Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 26, 23 December 1835 — Page 205

1835.) KUMU HAWAII. 205

O KA HINA O KA LUAKINI.

Waimea, Novemaba 30, 1835.
                Aloha oe e ko'u hoahanau. Eia kuu wahi manao ia oe. Ma ka poalima iho nei, ma ke ahiahi poeleele no, lohe ae la makou i ka walaau me he olai la. I mai la kekahi, heaha ia? - Ua hina paha ka hale pule. Holo aku la au e nana. A i ka holo ana, ike aku la au, ua hina no a nahaha liilii ko makou hale pule nei. O ka makani no, ka mea i hina'i. O ka popopo hoi kekahi.
                Eia kekahi mea kupanaha. O ko ke Akua lokomaikai mai ia makou. Aole i hina ka hale i ka manawa i akoakoa'i ua kanaka maloko. Ina paha i hina i ke kakahiaka o ka la Sabati i ka manawa i noho kinikini ai na kanaka maloko, ina paha ua pau makou i ka make. Ala paha makou a holo i pakele a make nae i ka laau, i ke kia, i ke oa i ka pou, i ka paia, i ke aha la, aole paha pakele. Aka, aole ke Akua i makemake e pau makou i ka make. Nolaila, malama oia, a loaa ka manawa pono, ka manawa kanaka ole, pa ikaika mai ka makani a hina iho la no ia.
                Eia hoi kekahi mea kupanaha. O ka awai, aole ia i nahaha iki. Hina no ka laau he nui wale ma kela aoao ma keia aoao a puni. Aole nae i hiki ia wahi. O ko ke Akua manao paha, e malama i ka awai, kahi i hoanoia'i kona inoa, a i haina'ku ai kana olelo maikai. A o ka puka aniani, oia hoi kekahi mea i malama pono ia, aole ia i naha iki.
                Hookahi no mea kupanaha i koe. Aole makou i nele i ka hale pule ole. Hookupaa ke Akua i ka hale kahiko, a paa ka hale hou. Aole he hale pule; he hale kula, he hale pili, he hale maikai, a he hale nui, me he hale pule la. Na ke alii na Kuakini, i kukulu iho nei. Akahi no a paa. Ma keia Sabati iho nei, halawai makou maloko e hoomana aku i ke Akua.
                A o ko makou hale pule no keia i neia manawa.
                Ua makaukau Kuakini ma e holo ma Kailua e kukulu i hale pule pohaku malaila. Aia hoi mai alaila paha kukulu hou oia i hale pule hou no onei.
                Pau ko'u wahi manao,
Na LAIANA.

HE PALAPALA HOU.

HALEPAIPALAPALA ma Honolulu, }
Detemaba 18, 1835. }
                Ua paiia, ia mau la, O ke KUMUMUA na NA KAMALII; He palapala e ao aku ai i na kamalii ike ole i ka heluhelu palapala. Hookahi kanaha a me kumamaha kii palapala iloko o ke Kumumua. Ua kakauia e Emekona, ma Waialua. He umi tausani ka nui o ka pai ana.

NO KA HOPE O KA MAKAHIKI.

HONOLULU, Dek. 18, 1835.
                E ka poe heluhelu i ke Kumu Hawaii; auhea oukou? Eia ka pepa 26, — ka pepa hope o keia buke mua. Ua heluhelu anei oukou i kela pepa keia pepa? Ua akaka anei ia oukou na me a pau ma ke Kumu Hawaii? Ina aole pela, e ala, e heluhelu, e noonoo, e malama i na mea e nono ai ko oukou poe kino, a me ko oukou poe uhane.
                Kokoke pau ka makahiki o ka Haku 1835. Holo wikiwiki ka manawa. Nui ka poe i make i keia makahiki. Auhea lakou? Ua ike ke Akua - aole akaka ia kakou nei. Aia no ma ka lani ka poe maikai, - aia no ma ka po ka poe hewa. Auhea kakou, ka poe ola ma keia ao? E hoomakaukau kakou e halawai pu me ke Akua, no ka mea, e hiki mai ka make i ka manawa a kakou i ike ole ai.
                E nana oukou i ka palapala a Amasa ma ka aoao 22. Auhea ka mea nana i kakau ai i keia palapala? Ua make ia. E nana oukou i ke kanikau a Kaeleowaipio ma ka aoao 48. Auhea ka mea i kakau ai i keia kanikau? Ua make ia. E nana oukou i ka palapala a Simeona Kaiu ma ka aoao 136. Mahea la ka mea nana i kakau ai i keia palapala? — Ua make no ia.
                Ea, e pono kakou, ka poe ola, ke kiai, e noho makaukau,—no ka mea, aole nui ko kakou mau la ma ka honua nei. Ma ka ipuka ka make. E hiki mai i i ka hora a kakou i manao ole ai.
Aloha oukou, Na'u na TINEKA.

HE PAPA NO KEKAHI MAU MEA I KA MAKAHIKI 1835.

Ian. 7. Holo aku i Amerika, ka wahinekanemake a Mr. Sepadi me na kamalii akolu.
8. Ua pau kekahi hale ma Honolulu i ke ahi baka.
14 Holo o Nahienaena a me Hoapili maanei aku a Lahaina.
21 Holo ke alii o Kauikeaouli a me Kaikioewa maanei aku a Kauia.
Feb. 21 Hoi mai Kauikeaouli mai Kauai mai.
Mar. 10. Ua make Meri Kalaka ma Lahainaluna.
18. Ua make Wiliama Nevins Limaikaika ma Lahaina.
19. Ua kaaweia o Kailiulu, ma Honolulu, no ka pepehi i kana wahine a make.
25. Pule mau ma Waialua.
Apr. 9. Ua make Korenelio Ogedena Polena, ma Lahaina.
10 Ua pau i ke ahi haka ka hale o Mr. Gulika.
15. Pule mau ma Ewa. — Ua hoolaaia ka hale pule ma Koloa, Kauai.
Mei l4. Make Wiliama Foreba.
Iune 1. Ua puhiia ka hale pule ma Kailua.
2. Mareia na alii, o Nahienaena laua o Leleohoku.
4. Ahaolelo o na kumu ma Honolulu.
6. Holo mai na hoalawehana hou awalu.
28. Pau i ke ahi baka kekahi hale ma Okumehame.
Iulai 14. Holo Mr. Baluina i Tahiti. — Hoolaaia ka hale pule, ma Wailuku, Maui.
Aug. 22. Ua hoolaaia ka hale pule ma Kaawaloa.
Sep. 5. Kuu mai ka moku hoikaika a pae mai nei o Nahienaena a me kaua kane o Leleohoku a me Hoapiliwahine. No ka mai o ke Alii ko lakou holo ana mai. Sep. 11. Ua make o Simeona Kaiu.
Oka. 6. Pule mau ma Kaneohe.
8. Ua pau kekahi hale i ke ahi baka a me ka luwahine iloko, ma Moanalua.
13. Ua ikeia ka hoku welowelo.
15. Ua pepehiia o Pauma e KeoneLu, i ka hakaka ana me ka ona
18. Ua hoolei ia kekahi wahine i ka pali nui e kana kane, ma Haiku i Hamakualoa, Maui.
Nov. 13. Ua pae mai Mr. Li, o kekahi kahuna pule mai Kolumebia mai.
17. Nonoi na alii moku i ke kiaaina o Maui i kipaku i ka rama.
19. O ka halawai hoemi i ka uhauha, ame ke noi i ke Alii e hoole loa i ke kuai rama, ma Oahu.