Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 25, 9 May 1838 — Page 95

KE KUMU HAWAII.
HE PEPA HOIKEIKE I NA MEA E PONO AI KO HAWAII NEI.
"O ka pono ka mea e pomaikai ai ka lahuikanaka; aka, o ka hewa ka mea e hoinoia'i na aina.''
Buke 3. HONOLULU, OAHU, MEI 9, 1838. Pepa 25.

HAAWINA 1.
O ke kula Sabati.

                Heaha ka mea i hoikeia mai ma ke kii maluna?
                He kula Sabati,
                Nowai ke kula Sabati?
                No na kanaka makua kekahi, a no na kamalii kekahi. Nowai keia kula?
                No na kamalii wale no.
                Pehea na haumana e hana e ai mamua o ka hele ana mai maanei?
                E ala ma ke kakahiaka nui, e holoi i ka lima a me ka make, e kahi i ka lauoho, a e aahu i ke kepa maemae.
                Oia wale no anei?
                Aole; e hoopaa naau i ka haawina, i paa pono, a e pule e aku i ke Akua e kokua mai.
                E hele mai pehea?
                E hele malie no, aole walaau, aole paani ma ke alanui.
                Pehea hoi ka noho ana ma ke kula?
                E noho malie, aole kulikuli, aole hawanawana, aole akaaka.
                A heaha kekahi?
                E malama i ka leo o na kumu, a e ikaika i ke ao ana.
                Olioli anei oukou i ka hale ana mai i kela kula?
                Ae, ko makou makemake no ia.
                No ke aha oukou e hele mai nei?
                E ao i na mea e pono ai. Heaha ia mau mea?
                O ka pule, ka himeni, ke ao i ka palapala hemolele.
                Heaha ka palapala hemolele?
                Ka buke Kinohi, a me ka buke Mataio.
                Heaha kekahi inoa e ae o ia mau buke?
                O ke Kauoha Kahiko, a me ke Kauoha Hou.
                E hai mai i kekahi mau palapala o ke kauoha kahiko?
                Kinohi, Pukaana, a malaila aku a i ka Malaki.
                Ehia ia mau palapala a pau? Kanakolukumamaiwa.
                E hai mai i kekahi mau palapala o ke Kauoha Hou?
                Ka Mataio, Mareko, a malaila aku a i ka Hoikeana.
                Ehia ia mau palapala?
                Iwakaluakumamahiku.
                Owai ka inoa nui o ia mau palapala a pau?
                Ka Baibala. Haawina Kamalii.
 

KAWAILEPOLEPO.

                Eia keia mea a'u i ike i keia hoahanau o kakou, He aha kona i ka poe makaainana.
                Ua ike oukou, e na makaainana o Wailuku nei, aole i hooluhiia oukou e Kawailepolepo. Ina, ua hookaumahaia oukou i kona noho ana maluna o oukou, aole no kona manao ia. Aole ia i kauoha ia oukou e hana nui i kana hana ana, e kukulu i hale nui nona, a e hana i kela mea kela mea e luhi ai ke kino. A hemo ia nui kona oluolu. I mai la ia'u---"Ua maha au, no ka mea, makau au o hooluhi paha au i kanaka." I kona noho ana ma Makaaka i Waihee, ua kakau iho la ia i kekahi mau manao no oukou. Ke manao nei au e heluhelu. Eia kekahi. "Aloha oukou e ko Hawaii a pau loa, o oukou e ka poe hune, a me ka poe hooluhi wale ia, o ka pilikia aloha, e keia poe a pau, e hoolohe mai. He wahi manao ko'u no oukou, e keia poe a pau, aole o'u manao i ka hune, a me ka hooluhi hewa ia, a me ka pilikia.
                Aole a'u manao ia oukou e poino ai, eia ko oukou poino nui, o ko oukou hoowahawaha i ke Akua, hoomaloka, a ike ole ia ia, eia ko kakou hewa, e na hoahanau. Ke i aku nei au, e haalele loa i kela mau mea, a e imi aku ia Kristo, e nana aka ia ia wale no. Ina e loaa na oihana a pau a ka Uhane i ke kanaka ea, oia ka waiwai mau loa imua o ke Akua; aka aole pono ke kanalua, oia ke kapa aku i ke Akua he hoopunipuni. E manao i kana olelo ma Mataio; "Aka e imi e aku oukou mamua i ke aupuni o ke Akua, a me kana pono, a ua pau ua mau mea la i ka haawiia mai ia oukou." E noonoo i ke ano e pono ai. Aloha oukou.

Na HEZEKIA KAWAILEPOLEPO.
 

                Nui na mea i koe a'u i ike ai---aka aole hiki ia'u ke hoakaka. I kuu ike pinepine ana ia ia, manao au he kanaka maikai ia ma kona hale iho. He kane maikai—huhu ole---hakaka ole i kana wahine. Pule pinepine ia i ka Haku i aloha mai ia laua, a i hoola mai i ko laua mau uhane. He kanaka akahai, o Kawailepolepo---ua haahaa kona naau. Aole loa au i ike i kona hookiekie ana ia ia iho---aole akahi. He kanaka pule ia. I ko'u manao, ua hele pu ia me ke Akua, me ka makemake e hana i na mea a pau ana i kauoha mai ai.
                A i kona wa popilikia aole i haaleleia e kona Haku. Haawi mai ke Akua ia ia i na mea a pau e pono ai kona kino. Ua olelo pinepine mai ia ia'u penei. Nani ka lokomaikai mai o ka Haku ia'u. Mamua, i kuu noho ana he alii o ka aina, ua pololi pinepine au, a me ka'u wahine---aka hemo au---nui ka poe i kokua mai ia'i---aole pololi iki." e hoopomaikai ia oukou, e ke Akua, ka poe i hoomanao i kana kauwa, i kona wa haiki. Nana oukou e kokua i ko oukou popilikia! I ka mahuahua ana o kona mai, ua