Kuokoa Home Rula, Volume VII, Number 10, 5 March 1909 — Ka Moolelo Kaao o Hiiaka-i-ka-Poli-o-Pele [ARTICLE]

Ka Moolelo Kaao o Hiiaka-i-ka-Poli-o-Pele

I hnoponopona h<?u ia nlilw vn mnn, r oMnnlelo Hiw,ka a ko llau-".- m .>.■ Mm,: MOKUNA IV Hoomakaukau o Hiiakl\-i-ka-poli-o-Pele no kk Kii ANA IA LOHIAU—KA ANA ME PAUOPALA'E —Halawai me Wahineomao—Pau na Poo o na Akua o Panaewa i ke Okiia e Hiiaka. rHOOMAUIA] O fco iakou nei iiele īa a hoea lakou nei i īke aku la o Hnaka i kekahi mau wahine akua e noho mai ana īluna o ke oioina, ua helu nohoi a owi ko laua mau kino, a o ko Hiiaka oli aku la no ia: Kau Helu 40. Na Hiiaka Keia. 1. Mau akua pee īka lau-i— e 2. 0 Hamakua i Kuilei—e i,- E"kui lei wau nou eke akua—® 4. Ua hele a owi kc kino e — A luhe ua mau wahine aklia nei i ka olelo ana aku a Huaka ia laua, he mau akua, ia wa laua 1 pane rrui ai* '"Hc keu nohoi kou aloha ole lamauae Hiiaka. Kapa nei oe ia maua, he akua; a pehea la ka hoi oe? Kai no o oe ke akua, a o maua nei la, he kahu akua maua He ola ī ka leo kahea." Alaila, pane aku la o Huaka: "Ua pono olua, e na kainaaina o Kuilei nei. T olelo hoi au iko olua aluaiu i kanaka o keia wahi e pookoi ai O kau kauoha u olua, mai noho olua a hana ino i na kanaka " Haalele lakou nei ia wahi, u ko lakou nei hele aku la no la a hoea ī Honokaa, īke aku la o Wahineomao ī ka pu». ko ana niai o ke kai 1 ka pali hulaana, a la wa i pane niai ai O Wahineomao ī ke aikane, ia Hnaka "Ano e hoi ke kai o kela wahi e lele mai la. Oka hele ka ia a lele ka huna o ke kai īluna o ka welekiu pali " Pane aku Ia o Hnaka "Nana. mai la ke kai- a īke māi la ia kakou, hookolohe ae la-ke kapi ana īna pali. Heaha Ia kana. Aia kakou a hoea aku i Kukuihaele, alaila, ikea ko kakou alanui e hele aku ai. 0 ko lakou nei pae aku la no īa a hoea ī Kukuihaele, he mau kikoo wale no koe a hoea aku lakou nei ī ke kilohann o Waipio, ike aku la no o Wahineomao i ke ku mat o ka ehu o ke kai i na pah hula-ana, alaila, huh mai la oia a pane mai la ī ke aikane "Aia no ke kai la ke po mai la ina pali E alai mai ana paha keia kai ī ko kakou alanui e hele aku ai a hiki ma kela huli. Owai aku ia aina?" Olelo mai la o Hiiaka: k 'o Kohala aku īa aina. He ekolu na Kohala. He Kohala hula-ana, he Kohala wai; oia hoi, o Kohala loko; ahe Kohala na īhma; ahe Kohala apaapaa. Aka, ua huiia nae o Kohala na ilima waa ole ame Kohaia apaapaa i hookahi no Kohala, a kapaia o Kohala waho, "O kela kai e kuehu mai la i na pah, he alai ia a he ke'a hoi la kakou Noho mai la o Makaukiu, mano akua o na hula-ana a īke ae nei ja kakou e hele mai ana, paki ae la īke kai i na pali i mea paha no'u e hopo ai, aole hoi au e hele ma la alanui. No'u auanei ka hopo kikoolea maka'u ia olua, a hookahi ko kakou hoohokaia e -Makaukiu. E kuhi ana paha i ko'u wahine'ana, a kane oia, e hopo aku au 1 ka loa o Honokane." A pau īa mau olelo a Hnaka o kona ja , paeaea aku ai i keia kau; Kau Helu 41. Na Hiiaka Keia 1. Aua lilinoe īka mauna, 2 Ahu wale ina pah—a he pah ke kai, 3. Popo he kapa, paa ma ka hma, 4. Ii au eauma ka huia-ana, 5. Kaikoo ae Ia ke ala/ 6. Pihapiha o lele ke kai o Makaukiu 7 Aole au e hopo ika loa o Honokane-ikj t 8. I kane oe } i wahme au—a, O keia kau a Puaka au, p kyu makīunakn Muheh], e īke ae la, he olelo īa e hoike aku ana la Makaukm, ke kupua i'a kaulana o na pali hula-ana o Honokane nui me Honokane-iki, a hoea ī Poīolu. Ua hoohahke aku o Hnaka i ka 3ele o kahunao ke kai a ua mailo ™ e kuehu ana a po m p g h, he ua I,U noe la īa e hoopulu ana ina mauna, No ka ike moakaka m a cdi la ana ku o keia pohina kai e H iiaka ma, i olelo ae ai 0 Hiiaka ma ke mele, ua ahu wale a moakaka ka ikeia ana'ku o ua ehu kai nei a Makaukiu, aua ahu wale pu hoi i mU a o na maka o Huaka nei hana a aa kupua nei. Aia a au ke kanfe a o ka wahme paha i ke kai, oia ka wa e P aa ae ai ka ,ima 1 kahi popo kapa, a, oia ka' Hiiaka ' f 156 ka « ka limo Hnaka ana m a ke mele 1 ka hopunaoleio. ' I', au cauma ka hula-ana," bc hwke ana iko Hu. alw Hm a makem.il<c ea u ma ia kai, Ak a , ua hoemua u manao ona, mamull o ke kpikop uiu o kft kaī o na pali, u a hele I:e ka) a )ia !U ae j cal a mai laio mai 0 l<aln a Makankni, ke kupua mano e hoek*. pue aīiki, O keia ino apau o n, pah a Iluaka e ,ke aku nei, ua 131 mea o,e 1 kotla n a ma ke kumu o kona olelo ana ae ma ke mele, "Aolee hopo i ka loa o Honokane-ikr» ' wa,ho ak » ° Hiiaka i ka olelo mdikaj Ja Makaukw e hoaikaue Uua I kano o Makwkiu, a i wahine hoi o Huak* 4-ole i pau