ia ka ika ika 8 me ka hahana o nā alek»i ana ma |ka aoad ona koa Pelekane. Oka ehea |hema a me ka welau komohana o na |paali koa Irelani, ua nohaha a welawe luliīlii, a ina e msu ke kolana o na Pe |lBkane e like me feela, alaila e pololei auanei e like me ka'u i koho &i; aole e napoo ka la o keia la a e euhee e no na ;Irelam.

i Ua liaawi mai na caitu i Looiio I haaoli ana 110 keia 1000 u:aikbi 1 loaa I ko lakou aoao a oia ka kekahi oua : poe oa ti la i nmau inoi ai,

I ALaila eko makou ahi opio ka naita o ka aaha alaula, aole enei e [ ( loaa ia ka hiaohauo tna ke komo i, pa ana «ku. iloko o na lealea o keia la, no ka papahi qpa ae i ka h&nohano o ke auhee ana o na koa Irelaui.

Aole i neia wa eoa naita o ka aalia alaol#, ao'e oukou i liiki oaai i ua sekana ako oakou alakai i manao ai o -koukakou manawa ia e kemo aka ai iloko oke kahua euaena o na mea kaua.

Ano, ena n&iki e makaukaa no ko oukou kulaoa » maki aku kakou imua no ko kakou kahua hoolulu hoomaha hikimaiika manawa. keiiPmau olelo a ke alii opio boo mau hou aku la lakou * ka nee aea mua, a ma kahi he eha mile ka mai ka paali hope aku o ke keikialii Hikii malaila lakou i lawe a6 ai i ko lskou kulana hoolulu.

O keia kulana hoolula oka kaikialli Walaka llare a me kona mau naiti, aia no ia maiuna o kekahi wahi kiekie uuku e haliu pono aku ana kona mau nanaina i ke kahua kaua; u» hiki ke ike ia na m<ja a paae hana iā ana maluna oke kahoa ksua mailuna asu o kela wahi kiekie&a ke oie nae lakou e ike la am e na kiu o na puali hop3 o ke keikialii Hiki, a kanoha ia aku na pakaa pukuniahi no ka hooliuli pololei ana mai iiaila» aki ia mai lakou a hiki i ka make loa ana.

Oiai ke keikialii Walaka lUre ame kona man naita e hoolulu ana maluuao kela kifkiena. aii ua a keikialii la ke hoolala ala i kauapepA kaua e hoonee aku ai ina miaute o ka enueaa: aka e ka mea Inluhelu, iloko o ulia pakalaki oua keikialu la,eiilioi ua ki ia mai la Ihkou ena paali koa hope o ke keikialii Hiki oiai uh ia um la 1..kou eua kiu oka puali.

O keia ki-poka ana ma ka aoao o na koa o ke keikialii Hiki, he mau ki-poka ia i lo&a ele he kauoh-i a me ka uiana mai ke keikialii H»ki mat« a <xJke kipi a mo ku> k«u<*ireii kaua ou ka ulalo hoohvlo ax-N> a e kau ia aku ai aialuaa o ke alu, a alakai o uh uiau puuU hope J<», aka o ka ok>« heluhelu; o ka Uli a aio ka nia\es o aa maai»o ito o u* k<u~ kialii la, i a iilo keia ki-poka kaooha oie a koua mtu peuli hooe i u»ei uaua d s»iiv W6 aka &> .

e k * ke'uheiu, ao ke k«?iki«iii Walaka Bare u&e aa haawi oia i kanahooiaki paa me &ek uisu Oee e ke'a> pu*U hohi? oko i&a'uua »euei ou e h&hau mua aku «i k.>'a iiiilaAao kt hoikeaiia aku iko holoeikoa o ke kipi o , t-as uiau uiaua kaua ki uaus t» ulupa Jtio a h\kt i koua hau!etia aua,