Kuokoa Home Rula, Volume VIII, Number 16, 22 April 1910 — Ka Moolelo Kaao o Hiiaka-i-ka-Poli-o-Pele [ARTICLE]

Ka Moolelo Kaao o Hiiaka-i-ka-Poli-o-Pele

[ hoopononono hon la &Uk4 me na maaweMoolel niiaka a ho īīnwaii ame Afaui. MOKUNA IV HOOMA.KAUKAU o Hiiaka.-1-ka-poli-o-Pele no ke Kii ANA IA LOHIAU —KA HELE PU ANA ME PAUPALAE ia'Halawai me Wahineomao-— Pa na Pau na Akua Panaewa I ke Okiia e Hiiaka. I lIOOMAUIA I "A e īho oe, e noho pu me ko kaikuahine a me ko kane, a ina he lealea ka olua ma ka o'elo, aia no ia olua. "Ua pau ae la ka'u ka ke kahuna, o ka oukou wale aku no koe." I ka wa a Lohiau 1 ku ae ai īluna a hoomaka mai la e iho mailuna mai o ka nupa moena, o ka wa no ia t kapihh :ho at ke alelo manamana o ka uwīla ma ka puka o ka hile, a halulu apa ka hekili. Akahi ka pohaku—elu tv ka pohaku— akolu ka pohaku a kuahma ka pohaku, a pau ae la na ohno uwila a me na kuina hekih ana, o ka haule mai la no īa o ka ua * pa no hoi ka makani me ka paukiki nut. A olelo ae la na poe a pau o Haen.i, he la ana a ka mo nui wale kekahi la ae Ke loheia la ka halulu mai aka ale oka moana, ke hea mailaka leo 0 keka» ina upoho pdi He mei ouio, ua hoopuleilehoia ka moana, ke nape nei ka manawa o Makulukulukapo. "E, loaa koke no kakou 1 ka mo la? Ke nakulu nuu la ke ke wawa nei o luna," wahi a Lohiau 1 olelo ae ai Ae," wahi a Hi'aka 1 pane mai ai, me ka hoomau ana mat hoi 1 ka olelo ana, u i ulu hoī paha keia nnu mea a pau au 1 īke ae la a e lohe nei, 1 loaa hoi ona kai heenalu nou e ke alii " No ka nui o keia ino, ua kauoha malu ae la o la Pauopala-a, oiai oia e i ka moku o Hawa'i, elike ai ma na helu hala, a malalo no hoi o ka mana 1 loaa īa Huaka, pela oia e kauoha malu nei īa Pauopala-a, oia hoi, e uht ae 1 kona mau kino lau a paa ka hile lau-ki o -lakou nei e noho la me na ahi 1 ole e puhi ta na l<iu-i e ka makani, a 1 ole hoi e komo īho ka wai, oiai, ua kahiko loa ke ku ana o ka lau-i. He manawa ole, tfhi paa ae la ua kino nei a pau 0 Pauopala-a mai mua a hope o ka hale, mai kela aoao neho a keia aoao Hala ka ua me ke koekoe mawaho, noho ka malu īloko o Huaka ma Oiai hoi 0 Lohiau e hlo ana 1 kamaiho me Ke kaikuahine a me ke aikane, īa manawa i pai aku ai 0 Huaka 1 ke aikane īa Wahmeomao, e holo oia 1 Kapaa 1 ka mauu mokila ku Ika wai ame ke kalukalu o Makaiwi E hana no hoi a nui e lawa ai ka pa-u hookahi, alaila e holo ae oia a 1 Polihale, hana a nui ka hmu pahapaha, alaila, hana np hoi a paa ka pa-u heenalu, hoi mai oia a Haena Mamuh hoi o ke poipu ana o keia īno nui, aole hiki īa Kahuanui a me Kauakahiapaoa ke hoi no ka halealu; nolaila, ua ka-ua aku la no 0 Hnaka la laua e hoaumoe' iho īlaila a ao ae ia, nana aku ka lala maloo a me ka lala maka. No keia au'a a Huaka, ua noho iho la no 0 Kahuanui ma la po me Huaka ma a hiki 1 ke kakahiaka ana Oiai hoi, e hiamoe ana 0 Kahuanui ma, a mamua o ka 0 ana mai 0 na kukuna o ka La 1 ka ih kai, ua huli hoi mat la o Wahineomao me ka pa-u hou no Huaka. Kakua ae la no hoi a paa kona hope, 0 mua a me na aoao 1 ua pa-u la, ua hele no hoi a pili maikai ka hana īa ana e Wakjneomao Alaila, hoala malu aku Ia 0 Hnaka i ke kane īa Lohiau, ma ka olelo ana aku L 1 net e ' li ala ae! JE hele kaua e auau oe 1 ko kai. Oka Ia keta o Akua Aia ke akua kokoke e kapahli mai iluna okaih o ka wai Aia 0 Lono-nui-noho-i--ka-wai ua makaukau. Ala ae ia ke kane a īke īho la īa, he kmo ano hou loa kona īa wa Aohe nawaliwah, aohe kaumaha; aua pale na ano e a pau mai kona kmo aleu I net ala ana ae OLo hiau, pane aku Ia 0 Hiiaka" "Eia mai kou kakua auau kai 0 kuu pa-a nei, a o kou aahu no hoi o luna īho, o leo ahumanu no hoi, "Aia a pae kaua 1 ko nalu, a i ike oe e ke aht 1 ke koIu o na mea e hee pu ana me kaua 1 ka nalu, ia wa oe e wehe ae ai 1 ko ahumanu a kiola ae oe, me ko kahea pu ae : E Kane e! £ia mai ko wahi kapa Ho mai ana hoi ua ola!" A 1 lawe ua kokoolua nei o kaua 1 ko kapa, a aahu oia, pau ka kaua hana, a oia kou mea nana e kiai ma keia hope aku, ke ole nae,e ulia kaua me kekahi kuia nui 1 ko kaua hoea,ana Ika aina oko wahine." Eia o Hnaka ke ku nei, ua kaei ae la no 3 ka hope nui maikai o Maunaloa (a he u'i hoi tau!) me ka pa-u kalukalu i wiliia me ka mokila a me ka pahapaha 0 Pohhale He ludole 110 ho« ka nam o ua Ui nei o ka Palekoki Uwt la o Halemaumau. Ke alawa īho ma ka aoao, he uhekeheke hui t r uj, hoi ae no mahope, e ike ana no oe Ika mea 1 kaulana ai ka Maunaloa 1 ke k kala upehupehu, ke hoi mai hoi oe mumua, mai npna pe 1 na onohi maka o Huak i o kuku auanei oe 1 na lihilihi 0 ka eha koni '' A keia puk: a(\