Kuokoa Home Rula, Volume VII, Number 14, 2 April 1909 — KA AHAOLELO TERITORE 1909. [ARTICLE]

KA AHAOLELO TERITORE 1909.

iKoenn 111:11 kclv juile m.'ii)

lIALK UINAMAKAATNAi\A 1' VII IN*. l'» P(UOVo, MMI (i N'oi ui,u na liiinakim oUu K.il.uui 0 nl'l kil 0 hnllnialuiiilnn ui .10 K,l uUu o Uo lakim K;iL lunli'lu :\ likt mt> ku k.i Puuku 11 «w u \ i ki'kiUu K<\īniLi' kuikiwi ni.\i \\iu>u:i jioihh ni:i! o u.i lio.i hin.iin.ik'i.iin ui.i 01:1 Kiiliina. lli'Ulliolu i'l u,\ 1\ k 1 olelo hooliolo n Kelokou.i, c lnmlilo nu.i n Haw.'iu neu 1 i\u|>uni Moku.imi. Hoololi luui kn me.i n.iiu\ k 1 olelo 1 ht- jioo, 'i lilo 'io la lie OU'lo Ilooholo k.uhko n\ nft lliilo i'lu.i. Ilooholoi i

lIoi)|Ulli't'l!l kl lu'lulu'lu t'lli\ m •iiui o lc\ Hil-\ llelu lt>S, pili 1 k*i oih.ui \ hoop u»hni.\h.u\,\, ' iViuhoi,i 111.11 »' ''iimlu» I liook.ui lu:\iikiM\i loin n,iu ai ka lul.i Holu ll> 1, ki' ScnUc i hki' loi nn» k.> k.i liil.i

- Hanwua i ke l\nTnitr Wniw.uka ji.iliji.il 1 1101 a k.i 11111 Liawan ■Do\t!o|>ii>i 111, c lioilnu hon 1:1 aku ua $41H ,\ ia luii, l hlu ..i* no kf kuim.'i 111 110 kek.ihi pal ipahi niol:\ki 1 k• ipe m enii ht [>al:ij)\l'\ no ki k.ihi oi.i mo 1 p.ui mui 1 k« kuun 1 H.\,\>vii.\ Iko Kouule WiuW 11 Hi' kl'll 110 k,l 1)01 k 1 .1 llt'l Jioc Mmnuli o k.\ hoiko 'i k»> koiiiile niii.i uu]>uni j)ih 1 ka HII.I ll.ili l ii Koi'ii.i, e hooiuaoj\ojio ;u ī k.i liookuu au 1 1 k.\ liomo o lea olian.\ lu.u, ke ku.\i kud.il.\ anu, e '. >1 iin 1 1 un lulii l.i ua ke ,i>. ■ liookolokolo e īuionoo, u>i ulu 1h j hooji!\.\{i:i.i īnuwiu'iui o K" ,■ ' nnie Kulokon.i, .\ koino j>u i...n nu miui hoa liou nia iu mokomoko ana U:\ kue t> KnUiioj)U 1 k.\ hoike a kt- Konnlo 110 ka hoakaka oii' u <iu.i o kokaln ku»uu mao[)ojio i' ])ono ,11 k.i bili\ ke luu 111.1 ka 11001100 ana .\ ke Konnte Hookolokolo. Kula ka noho e hoihoi hou 1 k'i hil.i 1 ko Komile o n.\

Waihoia ma ka papn. kt.' noi a Kawaako.i no !f5OO no ka liana hou ana 1 ke ;n\a jiae o >ī '. 1

Knuj>o, m.iinuii o ka « l.u Konute ama .\uj)um Ana īa Kormte 110, 0 w.iiho 1 ke noi a Aftonao no $i50,000 1 hali' hookolokolo no Hllo, i halp hookolokolo no Honokaa, nme ko 1101 a Kini 1 $ll,riOU .1 nouuoo ])U īne k.\ Bil.i Ha.iwina Pela aohoi ke 1101 a K.ileiopu 1 ni) n« paij)u wai uia ke alaaui ll.\|iakel.\.

N.i Keulawa.L m.ll he bila kanawai e h'>ohlo ana 1 ka la I'2 o Keberuan 1 kela aine keia makalnki i la kiul.un.

Na Fuitailo mui he hooloh no kekanawai w.non.i 0 hnawl ana 1 ka nian.i liaawi l.ukini 1 na Lunaldai 0 kel.i aine kfi.\ Kālana.

Hoilie mai ke Komiio Wiuw.u e hoonioe nialie 1 ka Hiln a Afonso, oliaLikuu an.\ 1 ua .uih.iu 1 na aina kanu kope u, ui.u, walu a ke KomiLe, ua loilu ka wa i hoojiom.uk.uia 111 na .11 na kanu kojie

l.ulo 1 waiho inai ho pali\jula hoi)j)ii 111111 Honokna 11111, e 1101 111111 i *ir>,(KX> 1 niau j).ii|iu u.u Hooholoia ma ka hi'lunelu (iknlu ana 1 ka Jjil.\ Kiliiiiw.ii e h.i.iwi

uiiii i ku i 1111 luna iiupinu ])dl) i' houknhu i iu.ui lao jib du 1:i--kou ki' hi'h' l.ikou iu.uvuho o ke Tcn(,oit! noi, » lonhni m pnlui ī ka Ulll'l

Heluhelu eluu ih na Ihln lioln 97, Kulekona, pih 1 na uku o na luiin luihau, lula hn)u fl!), Wmwmoln, 110 ka hookohii uuoli ia ana o na hoj3o īnnkiu 11111, aolo 1101 uiuj lee koho l,alotaui una elike me ko kou wa, koe nao ua hopo makai o ke knlannkiLuh.'Lle me k.Lluiu o Honolulu nei 1311,1 Helu 100 Hluul'Ui, e hooloh aua 1 ke Kanawai H4 o UIOS, j>ili 1 ua j'alajial.i hooinaln waiwai

Hoiko mni ka Lumihoomnlu, o. liooi īu lti h« 1115 lnlii i komo īloko r> ll.ilo, 7 i lilo i Kanawai, '2,1 ni.\ īinuii o kn Seiiiil«'i 7 nui k;t limi o ku Kni.aiini, liA uia ma nu lima o Nn Kinnili' ii īiuu.i o ka Hnlii La Iī \n v 10 , I\HKA,n, M.u X IloiU miu ko Ueenn KuknimlHlo Tt'iif.oio, a Ihk'h i ka l'onono :tku 11. uii liin mni loko inai o lui liu.iwiuuilnlu Knli'iMia no kn A' nololo, lio Jp2Uli» S. r » A"l" ī Umn nm kuia linui.i o no i .i iilo pa'i Mai nauiiku.i, il.iwiui nmi, ba noi $X0t)O i liuli' liuukulokolo li-ni m? li.iU i».i ilian.ouuna jmii len pili

pono ond wahi a|>i]ln h i!,> k ihik<» Uo jiol ni:u ki'kalii poe m.n i> Ifi>imhilu, <> ,vohi> a kt .iliihiu lv.uin hoea i iil.min \V„,mi īlooil mn l).m 1\ »mvlm <> luiohili i k.\ Hil.i K.inaw.u N iL.*U'k ,v, iu \ ka hi>ilii>i ,im i t-.<)o lll> k,V 1 l 11.111.l 11)1 O.IIUI lli'l, a i !(>1 /5(1 l»<ii knim w.ihi <> n> Nm kn li<ni|i,vi)>:ia o nn lun.

Hoii|ianooi,i k,t 1111 11 >1, m, Koui. inli ko oki i»n:i i in p.uiui siia ki> k'ia ole ka uku H,>lu k.i lul i li ilo 17, M.iki>kivu, e k,iUi>l,i ani i ii.i 1 nn\ ,iuh.vu, t> hoom.vk.uik.Ul l li;v |>'ll.l]> vla lioopli lioolial.v li.il i no n i hulmu, ni,i k'i heluIklii *-kolu. A»ilu- ktie

l!il,v I loo|>nt> Liin.ih.uitv Htlu 108 nnvi k.i M uuv Hooko m.vi, <> iiiili.iu m» i ii.i loan nnkihiki oi iii.viikii v i, + liillii, i >2 keiu-IM, iio k.i hookomo ,ui v in.li ī ii,i hmaliAim 11)1)1 !Cnro|i;i in.ii, nui kc kn<> īi Xoi i> Kmiui, i' wuiho in i k i jm[>i K.ini uli.i o Slnngli n<> k.i l>ono o ka hil.i, uil.i kj noho, ua hakihu iie'i ,iiu> oU'lo m;v\\,iho » n:i rnld Ak i, i k.i niiiiuiii am o k v

iiiii.ni li,>o/i>i>e iji.v ka papa, liiule lvoi ua, Kanuhu, Douthitt, Lon(i iii<> l,il e, no Iloiioluhi wnle nei no likou ,i)>>u), m i kc kue Hoopanee 11 k,i hila ī k<i Kcunite \\ aiw.n

Ile 111,ui ]i,ilaiul.i liuopu kekjtu,l (ll kue niu.na, ni 1()S ino.». m.i o K.ileinim la, iki ko iiKnm o Alc«a .i i k.i l',i J'ui>u!o Ok'lo Hwnlinli, liui nu Caslro, i' knho ke Kiaanu ī Komommn o (I 'i'-no ka n.ina ana ī ka li.*,■" lu-i..0 lo.\;i ona kuni ma na r '1, 11 1 e hoike mai keiu ko ii.. ii . i . lulai 1, 1910 Hp niau hnike Konulo kokalu. O ka hoike nnu nui, ou ka tuoa pili ī kd olelo hooliolo no ke kni a ka Moi'wahino Lilniokalani O ka r!ila K'O, KaleiopLi, e p.ipa .uia i k.i {>oe k.inu ,iwd, ,tole e ku.ii ī ka awa i n;« poe e ae, koe wale no i na poe tma laikim ku.ii awa Haainia ī ke Komile Hoeueu Bila Ilelu 112, Kealawaa, e hoolilo ana ī ka la 12 o Feberuari, la hanau o Linekona, ī la kiulaia i'ii- . .> , i ī ke Komite Koa, Bila Senate 43, li.iavuia 1 ke Konnle Honkolokoln Pela ka Bila flSle 107 īa Koraite no, pili ī na heleki ea lioj(.aa o na kna «wila. Na Makōkau he hila no i* papa ana ī k.\ luku -n.ile īa n na manu o li.ko ona ululaau N.i Long he hila. e haani an.i īka mana ) ua poe ona liale hoahu ukana u kuai ftku ī na vaivwu 1 knmo malaila, ke hala na niahina eono, aole kīi īa aku Na Koni, lie kanawai hooloh i na pauku 12S>9 me I3OG o na Kanawai Ilooponoponoia, pili ī na auhau kuni o na palapala, oia hoi, e kuniia na palapala hoolilo wamai, a pela aku iloko o ekolu malnna, Na Kelekona lie hila o hoolilo ana ī ke kiola wale ani i na omole, opala, popa, apela aku. ina na nlanui, ī liewa inikamina, a lioopaua ina ko kanaw.n. Na C.ibtio mai ho lula kanaw.u e hoouinopopo aua 110 na lilo o nu keena aupuni Nii Furtado lie noi e ukiiiii ka lunakanaHai o Hamakua i $100 no ka iual.inia Na Muanauli, ī %i'2fju r ) no ka uwupo o Kawaihae Na Afonso, i ī lialo kuha ka naka iio IIī!o, a ī s«jo no na inea paahuna Auna La Hoopaneeia ka nooiinoia ana o ka Bila Halo '20, Kulekona, no ka uku loio o ua poo hana foloui, nia ko Kelokona, no kahi n# liou aleu Bila Sonate 'J7, kahi hila uuku loa u na bila apau o koia kau Mai ke uoo a ka pewa lii'u, he ."7 wala no huaolelo E hoop.in ana keia I ka Pauku 3018 o n.i Kanawiu Hooponopunoia He wahi pe.k<' keia umi Kuuai inai. Iloiko mai ke KakaUolulo <■ ke 'l'onloie i ka Unle, ua hoouimni. na kope <> ka olelo lionliolo k ulil.e helu Ui \\ .ikiin'kona O keia ka m.liui pelelui a ua li > i ahaolelo Aunuika e hoea niai ai la nei Noho ka ni.i ko nno Ko milu o ka Hah , no ka nnouoo i ka lhla Ila.uMna. Kaliea ke Speaker il:e niHi lianohano Like, ī lunahoomalu liookaln honi oka nnho ana o Li Komile, a hookuu Hapai hou īa nu liuua niaa m iu Lilo ka liuko Hoakaka Olelo Iniepoiieln a W(«l.h(or, 1 alakai hnakakn ano no ka liiiaolelo "garagc" oia ka halo e iii il,iuki..i i"l ua kaa otoinol>ilii

Walho mal o A(oii«,> i liH.i kau.iu.ii iki k.i ji.il ii ; |>~rk ] o Hilo, iii i u.iki' ī N i Furtiui,> iiiii, lll' hll'l <•, ll<>(,p',llOJ>l>tl<> ,111,v i 1 a uku o n.> jiur< X v K< vl,i\\ ,v lu oh lo liooho'o i> p,vp i iii v i k,v ii|u n.i kolu ,i 1,1,1, i,,li (> hoohuii II m 1 k<- lU l r, Hilo o | in) ,i:vm ,i ku i h ii ,1, ni, nii' n.i p,il u nuu' inn' lawi' <> Ihilnl i ii,iiuv c l'il.i l l ' !, pili : kc k'iho h lIo!;t | ,ui v, h.i,i\Mi,i i ko K<)iiiil<> llookolokolo liil ill ih' 111!),'' K:i weiii'lu i plll ik l ilollo lli i <> k- v . . i ni vlok<> o 1 i n> īii v Hil i lh, \\ <„i<l, o k.l 'u'lll ('llll I><l.V <> nil u 11 lnlii l<> i o i, i hu \oh'!o, 111 U k'.l 111. llll' })i><> L k I |X,l 1 \\ l\\ ln> s'> hu ic,lih, u il<> iio \pono kr KoinHu ll<i,>koh>koh> <> lilo k.i l.i Kliei n ui, i l.i kinU 11 :iii]>niii AI)A ,SKN t A l'li L\ LJ vn \ 1(1 -l'n\i. \ui, Mak .S Loiii 1 i (iloln Hooholo k.i'i like .a Keh'koii.i, C 111-11 ana i k't Ah.aolelo Nin, i a lioohlo i.i ILiw.m nei I UHlkll.UU.l Ho I vli'i iii.u o Bir.mnu, u.i i>n.n' ī I-i- p.in ii l l'.iU Hilu 75, 711, 77 tno ?.S Houl ih.i m.u o Kdiiuka, e I.V\M- lll.U ,111,1 <jlj 111 kllUll.U uo k;i hooj>u hoolul.ihal.i ina na li,lna Laniuii, l:;t|ii< na luli, helulielu 1 m i ko [>o<j N.i Fiuc!nld ī \>.,uh<> m.u lir ku.i iu ii t- li(io]ionnji(in<) an;i ī na lih, au]iuni lioo[>.iiiPi>iv k-i noo nooia -ui.i ok v l'.il.i Hal,- 14- o ka la 17 o M.n,iki, i„ ! ke noi a 11<>hil an.i Hoo[uiu<.'i h<>u i.v ka lu-luheUi rk-.ihi ,ui.v ī k.v Bil,v Henale 1(>, hiH'lo, ]nh i na k.vi l;vivan, .v k.i 17, m v ke noi a Koluk'in.i I Holo m;v k.i lielnhi'lu okolu na Ilil.i honale IJ7, pel.i ka Uila Senate (n, c liooloh ana 1 na Atia Kiapuni Holo kv Bil,v Hale f>, pili ī na ama ī ku.u epa ia. Holo kit Uila Il.ilu 20, p!h i ka uku o ni loui m.i ni hihia fulonī poe īlihune Kuo o Kalam i W.uhoia nia ka ii.i]ia k.v ana īka Bila \\aaj>i lawaii i.i ka liale mai Holo ma ka hululitlu 'J, ke kan.vw.vi e auhau ana ī no ka hukt j Kanaw ai Houponopouoia Alahopo o hooponopono īki aaa holo nia ka. heluhelu 3 K.v Bil.v 37, pih īka malielehole ana. i na apana ohi auliau me hookolokolo. Ma kn noi a Senrlnn Kilinavota, hnlo ma kv hrluh«lu 3, ka Bila Halei>S, e ,te ana i ka Oihana Kalepa me Paahana Federala o hoopuka ī na palapal.a hooia hanau Hoopaneeia ki Bila Hale G'J, pili ī na bon.v o na luna aupuni, ma ke noi a Baker Haawna ka Biia Hale (>l, pili ī ka hookoliu anu o na luna aupum I>oo 1 mau hoiie no lakou, ī ko Konnte Hookolokolo Hoihoi hou īa i ke Koimte ka Bila Senate 75, pih i ka hookaawale ana i ka uiokupuiiL o Hiwaii ī 2 Kalana Haawiia ī ke h om'le Hookolokolo ka lhf i Senate 1(5, pih i na uku ho'.ke me uku mile Haawia ua I3ila Sen.ilu 77 ii!<_■ 78, jnli īna hona o naluna aupuni kul.umkauhale me K'll.iiu,) ke Kounlu \\ aiwiu Holo m.l ko helulu-iu ekalu k.v hila Ilale

•J7, l>lLl lioukuu .iuluiu. Lnnn 111,11 lie palaiiala. kut' lioololi iaaawiii v, iionu, m.ii ka Aha Emmeho m.n Ho palapala mai ko Kiikauolelo iu.ii u ku Tfiiturp, no kona homin i ani ī ka <"M t .]o hooliolo kai lilee Hul ti 2 l Wnkinokonu. Loa.i ae ka pula[iaLi u Kuuka Aknle, e hoiko ana i kona lioaoia .\na e hi'pu, a hoopaa ma ka halo uia'i iiupule, a e kol ani e hbh a e non ia keia hana | Apono ke Kotuite Kumuhana me Loau ī ka Bila Seuato lielu 5S.j t3 hookuu an.L i na auhau mai ko-| kalu 111au ai p.i.i aku Xoi > o Kue]o, t* lioop Liipeia ka iioonoo ,uia o ka hoike ame ka bili lennawai Hoopa'U'ei.i Ponono. Na Makok.ui ī Imopauee i ka noonoon an.L o ki liila kannwai j>ili 1 ha uku ana i n i jm ih ui.i o ! Hiinolulu »ei inai 'mle r n 1 kau kana hoik.-, m i k.i aou . . i , inu u o kt> Koiiiiti'.