Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 8, 18 February 1875 — Page 4
Na Ekalesia o Kawaiahao a me Kaumakapili.
Halawai kakahiaka, la Sabati .... hora 10½
Halawai po ..... hora 7½
Halawai Apana auina la ..... hora 3½
Kula Sabati ..... hora 9½
NA KULA SABATI.
NA HAAWINA NO MA RAKI.
21. Ke Kuahu hoike, Iosua XXIII: 21—27.
21 ¶ Alaila kamailio mai la ka Reubena poe mamo, a me ka Gada, a me ka ohana hapa a Manase, i mai lakou i ka poe luna o na tausani o ka Iseraela.
22 O Iehova ke Akua o na'kua o Iehova, o ke Akua o na'kua ka i ike; a e ike no hoi auanei ka Iseraela, ina ma kipi ana a me ka hana hewa ana ia Iehova, mai hoola oukou ia makou i keia la.
23 Ina paha makou i kukulu i ke kuahu no makou, e huli, mai o Iehova aku, a e kaumaha maluna o ka mohaikuni, a me ka mohaiai, a e kaumaha maluna olaila, i ka mohai aloha, na ia Iehova no e hoopai ia mea.
24 Ina aole i hana makou pela no ka makau ana i keia mea, me ka i ana iho. Mamuli paha, e olelo mai ka oukou poe keiki i ka makou poe keiki, me ka i ana mai, Heaha ka oukou ia Iehova, ke Akua o Iseraela?
25 Ua haawi mai o Iehova ia Iorodane nei, i mokuna mawaena o kakou, e ka Reubena, a me ka Gada, aole o oukou kuleana ma o Iehova la; pela no e hooki ai ka oukou poe keiki i ka makou poe keiki i ko lakou makau ana ia Iehova.
26 Olelo iho la makou, Ina kakou, e kukulu i kuahu no kakou, aole no ka mohai kuni, aole no ka alana:
27 He mea hoike ia mawaena o makou a o oukou, a mawaena o ko kakou hanauna mahope aku nei o kakou; i hana makou i ka oihana a Iehova imua ona me ko makou mohaikuni a me ko makou alana, a me ko makou mohai aloha, i olelo ole ka oukou poe keiki i ka makou poe keiki mahope aku nei, Aohe o oukou kuleana ma o Iehova la.
Eia na mea nui iloko o keia mokuna:
1 Hookuu aku la o Iosua i na koa o ka ohana a Reubena, a me ko Gada a me ko ka hapa o Manase, e hoi lakou i ko lakou poe ma kela aoao o Iorodane, pauku 1 a hiki i ka 9. 2. Kukulu iho la lakou i kuahu ma kapa o Ioredane, i mea hoike no ko lakou launa ana me ka aina o Kanaana, pauku 10. 3. Lili iho la ke koen o na ohana, a hoohalahala no keia kuahu, pauku 11—20. 4. Hoike pololei keia mau ohana elua me ka hapa i ke ano o keia kuahu, pauku 21—29. Malailoa ka haawina o keia la. 5. Apono ia ka lakou hana, a hooluolu ia ka manao o na ohana e ae, pauku 30—34. Hoole o Reubena ma aole lakou i hewa i ka hana ana i keia kuahu—ina ua hewa, na ke Akua e hookolokolo, a h i ia ka hana kupono i na kuahu, ekolu ia mau hana, pauku 23. Pauku 24, 25, 26, hai ia ua hana lakou i ke kuahu no ka pomaikai o na keiki, a me ko lakou poe mamo, i kuikahi lakou a i malu, oiai ua lilo o Ioredane i palena mawaena o lakou, a ua hopo ia o hoole aku lakou kekahi i kekahi, na keia kuahu e hookuikahi. Pauku 27, hai ia ke kumu i hana ia'i ke kuahu, i mea hoike mawaena o lakou.
O ka Poaha o keia pule ae Feberuari 25, ka la i hooholo ia i la haipule no na kula.
"MAKE I ALOHA NUI IA.—Ua make o Miss. Mere Kuewa, ma ka la 27 o Ian., 1875 nei, 3 makahiki, 8 malama a me 17 la kona ola ana, a hala aku la ma kela aoao o ka ilina mau o keia kino lepo. Ua hanau ia oia ma ka la 1 o May, 1871, he nui ko maua minamina ko na makou i ka lilo ana aku o ka maua kaikamahine iloko o na lima menemene ole o ka make, ua lawe aku no ke Akua i kana waiwai o ka uhane, hoi no ke kino lepo i ka lepo. He 9 wale no la o ke kaa ana i ka mai a make aku la, he kaikamahine hoolohe i ka leo o na makua, he eleu no hoi ma na wahi hana e olelo ia aku ai iaia, a malaila wale mai no ia me ka hooko wale ia no o ka leo o kahi hana e haawi ia aku ai iaia e hana, a hiki wale no iloko o kona pilikia ana. S. KUEWA.
Makawao, Maui."
MA KE ku ana mai a ka Hoku Ao, ua loaa mai i keia Keena Papa Hawaii nei na leta malalo iho:—S. P. Kamahiai, Kawaiahao; Pikala, Pelekane; H. K. Kamoana, Kawa; Mrs. Kaipo, Waolani, Nuuanu; Aukai (w.,) Kikihale; E. K. Kahaleaahu, Esq, Kaoawai, Palama; G. W. Kalama, Kakaako; John Uaia, Iwilei, Oahu; Kaluna, Aigupita, a i ole o Peleula; Miss. Kalumaikaiwalani, Waolani, Nuuanu; D. K. Piikoi, Honolulu; Rev. D. Ahia, Hawaii; D. Kamaliikane, Honolulu; Mrs. A. Hooipo, Honolulu, 2 leta; Mr. J. Kauwe, Honolulu. O ka inoa hope loa, he keiki oia na Kanoho, a ke ninau nei makou aia oia mahea? E na makamaka e kii mai oukou i ka oukou mau leta, e like me ka papa inoa maluna ae.
Ma kela pule iho nei, i lohe mai ai makou no ke ala hou ana o na aha pepa pili waiwai ma ke kulanakauhale nei, aia maluna mai o ka uwapo o Hooliliamanu a me Kikihale na wahi o lakou e pepa pili waiwai ai, eia nae no ke ahi-koe ka pili ana, lele na wahi hapaha .25. Ua lohe wale ia o ka po Poaono a me ka la Sabati na wa pepa nui o ua poe piliwaiwai nei. He hana anei keia e waiwai ai ke kanaka, a e ola ai hoi kona ohana? aole. Ua ku maoli keia hana ana i ke kanawai, a he mea pono i na Kaiko o ke aupuni, ke mikiala mai i na hana o keia ano, aole o ka waiho aku a hua hou mai keia hua kikania ino, iwaena o na hua palaoa o keia Lahuikanaka.
"MAKEHIKIWAWE LOA.—Ua make hikiwawe loa o Mrs. Meriata Aiona, wahine mare a Aiona pake, i ka mai fiva, i ka la 7 o Feberuari, 1875, hora 7 o ke ahiahi. Elima wale no la o kona kaa ana i ka mai, a haalele mai la oia i kana kane, na keiki a me kona lehulehu, eiwa wale no malama o ko laua noho ana ma keia aina malihini o Hana nei, mamuli o ka oihana kalepa a kana kane, a hala aku la ma kela aoao o ka lua. He wahine noho pono oia malalo o kana kane, he oluolu a he hookipa, a heahea mai i na lehulehu o keia aina malihini. Ua hanau ia oia ma Honokohau, aia malaila kona mau kini, he kaikamahine oia i ao ia ma ke kula haole, a hiki i kona wa i mare ai i ke kane. J. K. MAKAENA.
Mokeanui, Hana, Maui, Feb. 8, 1875."
NO KE KANIKELA HAWAII MA KAPALAKIKO.—Ua lohe makou no ka pono ole o na hana a ke Kanikela Hawaii ma Kapalakiko. No ka mea, wahi a ka lono, ua kuikahi pu ia me ka poe hookaumaha i na luina Hawaii i kepa ia ma Honolulu nei, aole nae i hoihoi pono ia mai e like me ka bona o kela kapena moku okohola keia kapena moku okohola i ae ai. Aka, noloko o ka uku o na luina i ka wa i ohi ai na dala, ua lawe ia ka uku no ka moku e holo mai ai mai Kapalakiko a i Honolulu nei. Ina he oiaio keia lohe o makou, alaila, ua apiki ua Kanikela la, a ua pono loa ka hookolokolo ia, a hoopau ia, a hookomo ia i mea pono ma kona wahi. Ua lawa ke anu a me ke koekoe o Arita me ka hui pu ole ia e ka apiki o ka uku ana i ka wa e ohi ai na luina i ke dala i hooikaika nui ai. E.
Na Palapala i ka 'Lahui Hawaii."
E ka Lahui Hawaii; Aloha kaua:—
E oluolu oe a me kou Luna Hooponopono e lawe hele aku i keia wahi puolo ma na welelau o keia aupuni, i ike mai ai na hoa o kaua, a penei no ia:
Ua hana hou ia iho nei ka hale mahu o ka hui mahiko o Kohala me na mahu hou, a ua paa, a e hoomaka ana ka wili o ke ko i keia pule me ka nani o na hana. A ma ka nana ana i na hana, ua holo na hana, ma ka hooponopono maiau ana a ka luna nui, oia hoi o George C. Williams; a ma ko'u ike i kona ano a me kona mau hiohiona, o kekahi ia o na haole makaukau a maiau i noho luna ma keia hui.
Ua nui ko'u mahalo i keia luna hou, no ke akamai. Oiai, i na kela e ike, ua koe paha, eha mahina o ke kanaka, a e hiku paha, a ua nui nae ka aie, alaila, e waiho ana ia i na luna hana i ke kauoha, e ninau i ke kanaka makemake e kepa, mai ka makahiki hookahi a hiki i ka elua makahiki. A ia lohe ana o ke kanaka ua ae koke, o ka paa no ia o ka inoa, a o ke kepa no ia a pela aku. Aia i keia Poaono keia Poaono, e ohi mau ana na paahana i kahi kenikeni, oiai, he dala ai ia i hookaawale ia na kela kanaka keia kanaka. Eia paha kona mea e hana ai pela, no kona minamina i ka poe mua, oiai, he poe i maa i na hana, a i paulehia no hoi.
No ka lawa o ko'u wahi manao, ke hooki nei au. Me ka Mahalo,
G. W. KAHOOHULI.
Halaula, Kohala Plan t'n, Ian. 11, 1875.
He Hale Pau Ahi.
E ka Lahui Hawaii; Aloha:—
Ma ka po Poaono nei, hora 12 paha i kii mai ai ka enemi anunu, oia ke ahi a lawe aku i na hale elua o Kuwela, a pau i ke ahi me kekahi mau pono kino. Penei ke kumu o ka pau ana:—Mamua o ka hora i olelo ia ae la maluna, hoa iho la o Kuawela i ke kukui a a ae la hoala aku la i kana wahine e kii pu e hikii i ke kaula mai ka hale mai a paa i ka inia, oiai ka makani kona e pa ana i ua po la, hoomaka laua e puka me ka hoopaa i ka puka, hala aku la laua i kekahi hale, hemo mai la ka puka, komo mai la ka makani a loaa ka paku lauwili ia ae la a loaa ka ipukukui, malaila ka a ana o ke ahi a loaa ka haka kau kapa a loaa ke pili. Elua mea e moe ana iloko a me kahi kaikamahine uuku, puoho kekahi i ka wela ana o ka lima i ke ahi, ua pau ka paku a me ka haka kau kapa, hooho ae la oia me ka leo nui, "pau kakou i ke ahi!" ia wa i akoakoa mai ai na mea a pau o ia mau hale a kokua me ke kinai ana i ke ahi, aole pio, kokua pu i ka lawe ana i na ukana, loaa mai kahi a loaa ole kahi. Ke noho nei laua me ka nele i ka malumalu ole i ka wela o ka la a me ke anu o ka ua, me ko laua mau kaikaina a me ka laua kaikamahine. Ua noho aku lakou malalo o ko hai malumalu. Pono ia kakou e hoomanao loa i keia enemi kaua anunu, mai hoopoina iaia o like pu auanei me makou. Ua pau me ka Mahalo,
LEHUAIKI.
Kailua, Koolaupoko, Oahu, Feb. 6, 1875.
MA RE.
Ma r 5—O John me Wikumailani na Rev Paaluhi laua i hoohui.
Mei 2—Kekino me Luita na Rev Paaluhi i hoohui ma ke kaula gula Hemolele.
1875 Ian 28—ma Moanalua, ua hoohuiia o J Walu me Kahaloa w, e Rev Paaluhi.
HANAU.
1874 Feb. 6—ma Moanalua hanau o Kaupaona k na Paakaula k me Lilikalani w.
Ape r. 6—hanau o Hoolimalimaaina k, na Mokumaia k me Kamaka w. no ia wahi hookahi no.
Ape r. 6—hanau o Kapola w na Puahi k me Helelani w.
Ape r. 26—hanau o Kalepo k na Pau k me Kahaumanu w.
Mei 7—hanau o Kookoo k na H Bolabola k me Kahaleniu w.
Mei 8—hanau o Panaewa k na Kahoohuli k me Keaho w.
Ape r. 9—hanau o Kawahinehookano w na J Nahoku k me Lahela w.
Iune 22—hanau o Palaka k na Palaka k me Kaluahine w.
Iulai 31—hanau o Kalehuaaikulani k na Heihei k me Ma rie w.
1875 Ian 26—hanau he keikikane na H W Stephenson me Mrs. B Stephenson, ma Koloa Kauai.
F e b. 1—Ma Kawaiahao Honolulu, na H K Pahau me kana wahine he keikikane.
Ian 31—Ma Koloa Kauai na A W Maioho me kana wahine he keikikane.
MAKE.
1874 Ian 15—ma Moanalua make o Pilikua w.
Ian 27—ma ia wahi no, make o Kaimihau k.
F e b 15—ma ia wahi no, make o Opuhali k .
" 12—ma ia wahi no, make o Kaiwe k.
Ape r. 4—ma ia wahi no, make o Keawe k.
Mei 6—ma ia wahi no, make o Kalai w.
" 25—ma ia wahi no, make o Kahamanu w.
S ep t. 10—ma ia wahi no, make o Puniwai w.
O ct. 24—ma ia wahi no, make o Kailimai w.
No v. 17—ma ia wahi no, make o Malaea Kaupaona w.
No v. 23—ma ia wahi no, make o D Luka k.
D ek. 1 ma ia wahi no, make o Iiele k.
" 2—ma ia wahi no, make o Kaanaana w.
" 4—ma ia wahi no, make o Napapa w.
" 12—ma ia wahi no, make o Kaleiluhiole k.
1875 Ian 14—ma ia wahi no, make o Naokupe w.
Ian. 24—ma ia wahi no, make o Hunona w.
Ian. 31—ma ia wahi no, make o G Uma k.
Feb. 7 —ma Kapalama, make o Lahela Keanu
Feb. 7 —ma Kamakela, make o Maalea k.
F e b. 8—ma Kaumakapili, make o Manuela k.
OLELO HOOLAHA!
OWAU O KA MEA NANA KA WAHINE mare, aole loa wau e hookaa i kekahi aie, he ole wau e haawi aku i kekahi hooiaio, mai a'u aku. Owau iho no. D. L. NAONE.
Kawaiahao. 7-4ts*
G. WEST!
HALE HANA KAA HOLO LEALEA ME na kaa hali ukana. E hana hou ia no hoi na kaa nahaha no ka uku oluolu. E kapiliia na kapuai lio, no ka uku kupono. Ma ka hale hana mua o Mr. Benfield, ma ke Alanui Alii. 7-1y
WIL DER & CO.,
(WAILA MA.)
AIA MA KE KIHI O
ALANUI PAPU ME MOIWAHINE!
Ua hoolako mau ia me ke kuai ana aku i na
Papa me na Lako Kukulu Hale
O NA ANO A PAU.
NA PANI PUKA!
PUKAANIANI,
OLEPELEPE,
LAKA,
AMI-LIILII,
AMI-LOLOA.
PENA o na ano a pau,
AILA PENA,
VANIKI, &c.
Na Balaki Pena me Puna,
Na Pepa Hale me na Lipine Pepa.
Aniani, Paakai, &c.
O na mea a pau maluna ae e kuai makepono loa ia aku no ke DALA KUIKE. 7-1y
HE PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
O KA
Mokuahi Hawaii
KILAUEA!
KAPENA MARCHANT!
Poakahi, Feb. 15 ..... 5 pm ..... No Hilo, me ke ku ana i Kaunakakai malalo aku nei a maluna mai.
Poakahi, Feb 22 ..... 5 pm ..... Kaapuni ia Hawaii
Poakahi, Mar 1 ..... 5 pm ..... No Hilo.
Poaha, Mar 11 ..... 5 pm ..... No Nawiliwili.
Poakahi, Mar 15 ..... 5 pm ..... Kaapuni ia Hawaii.
Poakahi, Mar 22 ..... 5 pm ..... No Hilo a me Kaunakakai malalo a maluna mai.
Poakahi, Mar 29 ..... 5 pm ..... Kaapuni ia Hawaii.
Ma keia hope aku, o na huakai a pau a Kilauea, e hoi mai ai mai Hawaii mai, aole e haalele ana ia Makena mamua ae o ka hora 7 A. M., aole hoi ia Kamaalaea a hiki i ka hora 9 A. M.
Uku Eemoku mai Honolulu aku
A hiki i Kaunakakai, a pela maluna mai ..... $5.00
" Lahaina, " " ..... 6.00
" Maalaea, " " ..... 7.00
" Mahukona, " " ..... 10.00
" Kawaihae, " " ..... 10.00
" Kailua, " " ..... 10.00
" Kaawaloa, " " ..... 10.00
" Hilo, " " ..... 12.50
" Kau, " " ..... 15.50
Uku kaapuni ia Hawaii, ..... 22.00
A hiki i na awa o Kauai, ..... 8.00
Uku kaapuni ia Kauai, ..... 12.00
Uku ohua Hawaii oneki, ..... 2.00
Aole aie no na uku ohua.
Ma ka Hale Oihana e loaa'i na palapala.
Aole keena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku- Aole e ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai.
E hookaaia ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai.
SAMUEL G. WILDER, (Waila),
A gena.
Keena ma ka Hale Kuai Papa o Waila ma, kihi o Alanui Papu a me Moiwahine. 683 3m 696
Laau Ola, Laau Ola.
AIA MA KAHI O
DILLINGHAM & CO.
KA LAAU KAULANA A
BISHOP SOULE!
HE LAAU HAMO MAIKAI KEIA!
a ua kaulana iwaena o ka poe nana i hoao; he mea e ola'i
Ka Hui, Lumakeke, Kikala-hanee, Mau-i, O
a me na mai o ia mau ano.
UA HOAO IA KEIA LAAU A UA MAHALO nui ia. "He umikumamalua makahiki o ka oopa ana o kekahi mea, a i keia laau ua ola koke." Wahi hoi a kekahi, "He laau waiwai loa keia no ka hikiwawe o kona hoola ana." Wahi hoi a kekahi, "Ua pau ko'u hoomaloka, ua hoao au i na laau e ae a pau, aole i ola ku LUMAKEKE, he nui na makahiki o kuu kaa ana i ka eha, a i nei laau ua ola au, ola loa." Eia hou ka kekahi, "He nui na makahiki o ka waiho ana o kuu wahine ma kahi moe me ka mai, ua lapaau ia aole ola, a i ko maua lohe ana i keia laau kaulana, ua hoao ia, a ua ola koke ia iloko o na pule eono." E hoao ka poe mai i keia laau kaulana. Aia ma ka Halekuai o DILLINGHAM & Co., oia hoi ka hale o Kaimana.
Laau Kaulana
A KAUKA SUCH!
He laau e ola'i ke KUNU, ka eha o ka PUU, me ka HANO me na eha a pau e pili ana i ke AKEMAMA. Aia ma kahi o Dillingham & Co., ma ka Halekuai o Kaimana.
7-1 y