Kuokoa Home Rula, Volume IX, Number 21, 26 May 1911 — KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O ke Kakela Mauna KE ALAKAI WIWO OLE O NA POWA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA. [ARTICLE]

KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O ke Kakela Mauna

KE ALAKAI WIWO OLE O NA POWA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA

A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA.

MOKUNA V Ini pela e ku i lei, wahi a ma t huli li >u ae at i hope n > ka hui hou ana mo Lemnni "iMai poina hoi oa e M\33 Owhame no kA hui anw aku tne Miss Ri sseil Wah- 1 a Leinnni. Aloha a.hi 4 ihi ot t* ke Kauiiawahine. Pela pu no hot ia oe e luiu ,tloh.t, ixu> ka meihalo nui la oe, d hopu imi la oia ī ka l«ma o Leinam a lulu īho la me kti pumehana. Aole i maopopo la Lemani ko Miss Russell n nn, aka ua ninau aku la oia ī kekahi kauwa i ko Mts Ri'ssell rumt, a hahai īa mat U lau neu' Ua hele aku 1« komo īloko o kdtumt, a ike aku la keu he w< h>re o n~e na helehelena oluolu, ī aahuna ""n e ka lclt ekeh k, 1 1 . lahilahi, e wae ina i uhinioe keokeo i!oko o k.i pahuun e, ameelua huluhulu e waiho atn iluna o ka nue la Leinīni t kjrao aku ai, ua ku ie U ka wahpae ilura a kunou haahaa mai la la va ī ole-lu rku «'i o i.. Mis Russell "Ka rumt komohana ea? Ae, e Mtss, ta noonoo ae nei no au, o ka rumi 1a ī kee, aka, ua haavu nia &ku rei no au i ke k\uoha no u rutni; aka, aia lakou apau īlalo i ka rumi aina no ka hauoh atia, a akaaka ae la oia. "E hiki anei ta'u kokua aku ia oe? ' w.ihi a Leinani. Mekamahaloia oe e M>ss, ma aole ia he hana hopluhi la oe, ahila, e paa ee ī keM maru ihuiho'kukui, 0 ka rumi o ka Haku Makuika, oia oo ka rljw e pih pu ala me kou rumi. aole oe e huhewa ana, 0 ka runii mau po īa o ka Makuika, t hoomau mai ai ka w?hire n al; nia haie. I makemake oia i- kela 'rumi, no ka huii pono 1 ba pa lio, kahi hoi e hoolakalekaia ai o kona j~re ho heu i kau mua ole īa He wahine lawelawe no v au la manawa e Miss , aka, ke hoomanao nei no,au iai&j ua loli ano-e ka wahme me ka leo oluolu "I īkeau īaia ma kona-ki^^ a Lelnani A,~qia e Miss "Ae, wahi a Leinani, a kpmo aku'la laua nei Uoko o ka runli komohana, a ike aku la o Lemani i kekahi moenui e ku aaa, mi lokoo rumi 7 ua iooaanna i na mea kahiko waie no o ke au kahiko, mai kona mau kupuna mai 0 keid kona rumi, a o kela no hoi ksrap»jekau mai la ma ka paia 1 kona mau ia opiopio, ika, tcle no oa 1 aoo ioa. ī keia wa, no ka mea, oia mau ng,kona 'opiopio. a ma ka'u hoomaopopo iho a ia ma kahi o ke kaniha o kjni riUu inikihiki ī k-n mmawa, aole īa he kahiko, oia anei? aminoaka īho la oia. •oooooooooe >00 0<X)00000<>00000 kanaka, me ka hoomau ana aku i ka olelo. ~"Ua eha ke aluwahine Kapuaokalan)." "Eha i keaha?" wahi a Kalanialuloa E nahunahu arta," waht no a" ua kanaka a heomau aku la no i ka olelo. "A kena mai nei o Kapunohuula e kii oui au īa oe." Ae aku la no hoi o Kalaniahiloa A eia hoi na kana«.a ke nana nev i ka uhi puia o Nounou e ka ula me he «a koko ala, a uhi ia Lho Ia o luna i ke ao eleele, o ka huli mat la ko īa o Kalanialuloa a hoi no ka hale alii. Iu KalamaUUoa no hoi a hoea t ka hale, ua hala aku Ia no hoi ka elele no uka o Kapahi. Hoomaka mai la ka moana e kaikoo, ku ka punakeaiukao ka ama. 1 ko Kaianiaiiiloa wa i hiki aku ai, he wahi eha liilii wale no ko Kapuaokalani, aohe he ikaika lob. A ikeia aku la e kau mai ana na punohuula iluna ma kahi hanau ahi, oia o Holoholoku. Ia lakou no hot e nanea aaa no ka nan a ana i keia mau hoailona, ua hoea mai la ke- pale keiki, a kahuna nana e hoohanau i ke keiki a ke aln, o ha kuukuu elua, a ulaula ame ke keokeo, Ia Kapahiku ke pale\eiki, a kahuna o Aiwohikupua a kahu hanai ju* Kalauhiwahma Keanohahaikawaokele Kaohukakuaiwffkaee, ka moopuna kuaiua a Aikanaka. A nona ka hooheno ana i na ohu kakikepa; a i Waianuni i Waipuhia. Ikeia wai kan aku ai ke kahuna i keia mele mā ke aio he olelo ia imua o" oa makua &1 ii, ame Kalanialiiloa ma penei: Hale lani piha i ka manu, I ala lipoa i ka nahele He ala moani i ka lauae, liwi maka onaona noho i ka ohu, Kohu makaopu) i ulu i Pohaku-a-Kane, He kane ka hoa kaune, Lai*ka nehe o Kamka wi I na hoea mai, Wali ka punua noho ai lehua,. Ka leo nahenahe o ke kahuli, i

"Aole/' wāhfa Leinani, mekonfi kau ana skp ?ka ihoitjo kukui maluna o ke pakaukau, ''Mahalo 1« ce e Mis?. E nana ae hdi kaua i kja mea e hiki ai ta,kaUa-ke hc*na no ka Makmka. *A.ole'c)na wshi kauwa lawelawe e hooponoponoia-al kona mau wahi pono" kino. Eia kena. paiki ili, ua paa paha ike ku?. E p»a ae hoi oe 1 ka ihomo e M^ss? He paiki ili nui, a kamnaha, t hele a menumenu 1 ka lawe heleia ma o a maanei no kekahi mau makahiki loihi i hala ae nei, "O keia wale iho la no kana wahi mea oloko o keia paiki nui launa ole.mai Ua Makuika hoi o ke Kakela Ma ? una," wahi a Mrs Russell Ika hemo ana ae o ka paiki ilt ike aku h oia 1 kekahi meapuuhaku e waiho {ina, a heeho ae la oia me ka akaaka ana ae. Heiha ia mea ano-e?' 1 1 ninau ai o Lemani. Kuhikuhi iho la o Mrs Rus3ell me kona Itma i kekaht apana ili (ahilahi me h$ al«i ua kopekopeia ne ka peni i kekahi tnau hua paUpala i kakauia malnna, "Ke ike ala no oe e M S3?" "Aole o'u ike i kekdht mea ano e au e olelo mai nei" i pane aku ai o Leiqtni, me lu hopu aiu iko a toletole -e la ilokō o kona lnrj». <{ Auwe, aoie ka ou īke ua kopekopeia mekekihi peni i kakauia maluna o keia palapala. Nana piha oeiniane.—pia oma kehaoaom-u. u Ae," na wai la-i hana keid? ( Na ka Makutka no piha," i, pane aku ai o Leinani rae ka mino.«ka ana ,ho LuMul, ae 1j ko RusseU poo. 0./ole oe t ike i ka Makmka, ehke me ko'u kaatraaīna uia e Mias, m i aofe oe e oielo me la. On ke keonimana hape loa īioko o keia honua no ka malama ara 1 oa me? o keia ano, e lawe hele ai \ keia puolo k c trko, aole ia o kona ano Aole loa no oia e U we hele ana wa ro aole i kopekepEi», keia mau hua olelo mal <na Tna peia, a(at!a, \ia maem.ie ae'ōia, pela no hoi me konakulana irakua f e 1 keia wa, wahi a Lei ani me ka akaaka milie ana ae, ( 'Mahato ia oe e Miss," t paie mai ai kekahi !eo m.ā ka puka mai. Uah.hlnoae la o Leina n i i hope a »ke aku Uoi i i ka Mak ūka. e ko mai aa A ma ka puka o ka rumi e nana mit a.na ia taua me ano-e nvtluna 0 kona helehelera Ua u-a ae ia o Mrs Russell no kona puiua loa t kona ike ana aku ika Makmka. a h'ki ole iaia ke ku ae iluna Ua nan* ma. k _ka Makuika m Lemam ame Mrs Russe!l, me na hiona h.uoh, aka, o kona mau maka nae roe he ala e nan* ua. an t t ka Leimm mea e hana nei. Ka, ooeno ia e Mrs Rdssell, wahi a ka Makmka me ke komo loa ana mai iloko o ka rumi Ua paka toke-.h ia o U.» m , „o. kg „„ a ako ioko o kona «,,a ,„a , k,alo «af ma'ka7oPo.„ ka M_ikutka,_ua lohe aku ]a oia i ka leo o kaMakuika E ka oe i kuu wahi ope il. e Mrs Russell Makemake oe tke ki? Ua hiki no; na'u no ho, ia-e nan.? aku HauShloaaui kuu ,k e ana oe, no ka mea ua hoi hou mai la oe, a oia miu 110 ka maikai o kSu ola kino aueikeaku la "Akha ahiah <e,' vp] i ? Jtf Jr Hi"=selJ Ua komo aku o Le.mmi iloko o kona rumi me ke ki ana mai \ka P uk a . A moe aku la ou iluna oke kokt a haloiloi ma. la kona mau wa-maka no leona hilahila f ioia P Qnoana i ka Makuila - nml, a 01 loa aku hoi no kona ano mahaoi i ka nana 1 ko ka Makutka mau mea luhi 0 kona paiki ,li, a h.k. ole iam ke hoomanawanui no keia mau hana ana. Aole oia i wehe i kona lole; mamuli jio hei o kona maluhiiuhi, ua moe iho la no oia ma'una o ke kokt meka hoao ana a« e naoe tho, aka, aoie loa e hiki laia ke moe e oni wale ana no oia maoa maanei, e noonoo wale an* no i na mea ana * ikeju, a e h.olohe ana hoi i ka nunui mai oka leo o na kauwa īlalo o ka rumi-ama no ka hauoli pu 'ana me ko lakou Haku, ka Makuika ok e Kakela Maim ? Me keia mau mea apau ana e lohe nei, a e noonoo ana hoi aia hoi, haule aku !a oia ,Jcko oka hiamoe e moeuhane ana hoi i na la o laua e noho ana ma ka ululalu waoakua o Aukekulia. Moeuhane aku I a ota no kona Papa aloha t make, no Rosano Fetona ame na poe powa kau ho; a huikau ae la ka moeuhane, alaila, ike aku ld °ia 1 ke kino loib. iki'en ki'Uio m, he ali o ki kinD o ka Makuika. MOKUNA VI Ua ala ino ae la o Lpnam me ka piwa i ke kakahii- ° kekaht ,a a e, a lohe ee la oia i ke kani oka bele a hoomaopopo iho la oia t keia mau nani ana e ike nei Uoko o kona rumi, a ike īho la oia, ua hiki 10 mai ka ke kekua iaia, no ka mea. aole kela he moeuhane palauele'o aka, eia 10 no oia iloko nei oke Kakela Mauna ka lala' m kaukau alīi o ka ohana o Brakespeare. Aole i pau