Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 14, 13 May 1835 — NO KA PULE MALAMA HOU. Helu 2. O KA MANA O KA PULE PONO. [ARTICLE]

NO KA PULE MALAMA HOU. Helu 2. O KA MANA O KA PULE PONO.

Ina oukou, ka poe liewa, i ike t i ka haawi aku i ka makana maikai i ka oukou kamalii, e oi nui aku ko ka Makua i ka lani' haawi ana niai i ka Uliane Hemolele i ka poe e noi aku ia ia. Luka xi. 13. Aia ma kekihi kulanakauhale o Masakuseia, ma Arnerika huipuia, i noho ai kekahi wahine haipule.; He wahine ia na kekahi kumu nui j (Pres. Edewacle). Ua kaulana kona malama ana i ke Akua. I kekahi manawa e ana ka; ekalesia ma ia wahi, manao nui iho ! la ia wahine i ka nawaliwali o ko-| na naau iho; —manao me ka ehaehai no. Akaka ia ia ka hapa o konaj ikaika i ke Akua, a nolaila lilo■ koke oia i ka imi nie ka makemake uui. Hookaawale pinepine ae laj ia i kekahi mau la, no ka hooki ai' a me ka pule, a me ka hoolaa houl ia ia iho, no ke Akua. | Alaila hoike nui mai la ke Akuai i kona lokomaikai iloko ona. Ane;uie m:i!ile kon i kino, i kekalii nawa, i ka nui o kona olioii a me k<jna pomiikai. Ua like pela no ka nianao o kekahi mau hoahanau e malaila, ia manawa hookahi no. O ko lakou makemake liookahi 110 ia, j i huli kanaka i ke Akua. Oia kai lakou pule; a nialiop.i iho ninini nui ia mai la ka Uhane ma ia wahi a puni. Aole paha i oi aku ka ikaika o ka ke Akua hana ma kahi e o ia aina a pau. Nui loa ka poe i huli mai, a lilo i poe liaipule io. I'iia no kekahi mea e maopopo ai ka mana o ka pule. Ma keknhi ekalesia, ma Sekotia, i ka makahiki 16:30 o ka Haku, he ahaaina a lesu i Sabati. A po iho, halawai pu ka poe pono e pule. Lilo loka-

hi aku la ko lakou naau ia hana. Pule pu no lakou a ao loa ka po. No ka nui o ko lakou makemake, aole inanao lakou e oki i ka lakou hana. Ia la ae, ma ka hoike hookaI hi ana o ka olelo, elima haneri ka i huli niai i poe pono. Oia he lau a |me ka hapaha o ka lau. ike inai ! la ke Akua i ka oiaio o ko lakou | inakeinake, a hookokoke niai la no i ka lakou mea i noi aku ai. j Ua hai mai la Mika Witefiela i ka ikaikai like ma ka pule i kekahi | ninini nui ana o ka Uhane, ma ia i aina, nia Sekotia, i kona wa i hai jaku ai i ka olelo. Ma ke kau wahi | i halawai pu ai lakou, lilo na po i ! ka pule a ao. I mai la ia, i kekahi ' manawa, ina e hele inawaho i ke auinoe, aole he wahi e loaa ole ai 1 kekahi noe e hai pule ana i ke Akua. 1 kekahi ninini ana o ka l'haue 0 ke Akua ma kahi aina o Nu loka, , i kela makahiki, ua oleloia inai pe- ; nei; I ka wa i lile ai ka poe pono j i ka pule, ua kulu ka po, a hele ke|kahi kanaka hewa i kona wahi e j moe ai; aka, ua pihoihoi kona iiaau 1 ka ninnao i kona lieua. Aole i hiki ke hiainoe. Ala ae la ia, a imi aku la oia ia halawai pul<>; a iiialaila lilo koke koua naau no ke Akua. No ka lakou la pule, he j hiaa wale no ko ua kanaka hewa i la; a oia hoi ka inea i lilo koke ai kona naau i naau hou. Aia ma Piladelepia, he kanaka haipule a me kana wahine. Kanmaha loa laua i ka laua kaikanialiiIne. I a Ii!o loa kela i na inea laj puwale o keia ao. Aohe ona jmakau.i ke Akua; aohe niaiiao i kona uhane. Ku e 110 oia'i ka nianao o kona mau niakna, a hele aku la mauka loa, he iwakalua mile, i kahi hula. Kuka na makua i ka mea e pau ai kona niakemake ma ka hewa. Manao iho lahiua e lilo loa i ke noi i ke Akua ia po, a ao, i hiki mai ka Uhane mana ia ia. Pela laua i hana'i. A pau ka hula i ke auinoe, hoi ae la ke kaikamahine i kona hale e moe ai. Aole i liuliu kona hianloe ana, a moe iho la ia i ka uhane. < *

epoheanaoia i ka lua ahi. Ala ae ia me ka niakau nui. Hihio hou iho la ia a loaa hou iho la i ka uhane ia mea hookahi no. Puiwa ae la ia mi' ka weliweli no. Hianioe hou oia, o ke koiu ia o ka hiainoe ana; a moe hou no ika uhane, e poho io ana no oia iloko o ka lua ahi. Pau niaiaila ka hiamoe. H«ike nui mai la ke Akua i kona hewa ia ia, a oki loa «iho la kona manao nia ka lealea. Moe oia me ka hiaa | a ine ka ehaeha; a i kakahiakanui, !ae koke ia ina ka halekaa, a hoi | mai la i kona mau makua. Kokoke lilo kona naau i naau hou; nui kona oiioli, a kuikahUiho la lakou, ine na makua, i ka mahalo aku i ka Ilaku, no kona lokomaikai ia ia. j Ma Bosetona kekahi kanaka waiwai, he keiki inihi ole kana, iiia } Veremoiieta. I'a lilo ula ma i konaniakeinake iho. Pilikia loa ka maiiao oka makuakane ia ia; a nolaila hoakaka aku la ia i kona kauniuha i kekahi mau hoahanau, a kono aku la hoi ia lakou e halawai pu ine ia e pule i ke Akua. e hoohuli inai ia i kana keiki. Aole i luiliu loa a kikeke ua keiki la uia ka puka o kona makuakane, iiia Bose!<,na. Wehe ae la ka iiiakiia i ka puka ; a ike. i iiiai la ke keiki, me ka uwe no, "I liele mai nei au e ike ia oe, i liauoli pu kaua 110 ka ke Akna hana iokoinaikai i kuu uliaiie. \iiia u aku la ka makua ia ia i ka hora i loohia miia ai koiKi naan i ka uliaue o ke Akua. I iiiai la k«'la, I ka ltora ewalu o kekalii ahiahi. Iloonianao ilio la ka iiiakua, oia 110 ka liora i pule pu ai lakou, iiie koua iuuu hoahaiiau, no kaua keiki: aua akaka ia ia, ka oiaio oka ke Akua olelo ma Isaia 05:21, "I ka \m e puku mai ai ka liu(i jntlc mu ku waha, e hoolohe uku au." Alehaiii, he kulanakauhale o IV u loka ia, eono kanaka opiopio haipule i halawai pinepine e pule. Ohumu pu lakou e pule 110 kekahi inau lioalauna mihi ole o lakou eono. Ua launa aku ua poe mibi ole la i ku poe hewa, a, i kekahi manawa, hoomaewaewa lakou i ka

* , ,»ulo. Howikuika aku la na mea haipule eono halawui |»iiiepinc 110- « paii k:i halawai, koho aku lakou pukalii i kekahi o ua mau mea hewji la e kainailio aku ai ia ia, a e l»u"le ai hoi noiia i ke Aku*. Pela i liana iiiau ai lakou. A ha!a kekalu maii kapu. elima o kela mau , n ~i ||>\v;i ka i lilo i kauaka hui,»ule. Ma ka aina o KolumeHia, nia Amerika, he halawai ,»ule na kahi mau hoahauaii o ka ekalesia. Kol,o aku ia lakou i kekahi poe mihi ole, he iwakalūa, o j»ule ,»u no lakou. Aole i liuliu a ,>au ua |»oe iuilii ole la i ka huli inai. a koiuo nu i ka ekalesia, hookahi, elua ,»aha i konio ole. Pela no kekahi hana-ana iua na walii e kokoke ana malaila. K na hoahunau o Ilawaii nei. ua paiia keia olelo. ma Auii*rika, i ka maknhiki IS.h>. l*a hoike nui mai la ke Akua i kona niana malaila ia niau mukaliiki*, a pela i kekalii makahiki m iliope mai. No ka pule a kauaka liaipule, konahoike uui ana 1 kona mana malaila. Ina makemakeoukou i kona mana e hoaknkuia mai pela manei, pouooukou e hoolialike iu> ka lakou hana ana. Ina inakem ike oukou i ka niuini aua mai o ka l'haue, ma keia pae moku. pono oukou e hoohalike me ka mauao o ko Seko*ia, i ka pule ikaika, 1 ka pule hooki ole. 1 ka makeinake oiaio. Ina ikaika ka kakou pule, 1 liiki ole ke oki aku. a ao ka po, imi ua ikea mai ananei ia inana iwaena o kakou; ua haalulu hoi ka poe hewa: ua lanakila ka pono. Ina lie hoahanau hewa kou. ua kauni.-iha kou naau ia ia. no kona lilo loa ma ka lealea a «ne ka hewa a pau. M ai noho wale iho oe. m< x ka naliu, aole e ola ua hoahanau la. l'j kono aku ia ia e hele i ka hale o k<' Akua. Aole palia e ae inai ia. Aole paha e hiki ke alakai i kona kino imua o ke Aku#; e hiki ia oe ke kaikai i kona uhane imua o ke Akua. E hoohalike oe ine ia poe opiopio haipule, ma Alehani. A i oiaio kou makeuiake i ola noi>a, 01010 mai ke Akuaehaawi mai

no ia. "E noi, a e haawiia no oukou." Mat. vii. 7. He niakua paha oe; —a ua ihuhio kolohe kau poe keiki. l T a eha loa kou naau ia lakou. A i pela, niai noho a nalu iho i kou poino ana, me ka i ana iho, penei—"Na'u ka nau, i ka pono ole o ka'u mau keiki " E liele e uwe aku i ke Akua. E hoohalike nie na niakua nia Pihulelepia. E hoolilo ika po no ka puli', ameke ao kekahi. £ pule inanaka ole. Ua lokomaikai ke Akua i ka haawi mai. Mai i mai oe, "Ile keiki hoopunini loa ka'u, aole paa iki ia'u." A i pono kau pule, e hiki no i ke Akua ke kii aku ia ia, ma kona walii i hele ai. lle iwakalua niile i liele? ai ka lnua la kaikainahine;-he keiki hoopunini no. Aka, ua kii aku ke Akua ia ia. Ua kau ka niakau ia ia, no ke Akua mai, a lilo koke no i moa naau hou. He nui loa iio na makua ma Amrrika i haiioli, i keiamau makahiki, i ka liuli niai o ka lakou inau keiki ma ke oia—a nui no hoi na kamalii i lilo i poe haipule a komo hoi i ka ekalesia. lieaha ka mea i loaa ole ai kekahi keiki haipule ia kako.u, ma keia pae moku a pau. No ke ao ole paha kahi lio>va; aole nolaila wale no. No ka pule ole kalii hewa—no ka pule nawaliwali. uo -ka oiaio ole o ka makemake; no ke uoi kanalua ana ike Akua. J'i ili inai ko lakou make a me ko na kanaka makua hoi ia kakou, e na hoalianau. E ala kakou. u. «.