Kuokoa Home Rula, Volume VIII, Number 48, 2 December 1910 — Ka Moolelo Kaao o Hiiaka-i-ka-Poli-o-Pele [ARTICLE]

Ka Moolelo Kaao o Hiiaka-i-ka-Poli-o-Pele

hooponopono hou> ict> 4lik& m& na macbW& MooUl ?iuih<x a ho Haw&ii ame Maui

MOK.UNA IV Hoomakaukau 6 Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele no ke Kii ANA IA LOHIAU—KA HĒLE PU ANA ME PAUPALAE HALAWAI Mfi —PaU NA P OO NA Akua Panaewa ke Okiia b Hiiaka. 1 hoctmauia r A mimua nae o ka ai ana, ua olelo mai la o Hnaka ī na kamaaina: E kala mai oukou īa'u ame keia wahme e naho nei ma kuu aoao hema nei la, aole maua e aj, oiai ua maona no maua." "A o ke aliikane nei a makou ame nei wahine la, kuhikuhi ae ia ofinaka ia Wahineomao, a hoomau aku la no ī ke kamailio ana." u O laua nei o makou ke hoonuu aku ina ono a ou-kou-apau ī hoomakaukau-ai."" "He keu-ka hoi ka mea pilikia oko olua ai ole Ai hoi auanei makou, noho mai olua ī ka pololi " .Ua hoomakaukau la keia mau mea na oukou apau, a na oukou ka papa-ahaama na na mahhi'm, a i mau hoa ai aku 'hoi m&kou no oukou "Eia nae hoi ka meaapiki, o -ko olua ai i mai me makou, hookahi hoi ka hauoh pu ana/' Wahi a kekahi kamaaina wahme i pane mai ai, oia no hoi ke aliiwahine o nei wahi. "Auhea oe, e ke ahi wahi a Hiiaka ī pane aku ai, "ke na hoa o maua nei la, ua ai īho la no maua./'' oko maua mau*waha-no keia. A e pule au īka ai ana a kakou I keia V£a, oko Hnaka uhau iho la no ia ī keia Ikanaenae* K.AU 144 O KA MOOLELO 0 HIIAKA. 1 0 Makua-aina o Maile^lauhi 2 Aina aloha o Koiahi ika uka 3 Makua hoi ka'u hele ana mai 4 Ika nopu liliko hulili aka La 5 La o lalo o Waianae- -e 6 O kupu, o lana ka manao eai 7 O kuu aloha ike oho o kupukupu 8 Eaiikaai a ke aloha* 9 Ua ai iho la au eke hoa --e 10 Ik» oi leo kookahi uu leo 11 He mai 12 E kamau a hele ae e kamahele 13 Ua ike iho la no ike one opiopio A pau keia kau a Hiiaka, o kona kamailio aku Ja no ia ī ke kane ia Lohiau, ma ka olelo ana aku: "E Lohiauipo ika polo iimano i Hena. Pa iho ika ai o Jalo o Waianae. Nau la ai eke alii Maona oe, maona no hoi au e ke alii, "Ai ia ka lokomaikai o ke aiuwahine o Makua nei." oko Lohiau lalau iho>la no ia i ka i'o puaa momona a poha ana i ka waha, hapai no boi ka lima i ka miki poi a oniu ana ia makalua hookahi, a hp momoni wale no ka puu ī kau mea he ono." , Ad ka iho like iho la no ia ona mea apau, ina onō 1 hoomakaukau la, Pi/ko lalo, iho ko luna, ahe alahele maalahi maikai wale no ia e hana m ala e na mea apau, A aia nae iloko o keia wa e ai nei na kamaaina me na malihini elua, aia na noonoo eehia ke loloku la iloko o lakou mau houpo, no ko lakou lohe ana i ka inoa o Hliaka a pela pu no hoi me ka inoa-o ke alu o Kauai oia o Lohiauipo. ,A o ke Makua kai mnau mai ia Huaka "0 oe anei o Hiiakaikapōliopele?" Ae aku Ja no hoi keia, a olelo aku la: "O Hiiaka-au-i-ka-po-u-u-Pele. Nolaila ea, nau ame nei alii ae o olua amena kamaaina o keia mau kaiaulu e ai i ka ai, a he maona ana no hoi ko'u. ,? Ikeia wa a na mea apau e ai ana; aia ka wahme aln 0 Makua ke ha'i maluie wale 'la no ika u'i o Lohiauipo, Abe mea oiaio no nae, he wahine u'i no keia alnl wahine o Makua, aka, he akahi hapāha wale no kona u'i 1 ko Huakaikapoliopele. No nei mau hooulumahiehie hoi a ua one opiopio nei o Makua, ua okala h£ū ka pipi ae la no 0 Lohiau i ka hhj kai o Waianae. AkeikewaleakulaaooHuakai keia ano o ua kane nei a lakou. No keia hoolalawe a kamakemakei loko o Lohiau, ia wa i kau ae ai o Hiiaka i keia kanaenae: KAU 145 0 KA MOOLELO O HIIAKA 1 Onaona wale ka maile laulu o Koiahi 2 He ahi ke aloha, he apa ika pauku kino 3 He hoohaili ika makemake, e hoolaau 4 He hoolaau, he hoohihi keia eke hoa 5 O kuu hoa, ika paii kau o Haena--6 Eena ka manu o Kaiona kikoo ika pua 7 O kuu pua i laweia eke kai, 8 Apaeikeone ainaokapahoWaianae 9 He nae aloha keia no olua 10 Ena wahine noho uko, noho hpo 11 Akelekele ka manao, mai hili ike kuko 12 Ahe make/nake, he makemake like ho 13 Kuu makemake i kealoha Āloha m^^aulpoi^oh^ke^ul'upu

15 Aloha ae au ona hala o Keaau 16 O i£eaau i Puna ka wahine 17 ho'i au -- e 18 Aloha wale o Puna 19 Po wale no īke ala me ke onaona I keia wa a Hiiaka e oli nei, aole no hoi ī kana mai ua mea he lealea Oka leo keia ou a Hn-nei ika iu o na moku, oia no oe īka pupu kani-oe ke hone ana i ka pih o ke ao. Oiai nohoi la e kanaenae ana i keia kau, ua mai la Ue ala o ka maile ame ka hala, 0 ke ala o ka maile, mai uka mai o Koiahi, a ke onaona hoi o ka hala, mai Keaau mai ia, kela mau aina ma ka huh hema o Makua e pili ana me Ohikilolo." Ha nane keia mele a Hiiaka i oli ae ai no kekane e hoohih,i nei ī ka nani o Makua, ka u'i hoi i ka hone o ke kai i ka pue one, ao ke ala hoi ia i hoohenoia ai e kekahi haku mele: He ala no ka maile Laulii o Koiahi B moana maj nei He sweet ke hanu īho Aole no oe e pakele I ka wai o ka ni'u haohao Hu'ihu'i i ka puuwai Ko,uko'u ana i ka puu 0 Lohiau nae kai īke īke ano o keu kau a Huaka ī kanaenae ae ai. E kahoahoa mai ana īaia, aha ka puhle ī ki īke a ka maka, oiai, he pilikia ka kaua e na'i aku ma na wahi aku j koe a hoea ī Hawaii, Aka, o ke aln.wahine o Makua aole i maopopo iaia ka manao o keia kau a Hiiaka; a q kana i hoomaopopo o ka m ame ka nam oke oh ana a Hhakaikapoliopele, ' Oiai eai ana na ke anaina, a e wala ana i ka miki poi uala, ī ka pahee pono ika poke momona o ka puaa ke kuhikuhmia ona i'o w ana , ke ala oke kaiin* ka ma-u o' na poke uhu momo na, ku ana keia poe wahme ui ekolu. f - Hookahi wahine ua paa kona kino ! na owih lei maile, hookahi, he ohu hinano ame ka hala kona mau l e , a 6 kekahi wahiaf ua ohu ī ka lei lehua. Ua heteke, ? poe»ah, n eaohuohu p0 no i ko lakou mau kahlko nam. Oko lakou mau u'i ame ka nani aole i papalua ae maluna o ko Hnaka nan,, a pela hoi me kona u'i. e 0 •>* mai la oia , na hoahanau ona, a kahea mal la: JJe —- ma —-11" A1.i1., kau m., la oia , keia kau = kaennae ana, na hoananau; KAU 146 O KA M0015M) 0 HIIAKA 1 O ovkou ia ena wahine kupaoa, ke a!a 2 Pnanona Kala o Keaau me mail e -laulu 3 Kuu lehua nehiwa pua hookahi ika manu 4 He manu ke aloha, aohe lala kau ole 5 Eja au la o Hii - - 6 E hii ae au Iko oukou aloha 7 Hu pu no me ke aloha oka ipo 8 O kuu ipo, -- - Na'u anei? . ** 5« k° mc ? ia o ua poe wahine ekolu np» oia o Maile-laulii o Koiahi, ailie Halakaipo o na Keaau o Watartae, a honi pakahi aku Ia ia Hiiaka, āpau ka lakou ike ana, olelo mai ia o «n>ka la Halakaipp . n ,° 06 maan L ei 0 kab i PH» one 0 oukpu waHi-u-Ia i k e kula o UMk, a an- UCu oMJ >. a ,}- o'epalap?,