Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 14, 13 May 1835 — Page 109

Page PDF (800.23 KB)

108 KUMU HAWAII. (MEI,

malu. Ua loaa kou haawi ana ma na wahi maikai, nou no ka waiwai pono io. E hooikaika oe mahope o ka Haku. E malama oe i kou uhane, iloko o ke ahonui. O kaua pu ka i hele iho nei i ka luakupapau o ka mea manao io, a make. E hooikaika aku oe, a i ka hopena: no ka mea e loaa auanei ia oe ka maha, a e ku aku ai oe i kou wahi i ka hope o na la.

NO KA PULE MALAMA HOU. Helu 2.
O KA MANA O KA PULE PONO.

                Ina oukou, ka poe hewa, i ike i ka haawi aku i ka makana maikai i ka oukou kamalii, e oi nui aku ko ka Makua i ka lani haawi ana mai i ka Uhane Hemolele i ka poe e noi aku ia ia. Luka xi. 13.
                Aia ma kekahi kulanakauhale o Masakuseta, ma Amerika huipuia, i noho ai kekahi wahine haipule. He wahine ia na kekahi kumu nui (Pres. Edewade). Ua kaulana kona malama ana i ke Akua. I kekahi manawa e nawaliwali ana ka ekalesia ma ia wahi, manao nui iho la ia wahine i ka nawaliwali o kona naau iho; --- manao me ka ehaeha no. Akaka ia ia ka hapa o kona ikaika i ke Akua, a nolaila lilo koke oia i ka imi me ka makemake nui. Hookaawale pinepine ae la ia i kekahi mau la, no ka hooki ai a me ka pule, a me ka hoolaa hou ia ia iho, no ke Akua.
                Alaila hoike nui mai la ke Akua i kona lokomaikai iloko ona. Aneane maule kona kino, i kekahi manawa, i ka nui o kona olioli a me kona pomaikai. Ua like pela no ka manao o kekahi mau hoahanau e malaila, ia manawa hookahi no. O ko lakou makemake hookahi no ia, i huli kanaka i ke Akua. Oia ka lakou pule; a mahope iho ninini nui ia mai la ka Uhane ma ia wahi a puni. Aole paha i oi aku ka ikaika o ka ke Akua hana ma kahi e o ia aina a pau. Nui loa ka poe i huli mai, a lilo i poe haipule io.
                Eia no kekahi mea e maopopo ai ka mana o ka pule. Ma kekahi ekalesia, ma Sekotia, i ka makahiki 1630 o ka Haku, he ahaaina a Iesu i ka la Sabati. A po iho, halawai pu ka poe pono e pule. Lilo lokahi aku la ko lakou naau ia hana. Pule pu no lakou a ao loa ka po. No ka nui o ko lakou makemake, aole manao lakou e oki i ka lakou hana. Ia la ae, ma ka hoike hookahi ana o ka olelo, elima haneri ka i huli mai i poe pono. Oia he lau a me ka hapaha o ka lau. Ike mai la ke Akua i ka oiaio o ko lakou makemake, a hookokoke mai la no i ka lakou mea i noi aku ai.
                Ua hai mai la Mika Witefiela i ka ikaikai like ma ka pule i kekahi ninini nui ana o ka Uhane, ma ia aina, ma Sekotia, i kona wa i hai aku ai i ka olelo. Ma ke kau wahi i halawai pu ai lakou, lilo na po i ka pule a ao. I mai la ia, i kekahi manawa, ina e hele mawaho i ke aumoe, aole he wahi e loaa ole ai kekahi poe e hai pule ana i ke Akua.
                I kekahi ninini ana o ka Uhane o ke Akua ma kahi aina o Nu Ioka, i kela makahiki, ua oleloia mai penei; I ka wa i lilo ai ka poe pono i ka pule, ua kulu ka po, a hele kekahi kanaka hewa i kona wahi e moe ai ; aka, ua pihoihoi kona naau i ka manao i kona hewa. Aole i hiki ke hiamoe. Ala ae la ia, a imi aku la oia ia halawai pule; a malaila lilo koke kona naau no ke Akua. No ka lakou la pule, he hiaa wale no ko ua kanaka hewa la; a oia hoi ka mea i lilo koke ai kona naau i naau hou.
                Aia ma Piladelepia, he kanaka haipule a me kana wahine. Kaumaha loa laua i ka laua kaikamahine. Ua lilo loa kela i na mea lapuwale o keia ao. Aohe ona makau i ke Akua; aohe manao i kona uhane. Ku e no oia i ka manao o kona mau makua, a hele aku la mauka loa, he iwakalua mile, i kahi hula. Kuka na makua i ka mea e pau ai kona makemake ma ka hewa. Manao iho la laua e lilo loa i ke noi i ke Akua ia po, a ao, i hiki mai ka Uhane mana ia ia. Pela laua i hana'i.
                A pau ka hula i ke aumoe, hoi ae la ke kaikamahine i kona hale e moe ai. Aole i liuliu kona hiamoe ana, a moe iho la ia i ka uhane, e poho ana oia i ka lua ahi. Ala ae ia me ka makau nui. Hihio hou ilio la ia a loaa hou iho la i ka uhane ia mea hookahi no. Puiwa ae la ia me ka weliweli no. Hiamoe hou oia, o ke kolu ia o ka hiamoe ana; a moe hou no i ka uhane, e poho io ana no oia iloko o ka lua ahi. Pau malaila ka hiamoe. Hoike nui mai la ke Akua i kona hewa ia ia, a oki loa iho la kona manao ma ka lealea. Moe oia me ka hiaa a me ka ehaeha; a i kakahiaka nui, ae koke ia ma ka halekaa, a hoi mai la i kona mau makua. Kokoke lilo kona naau i naau hou; nui kona olioli, a kuikahi iho la lakou, me na makua, i ka mahalo aku i ka Haku, no kona lokomaikai ia ia.
                Ma Bosetona kekahi kanaka waiwai, he keiki mihi ole kana, ma Veremoneta. Ua lilo aku la ma kona makemake iho. Pilikia loa ka manao o ka makuakane ia ia; a nolaila hoakaka aku la ia i kona kaumaha i kekahi mau hoahanau, a kono aku la hoi ia lakou e halawai pu me ia e pule i ke Akua, e hoohuli mai ia i kana keiki. Aole i luiliu loa a kikeke ua keiki la ma ka puka o kona makuakane, ma Bosetona. Wehe ae la ka makua i ka puka, a ike, i mai la ke keiki, me ka uwe no, "I hele mai nei au e ike ia oe, i hauoli pu kaua no ka ke Akua hana lokomaikai i kuu uhane." Ninau aku la ka makua ia ia i ka hora i loohia mua ai kona naau i ka uhane o ke Akua. I mai la kela, I ka hora ewalu o kekahi ahiahi. Hoomanao iho la ka makua, oia no ka hora i pule pu ai lakou, me kona mau hoahanau, no kana keiki; a ua akaka ia ia, ka oiaio o ka ke Akua olelo ma Isaia 65:24, "I ka wa e puka mai ai ka hua pule ma ka waha, e hoolohe aku au."
                Ma Alehani, he kulanakauhale o Nu Ioka ia, eono kanaka opiopio haipule i halawai pinepine e pule. Ohumu pu lakou e pule no kekahi mau hoalauna mihi ole o lakou eono. Ua launa aku ua poe mihi ole la i ka poe hewa, a, i kekahi manawa, hoomaewaewa lakou i ka