Kuokoa Home Rula, Volume VI, Number 51, 18 December 1908 — E Loli Paha Auanei Kaele a Waa. [ARTICLE]

E Loli Paha Auanei Kaele a Waa.

Ma o ka loaa ana mai nei i 'Hawaii nei o ka olelo hoolahā mai ka .Oihana Leta nui o Huipuia, e hoike ana, ua komo aku ke aupuni r^iakua*'o i 'kakQu ma,ka hana' aelike pu ana rae ke aupuni o Enekni, mea e pili ana ina pbq leta e kapili ia ai ma na leta i e holo ana mawaena o na aupuni elua, ma ka uku poo leta haahaa iho ī ko na wa mua t-4iala ae nei mawaena o na aupuni elua; a s e hoomaopopo ana hoi keia, olelo hoike a ka Oihana Leta nui ia Hawaii nei, aole oia kekahi i komo maloko o na pomaikai o keia aelike, oiai he wahi "pana-laau" Ōpe haha wale no o Hawaii nei no Amerika Huipuia, ua hoopioloke niii loa ia ko Hawaii nei poe kalepa ame na poe no apau he mau ohana a he mau hoaloha ko lakou ma Amerika Huipuia ma Enelani nohoi. Ona wahi i hooporrjaikaiia 0 Amerika mamuli o keia aelikepoo leta, oia no tta mokuaina ame na teritore iioko ponoi o ka aina puni ole o Amerik.a akau, e komo pu ana ke teritore o Ales^ka. Me he mea la ma ka nana 'ku, ma keia hana a ka oihana leta nui, e kapae ana ia Hawaii nei mai loko mai o keia pomaikai, mamuli oko Hawaii nei lilo ana 1 wahi "possession," ua hoike maopopo maoli ia mai ko Artierika Huipuia hooia maopopo ana mai, aohe paa ia Hawaii nei ma ke kuleana i okoa ae i ko ke kuleana, he waiwai pio o Eīawaii nei na Amerika. Oke ano huaolelo "possession" wahi a Webstea maloko o kana Unabrided Dectionary, oia keia: " A county held by on other littie mere conquest." (Xkeia ke ano oia huaolelo " possessi©n " tsa ke kanawai pili lahui (iuternatīonal law). He mea b.iki ole nae ia makou 1 keia wa awakea loa o kd kakou noho panalaau ana no Huipuia, ke olelo ae me ka maopopo loa, e loaa hou aku ana ia kakou he ku-' luna aupunl i okoa loa ae i ko' keia a kakou e noho nei i keia wa, mamuli o ka lo'komaikai wale mai'o Amerika Huipuia, a oia paha keia. "Na Hawaii no o Hawaiie hooponopono iaia iho, malalo hoi oka hoomalu ana ake aupuni makua." Aole : no o makou kanalua iki ma ka hooia ana 'ku o ko kakou kuluna no ia e hoea aku ai me ka oiaio ame ka maopopo loa, ina he lokahi ka lahui oiwi ma ke ku ana ma ka aoao kalaiaina a makou e paa nei, oia hoi, ka Home Ruia. Aole o makou kanalua-iki noko Amerika makee nui 1 a kakou ka—Lahui Hawail, k'a lahui leo ole ma na ano apau. He ipuka hamama wale ko ka Hawaii ika malihini, e pa a.na kahea a ke Koolau-wahine i ka malihini e kipa; a He ai ai wale, a.he kapa aahu wale ko ka_ Hawaii no ka malihini. ■ Aka,. o ka makou no nae e upu nei o ka hiki mai a hiki mai, ia wa e niana ia aku ai ke au nui me ke au iki, ka lala maka ame ka Jal.a maloo: Wela ka hao ika Home Ruk!