Kuokoa Home Rula, Volume VIII, Number 10, 11 March 1910 — Ka Make o ka Lahui a na Repubalika Pauaka i Hana ai. KE KANAWAI HOOPAE LIMAHANA. [ARTICLE]

Ka Make o ka Lahui a na Repubalika Pauaka i Hana ai.

KE KANAWAI HOOPAE LIMAHANA.

Ua īke oukou e ka Lahui mai Hawaii a Nuhau, u* paio mau ka Aoao Kalaiaina Home Rula i ke Kanawai Limahana, mai ke Kau o 1901 a hiki i ke Kau o 1909,—a pela no e kue ikaika mau ako ai a hikj i ka hopena. Malia paha opahaohao iho ko oukou hoomaopopo ana i ka poiho o ka lahui mamuli o ia kauawai, nolaila i kupono ai e hoomaikeike aleu i ka lehulehu i keia poino nui, ahe make no hoi, a na Repubalika i hana kumakaia at ia kakou. Penei ka tnake:-l-0 ka lilo aku o ka hapaou, 0 na ka hraa 0 na khui e ;-2 —ka piha o ka aina me M poe limahana oehaa uku hana haahaa ba, a lilo no hoi keia poe, 1 poe kapae ae i na oiwī mai aa wahi kulana haaC , P f. ia nel 1 keia wa ;-3—Ka piha mai o ko kakou ttma knlaiwi aloha meka poe powa, ( aihue a pela wale aku onaamae mai-,~4-Ka hoohlola aku o leo kakou mau w a ? ana ama h ookuonoono kupono ana mahiko me ka poe waiwai e paa mai nei ma ke ano hoolimalima no ka poe Hukim a pela wale aku. E kanalua ana no paha kekahi poe no ka oiaio o keia «nau me? aka, en a oiwi, aole loa leeia he mea hoopihapiha a hoouluulu wale. He mea oiaio loa keia. A penei j mao l « *J» «WW 1901, oh. o s££ī:i Bolowma maka ahaolelo, ua hooikaikaoia a mekona mau K*P uballka e hooholoia. ke Kanawai Hoopae Limahana; aka, mamuh o ka ikaika p na Home Ktila iaKau ua S° 1 **** oua kanawai la, ua hoo ma na ,®epubalika e hoolala e hana me ka ikaika a me ka mana o kt dala elilo ka.hapanui o ka ahaolelo o 1903 fa Ukou Ma kela kau, ua komo hapa lakou. Hoao hou o Bolowina «e Kalama ma e holo ua kanawai ino la, Aka nornafi,ahou no ka lahui, mamuli o ka loaa ana ia kau,heSal! ,m, ke Kalaipahoa o Molokai, Hon. F. W Becklev ka Hpme Rula nana i pepehi a make ia kau.

I ke kau o 1905, lanakila na Repubalika me ke Kanawal Hoopae Limahana mua. Ika 1907, hoololiia mamuli o ka hooikaika ana a Senatoa Kalama me na moho pilipili kopaa malakeke a Bolowina ma, —a oia ka hoomaka ana e komo nui mai na na Pukiki me na Pokoliko hou pahi. I keia kau iho nei hoi o 1909, hanaka pahu, eli ka lua no ka Hawau- mamuh o ke kanawai hoomaunauna dala a ohi hapuku Rukikini. Aole na hai keia mau kanawai, aka, na Repubalika hana awaawa a aloha ole. Nolaila, ī ka lilo ana ae o keia poe ī poe kupono i ke koho balota, e kaa ana ka hapanui ī na lahui el mahea iho la ka Hawan? I keia wa, ke loaa net maluna oke dala hookahi o ka la ī na limahana mawaho ae o na mahiko. Ma keia mua aku, pomaikai ke kanaka e loaa ka hapalua oka lal Ma na mahiko, ke loaa nei he 65$ oka ma keia mua aku, pomaikai ke loaa ka hapaha. Aloha walel Nolaila, e hke no me ka piha o ka aina me ka poe nele, pela no e nm mai ai,na hana aihue, powa & pela waie aku. He mau makahiki ae nei ko kakou hooikaika ana e loaa na aina aupum i ka lahui. Eia ka. pilikia, ua waiho aku nei na Repubalika he Kanawai Aina na ka Ahaolelo Makua e hoomana mai. Ua holo i ka Aha Senate ma "Wasinetona, o ka Hale o na Lunamakaainana koe. Me he mea la, e holo ana no. Ke holo keia kanawai a lilo i.mea mana, alaila, o ka hopena no ia o ka loaa ana o kekahi apana ama aupum ku pono ika oiwi o Hawaii. Penei i nele ai, āia ma ka hapa hope o ka mahele mua o ka Pauku 5 o kela kanawai aina a na Repubalika e hooihaika nei, ka haawiia ke kuleana e lawe i aina hookuonoono mahope koke iho o ka hookomo ana i palapala noi & lilo i Kupa Amenka, He 5 makahiki e hookupono ai O keīa maoh ke kahua oke kanawai aina a Kiaaina Firia i haku ai, no ka. pomaikai o na mahiko, a Kuhio hot t hooikaika ai e kakooia'e ka ahaolelo pauaka īho nei Penei ka ulu mai o keia hana,kumakaia Mahope iho oka holo ana o ke K.anawai Hoopae Limahana o ka 1907, ua hoounaia o Stackable, ka Lana Dute o Honolulu nei, ma ano li-e agena_ no na mahiko. Ua kauoha ia oia, e hoike aku ina Pamolo,Pukiki, a peia wale aku, ma lakou e hiki maanei, e loaa ana īa lakou. 1 eka ama me ka hale, ka wahie, wai me na lapaau ana a k& kauka i ka wa ma'i, he 5 makahiki e noho hana ai me ka oiahiko, loaa ka palapala kuai oka hale me kā 1 eka ama. Pela ke kamaīlio ana, ma ka palapala aelike nae, he 20 makahiki e noho hana ai. Oka mahiko mua loa i iiana pela, oia no ka mahiko a Hon. H. P. Bolowina e noho lunanui nei ma Puune ne, Maui. Oka aina i okiokna ma ka eka hookahi, oia no o "Kailua hōu." Ao ka mea kupanaha loa, aole loa hookahi mea o Hawaii 1 konoia aku e hoi malaila ma ke ano aelike a lilo loa ka eka ama me ka hale Aole loa. Aka, ot& ka mea i haawiia aku i ka poe olelo e, i maunu ahele ia lakou e holo ī Hawaii nei. Kupanaha no'ke aloha Hawaii la! Nolaila, ma ke kaahele ana a ka hunona a Bolowina, oia oJ. P. Cooke, ma ke anp pia kekahi Kofinsina nou t na Kanawai Ama o kakou nei, m ike oia, ame ka. makuahonowai, ina e hoomau ana ka" haawi eka aiaa'awa, e pap loa ana o Puunene i na Paniolo, Pukila me &ukmi, nolaiia, oka pono, ma ka aina aupuni ekn ai. Hakuia ke Kana*wai. Ike leau n\au o 1909, ua hooikaika oJ, P. Cooke, j na lunamakaainana e hooholo i ka Olelo Hooholo Huj, Helu 21 o ka Hale, e kakoo ana ī ua ino la, a hol 10, na ka Senate i pepehi. Aka, tke Kau Kuikawa o 1909 ia Kuhio i hooikaika a lanakiia na mahiko. ' PeLa īho la ka poino i ulu mai ai. Ana oukou īa e ka leliulehu e kaana īho. He mea pono no hoi e hooulu mai ika nin'au. He aloha io anei na Repubalika ina Hawan? Ke pane nei ka Home Rula me ka hopo ole- i ' < Aole." I aloha n 0 ka Repubalika la kakou Hawan no kahi balota, 'Pau ke koho balota, pau ka ikena a hoea hou i ua Kau Koho. Pela wale iho la no auanei kakou e ult/paia ai a pau loa kahi mana koho. A oolaila, e wao kanaka mai, E pupukahi kakoa i lanakila, Aole kakou e ola ia Kalanianaolel Ote loa aku la Eliwa (Gula)l Aka, ata ko kakou ola la Kahiluulani, ka Home Rula oialo, ke Duke nana i hoohaalulu aku i na k? 11 ° Papa Ola ikaM. H 1,907. NoUll*, e koho w Kahihaulam i keia kau i Elele,