Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 18, 1 September 1834 — KA MOOOLELO NO KA EKALESIA. [ARTICLE]

KA MOOOLELO NO KA EKALESIA.

j O lesu Kristo, ko kakou Haku e ola'i; : mai ka wa oko lesu hanau ana mai a hiki lloa i keia wa e noho nei kakou, i ka inakahiki o ka Haku 1834. cc Ua knkuluia oukou maluna o ke kahua o na lunaolelo, a me na kaula, o LsuKristo i/io no ku puhaku kuma o ke kihi." Paulo. § 1. JVS ke ano o ke ao nei i ka wa oko Itsu hanau ana. I ko lesu hiki ana inai e kukulu i ka ckalesia nona, aia no na lahuikanaka a pau malalo ihe» o Augnseto Kaisara, ke A ln nui o ka poe Roma. Ua nui loa ke z.upuni o Roma ia wa. Aia no ia mawaena o ka muliwai o Euperate ma ka hikina, a me ka moana Atelanita ma ke komoliana. Ekolu tausani mile a me kē keu ka loa, elua tausani a me ke keu ka laula. Malalo iho o Auguseto, aia na aina he nui loa: o Sepania a me Farani kekalii, o Beritania a me Italia, o 'Helene, a me Geremania, kekahi mau aina ma Asia, a me Aigupita; o ke kaiwaenahonua a me na moku aina,a pau malaila. Ua manaoia, akahi ]iaueri a me ka iwakalua miliona kanaka. § 2. JVo k&mea'e pono ai na kanaka 'ia wa. He wa kaua ole, ka wa i .hānauia'i o lesu. Mamua, nui ke kaua ana o na la-

imikanaka a pau. I.anakila o Kaisara' inaluna o lakou, a mahopo iho,'n'oho,i imlie no ko na ainu a pau nialalo o ka poe Koma. ! I te Alii akaniai o Auguseto i ko, kaua,' ~ iue ka malania ana i kona Āupuoi. He Alii noonoo oia, he naauAo ia ma/na mea a pau o keia ao. f;V{i ( L'a imi ikaika ka poe Homa,- a me. ka poe Helene i ka naauao. .Nui na kula, a ine na kumu, a nui \vale ka palap;ila i kakauia'i e ka pne naauao: o ka'palapala no na akua kekahi, a no na kanaka kekahi; ka palapala uo ka lani, a ka honua, a iiui no hoi ka lakou palapala' mele. Ua Inaa mai ia kakou kekahi'oka lakou palapula, a ua nalowale kanui. O ka ike ana a kiinaka he nui wale i ka olelo a ka poe Ilolene, oia ka inea e palalialaha'i ka olelo a ke Akual § 3. A o na mea e poino ai fca noho ana 0 kiinala ia maiunea. Aole ike ka nui o kanaka i ke Akua maoli. >'ui h>a na akua wahahee a ka poe Roma i malama'i. I ke ao, a me ka po, kulou ilalo lakou imiia o keia mau akua hoopunipuni, imua o na kii, a me na | holoholuna, a ine na manu. a me na mea j kolo. Ua kukulu lakou i na luakini, a me ij na heiau he nui wale; a nui na kahuna : pule' ia lakou. Ua mohai pinepine lakou j : 1 ko lakou mau akua, i na h< loholona a me ; kanaka. No ko lakou hoomaua ana i ke- j ia mau mea wahahee, lilo ai lakou i poe | hana i na mea ino a pau loa. Aohe paha j mea ino a lak<>u i hana ole aku ai. Na i Paulo i kakauia'i ka lakou hana ana, aia I ma kana palapala i ko Roma poe. 1: ; -1 —32. Ua akaka loa ka oiaio o ka ke Akua olelo Aole i ike-aku ko ke ao nei i »| ke Akua ma ko lakou naauao ana. j § 4. JVb ke ano o ka poe ludaio ia manatca. Ike no ka poe ludaio, ka poe mamo a f<eraela i ke Akua maoli, no ka mea, ua loaa mai ia iakou ka palapala hemolele k;Jiiko, a me ka poe kuinu: aka, i ka wa j a leau i hanauia'i, nui ka pouli maluna o ji lakou. -Ma ka waha, malama no ka nui o ]j lakou ia lehova, aole nae ma ka naau. Ile poe pio lakou ia wa, i ko Kt ma. O Herode, ke Alii mglalo o Kaisara, ko lakbu Alii nui. He Alii malama ole i ke Akua, o Herode. 2sui kana hana hewā ana, a nana no i ao aku i kona kanaka i ka aoao ino o ka poe Roma. § , 5. JYo na aoao o ko ka poe luāaio hoomana ana i ke JJkua. Ekolu aoao nui o ko ka poe ludaio hoomana aha i ke Aleua. Eia kekahi, ka ao-1 ao o ka poe''Parisaio. Eia kekahi, ka aoao o ka poe Sadukaio. Eiahoi kekahi, ka aoao o ka poe i'sena. Ua ku e lakou a pau loa kekahi i kekahi me ka inaina a me ka hakaka. § 6. ,Vo ke ano o keia mau aoao. 1. He poe ikaika ka poe Purisaio ma ke kanawai o Mosp. Ma ka waha, paulele lakou i ka ke Akua olelō| aole nae lakou i malama. He poe hookamani lakoū. \ui ko lakou mahaloia mai ai e kanaka, no ia mea, i ko Jakou v

hoopololi ana, hapala lakou i ko lakou mau maka ; a i ka lakou pule' ?uia, ku lakou ma na halehalawai, a ma ka huina: alanui, i ikea mai ai lakou e kanaka, akai ma<kalii malu, nui ka lakou -hana hewa ana. Ua hahai ka poe makaainana mpmuli o ka poe Parisaio, me ka mahalo 1 nui,.no ka lakou pule pinepine ana, a nie ko lakou hoop'ololi ana, a me ko lakou holoi ana i ka wai.

2. Oka poe Sadukain. Hoole ka poe Sadukaio i ka nui o ka ke Akua olelo. Iloole lakou i ke ala hou ana o ke kino, a me ke ola ana o ka uhane ma kela ao niahope. Aole nui ka poe Sadukaio e like me ka poe Parisaio; aka, hahai kekalii poe Aiii, a me ka poe waiwai mamuli o keia aoao. Nani ko lakou inaina ialeau. Ua paulele kekahi 'poe Parisaio ia ia, aole paulele paha kekahi Sadukaio. 3. He poe eka poe Esena. Iko lakou hoomana ana i ke Akua, haalele lakou i na kanaka, a noho lakou ma ka aina nahelehele me ka noonoo. Iloole lakou, aole loa e ala hou ke kino. Hoowahawaha lakou ika waiwai o keia ao. Ua hahui ka poe palaualelo mamuli o keia aoao. 7. JVo ka poe haipule io ia manawa. I ka wa i hanauia'i o lesu Kristo, aia no kekahi p.»e haipule io ma lerusalema. Ua kaumaha ko lakm naau i ka lilo ana o ka pofe ludaio i poe malama ole aku i ke Akua, a ua kali no lakou i ka puka ana ma?.o ka la ola, i ka hiki ana mai o ko lakou Mesia. Pela o losepa, a me kana wahine o Maria, ka makuwahine o lesu. Pela o Sinie«.na, a me Ana, ke kaulawahiue ke kaikamahine a Panuela, a me kekahi poe e ae. Ai ko lakou kali ana ma lerusalema, me ka 'pule, a me ka hoopololi ana, aia hoi, puka mai ka malamalama uui e hooliilii mai i ka pouli o ka po.